Các nghiên cứu mới đã cho thấy rằng giảm hàm lượng của một loại chất hóa học ở não có thể giúp tái sinh những vùng bị tổn thương ở trên mắt. Và hơn nữa, các nhà khoa học còn có thể thực hiện quá trình này trước khi tổn thương diễn ra, giúp tránh khỏi việc phải đeo kính do suy giảm thị lực.
Các nhà khoa học tại trường Đại học Vanderbilt, bang Tennessee, Hoa Kỳ đã tìm ra cơ chế tự phục hồi đó trên loài cá ngựa vằn. Võng mạc của chúng có cấu trúc khá giống với con người. Sự tái tạo võng mạc của loài này bắt đầu khi số lượng các nơ-ron truyền dẫn thần kinh giảm xuống.
 |
Qua các thí nghiệm, họ nhận thấy có một sự sụt giảm của Axit Gamma-Aminobutyric(GABA) trong quá trình phục hồi võng mạc, đây chính là chìa khóa cho quá trình phục hồi mà chúng ta có thể làm tương tự ở trên người.
Tác giả của công trình nghiên cứu – Giáo sư James Patton cho biết: “Mục tiêu của chúng tôi đưa đến khả năng tự phục hồi võng mạc với phương pháp ức chế GABA.
“Trong khi tất cả những phương pháp tái tạo võng mạc khác đều dựa trên giả định rằng võng mạc phải bị tổn thương nặng trước khi quá trình tái tạo diễn ra, các nghiên cứu mới của chúng tôi đã chỉ ra được GABA có thể kích hoạt quá trình tái tạo, ngay cả khi võng mạc chưa bị tổn thương”.
Trong võng mạc, có một loại tế bào gốc trưởng thành được gọi là Muller glia. Ở loài cá, các tế bào này đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc tái tạo lại các mô.
Khi loài cá ngựa vằn gặp phải tổn thương võng mạc, các tế bào gốc bắt đầu phân chia, tăng số lượng lên hàng nghìn lần để thay thế cho vùng bị thương tổn. Tế bào gốc Muller glia cũng được tìm thấy ở võng mạc mắt của người và nhiều loài động vật khác tuy nhiên chúng lại không thể phân chia để tái sinh như ở trường hợp của loài cá ngựa vằn.
Ở những thí nghiệm khác, được công bố trên Stem Cell Reports, các nhà khoa học đã tìm thấy mật độ dày đặc của GABA – thứ đang kìm hãm sự hoạt động của các tế bào gốc. Nếu đưa vào loài cá một lượng chất hóa học này thì nó sẽ ức chế hoàn toàn quá trình tái tạo võng mạc.
Loài cá ngựa vằn thường rất dễ bị mù, nhưng nhờ vào khả năng hồi phục mạnh mẽ và nhanh chóng của tế bào gốc, mắt của chúng có thể được tái tạo hoàn toàn chỉ trong 28 ngày.
