> Khai ấn đền Trần: Đạp đổ hàng rào bảo vệ, cướp đồ thờ
> Tấp nập lễ rước 'ông lợn' ở La Phù
Qua hai trăm năm, tình hình đó đang trở lại. Hàng ngàn lễ hội và di tích bị khoác sắc màu thực dụng. Ông Chánh thanh tra Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Vũ Xuân Thành nói trên báo: “Chắc phải cần một cuộc cách mạng về ý thức người dân”.
Hôm thứ sáu 13 tháng Giêng, hội Lim lại bắt đầu. Đồi Lim – từng được người Quan họ mô tả trong lời hát là “dãy núi Thiên Thai” nay trông bé mọn hơn cả quả đồi vì cây ít, người đông, ô tô đỗ gần.
Quan họ thì ngày càng hiếm liền anh, trong khi những ý tưởng hoành tráng hóa Quan họ thì ngày càng phát triển: lập kỷ lục về số người hát, làm đĩa karaoke Quan họ (theo nhà nghiên cứu Đặng Hoành Loan, có nơi cả làng cùng hát).
Hội đền Trần tối qua lại đông. Xe công ùn ùn. Xe cấp cứu biển xanh chở cả quan lẫn vợ con quan cùng mâm xôi con gà. Ban tổ chức đã thông báo sẽ phát chục lá ấn trong đêm 14 Giêng, từ 7 giờ sáng nay sẽ phát ấn công khai. Thế mà vẫn nườm nượp người chen lấn trong đêm. Người ta đến để thực hành một thứ toan tính thực dụng mê muội là con đường quan chức, đi ngược lại điều mà lễ hội chân chính thường mang tới: tâm hồn an nhiên thư thái để hanh thông tư duy.
Những kẻ hám danh hám chức thường làm ngược luật pháp, lách luật pháp, thì đã đành. Còn một chút thanh tịnh tận sâu trong lòng – nơi trú ẩn cuối cùng – mà cũng mang ra để làm ngược, để đánh cược nốt, thì rốt cục còn lại gì?
Cứ để cho dân tình hiểu sai, thực hành sai ở những lễ hội này như thời gian qua và bây giờ, chắc chắn địa phương sẽ thu lợi nhiều hơn là thực hành lễ hội nguyên bản. Cũng đau lắm chứ, những nơi này phải chịu nhận cái tiếng bất lực về quản lý, để đánh đổi lấy cái lợi từ lễ hội rởm. Và rồi, họ sẽ để lại lễ hội rởm cho con cháu?
