Công tác quản lý, tổ chức lễ hội ở các địa phương trong cả nước có nhiều chuyển biến, tuy nhiên theo đánh giá của Bộ vẫn còn những yếu kém cần phải khắc phục như: Biểu hiện thương mại hoá trong lễ hội; lợi dụng lễ hội để trục lợi, bán vé vào lễ hội, vi phạm quy định của Nhà nước. Một số lễ hội còn duy trì tập tục chứa đựng những yếu tố phản cảm; bạo lực, tranh cướp, chen lấn, xô đẩy, tranh giành, đeo bám khách làm mất trật tự an ninh còn diễn ra ở một số lễ hội.
“Việc thực hiện nếp sống văn minh trong lễ hội chưa cao, vẫn còn đốt nhiều vàng, mã gây tốn kém, lãng phí, gây nguy cơ cháy, nổ; vẫn còn tình trạng lén lút đổi tiền hưởng chênh lệch giá trong di tích, lễ hội, vi phạm quy định về lĩnh vực tiền tệ và ngân hàng. Công tác vệ sinh môi trường một số nơi chưa làm tốt, việc thu gom rác thải chưa kịp thời, tình trạng xả rác bừa bãi vẫn còn diễn ra trong lễ hội”, theo chỉ thị số 04.
Để tăng cường công tác chỉ đạo, quản lý, tổ chức và thực hiện nếp sống văn minh trong lễ hội, Bộ trưởng Bộ VHTTDL yêu cầu Giám đốc Sở VHTTDL, Sở VHTTDL các tỉnh/thành, Thủ trưởng các cơ quan, đơn vị trực thuộc Bộ phối hợp thực hiện ngay một số nhiệm vụ.
Trong số đó có yêu cầu: Không cấp phép, tổ chức lễ hội vì mục đích trục lợi, vi phạm nếp sống văn minh. Vận động nhân dân loại bỏ hoặc thay thế các tập tục không còn phù hợp, những hành vi bạo lực, phản cảm gây bức xúc dư luận xã hội. Tăng cường quản lý và tổ chức lễ hội, giảm tần suất, quy mô tổ chức lễ hội, ngày hội; có phương án phòng, chống thảm họa thiên tai, cháy nổ; đảm bảo an ninh trật tự, an toàn cho nhân dân và du khách khi tham gia lễ hội. Tích cực phối hợp với các cơ quan, ban, ngành, đoàn thể trong việc quản lý và tổ chức lễ hội; định hướng tuyên truyền về giá trị, ý nghĩa giáo dục của lễ hội; vận động, thuyết phục nhân dân thực hiện nếp sống văn minh khi tham gia lễ hội.
Đối với địa phương có nhiều lễ hội, lễ hội lớn thu hút đông người và kéo dài ngày như: Lễ hội Đền Hùng (Phú Thọ); Lễ hội Yên Tử (Quang Ninh); Lễ hội Chùa Hương (Hà Nội); Lễ hội Côn Sơn-Kiếp Bạc (Hải Dương); Lễ hội Đền Bà Chúa Kho (Bắc Ninh); Lễ hội Phủ Dày, Đền Trần (Nam Định); Lễ hội Bà Chúa Xứ Núi Sam (An Giang); Lễ hội Xuân Núi Bà Đen (Tây Ninh)… phải xây dựng kế hoạch chi tiết, cụ thể, có phương án đảm bảo an toàn tuyệt đối, tổ chức phân luồng, phân tuyến giao thông, đảm bảo an ninh trật tự. Bố trí bãi trông, giữ phương tiện giao thông phù hợp, tránh ùn tắc giao thông.
Bộ cũng yêu cầu địa phương đảm bảo quyền lợi của người dân dự lễ hội: Niêm yết giá, bán đúng giá, không chèo kéo khách, không ép giá; không bày bán thịt động vật hoang dã, các đồ chơi có tính bạo lực. Các cơ sở kinh doanh dịch vụ ăn uống phải đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm và các quy định của cơ quan chức năng; kiên quyết loại bỏ những hủ tục, những hình ảnh phản cảm trong lễ hội.
“Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra trước, trong và sau khi tổ chức lễ hội, kịp thời ngăn chặn và xử lý nghiêm các vi phạm, đặc biệt là các hành vi lợi dụng di tích, lễ hội để trục lợi, kích động bạo lực, lưu hành, kinh doanh văn hóa phẩm trái phép và các hành vi vi phạm pháp luật khác” Bộ yêu cầu.
