Bộ trưởng Bộ KH-ĐT-Võ Hồng Phúc cho rằng: Từ nay, quy hoạch KCN-KCX phải gắn với quy hoạch nhà ở cho công nhân. Có chính sách hỗ trợ, miễn giảm thuế đối với các doanh nghiệp kinh doanh bất động sản nhà ở cho công nhân để thu hút mạnh các nguồn lực xã hội.
Thành lập quỹ nhà ở để hỗ trợ tiền thuê nhà, mua nhà đối với công nhân, quỹ hình thành từ ngân sách địa phương, đóng góp của các doanh nghiệp, tổ chức, cơ quan trên địa bàn.
Bộ KH-ĐT cho biết tiếp tục phát triển các KCN-KCX, tuy nhiên phải chuyển hướng mạnh mẽ từ công nghiệp cơ khí lên trình độ kinh tế tri thức.
Bên cạnh hệ thống KCN nòng cốt phát triển công nghiệp quốc gia, chú trọng hình thành hệ thống các KCN vừa và nhỏ để phát triển nông thôn. Hiện đã có hơn 200 cụm công nghiệp do các tỉnh, thành phố thành lập.
Theo báo cáo của Bộ KH-ĐT, đến tháng 5/2006 cả nước có 135 KCN-KCX được Thủ tướng Chính phủ quyết định thành lập ở 47 tỉnh, thành phố. Tập trung chủ yếu ở 20 tỉnh, thành phố thuộc 3 khu kinh tế trọng điểm Bắc Bộ, Trung Bộ và Nam Bộ (trên 70% số lượng, trên 80% diện tích).
Các KCN-KCX đã sản xuất 28% tổng giá trị sản xuất công nghiệp, xuất khẩu 19% tổng kim ngạch xuất khẩu cả nước. Ở thời điểm tháng 6/2006, các KCN-KCX có khoảng 865.000 lao động trực tiếp và khoảng 1,5 triệu lao động gián tiếp.
1 ha đất ở KCN-KCX sử dụng 80-100 lao động làm ra 30 tỷ đồng, trong lúc 1 ha đất nông nghiệp sử dụng 4-5 lao động làm ra khoảng 10 triệu đồng giá trị sản xuất.
Tuy nhiên, Quy hoạch KCN-KCX chưa gắn với quy hoạch ngành, quy hoạch tổng thể phát triển KT-XH nên còn gây lãng phí lớn, biểu hiện của tư duy nhỏ lẻ “địa phương này có cái này thì địa phương khác cũng phải có”.
Đến nay, mới 79/135 KCN-KCN hoàn thành xây dựng cơ sở hạ tầng, còn nhiều KCN-KCX dang dở kéo dài. Các KCN-KCX chủ yếu thu hút các dự án công nghiệp nhẹ (hơn 50% số dự án).
Trình độ của lao động ở các KCNKCX chưa cao: Đại học, trên đại học và kỹ thuật viên khoảng 9%, lao động giản đơn trên 60%. Đặc biệt, khoảng 40% lao động từ xa đến nhưng chỗ ăn ở chưa được quan tâm đúng mức: Bình Dương mới bảo đảm chỗ ở cho 15% lao động, Đồng Nai 6,5%, TPHCM 4%.
