Không cần chờ tới báo cáo ngày 6/9 của Bộ VHTTDL, Liên hiệp các Hội UNESCO Việt Nam từng phản ứng hồi tháng 3 về văn bản số 932/BVHTTDL-TTr do Thứ trưởng Đặng Thị Bích Liên ký gửi tới tất cả các cả các cấp chính quyền tỉnh, thành phố khắp cả nước, nêu rằng “Liên hiệp các Hội UNESCO Việt Nam, Liên hiệp các Hội Khoa học - Kỹ thuật Việt Nam, Hội Sinh vật cảnh Việt Nam đã vượt thẩm quyền “tổ chức vinh danh và công nhận “Cây Di sản”; cấp bằng cho hệ thống đền đạt chuẩn hóa đền thờ Tam, Tứ phủ theo nghi lễ văn hóa truyền thống Việt Nam; Bằng công nhận “Việt Nam Linh thiêng cổ tự”; Bằng chứng nhận “Nghệ nhân văn hóa dân gian”; Bằng chứng nhận tôn vinh “Nghệ nhân” đồng thời đề nghị các hội có tên trên dừng các hoạt động này.
Ngày 6/9, Thứ trưởng Bộ VHTTDL Đặng Thị Bích Liên gửi công văn số 3754/BVHTTDL-TTr báo cáo Thủ tướng Chính phủ về vấn đề như đã nêu tại cộng văn 932/BVHTTDL-TTr.
“Cả hai công văn nói trên đặt ra nhiều vấn đề liên quan trực tiếp đến hoạt động của Liên hiệp các Hội UNESCO Việt Nam nhưng Bộ VHTT&DL đã không một lần gặp gỡ với Liên hiệp để điều tra xác minh, đơn phương đưa ra nhiều thông tin thất thiệt và những kết luận chưa thỏa đáng, mang tính chủ quan làm ảnh hưởng đến uy tín và lợi ích hợp pháp của Liên hiệp”, đại diện Liên hiệp phản ứng đồng thời nêu ra một số lập luận để giải thích các vấn đề liên quan.
Trước lí luận của Bộ VHTTDL về việc Liên hiệp các hội UNESCO Việt Nam không có chức năng cấp bằng chứng nhận, tôn vinh, vinh danh, đại diện Liên hiệp cho rằng các Hội UNESCO Việt Nam là một tổ chức có pháp nhân được thành lập theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ Việt Nam và khuyến nghị của Tổng Giám đốc UNESCO thế giới.
Theo Điều lệ được Bộ Nội vụ phê chuẩn, “Liên hiệp có nhiệm vụ và nghĩa vụ khen thưởng và trao giải thưởng của Liên hiệp cho các cá nhân và tập thể trong cộng đồng có thành tích đóng góp vào sự nghiệp nâng cao dân trí, xây dựng đất nước theo tiêu chí UNESCO”, đồng thời có nhiệm vụ “giúp đỡ, hướng dẫn, bảo trợ di tích, danh thắng và các hoạt động của hội viên và của cộng đồng có nội dung liên quan đến UNESCO khi có yêu cầu”.
Điều lệ cũng quy định “Hội viên, tổ chức của Liên hiệp có đóng góp xuất sắc cho Liên hiệp; các tập thể cá nhân trong và ngoài nước có những đóng góp thiết thực, hiệu quả cho hoạt động của Liên hiệp, cho đất nước phù hợp với tiêu chí của Liên hiệp và UNESCO thì Liên hiệp xem xét khen thưởng hoặc được đề nghị cơ quan nhà nước có thẩm quyền khen thưởng”.
Đại diện Liên hiệp khẳng định các hình thức chứng nhận và khen thưởng do Liên hiệp thực hiện hoàn toàn không phải là hoạt động “xếp hạng di tích” cấp Nhà nước, hoặc “tôn vinh các danh hiệu cao quý cấp Nhà nước” như Bộ VHTTDL nêu.
Liên hiệp các Hội UNESCO Việt Nam tiếp tục kiến nghị với Thủ tướng Chính phủ tiến hành kiểm tra lại các sự việc mà hai công văn của Bộ VHTT&DL đã nêu để có đánh giá kết luận đúng tình hình.
