Ngày 18/8, Đại học Quốc gia Hà Nội (ĐHQGHN) và Mạng lưới các trường đại học Đông Nam Á đồng tổ chức Hội thảo quốc tế “Đối sánh chất lượng giáo dục đại học” và giới thiệu hệ thống xếp hạng đối sánh UPM. UPM do nhóm nghiên cứu ĐHQGHN phát triển dưới sự tài trợ của Chương trình Khoa học giáo dục cấp quốc gia do Bộ GD&ĐT chủ trì. Đây là hệ thống xếp hạng ĐH theo hình thức gắn sao đầu tiên do Việt Nam phát triển.
Tại hội thảo, Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Phùng Xuân Nhạ phát biểu, UPM có thể hỗ trợ tư vấn cho hệ thống giáo dục đại học (GDĐH) quốc gia, cũng như các cơ sở GDĐH trong nước và trong khu vực. Các cơ sở GDĐH có thể sử dụng các tiêu chí của UPM để tự đánh giá kết quả hoạt động, đồng thời sử dụng UPM như một công cụ để quản trị chiến lược, phát triển thương hiệu, phát triển đối tác. Người học có được thông tin chính xác về các trường ĐH để có thể lựa chọn trường, lĩnh vực, ngành nghề đào tạo phù hợp năng lực, sở trường. Người sử dụng lao động có cơ sở để xây dựng chiến lược nhân sự, kế hoạch tuyển dụng và hợp tác chuyển giao tri thức.
Theo TS. Nghiêm Xuân Huy đến từ ĐHQGHN, gắn sao là xếp các trường ĐH cùng mức thành các nhóm cao thấp khác nhau, như cách phân loại, công nhận khách sạn 3 sao, 4 sao, 5 sao.Các trường ĐH có thành tích gần nhau được xếp cùng một nhóm và được gắn từ 1-5 sao. Các trường ĐH (đặc biệt là các trường định hướng nghiên cứu) đạt chuẩn 5 sao là các trường đã có khả năng tiếp cận top 100 châu Á, có chất lượng hàng đầu quốc gia và bắt đầu có uy tín quốc tế. ĐH 4 sao là các trường có uy tín trong nước và khu vực. ĐH 3 sao thực hiện tốt chức năng đào tạo theo phân khúc thị trường.
Gần 40 trường ĐH của các nước ASEAN (trong đó có Việt Nam) đã tự nguyện tham gia sử dụng bộ tiêu chí UPM để đối sánh chất lượng. Các cơ sở GDĐH định hướng nghiên cứu đạt tiêu chuẩn 5 sao gồm ĐH Khoa học Tự nhiên (ĐHQGHN), ĐH Công nghệ (ĐHQGHN), ĐH Bách khoa Hà Nội và ĐH Kasetsar (Thái Lan). Theo định hướng ứng dụng, đạt chuẩn 4 sao có các trường ĐH Ngoại thương, Học viện Ngoại giao, ĐH Thủ Dầu Một, ĐH Quy Nhơn, ĐH Nguyễn Tất Thành, ĐH West Visayas (Philippines).
Trên cơ sở lõi xếp hạng truyền thống, UPM phát triển thêm các tiêu chí đặc trưng của ĐH trong kỷ nguyên 4.0.UPM gồm 8 nhóm lĩnh vực và 54 tiêu chí. Mỗi lĩnh vực có mốc chuẩn và trọng số riêng với tổng cộng là 1.000 điểm. Tám nhóm lĩnh vực là quản trị chiến lược, đào tạo, nghiên cứu, đổi mới sáng tạo, hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, công nghệ thông tin và tài nguyên số, mức độ quốc tế hóa và phục vụ cộng đồng.
Cơ hội nào cho ĐH đơn ngành?
Tại hội thảo, đại diện ĐH Dược bày tỏ băn khoăn về việc gắn sao đối với các trường ĐH đơn ngành. Những trường Việt Nam lọt vào top bảng xếp hạng khu vực hay quốc tế đều là những trường đa ngành, như ĐHQGHN, ĐH Quốc gia TPHCM, ĐH Bách khoa Hà Nội, ĐH Cần Thơ… Theo TS. Nghiêm Xuân Huy, khi đưa lên hệ thống để cân đong đo đếm thì các trường đơn ngành không có lợi thế. Vì vậy, các trường đơn ngành nên phát triển thành các trường đa ngành.
