 |
| Lò vôi ở Yên Thế - Bắc Giang. |
Tại các xã Hương Vỹ, Đồng Hưu và Đông Sơn của huyện Yên Thế có nghề dùng than để nung đá thành vôi, xỉ than được người dân tận dụng sản xuất cay hòn bán trên thị trường mang lại thu nhập cao.
Ông Hoàng Văn Hữu, Chủ tịch UBND xã Hương Vỹ cho biết: “Thu nhập bình quân của một hộ sản xuất cay, vôi khá cao so với mặt bằng chung của huyện, khoảng 60-70 triệu đồng/năm. Nghề này đã tạo việc làm cho hàng nghìn lao động trong và ngoài xã”.
Thống kê của huyện Yên Thế cho thấy, nếu như cách đây khoảng 7-8 năm, ba xã có khoảng gần 1.000 lò nung vôi, thì hiện nay con số đã tăng lên gần 2.000 lò.
Mỏ than Bố Hạ do Cty cổ phần khoáng sản Bắc Giang quản lý và khai thác từ năm 2003. Mặc dù phẩm cấp than ở mỏ thấp nhưng lại phù hợp cho sản xuất vôi hòn và cay xỉ. Theo ước tính, mỏ than này cung cấp đến 90% nhiên liệu cho các lò nung vôi.
Thế nhưng, theo giấy phép khai thác than của Bộ Tài nguyên và Môi trường cấp cho Cty cổ phần khoáng sản Bắc Giang thì Cty chỉ được khai thác đến ngày 9-9-2011. Việc không có than đã khiến tình hình sản xuất vôi, cay trên địa bàn bị đình trệ.
Khảo sát của huyện Yên Thế cho thấy, sản lượng vôi, cay của huyện Yên Thế trong hai tháng đầu năm nay giảm hơn 50% so với cùng kỳ năm trước khiến cho 4 nghìn lao động tạm thời không có việc làm.
Anh Hoàng Văn Bắc (xã Hương Vỹ) cho biết: “Từ tháng 9 đến nay, dù tôi đã cố gắng đặt mua của Cty và các đại lý than nhưng không được nhiều. Đã thế, nhiều nơi còn tăng giá lên gấp rưỡi. Toàn bộ số người được gia đình thuê trước đây phải nghỉ hết”.
Lò vôi không nổi lửa thì sẽ không có xỉ để làm cay. Việc tiêu thụ đá tại mỏ Đồng Tiến (Hữu Lũng - Lạng Sơn) theo đó thưa vắng hẳn. Đặc biệt, hàng trăm xe vận tải phải nằm nhà, phủ bạt vì không có hàng hóa để chạy.
Ông Lê Đình Tiến, một chủ xe cho biết: “Năm ngoái, nhà tôi có vay tiền ngân hàng để mua hai chiếc xe tải để chuyên chở vật liệu xây dựng. Ở đây, không có vôi, cay thì chẳng biết chạy cái gì. Nếu cứ kéo dài thêm vài tháng nữa chắc nhà tôi lại phải bán xe để trả tiền ngân hàng”.
Ông Hà Văn Hòe, Giám đốc Cty cổ phần khoáng sản Bắc Giang cho biết: Mặc dù Cty đã chủ động tập trung khai thác mạnh trong thời điểm chuẩn bị kết thúc nhưng đơn vị cũng chỉ để dành được khoảng 2 vạn tấn, dự kiến đủ cung ứng trong thời gian khoảng 6 tháng.
Hiện, đơn vị chỉ dám cung ứng nhỏ giọt ra thị trường và chỉ đủ khả năng đáp ứng khoảng 30-40% nhu cầu của các lò vôi trên địa bàn. Thời gian qua, Cty đã đề nghị cho tiếp tục khai thác mỏ than Bố Hạ.
