Theo cáo trạng, hành vi của bị can Nguyễn Mạnh Thừa đã phạm tội “Vi phạm quy định về nghiên cứu, thăm dò, khai thác tài nguyên” quy định tại điểm a, b khoản 2 Điều 227 Bộ luật Hình sự năm 2015 và tội “Rửa tiền” quy định quy định tại điểm a khoản 3 Điều 251 Bộ luật Hình sự năm 1999 được sửa đổi bổ sung năm 2009.
Hành vi của các bị can Nguyễn Quang Huy, Phạm Cao Khiêm, Nguyễn Ngọc Bích, Lương Văn Na, Cao Văn Tham, Nguyễn Văn Bình, Nguyễn Văn Chung đã phạm tội “Vi phạm quy định về nghiên cứu, thăm dò, khai thác tài nguyên”, theo quy định tại điểm b khoản 2 Điều 227 Bộ luật Hình sự năm 2015.
Hành vi của cựu Bí thư Tỉnh ủy Lào Cai Nguyễn Văn Vịnh; cựu Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai Doãn Văn Hưởng; 2 cựu Phó chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai Lê Ngọc Hương và Nguyễn Thanh Dương; nguyên Giám đốc Sở TN-TM tỉnh Lào Cai Mai Đình Định đã phạm tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ” quy định tại khoản 3 Điều 281 Bộ luật Hình sự năm 1999.
Cụ thể, đối với bị can Nguyễn Văn Vịnh với cương vị là Phó Chủ tịch và Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai trong giai đoạn từ 2012 - 2015 là người chịu trách nhiệm quản lý toàn diện các hoạt động của UBND tỉnh và trực tiếp chỉ đạo, điều hành công tác quy hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế xã hội và chủ trương đầu tư, cấp giấy chứng nhận đầu tư các dự án tại Quyết định số 1915 ngày 1/8/2011 của UBND tỉnh Lào Cai về việc phân công công việc của các thành viên UBND tỉnh, nhiệm kỳ 2011 – 2016 (Quyết định 1915).
Tuy nhiên, trong quá trình thực thi công vụ được giao đã không thực hiện đúng các quy định của pháp luật trong công tác quản lý, bảo vệ tài nguyên, khoáng sản trên địa bàn tỉnh Lào Cai mà ký các Văn bản số 1744, ngày 7/7/2011; Số 839, ngày 11/4/2012; Số 2160 ngày 2/8/2012; Số 3805, ngày 03/12/2012; Giấy chứng nhận đầu tư số 12121000358 ngày 17/12/2012 và có ý kiến bút phê, chỉ đạo vào các tài liệu khác có liên quan trái quy định của pháp luật vi phạm Điều 65, Điều 67, Điều 82 Luật khoáng sản năm 2010, để Công ty Lilama và Công ty Apatit Việt Nam lợi dụng khai thác và tiêu thụ trái phép khoáng sản (quặng apatit) tại Khai trường 18 thuộc thôn 2, xã Đồng Tuyển, TP Lào Cai thông qua thực hiện dự án Khách sạn, nhà hàng và việc cải tạo mặt bằng khu mỏ.
Hành vi của bị can Nguyễn Văn Vịnh đã tạo điều kiện cho Công ty Lilama và Công ty TNHH MTV Apatit Việt Nam đã khai thác và tiêu thụ trái phép gần 1 triệu tấn quặng Apatit trong phạm vi 37.700m2, trong đó có 22.674,2m2 nằm chồng lấn vào diện tích Khai trường 18 có trị giá hơn 312 tỷ đồng và hơn 23 tỷ đồng (tiền thuế, phí tài nguyên đã nộp), tổng cộng gần 300 tỷ đồng.
Quá trình điều tra bị can Thừa và Vịnh khai nhận, vào giáp Tết Nguyên đán năm 2015, khi bị can Nguyễn Văn Vịnh làm Bí thư Tỉnh uỷ Lào Cai và sau khi Công ty Lilama đã san gạt xong mặt bằng dự án, khai thác và tiêu thụ trái phép xong quặng Apatit trong diện tích 37.700m2 thì Nguyễn Mạnh Thừa đã mang 5 tỷ đồng đến nhà bị can tặng quà tết. Sau khi nhận số tiền 5 tỷ đồng bị can Vịnh đã sử dụng chi tiêu cá nhân hết.
Trước đó, tháng 1/2024, trong vụ án “Vi phạm quy định về nghiên cứu, thăm dò, khai thác tài nguyên”; Rửa tiền" và “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ” xảy ra tại tỉnh Lào Cai; TAND tỉnh Lào Cai đã trả hồ sơ đề nghị điều tra bổ sung đối với bị can Nguyễn Mạnh Thừa và đồng phạm các vấn đề liên quan đến hợp đồng mua bán quặng Apatit trái phép với Công ty TNHH Xây dựng thương mại Lilama (Cty Lilama).
