 |
| Cơ trưởng Arkady Protasyuk là phi công dạn dày kinh nghiệm và nói sõi tiếng Nga |
Trong bài phỏng vấn vừa nhắc, cựu đại tá A. Muravyov , một trong những người tham gia điều hành chuyến bay ở sân bay Smolensk nói rằng có thể kíp bay không hiểu hết tiếng Nga (thứ tiếng hai bên dùng trước khi máy bay bị nạn).
Nhưng các đồng sự và bạn bè của Arkady Protasyuk khẳng định rằng anh nói sõi và hiểu tốt tiếng Nga. Điều này phủ nhận nghi ngờ của người tham gia điều hành bay rằng kíp bay có thể đã không hiểu hướng dẫn phải đến hạ cánh ở sân bay dự phòng.
Hơn thế nữa, tờ báo Ba Lan Gazeta Wyborcza khẳng định trước đây Arkady Protasyuk đã từng điều khiển máy bay đáp xuống chính sân bay này mà không gặp khó khăn gì.
Arkady Protasyuk, 36 tuổi, được coi là phi công nhiều kinh nghiệm. Sau lưng anh là 13 năm trong nghề và 1.400 giờ bay. Anh mất đi để lại hai con còn nhỏ.
Chưa giải mã xong hộp đen
 |
| Cẩu các mảnh vỡ lớn của máy bay để tìm các thi thể nạn nhân |
Trong ngày 13-4, vẫn không có thông tin nào được công bố chính thức về nguyên nhân của thảm hoạ. Việc giải mã hoàn toàn hai hộp đen thu được ở hiện trường vụ tai nạn chỉ xong vào thứ 4 hoặc thứ 5. Hộp đen thứ 3 được tìm thấy ở Smolensk cho đến trưa hôm qua vẫn chưa được đưa về Mátxcơva.
Một điều tra viên Ba Lan tên là Zbignev Dzepa, người cùng các đồng nghiệp Nga nghiên cứu các hộp đen ở Mátxcơva nói với kênh truyền hình Ba Lan TVN24 rằng hai hộp đen tìm thấy trước có bị hư hại chút ít nhưng chỉ ở vỏ ngoài, băng ghi bên trong còn giữ được và sẽ là tư liệu quý để khôi phục lại diễn biến của chuyến bay.
Ông nói: “Chúng tôi có trong tay hai băng ghi, một ghi các thông tin bay và một ghi các âm thanh. Chúng đã được đưa về Mátxcơva. Trên cơ sở các băng ghi này sẽ chuẩn bị tài liệu cho thấy diễn biến những phút cuối cùng của chuyến bay: các phi công đã điều khiển máy bay ra sao và các cuộc trao đổi diễn ra như thế nào”.
Ông Zbignev Dzepa nói việc giải mã tốn thời gian và chỉ thứ 4 hoặc thứ 5 mới có thể có báo cáo cuối cùng.
Giả thuyết nguyên nhân tai nạn
 |
| Sai lầm của ai đó, trong khâu nào đó đã gây hậu quả thảm khốc |
Một khi không có thông tin chính thức thì các giả thuyết được đưa ra. Một số người cho rằng các phi công có lỗi. Một số người khác buộc tội những người điều hành mặt đất, không chỉ ở Smolensk mà cả những người đã lên kế hoạch chuyến bay (biết trước thời tiết phức tạp ở Smolensk mà vẫn làm).
Đáng chú ý có hai giả thuyết đều liên quan đến việc kíp lái đã bị áp lực lớn phải đáp bằng được xuống Smolensk.
Thứ nhất, một số người cho rằng cuộc đua truyền hình đã hại các phi công. Khi máy bay của Tổng thống Ba Lan gần đến nơi, ở sân bay Smolensk đã tập trung rất đông các phóng viên truyền hình. Nhiều đài truyền hình Ba Lan chuẩn bị sẵn để truyền hình trực tiếp sự kiện Tổng thống Ba Lan đặt chân lên mảnh đất mà mấy chục nghìn đồng bào của họ đã bỏ mạng oan khốc.
Do đó, kíp lái tự thấy trách nhiệm không thể để cho đồng bào mình chờ đợi trước máy thu hình mà không được thấy phút giây lịch sử đó. Họ bị đè nặng bởi tầm vóc lớn lao của sự kiện. Vậy nên, họ đã hạ cánh liều xuống sân bay mặc dù điều kiện không cho phép.
Giả thuyết thứ hai liên quan đến cá tính của Tổng thống Kaczinski. Có lần ở Gruzia, ông đã bảo viên phi công cứ hạ cánh xuống sân bay một thành phố mặc dù ở đó đang diễn ra chiến sự. Viên phi công đã không tuân lệnh tổng thống và sau này đã được tặng thưởng huân chương về hành động dũng cảm này.
Có thể lần này, ở Smolensk, Tổng thống Kaczinski cũng đã ra lệnh cho phi công hạ cánh xuống bất chấp điều kiện thời tiết chăng? Tuy nhiên, Tổng Công tố Ba Lan A. Seremet tuyên bố với báo chí rằng không tìm thấy bằng chứng cho thấy kíp bay đã bị gây áp lực.
| Trong hoạn nạn, Nga và Ba Lan xích lại gần nhau Nhiều tờ báo trên thế giới bình luận rằng vụ tai nạn đã làm cho Nga và Ba Lan, hai quốc gia tuy cùng của những người dòng giống Slavơ nhưng lại hay xích mích do những cách biệt về quyền lợi, về văn hoá, lịch sử và tôn giáo, xích lại gần nhau. Bất chấp các giả thuyết về vụ tai nạn, nhiều người Ba Lan cho rằng người Nga không có lỗi mà nguyên nhân là một tập hợp ngẫu nhiên các hoàn cảnh.
Người Ba Lan xúc động trước hình ảnh Thủ tướng Putin ôm lấy Thủ tướng Ba Lan Donal Tusk tại hiện trường rồi mấy tiếng đồng hồ sau lại bay trở lại Smolensk cúi dầu đưa tiễn quan tài Tổng thống Ba Lan. Việc ông đích thân đứng đầu Uỷ ban điều tra cũng được ghi nhận. |
