Lý do phái mạnh ngày càng yếu…
Trong vòng 65 năm qua chất lượng tinh trùng suy giảm gần hai lần. Ngày nay chất lượng tinh trùng thấp đã là thủ phạm của ngót một nửa các trường hợp khó thụ thai…
 |
| . Ảnh: minh họa - Internet |
Hiện những tiêu chuẩn nào được giới chuyên môn áp dụng liên quan đến chất lượng tinh trùng? Theo các chuyên gia, trong mỗi mililít tinh dịch cần có tối thiểu 15 triệu cá thể tinh trùng, trong đó 40% bắt buộc phải có khả năng di chuyển nhanh nhẹn và 4% trong số đó có cấu tạo bên ngoài thích hợp để thụ tinh tế bào trứng. Vài chục năm trước, sở hữu những “chỉ số” như thế, đấng mày râu sẽ được thông báo tin buồn: -Gần như không bao giờ có khả năng trở thành bố.
“Ngày nay trung bình cứ 5 cặp vợ chồng mới cưới trên thế giới, có một gặp khó khăn trong khâu thụ tinh và có thai. Người ta ước tính, chất lượng tinh trùng thấp là thủ phạm 40% các trường hợp sự cố như vậy” – BS Jan Karol Woloski, chuyên gia tiết niệu thuộc Trung tâm Ung thư học, Viện nghiên cứu mang tên Marie Sklodowski-Curie, Ba Lan khẳng định. “Vì thế tồn tại nhu cầu đối tượng cho hiến tinh trùng nặc danh rất lớn, tuy nhiên vì chất lượng thấp, nên cứ 100 đấng nam nhi nhiệt tình có hảo tâm chỉ 4-5 trường hợp lọt qua vòng xét nghiệm sàng lọc”.
Vì sao xuất hiện kết quả bi đát như vậy? Trong khi suốt trên nửa thế kỷ qua dịch vụ chăm sóc sức khỏe đã được cải thiện, chúng ta có tuổi thọ trung bình dài hơn, chế độ dinh dưỡng tốt hơn – nhìn chung mức sống nâng lên đáng kể. Vậy, điều gì làm cho trong khi xã hội ngày càng được “nuông chiều” ngày càng khó tìm đấng mày râu có khả năng làm bố?
Mất cân bằng hóa học
Phần lớn câu trả lời gắn với tiến bộ của nền văn minh. Thực tế 65 năm trước trong đời sống chúng ta chưa hề tồn tại plastic, nền công nghiệp hóa chất không có ý nghĩa đáng kể. Ngày nay chỉ cần tạm ngừng giây lát đọc bài này và ngó nhìn xung quanh. Chúng ta mặc quần áo có thành phần sợi tổng hợp, ăn thực phẩm được đóng gói bằng chất liệu mang về từ cửa hàng trong các túi plastic. Bao quanh chúng ta là cả rừng sản phẩm chứa plastic: máy vi tính, máy thu hình, đồ chơi, ly cốc và thìa nhựa. Những đồ vật được phủ bề mặt bằng vật liệu làm bóng và sơn tổng hợp, hàng ngày chúng ta tiếp xúc với các loại chất tẩy rửa, mỹ phẩm hay dầu gội đầu – tất cả đều là những sản phẩm của nền công nghiệp hóa chất.
Nhiều hợp chất do con người tạo ra một cách nhân tạo đã được sử dụng phổ biến trong nửa thế kỷ qua có những nguyên tố có cấu tạo gần giống estrogen – nhóm hoóc-môn giới tính thường được gọi là nữ giới. Cái tên nhầm lẫn ở cấp độ: nó cũng xuất hiện trong cơ thể đàn ông: chúng cần thiết để tinh trùng có thể ra đời. Chỉ có điều: trong quá trình tiến hóa trong cơ thể chúng ta đã hình thành trạng thái cân bằng hóa học hết sức tinh tế và bất cứ sự rối loạn nào cũng có thể đưa đến những hậu quả vô cùng tai hại. Tình trạng dư thừa estrogen hoặc hợp chất nào đó gần giống, đều làm đảo lộn trạng thái cân bằng trên và dẫn đến những biến đổi nguy hiểm.
Những hợp chất gần giống này mang tên ksenoestrogen và trong công nghiệp thường được sử dụng như thành phần phục vụ sản xuất các nguyên tố phức tạp hơn. Trong đó có nonylfenol, oktylfenol và bisfenol A (sử dụng trong sản xuất các sản phẩm nhựa trong suốt, trong đó có bình bú sữa trẻ em).
Tuy nhiên các ksenoestrogen không chỉ hiện diện trong các sản phẩm công nghiệp – chúng ta còn gặp tập hợp đông đảo những nguyên tố đó trong nông nghiệp, nơi chúng thường thực hiện vai trò thuốc trừ sâu. Được phát hiện danh tiếng khủng khiếp và đã bị cấm lưu hành từ thập kỷ 70 – hoạt chất của thuốc trừ sâu DDT mạnh tới mức: động vật không thể sinh con giống đực – sau khi tiếp xúc với DDT. Cho dù đã bị cấm sử dụng đã trên 30 năm, song di sản của DDT vẫn quay cuồng trong thiên nhiên.
Tai hại đậu nành
Fitnoestrogen xuất hiện trong một số thực vật tạo thành nhóm estrogen xa lạ riêng. Trong thực đơn thủ công, chúng không tạo vấn đề gì, song từ ngày qua dây chuyền công nghiệp, đã hơn chục năm thức ăn của chúng ta chứa hàm lượng fitnoestrogen quá cao. Trong đó có hiệu ứng tiêu cực của việc sử dụng phổ biến đậu nành – sản phẩm được coi là nguồn chất đạm rẻ tiền và được đưa vào nhiều sản phẩm. Trong khi đậu nành chứa số lượng lớn những hợp chất hoóc-môn giả, những hợp chất cho dù sự thật hoạt động kém hơn hoóc-môn tự nhiên, song nồng độ trong cơ thể lại đạt mức giá trị khổng lồ, thập chí vượt trên 20 ngàn lần nồng độ estrogen tự nhiên. Và ở đây hội tụ đỉnh điểm của vấn đề - các ksenoestrogen hiện diện trong nhiều sản phẩm đến mức: chúng xâm nhập vào cơ thể nam giới ở mọi giai đoạn cuộc đời. Quá trình hủy hoại nam tính bắt đầu từ cuộc đời phôi thai (bắt nguòn từ thức ăn của mẹ), trải qua tuổi sơ sinh (bú chai nhựa), đến tuổi ấu thơ (cá đồ chơi bằng nhựa) và cả cuộc đời trưởng thành (các loại chất tẩy rửa, khử mùi, sơn hóa học hay các sản phẩm nông nghiệp).
Tuy nhiên – theo giới chuyên gia – không thể giải thích những khó khăn phổ biến liên quan đến thụ tinh duy nhất bằng sự tấn công của các hoóc-môn xa lạ. Thủ phạm tiếp theo, mà giới chuyên gia vạch mặt chính là sự thay đổi thói quen dinh dưỡng. Kết quả nghiên cứu cho thấy: giải pháp cải thiện chất lượng tinh trùng lý tưởng chính là trạng thái cơ thể…đói ăn. Tự nhiên cơ thể đàn ông được động viên đặc biệt mạnh mẽ trong nỗ lực sản xuất số lượng tinh trùng đông đảo, mạnh mẽ và khỏe mạnh – một khi thường xuyên bị đặt vào trạng thái thiếu ăn một chút. Tình trạng đói vừa phải như thế từng là tính chất đặc thù của thời kỳ sau chiến tranh – kỷ nguyên vàng sinh nở của nhân loại. Ngày nay tại nhiều quốc gia thế giới, loài người đang nằm ở thái cực thứ hai – tình trạng dinh dưỡng thừa thãi, tỷ lệ dân chúng béo phì – nguyên nhân gây đủ thứ bệnh, trong đó có vô sinh, phát triển trên toàn thế giới.
Sự phát triển của y học cũng là điều phi lý tiếp theo của tình trạng khó thụ thai. Từ thập kỷ 60 viên ngừa thai hoóc-môn và liệu pháp hoóc-môn thay thế dành cho phụ nữ tuổi mãn kinh ngày càng được áp dụng rộng rãi. Tiếc rằng, những gì đóng vai trò phao cứu sinh đối với phụ nữ, lại có thể trở thành rắc rối cho cơ thể nam giới. Trong cơ thể người sử dụng những “thần dược” trên, các hoóc-môn tổng hợp chỉ một phần chịu tác động của những biến đổi hoán sinh học – phần lớn của chúng bị thải ra môi trường và từ đây lại có thể bắt đầu quá trình thâm nhập vào cơ thể con người qua đường nước sinh họat và thức ăn. Đó là nguồn những ksenoestrogen nguy hiểm tiếp theo.
Máy vi tính xách tay (laptop) được sử dụng ngày càng phổ biến cũng là nguyên nhân vô sinh của nam giới. Thực tế đa số được sử dụng trong công việc và giải trí ở những vị trí không thích hợp, ví như đặt trên đùi. Chính xác hơn tại khu vực bụng dưới - ở tư thế này, nhiệt do các thành phần máy tính tạo ra nhằm thẳng vào tinh hoàn đấng mày râu.
Trong khi bộ phận này không phải ngẫu nhiên đã được tạo hóa tách ra khỏi vòm bụng, nơi nhiệt độ trung bình bao giờ cũng thấp hơn thân nhiệt 2-3 độ C. Đây là vấn đề mang tính cơ bản, bởi quá trình sản xuất tinh trùng sẽ bị trụ trặc – nếu nhiệt độ quá cao. Nếu tinh trùng chỉ đôi lúc bị kém chất lượng do thỉnh thoảng sử dụng laptop; việc sử dụng thường xuyên laptop ở tư thế này có thể dẫn đến hậu quả vô sinh vĩnh viễn.
Khánh Nam
Tri Thức Trẻ
