Kiến trúc độc đáo của Tháp Bà Ponagar vừa được công nhận di tích đặc biệt

TPO - Được xây dựng khoảng 1.300 năm trước, di tích Tháp Bà Ponagar ở TP Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa là một trong năm di tích vừa được Chính phủ công nhận là di tích quốc gia đặc biệt.

Tháp Bà Ponagar được xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt.

Kiến trúc độc đáo của Tháp Bà Ponagar vừa được công nhận di tích đặc biệt ảnh 1

Ngày 21/1, Sở Văn hóa và Thể thao tỉnh Khánh Hòa cho biết Phó Thủ tướng Lê Thành Long đã ký quyết định về xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt đối với 5 di tích, trong đó có di tích kiến trúc nghệ thuật Tháp Bà Ponagar.

Kiến trúc độc đáo của Tháp Bà Ponagar vừa được công nhận di tích đặc biệt ảnh 2

Tháp Bà Ponagar, nằm trên đỉnh đồi nhỏ ở cửa sông Cái, TP Nha Trang là một trong những khu đền tháp Chăm lớn và đẹp nhất còn được bảo tồn ở Việt Nam.

Kiến trúc độc đáo của Tháp Bà Ponagar vừa được công nhận di tích đặc biệt ảnh 3
Theo các nhà nghiên cứu, nhóm tháp Chăm này được xây dựng và tu bổ qua nhiều thời kỳ, từ thế kỷ 7 đến thế kỷ 12.
Kiến trúc độc đáo của Tháp Bà Ponagar vừa được công nhận di tích đặc biệt ảnh 4
Tổng thể kiến trúc của tháp Ponagar gồm 3 tầng, đi từ dưới lên trên. Tầng đầu tiên ngang mặt đất bằng là ngôi tháp cổng mà nay không còn nữa. Từ đó có những bậc thang bằng đá dẫn lên tầng giữa.
Kiến trúc độc đáo của Tháp Bà Ponagar vừa được công nhận di tích đặc biệt ảnh 5
Tầng giữa còn lại hai dãy cột chính bát giác, mỗi bên 5 cột lớn cao hơn 3 m và đường kính hơn một m, cùng 12 cột nhỏ hơn. Tất cả nằm trên nền gạch cao hơn một m. Cấu trúc này cho thấy đây từng là tòa nhà lớn có mái ngói, nơi khách hành hương nghỉ ngơi và chuẩn bị lễ vật trước khi lên các điện trên. Từ tầng giữa, một dãy bậc thang dốc dẫn lên tầng trên cùng, hiện đã hư hỏng và không còn sử dụng.
Kiến trúc độc đáo của Tháp Bà Ponagar vừa được công nhận di tích đặc biệt ảnh 6
Tên gọi “tháp Ponagar” được dùng để chỉ chung cả công trình kiến trúc này, nhưng thực ra nó là tên của ngọn tháp lớn nhất cao khoảng 23 m.
Kiến trúc độc đáo của Tháp Bà Ponagar vừa được công nhận di tích đặc biệt ảnh 7
Dưới vương triều Panduranga, người Chăm xây dựng các đền tháp trên đồi Cù Lao, xứ Kauthara để thờ Nữ thần Ponagar, mẹ xứ sở của người Chăm, hay còn gọi là Tháp Bà Ponagar.
Kiến trúc độc đáo của Tháp Bà Ponagar vừa được công nhận di tích đặc biệt ảnh 8
Khu đền tháp được xây dựng ở vị trí cao nhất của ngọn đồi Cù Lao, gồm 4 công trình. Trong đó có tháp Đông Bắc (tháp chính), tháp Đông Nam (tháp cố), tháp Nam (tháp ông) và tháp Tây Bắc (tháp cô cậu). Các tháp được xây bằng gạch và trang trí nghệ thuật bằng đá và gốm.
Kiến trúc độc đáo của Tháp Bà Ponagar vừa được công nhận di tích đặc biệt ảnh 9
Theo các nhà nghiên cứu, tháp chính cao khoảng 23 m, được xây dựng lần đầu từ 813-817 và được xây lại vào giữa thế kỷ 11. Tháp chính thờ tượng nữ thần Ponagar, là phần hồn của cụm tháp cổ.
Kiến trúc độc đáo của Tháp Bà Ponagar vừa được công nhận di tích đặc biệt ảnh 10
Trên vòm cửa tháp chính là tấm phù điêu đá hình lá, thể hiện thần Shiva với 4 cánh tay múa, hai nhạc công thổi sáo và chân phải Shiva đặt trên lưng bò thần Nandin. Phù điêu này có niên đại thế kỷ 11 và là một trong những tấm đẹp nhất của văn hóa Chămpa còn lưu giữ ở Việt Nam.
Kiến trúc độc đáo của Tháp Bà Ponagar vừa được công nhận di tích đặc biệt ảnh 11
Trải qua hàng nghìn năm, một số chi tiết ở tháp Chăm cổ vẫn giữ gần như nguyên vẹn.
Kiến trúc độc đáo của Tháp Bà Ponagar vừa được công nhận di tích đặc biệt ảnh 12

Các nhà khoa học cho rằng người Chăm xưa nung gạch rồi mới đem xây dựng các đền tháp, sau đó mới chạm trổ hoa văn trên tường.

Kiến trúc độc đáo của Tháp Bà Ponagar vừa được công nhận di tích đặc biệt ảnh 13
Các bia ký Chăm cổ vẫn còn được lưu giữ gần như nguyên vẹn.
Kiến trúc độc đáo của Tháp Bà Ponagar vừa được công nhận di tích đặc biệt ảnh 14

Từ 25-27/4 (20-23/3 Âm lịch) hàng năm, đông đảo đồng bào Chăm từ các tỉnh như Ninh Thuận, Bình Thuận, Khánh Hòa, Đắk Lắk, Gia Lai, Lâm Đồng, TP.HCM... hành hương về Tháp Bà Ponagar tham gia lễ hội tưởng nhớ Thiên Y Ana Thánh Mẫu (Po Inư Nag), người mẹ xứ sở với nhiều công lao giúp dân và mang lại hạnh phúc cho họ.

Kiến trúc độc đáo của Tháp Bà Ponagar vừa được công nhận di tích đặc biệt ảnh 15
Ngày nay, di tích Tháp Bà Ponagar là điểm thăm quan không thể bỏ qua của du khách trong và ngoài nước khi đến với phố biển Nha Trang.
Kiến trúc độc đáo của Tháp Bà Ponagar vừa được công nhận di tích đặc biệt ảnh 16

Du khách Hàn Quốc check in bên tà áo dài Việt Nam tại di tích Tháp Bà Ponagar.

Kiến trúc độc đáo của Tháp Bà Ponagar vừa được công nhận di tích đặc biệt ảnh 17

"Tôi đã đi du lịch nhiều nơi trên thế giới nhưng công trình hàng nghìn năm, độc đáo như tháp Ponagar rất ít. Thật kỳ vĩ và tuyệt vời khi hầu hết kiến trúc tại nơi đây vẫn mang nét đẹp huyền bí, rất kích thích người muốn tìm kiếm về kiến trúc như tôi trải nghiệm", chị Wanda - du khách nước ngoài, bày tỏ.

Kiến trúc độc đáo của Tháp Bà Ponagar vừa được công nhận di tích đặc biệt ảnh 18

"Trải nghiệm khi tìm về những công trình kiến trúc như này đem lại cho mình những hứng thú khi tới đây. Nha Trang có khí hậu dễ chịu, những địa điểm như này cũng góp phần thu hút mình và gia đình chọn Nha Trang là điểm đến du lịch", chị Trần Tuyết Trinh - du khách đến từ Bắc Ninh, nói.

Kiến trúc độc đáo của Tháp Bà Ponagar vừa được công nhận di tích đặc biệt ảnh 19
Ngày nay, di tích Tháp Bà Ponagar là điểm thăm quan không thể bỏ qua của du khách trong và ngoài nước khi đến TP Nha Trang.
Kiến trúc độc đáo của Tháp Bà Ponagar vừa được công nhận di tích đặc biệt ảnh 20

Tháp Bà Ponagar mở cửa đón khách quanh năm, vì vậy khi lên kế hoạch tới Nha Trang, du khách có thể ghé thăm nơi này bất cứ lúc nào.

Kiến trúc độc đáo của Tháp Bà Ponagar vừa được công nhận di tích đặc biệt ảnh 21

Ông Lê Văn Hoa - Phó Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao Khánh Hòa - cho biết: "Việc Tháp Bà Ponagar được xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt là sự kiện có ý nghĩa quan trọng, góp phần nâng cao vị thế của di tích trong hệ thống di sản văn hóa Việt Nam. Việc xếp hạng này tạo điều kiện thuận lợi hơn cho công tác bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị của di tích, đồng thời thu hút du khách trong và ngoài nước đến tham quan, tìm hiểu về văn hóa Chăm Pa".

Tin liên quan