Liệt kháng cũng là một loại bệnh chủ yếu dùng cho trường hợp bệnh nhân có HIV.
Nhưng liệt kháng và liệt rung trong xã hội nhiều khi lại rơi vào những người hoàn toàn khỏe mạnh, thân thể sức vóc cường tráng, ăn ngon ngủ kỹ. Và thường lắm tiền nhiều bạc.
Suy giảm miễn dịch, không kháng cự, chống lại được cái ác, cái xấu; và liệt mất cảm xúc, sự rung động trước hoàn cảnh bất hạnh, ngặt nghèo, trước vẻ đẹp chân chính.
Bởi thế mới xảy ra việc tờ rơi giáo dục giao thông in hình bậy bạ lại lọt qua nhiều cửa xét duyệt để đến tay học sinh. Bởi thế mới có chuyện người thi hành công vụ vô tư buộc người vi phạm mại dâm để nguyên tư thế loã lồ bắt giơ tay giơ chân để quay phim chụp ảnh, và rồi đoạn clip ghê tởm về nhân cách trên bị lọt ra ngoài. Thế nên ai đó mới can đảm gửi sữa bột và xà phòng hết đát, thậm chí cả đồ lót cũ rách để cứu trợ đồng bào.
Trách những kẻ “xù” tiền đấu giá từ thiện thì đã đành. Còn việc lợi dụng người nghèo và cuộc đấu giá từ thiện để trục lợi tiền triệu đô, tiếng cũng được mà “miếng” lại to, thì chỉ là những kẻ liệt kháng với thói tham lam, liệt rung với người nghèo đói.
Về xã hội, những hành vi trên có thể xếp vào một thứ văn hóa “cần phải cải cách” theo chữ dùng của nhà nghiên cứu Nguyễn Trần Bạt. Sự cải cách văn hóa, theo ông Bạt, với những nước đang phát triển như ở ta, thì còn quan trọng hơn cả cải cách kinh tế, cải cách chính trị. Bởi nếu không, nó sẽ trở thành yếu tố níu kéo chính trị và kìm hãm sự phát triển kinh tế.
Về y học, những hành vi trên là một thứ “virus cảm xúc” xấu, rất xấu tác động tiêu cực lớn tới cộng đồng. Theo tính toán của nhóm nghiên cứu tại các Đại học Chicago, San Diego và Harvard (Mỹ), thì nếu “thả” một con “virus hạnh phúc” vào một người trong đám đông hoặc một cá nhân trong cộng đồng mạng, thì niềm vui ấy sẽ lan tỏa làm tăng 25% niềm vui cho người khác, trong khi một chi phiếu gây quỹ trị giá 5.000 USD thường chỉ làm tăng niềm vui của người ta lên có 2% !
Ngược lại, một cảm xúc xấu trước một hành vi xấu lây lan nhanh không kém một đại dịch cúm, không chỉ từ cá nhân sang cá nhân, mà có thể cùng một lúc càn quét cả cộng đồng.
Thời đại công nghệ cao, mỗi tin tốt hay tin xấu có thể lan truyền ngang tốc độ ánh sáng. Nhưng nó sẽ không đi đâu hết, mà tích tụ trong mỗi con người, góp phần điều chỉnh cảm xúc, tư duy và hành động của họ từng ngày, từng giờ.
Mong sao mỗi buổi sáng, cầm tờ báo, hoặc ngồi lướt mạng, những loại “virus cảm xúc” xấu sẽ ngày càng ít đi. Một điều ước nghe chừng khá viển vông với một xã hội hiện đang còn ngập ngụa rác nhân cách như ở xứ ta, khi thuốc trị vẫn chưa kê đúng bệnh.
