> Lỗi tại chính sách chưa... đồng bộ?!
Bộ KHCN ban hành Quyết định 05 (bổ sung mức độ rời rạc của linh kiện ô tô nhập khẩu) từ năm 2005, nhưng Ford VN và nhiều doanh nghiệp khác mãi tới gần đây mới kiến nghị vì bị xử lý thuế theo diện khai hải quan không trung thực. Trong những tháng gần đây, Ford VN bị bắt nộp bổ sung thuế nhập khẩu hàng chục tỷ đồng và thậm chí có nguy cơ bị truy thu thuế nhiều hơn nữa, vì sao lại như vậy?
Theo Thứ trưởng Bộ KHCN Nguyễn Quân, Thông tư 184 của Bộ Tài chính máy móc quá nên các doanh nghiệp không chịu nổi. Máy móc ở đây, theo Thứ trưởng Quân là, nếu linh kiện ô tô nhập khẩu không đạt mức độ rời rạc như quy định của Bộ KHCN (Quyết định 05) thì hải quan xử lý riêng linh kiện đó, thay vì áp thuế nguyên chiếc ô tô.
“Ví dụ nếu chiếc ống xả không đạt tiêu chuẩn rời rạc như quy định, hải quan có thể áp mức thuế theo diện nhập nguyên chiếc ống xả thôi, chứ không nên áp cho cả xe ô tô”, Thứ trưởng Quân nói.
Về quan điểm có sửa Quyết định 05, như đề nghị của các doanh nghiệp và một số bộ, ngành khác, ông Quân nói: “Quyết định này áp dụng từ năm 2005 cho đến nay có vấn đề gì đâu. Tất nhiên, khoa học công nghệ ngày càng tiến bộ nên cũng có những cái không còn phù hợp. Tuy nhiên, chưa cần phải sửa như các doanh nghiệp đề xuất, vì sửa sẽ thất thu thuế và không có lợi cho chính sách nội địa hoá ô tô của Việt Nam”.
Theo ông Quân, nếu mình chấp nhận độ rời rạc của linh kiện ô tô nhập khẩu kém đi, chắc chắn thất thu thuế. Cứ để mức độ rời rạc thế mới khuyến khích mức độ nội địa hoá lắp ráp ô tô trong nước. Quan điểm của Bộ KHCN, linh kiện nào không đạt độ rời rạc thì áp thuế cái đó, chứ không nên như Bộ Tài chính quy định, trong hàng nghìn bộ linh kiện của chiếc ô tô, chỉ cần một bộ không đạt (độ rời rạc theo quy định) sẽ bị áp thuế suất nguyên chiếc xe. Như vậy. vô hình trung, anh khuyến khích người ta nhập khẩu xe nguyên chiếc. Điều này là vô lý.
“Tôi vẫn cho rằng nên để nguyên Quyết định 05. Trường hợp ống xả không thể rời rạc để hưởng ưu đãi thuế thì doanh nghiệp không nhập nữa mà sản xuất nội địa, có sao đâu... ”. -Ông Nguyễn Quân.
Thứ trưởng Quân cũng cho biết, cần nhìn nhận thêm khía cạnh khác: Doanh nghiệp nhập khẩu không tự giác. Đáng lẽ phải chủ động khai báo hải quan, trong các bộ linh kiện, cái nào đáp ứng độ rời rạc, cái nào không. Trường hợp như của Ford VN nên đã phạt vi phạm hành chính vì khai báo hải quan không trung thực.
Về việc Bộ Tài chính chỉ trong 20 ngày ban hành 2 văn bản trái ngược nhau có hơi hướng bị doanh nghiệp vận động hành lang, Thứ trưởng Quân nói: “Có lẽ, các doanh nghiệp kêu với Thủ tướng và các bộ ngành nên Bộ Tài chính mới tạm thời giải tỏa để giúp các doanh nghiệp khỏi bị đình trệ sản xuất. Chứ sau này, các Bộ ngành ngồi lại với nhau, thống nhất được ý kiến, chưa biết chừng doanh nghiệp sẽ bị truy thu thuế”.
Về việc chuyện nhỏ, nhưng phải viện tới Thủ tướng, Thứ trưởng Quân có ý kiến: “Do các doanh nghiệp đã kêu tới Thủ tướng. Thậm chí, các sứ quán cũng đã lên tiếng với Thủ tướng. Có lẽ vì thế nên Thủ tướng có ý kiến với Bộ Tài chính và các Bộ ngành”.