Lạm bàn một chút về quốc hoa

Vườn hoa Nhật Tân. Ảnh: Hồng Vĩnh
Vườn hoa Nhật Tân. Ảnh: Hồng Vĩnh
TP - Chuyện này tôi ghi lại nhân được chứng kiến chuyện từ một chuyến công tác ở Hà Lan.

>> Tôi chọn hoa mào gà
>> Người Pháp nói về chọn quốc hoa cho VN
>> Chưa nên chọn quốc hoa

Vườn hoa Nhật Tân. Ảnh: Hồng Vĩnh
Vườn hoa Nhật Tân. Ảnh: Hồng Vĩnh.
Bạn chọn hoa nào làm quốc hoa?
  •   Hoa Sen
  •   Hoa Đào
  •   Hoa Mai
  •   Loài hoa khác
  •   Không cần quốc hoa
    

Anh bạn chuyên viên Bộ Ngoại giao nằm cùng phòng với tôi có đứa cháu họ đang học ở La Hay đến chơi. Bốn đứa nữa đi theo. Ríu rít tíu tít chuyện gần chuyện xa thế nào mà anh cháu mang một băn khoăn nhờ ông chú mách cho một việc. Số là tuần tới, theo lệ hàng năm của trường, sẽ có một dạ hội được tổ chức. Dạ hội đó gần như là một dạ tiệc có non một trăm sinh viên quốc tế của trường tham gia. Sinh viên mỗi nước đều trưng bộ cánh độc đáo quen thuộc của đất nước mình và đem tới thứ hoa mà dân tộc mình yêu thích nhất.

Dõi theo câu chuyện của nhóm sinh viên, tôi được biết họ đang học năm thứ hai. Trường có tám sinh viên Việt. Năm trước trong dạ hội, các sinh viên Việt sau khi bàn luận lẫn tranh luận chán chê đã nhất trí giới thiệu cho bạn bè quốc tế bộ áo dài của nữ sinh viên duy nhất.

Còn cánh nam giới cũng định áo the khăn đóng đấy nhưng mà đào đâu ra. Công phu lọ mọ lên cả sứ quán cũng không kiếm được. Còn khoản hoa, xứ mình thiếu gì. Mai, đào, sen, cúc… nhưng bói đâu ra ở xứ người mà lại đang giữa ngày đông tháng giá? Thế là cả bọn đành chịu. Mặc dù có một chút an ủi là tà áo dài màu thiên thanh duy nhất ấy đã bay lượn khá nổi ở dạ hội nhưng rõ ràng cánh sinh viên Việt chưa thỏa mãn bởi thiếu đi bộ trang phục nam lẫn hoa...

Ngoại ngữ làu làu, đi nhiều biết lắm thông kim bác cổ như anh bạn cùng phòng đây khi nghe cháu hỏi vậy cũng tắc tị không biết gỡ cho các cháu bằng cách nào đành hướng sang tôi cái nhìn cầu cứu... Tôi cũng không biết nói sao cho phải đành nước đôi rằng, phải lặp lại chuyện của năm ngoái vậy thôi... Chúng tôi thấy mình như có lỗi vì không giúp lẫn tư vấn được gì cho họ cả.

Giờ nghĩ lại mới chợt bừng thức, ờ mà quốc hoa của xứ Việt là thứ gì vậy? May mà quanh tôi đang có bao bậc thức giả, nói như người xưa để ngõ hầu vấn giả tầm hoa...

Dạo Hà Nội đang tưng bừng náo nức diễn ra SEA Games XXII, khi tặng hoa những vận động viên, BTC đã độc đáo lẫn sáng ý khi tặng hoa sen. Khắp mọi miền đất nước Việt hình như đều có sen. Sen trong văn hóa Việt cũng đậm đà. Bóng có lắm nghĩa. Liên sinh ư nê biệt nhiễm kỳ uế mà ca dao của ta có câu tương tự gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn. Dầu lìa ngó ý còn vương tơ lòng trong Kiều chỉ trạng thái dùng tay bẻ một cọng sen mà xem, khó đứt lắm bởi đột ngột có làn tơ mành níu lại để ví von sự chia lìa lứa đôi...

Một cuộc họp lớn các nhà để chọn cho đất nước một loại quốc hoa. Mà cuộc họp ấy chỉ có thể là đợt vận động hoặc một cuộc bầu chọn quốc hoa do Bộ Văn hóa - Thể thao & Du lịch phát động. Tại sao không?

Trên trang thờ của không ít đình chùa miếu mạo, những bông sen lá sen thứ y chang, thứ cách điệu được chế tạc bằng gỗ quí rồi sơn son thếp vàng rực rỡ nghiêm cẩn. Còn nghĩa đen, sen cũng lắm công dụng. Liên hoa (hoa sen), liên nhục (hạt sen), tâm liên (sợi màu xanh đắng trong hạt sen), liên diệp (lá sen)... tất tật đều có tác dụng công phạt chữa bệnh trong nam dược cả! Sen xứng là quốc hoa, tại sao không? Vietnam Airlines đó từng có hẳn lôgô hoa sen khổng lồ trên các thân tàu bay ngày đêm xuyên trời này đi khắp năm châu bốn biển đó thôi? Nhưng rồi đùng cái, sau hỏi ra mang máng và phân vân cái nỗi hình như Ấn Độ đã mau chân hơn mình dùng sen làm quốc hoa mất rồi?

Thêm chút băn khoăn nữa, sen chỉ bung vào mùa hạ. Quốc hoa chỉ mỗi mùa hạ thôi sao? Nói vậy có lẽ cũng chưa ổn... Thế hoa anh đào, quốc hoa của Nhật chỉ bung mỗi năm vào tiết tận xuân sơ hạ thì thế nào? (nhân bàn đến quốc hoa của Nhật, ngoài anh đào ra hình như còn có cúc. Cúc là thứ oách. Tùng, cúc, trúc, mai tượng trưng cho tiết tháo của người quân tử). Rồi mẫu đơn là thứ quốc hoa của Trung Quốc là chúa Xuân đấy chứ hình như có nở quanh năm đâu?

Có phải cứ là hoa?

Mai? Đào? Bạch mai xứ Bắc. Hoàng mai phương Nam. Đất nước đổi mới lẫn phương tiện vận tải được cải thiện cùng việc lai tạo lồng ghép đột phá trong canh tác thổ nhưỡng đã khiến mai đào mỗi độ xuân về đều có mặt khắp hai đầu đất nước. Vẻ thanh tao cốt cách của thứ bạch mai lẫn hoàng mai đã khiến cái người ngông nghênh như Cao Bá Quát đã phải buông câu thơ nhất sinh đê thủ bái mai hoa ( cả đời ta chỉ quỳ lạy trước hoa mai mà thôi).

Phương Nam có hoàng mai, hồng mai, mai tứ quý nữa... Vậy thì mai thì đào? Tại sao không? Nhưng rồi không ít ý kiến rụt rè rằng, mai trắng (bạch mai) chỉ lác đác phía Bắc không phải là phổ biến đại trà. Tương tự hoàng mai chỉ đặc trưng cho đất phương Nam. Và bạch lẫn hoàng cũng chỉ theo mùa, theo thời vụ?

Lan thì sao? Lâu nay không còn là độc quyền của nơi thâm cung bí sử ở những vị thế quyền quý khuê các đài các (giống này khó tính mất nhiều công để chăm bẵm chả thế từng có câu Vương giả chi lan) hay tít mít chon von trên Sa Pa, Đà Lạt mà các loại lan đã giăng sang trọng rực rỡ mỗi đận Tết đến Xuân về bởi thành tựu chi chi đó về sinh học. Nhưng Singapore cũng đã chọn lan (không biết là loại nào?) làm quốc hoa của họ rồi.

Lại nghe nói, gọi là quốc hoa nhưng không phải nhất nhất là hoa. Thế mới lạ và sinh động không cứng nhắc cho tư duy của nhân loại. Bằng cớ là quốc hoa của đất nước Chùa Tháp là bông lúa. Rồi Yêmen dùng cây cà phê. Vậy nên gần đây mới có ý kiến rằng tại sao ta lại không dùng cây tre làm quốc hoa? Nước Việt Nam xanh muôn ngàn cây lá khác nhau.... Tre nứa trúc mai vầu... Cây nào cũng đẹp cây nào cũng quý nhưng thân thuộc nhất vẫn là tre. Tre cùng ta làm ăn. Tre cùng ta đánh giặc... Một thế hệ người Việt có lẽ thuộc lòng bài viết ấy. Quốc hoa cũng chính là biểu tượng cho văn hóa văn minh Việt có nhiều ngàn năm lịch sử.

Miên man lẫn dằng dặc các cuộc hội họp gặp gỡ đón rước hiếu hỷ đủ mọi tầm cấp hàng bao năm nay chỉ thấy những loại hoa thường thấy hồng, cúc, mai, đào, thược dược, các loại lan lẫn tùng trúc... kể cả kỳ hoa dị thảo khác nhưng chưa có thứ nào được chọn làm quốc hoa!

Mà chỉ thấy mỗi độ Tết đến Xuân về, mỗi nhà tự kiếm cho mình thứ hoa mà mình thích kính cẩn đặt lên bàn thờ hoặc ở một vị trí trang trọng nào đó... Ấy tạm gọi là gia hoa vậy.

Mùa nực năm Dần

MỚI - NÓNG
Nhiều chính sách mới có hiệu lực từ tháng 4/2024
Nhiều chính sách mới có hiệu lực từ tháng 4/2024
TPO - Từ tháng 4/2024, nhiều chính sách mới có hiệu lực như: sửa đổi, bổ sung một số điều của quy chế thi tốt nghiệp trung học phổ thông; không xét danh hiệu “Lao động tiên tiến” với người tuyển dụng dưới 6 tháng; quy định mới về xét danh hiệu "Thầy thuốc nhân dân", "Thầy thuốc ưu tú"...
Công an thông tin về vụ múc đất cao tốc mang đi bán
Công an thông tin về vụ múc đất cao tốc mang đi bán
TPO - Lãnh đạo Công an huyện Krông Pắc (Đắk Lắk) cho biết, việc khởi tố 2 bị can liên quan múc đất công trình cao tốc Khánh Hoà - Buôn Ma Thuột mang đi bán là hồi chuông cảnh báo. Công an huyện sẽ kiểm tra, xử lý các xe quá khổ, quá tải, nhất là việc múc đất của dự án đổ đi nơi khác không đúng quy định.