Khi tư nhân tham gia đầu tư hạ tầng truyền tải điện

Tăng nguồn thu, giảm gánh nặng ngân sách

Dự án Trạm biến áp 500 KV Thuận Nam và tuyến dây truyền tải 500 KV, 220 KV kết hợp nhà máy điện mặt trời (ĐMT) 450 MW tại tỉnh Ninh Thuận có tổng vốn đầu tư hơn 12.000 tỷ đồng. Công trình bao gồm: Trạm biến áp 500 KV có tổng công suất 3 x 900 MW cùng tuyến dây 500 KV Thuận Nam - Vĩnh Tân dài 13,2 km nối từ xã Phước Minh (huyện Thuận Nam, tỉnh Ninh Thuận) đến xã Vĩnh Tân (huyện Tuy Phong, tỉnh Bình Thuận) và tuyến dây 220 KV khoảng 2 km. Trungnam Group đã hoàn thành công trình trong thời gian kỷ lục là hơn 3 tháng dưới sự giám sát của ngành điện và thi công trong điều kiện địa hình đồi núi phức tạp, hiểm trở. Trạm biến áp 500 KV Thuận Nam và tuyến dây 500 KV, 220 KV với tổng trị giá hơn 2.000 tỷ đồng sau khi hoàn thành đã được nhà đầu tư bàn giao cho Nhà nước với giá 0 đồng.

Theo ông Nguyễn Tâm Tiến, Tổng Giám đốc Trungnam Group, sau hơn 1 năm đưa vào vận hành đảm bảo tuyệt đối an toàn, Trạm biến áp và hệ thống truyền tải đã giải tỏa toàn bộ công suất cho các nhà máy điện gió, ĐMT khu vực Ninh Thuận, Bình Thuận, chấm dứt tình trạng các nhà máy buộc phải giảm phát gây thiệt hại mỗi năm hàng trăm tỷ đồng do năng lực hạn chế của hệ thống truyền tải điện cũ.

Bên cạnh đó, Trungnam Group đã chia sẻ gánh nặng, góp phần giảm áp lực đối với Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) trong việc huy động công suất và giải quyết tình trạng quá tải lưới điện tại khu vực Ninh Thuận. Việc đưa vào vận hành hệ thống truyền tải do Trungnam Group đầu tư còn góp phần làm tăng nguồn thu ngân sách và cải thiện môi trường thu hút đầu tư cho tỉnh Ninh Thuận.

“Trong hơn 1 năm vận hành vừa qua, lượng điện từ Nhà máy điện mặt trời 450 MW của Trungnam Group thông qua Trạm biến áp và tuyến dây 500 KV trên chỉ chiếm 8% trong quy mô truyền tải, phần còn lại là truyền tải giúp các nhà máy điện khác trong khu vực và nhà máy nhiệt điện Vân Phong trong tương lai”, ông Tiến cho hay.

Ông Nguyễn Tâm Tiến cho biết, trong 1 năm qua, khoản thu từ phí truyền tải điện cho các nhà máy điện gió, ĐMT đấu nối qua hệ thống Trạm biến áp 500 KV Thuận Nam lên đến hơn 200 tỷ đồng. Và, khi đường dây Vân Phong - Thuận Nam đi vào hoạt động, cùng với việc các dự án khác tiếp tục tham gia đấu nối, với năng lực truyền tải của hệ thống Trạm biến áp 500 KV Thuận Nam lên đến 6.000 MW, chi phí truyền tải nhà nước thu về có thể đạt 2.000 tỷ đồng/năm.

Mong có nhiều nhà đầu tư đồng hành

Để bù đắp chi phí đầu tư vào công trình truyền tải điện “khủng” nói trên, Trungnam Group cũng được giao làm chủ đầu tư Nhà máy ĐMT công suất 450 MW tại xã Phước Minh (huyện Thuận Nam, tỉnh Ninh Thuận) và đã hoàn thành dự án trong thời gian kỷ lục là 6 tháng.

Việc hoàn thành, đưa vào sử dụng Trạm biến áp 500 KV và đường dây 220/500 KV kết hợp Nhà máy điện mặt trời Trung Nam Thuận Nam 450 MW được xem là dấu mốc lịch sử ngành năng lượng Việt Nam khi lần đầu tiên một doanh nghiệp tư nhân tham gia đầu tư hạ tầng truyền tải năng lượng và nhận được sự đồng thuận đa phương từ Trung ương đến các cấp chính quyền. Công trình đã góp phần đưa tỉnh Ninh Thuận trở thành Trung tâm năng lượng tái tạo của cả nước theo Nghị quyết 115 của Chính phủ, đồng thời đưa Trungnam Group trở thành nhà đầu tư tư nhân đầu tiên của cả nước tham gia xây dựng công trình truyền tải điện ở cấp độ 500 KV, góp phần hiện thực hóa chủ trương của Đảng về đẩy mạnh phát triển năng lượng tái tạo, khuyến khích và tạo điều kiện để kinh tế tư nhân tham gia phát triển năng lượng theo tinh thần Nghị quyết 55-NQ/TW của Bộ Chính trị.

Tuy nhiên, ngoài vai trò xung kích của Trungnam Group, đến thời điểm này hầu hết các nhà đầu tư chỉ quan tâm đến việc đầu tư các dự án sản xuất điện sạch từ nguồn tài nguyên nắng gió có sẵn và tương đối dồi dào tại nhiều địa phương, chưa chú ý đến lĩnh vực truyền tải điện. Theo đó, tính đến đầu tháng 12, đã có 55 tỉnh, thành gửi đề xuất đến Bộ Công thương đề nghị bổ sung các dự án mới về sản xuất điện sạch vào Dự thảo Quy hoạch Điện VIII với tổng công suất lên đến hơn 440.000 MW (Ninh Thuận: 42.595 MW, Bình Thuận: 30.000 MW, Hải Phòng: 3.900 MW, Quảng Ninh: 6.500 MW…).

Theo đánh giá của ông Nguyễn Tâm Tiến, các tỉnh có tiềm năng năng lượng tái tạo tập trung chủ yếu ở miền Trung và miền Nam, trong khi nhu cầu phụ tải ở miền Bắc lại rất lớn. Việc phát triển nguồn điện công suất lớn nhưng chỉ có thể truyền tải nội vùng sẽ không khả thi về mặt kinh tế và cần được xem xét cùng với phương án truyền tải xa.

Tổng Giám đốc Trungnam Group bày tỏ sự phấn khởi khi mới đây, tại phiên họp thứ 6, Ủy ban Thường vụ Quốc hội khoá XV hôm 8/12, Chính phủ đã đề xuất sửa đổi Luật Điện lực theo hướng cho phép mọi thành phần kinh tế được tham gia đầu tư dự án truyền tải điện. Ông mong muốn, việc cho phép tư nhân tham gia đầu tư lưới truyền tải điện sẽ giúp Nhà nước kiểm soát, không có biến động lớn vào giá bán điện. Người dân cũng không phát sinh thêm chi phí. Nhà nước sẽ giảm bớt gánh nặng đầu tư lưới điện truyền tải, tiết kiệm đầu tư mỗi năm từ nguồn ngân sách hàng nghìn tỷ đồng.

“Các nhà đầu tư tư nhân có thể đầu tư nhà máy điện kết hợp công trình truyền tải bằng nguồn vốn của doanh nghiệp như Trungnam Group đã làm tại Ninh Thuận, còn địa phương hỗ trợ về cơ chế, chính sách và đất đai. Dự án chắc chắn sẽ đóng góp nguồn thu rất lớn cho ngân sách”, ông Tiến chia sẻ.