Một ví dụ “quá trớn” là Baku, thành phố “phương Đông” nhất của giải đấu, cách nơi diễn ra trận chung kết - SVĐ Wembley ở London - tới 4.000km. Trong số 24 đội tham dự EURO, chỉ có 6 đội được chơi cả 3 trận vòng bảng ở sân nhà (Tây Ban Nha, Anh, Đan Mạch, Hà Lan, Đức và Ý), 3 đội chơi 2 trận ở sân nhà (Hungary, Scotland và Nga), còn lại cứ phải chạy đi chạy lại giữa các địa điểm.
Thụy Sĩ và CĐV của họ là những người phải trải qua cuộc “phiêu du” khắc nghiệt nhất, nếu đội này vượt qua vòng bảng và đi xa hơn. Họ đá trận đầu ở Baku, chạy “vắt lên cổ” sang Roma đá trận 2 rồi lại “hộc tốc” lộn về Azerbaijan cho trận cuối vòng bảng. Nếu qua vòng đầu, họ có thể đá loại trực tiếp ở Seville, London hoặc Amsterdam, và sau đó, cũng có thể Baku sẽ lại tiếp bước họ ở vòng tứ kết, rồi quay về London cho trận chung kết.
 |
Lễ khai mạc EURO 2020 tại Rome |
Điều đó có nghĩa là nếu lọt vào bán kết, sẽ có hơn 21.000 km đường bay dành cho đội tuyển và các “fan” cổ vũ Thụy Sĩ. Còn nếu họ bị loại ngay ở vòng bảng, người hâm mộ sẽ vẫn phải vượt qua quãng đường 13.000 km để hò reo cùng đội nhà. Ngoài Thụy Sĩ, Bỉ, Ba Lan, Ukraine và Thổ Nhĩ Kỳ có thể trở thành nhóm phải di chuyển trên 10.000 km. BBC tính ra rằng có 13 đội phải đi lại nhiều hơn kỳ EURO gần đây nhất.
Sở dĩ chuyện đi lại và con số km được bàn nhiều ở đây, vì hầu như tất cả sẽ di chuyển bằng máy bay, trong khi hàng không bị coi là một trong những yếu tố quyết định lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính, khiến trái đất bị nóng lên. Mặc dù do dịch bệnh Covid-19, sức chứa của các SVĐ bị giảm đi một cách có chủ ý để thực hiện giãn cách, nhưng EURO vẫn tạo ra lưu lượng hàng không đáng kể.
Vẫn với ví dụ của Thụy Sĩ, giả định họ không lọt vào Top 4 (và điều này rất có thể, vì sau 2 trận đội mới được 1 điểm), khoảng 4.000 kg CO2 vẫn bị thải ra tính cho mỗi hành khách, tức là tương đương với mức trung bình hàng năm của thế giới, chỉ vỏn vẹn trong hai tuần.
“Việc tổ chức giải như hiện tại là hoàn toàn vô nghĩa xét từ góc độ môi trường. Người ta nói rằng định dạng này thể hiện sự thống nhất của châu Âu, nhưng đồng thời, họ lại quên mất vấn đề khẩn cấp về khí hậu”, Karima Delli, đại diện Đảng Xanh (Pháp) và là thành viên Ủy ban Giao thông và Du lịch của Nghị viện Châu Âu, nói.
Ngay từ năm 2019, Chủ tịch UEFA Aleksandr Čeferin đã nói rằng kỳ EURO 2020 sẽ “xanh” hơn trước, vì không có SVĐ mới nào được xây dựng ngoại trừ Puskás Aréna ở Budapest, do đó tiết kiệm nhiều bê-tông, năng lượng và các tài nguyên thiên nhiên khác. Cũng như, không cần quan tâm tới nhu cầu xây dựng các liên kết giao thông để phục vụ giải.
Với tinh thần “xanh hóa”, UEFA cũng cam kết trồng 50.000 cây xanh tại mỗi quốc gia tham gia đăng cai giải và giảm thiểu việc sử dụng đồ nhựa dùng một lần. Một yếu tố thú vị của việc bù đắp lượng khí thải là UEFA, cùng một công ty liên kết, đang tài trợ hơn 10.000 bếp nấu ăn thân thiện môi trường ở Rwanda để ngăn người dân địa phương nấu ăn trên bếp củi và than vốn thải ra nhiều chất độc hại.
Tất nhiên, nhiều ý kiến phê bình cho rằng UEFA không nên hoạt động với các bước vụn vặt như vậy, mà nên hướng tới một cách tổ chức bền vững hơn. Dầu vậy, UEFA ước tính rằng kỳ EURO hiện tại sẽ thải ra 425.000 tấn CO2, ít hơn so với năm 2016. Bởi lẽ trong EURO 2016 ở Pháp, ước tính 517.000 tấn CO2 đã bị thải vào không khí, khi bốn sân vận động mới được xây dựng.
Ngoài việc đi lại và xây dựng, dĩ nhiên còn rất nhiều yếu tố khác - nhiều khi rất phức tạp - cần tính đến khi xác định mức độ lượng khí thải carbon, chẳng hạn như giao thông địa phương, thực phẩm tiêu thụ, chất thải do sự kiện tạo ra, năng lượng cần thiết để vận hành các SVĐ và tưới tiêu sân cho bãi.
