Cô Carol Weihrer, bệnh nhân thức giấc trong cuộc phẫu thuật kể trên, là một trong những trường hợp "vô tình nhận thức trong khi gây mê tổng quát". "Khi các bác sĩ mổ, tôi không cảm thấy đau mà chỉ là cảm giác những lực tác động mạnh vào cơ thể. Tôi cố di chuyển các ngón chân hoặc đẩy người ra khỏi bàn mổ nhưng không thể. Tôi cứ nghĩ mình đã chết rồi", Weihrer kể trên CNN.
Từ sau cuộc phẫu thuật đó, Weihrer trải qua một giai đoạn dài bị căng thẳng và rối loạn tinh thần vì những điều cảm nhận trong cuộc phẫu thuật. "Tôi đã phải ngủ trên ghế tựa hơn 10 năm nay. Nếu tôi nằm thẳng xuống giường thì những ký ức về cuộc phẫu thuật năm xưa sẽ trỗi dậy", Weihrer nói.
Cậu con trai 6 tuổi của cô Kristen (New York) cũng là một bệnh nhân phải trải qua những thời khắc kinh hoàng như cô Weihrer. "Cuộc phẫu thuật diễn ra theo đúng lịch trình. Nhưng sau khi rời bệnh viện, con tôi có những biểu hiện và hành vi rất lạ, nó tỏ ra vô cùng sợ sệt", Kristen chia sẻ.
Cô đã đưa con đến nhiều nhà trị liệu tâm thần, nhưng họ không thể tìm ra nguyên nhân chính xác. Mãi một năm sau, một nhà giải phẫu thần kinh mới tìm ra cốt lõi vấn đề. "Con trai tôi bắt đầu kể về chuyện tỉnh giấc trong lúc phẫu thuật. Nó nhớ chính xác những diễn biến đã xảy ra và cảm giác dao kéo động vào người", Kristen cho biết. Theo Kristen, cậu bé sợ hãi nhất là cảm giác không thể nào di chuyển cơ thể.
Weihrer hay con trai của Kristen không phải là trường hợp hiếm gặp. Theo một tạp chí chuyên ngành về gây mê, các nhà khoa học đã khảo sát hơn 3 triệu bệnh nhân ở Anh và Ireland được gây mê tổng thể, họ phát hiện cứ 19.600 bệnh nhân sẽ có 1 người thức giấc giữa lúc phẫu thuật. Một số báo cáo của Mỹ đưa ra tỉ lệ cao hơn: 1 bệnh nhân trên 1.000 người. Bác sĩ Daniel Cole, phó chủ tịch Hội các nhà gây mê Mỹ, khẳng định: "Dù chỉ một người cũng là quá nhiều".
Những bệnh nhân mô tả lại các cảm giác khi đó, như nghẹt thở, tê liệt, ảo giác và cận kề cái chết. Sự tê liệt cơ thể được đánh giá là trải nghiệm kinh hoàng nhất và còn đáng sợ hơn cả nỗi đau đớn. "Cả người cứng đờ là điều mà phần lớn mọi người chưa bao giờ trải qua", giáo sư Jaideep Pandit tại bệnh viện Đại học Oxford nói. Hầu hết những cảm giác này qua đi nhanh, chỉ trong khoảng 5 phút. Tuy nhiên, hậu quả để lại vô cùng nghiêm trọng khi họ phải tìm đến những nhà điều trị tâm lý trong một thời gian dài.
Theo bác sĩ Cole, nguyên nhân phổ biến khiến bệnh nhân tỉnh giấc giữa chừng là do lượng thuốc mê không đủ mạnh so với đặc điểm cơ thể, dù có một số ca phẫu thuật yêu cầu gây mê liều thấp.