Sáng 31/1, TAND Tối cao tổ chức họp báo thông tin những kết quả nổi bật của ngành TAND năm 2017 và thực hiện chương trình công tác năm 2018. Theo báo cáo, năm 2017, công tác giải quyết, xét xử các loại vụ án và xem xét áp dụng các biện pháp xử lý hành chính tại Toà án có nhiều chuyển biến mang tính thực chất cả về tiến độ và chất lượng.
Nhiều vụ án lớn, đặc biệt nghiêm trọng về kinh tế, tham nhũng đã được đưa ra xét xử kịp thời, nghiêm minh, bảo vệ kịp thời các quyền và lợi ích hợp pháp của các đương sự, qua đó góp phần giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, tạo môi trường ổn định cho sự phát triển kinh tế của đất nước.
Phát biểu tại buổi họp báo, Chánh án TAND Tối cao Nguyễn Hoà Bình cho biết, trong năm 2018, ngành Toà án tiếp tục triển khai thực hiện một số chủ trương nhằm đáp ứng yêu cầu cải cách tư pháp, nâng cao chất lượng giải quyết, xét xử các loại vụ án, thực hiện tốt nguyên tắc tranh tụng, bảo đảm các phán quyết của Toà án phải đúng pháp luật, bảo đảm công lý, bảo vệ quyền con người, quyền công dân, khắc phục triệt để việc tạm đình chỉ giải quyết các vụ án thiếu căn cứ, các vụ án quá thời hạn xét xử do lỗi chủ quan của Toà án, cũng như việc tuyên án không rõ ràng; phấn đấu không để xảy ra việc xét xử oan hoặc bỏ lọt tội phạm…
Theo ông Nguyễn Hòa Bình, năm qua, Tòa án có nhiều thay đổi trong việc tổ chức xét xử, cả về hình thức và nội dung. Về mặt nội dung, đã có nhiều chức năng mới được quy định bổ sung, như việc triệu tập điều tra viên. Trong tương lai, cả kiểm sát viên và thẩm phán cũng có thể bị triệu tập đến tòa. HĐXX thực hiện đầy đủ chức năng, nhiệm vụ được giao, có quyền khởi tố bị can, kiến nghị xứ lý cán bộ tại tòa... Đây là những nhiệm vụ mới mà thời gian qua chưa có.
Liên quan đến các "đại án", ông Nguyễn Hòa Bình cho rằng: "Khi thực hiện quyết định của Ban chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng, chúng tôi triển khai nghiêm túc kết quả này. Tất cả các vụ án thuộc diện Ban chỉ đạo TW, cho đến thời điểm này đã có trong tay danh sách các HĐXX, cả sơ thẩm và phúc thẩm, đều là những thẩm phán có kinh nghiệm điều hành, có năng lực hiểu biết và phẩm chất tốt".
Ông Bình nói thêm, đối với các vụ đại án, các thẩm phán phải chủ động phối hợp với VKSND nghiên cứu hồ sơ thật kỹ và có lưu ý những điểm mới của tố tụng hình sự mới.
Về phiên tòa lưu động, ông Nguyễn Hòa Bình cho rằng: "Chúng ta không thể phủ nhận tính tích cực của phiên tòa lưu động, có tác dụng tuyên truyền, giáo dục pháp luật và phòng ngừa tội phạm, nhất là ở vùng sâu vùng xa, những nơi không có báo đài đến nhiều hoặc trong những năm chiến tranh và sau chiến tranh. Đến nay tác dụng này giảm dần khi công nghệ thông tin cao hơn. Khi công khai bản án trên mạng, người dân có thể tiếp cận vụ án ngay cả sau khi phiên tòa diễn ra. Đây là một việc đặt ra cân nhắc lại hiệu quả của phiên tòa lưu động.
Cũng theo Chánh án TAND Tối cao: "Trên thế giới, không có vụ án nào mang ra khỏi phòng xét xử để xét xử và sự nghiêm túc của phiên tòa cần được đặt ra. Quan trọng hơn cả là nó đảm bảo quyền con người. Một người không được coi là có tội khi bản bán chưa có hiệu lực. Việc đưa người ta về nơi cư trú xét xử không chỉ ảnh hưởng đến quyền con người của bị cáo, còn ảnh hưởng đến người thân của bị cáo, tạo ra cho xã hội những hậu quả đáng tiếc.... ví như con bị cáo bị đưa ra xét xử bỏ nhà đi...".
