Nếp cẩm, ở một số nơi gọi là nếp than, có hai loại: Một loại màu đỏ đậm, gọi là nếp than lợt; Một loại màu tím đen, gọi là nếp than đen. Là một loại gạo gần như chỉ tìm thấy trên các vùng cao nhưng nếp cẩm lại khá quen thuộc với người miền Bắc bởi món rượu nếp cẩm rất nổi tiếng.
Tuy nhiên, không nhiều người biết rằng, đây là một loại gạo nếp rất tốt cho sức khoẻ, thậm chí còn có khả năng chống lại ung thư.
Một số nghiên cứu khoa học đã cho thấy, cơm rượu nếp cẩm có khả năng phòng tránh các bệnh tim mạch, đột quỵ và tăng huyết áp rất hiệu quả. Trong nếp cẩm có tồn tại một số chất giúp hạ nồng độ cholesterol có hại trong máu (trong khi không hề ảnh hưởng đến các cholesterol có lợi).
Một nhóm nghiên cứu tại Đại học bang Louisiana (Mỹ) đã phát hiện ra, trong nếp cẩm có chứa một lượng rất lớn chất chống ôxy hoá anthocyanin. Đây là một hoạt chất giúp đẩy lùi các gốc tự do gây ôxy hoá tế bào - một loại chất tiềm năng giúp chống lại căn bệnh ung thư.
Đây cũng là chất tạo ra màu đen sẫm cho các loại thực phẩm, cụ thể ở đây là màu đen của nếp cẩm. Ngoài ra, anthocyanin cũng tồn tại trong nhiều loại rau củ quả như việt quất, ớt,…
Các nhà nghiên cứu cho rằng chất chống ôxy hóa màu đen này giúp bảo vệ thành mạch và ngăn ngừa sự phá hủy ADN - yếu tố dẫn đến ung thư. Theo trang UPI, gạo nếp cẩm có màu đen sẫm, khi nấu lên sẽ chuyển thành màu tím sẫm. Nó chứa nhiều khoáng chất và một vài loại amino axit.
Dưới đây là cách chế biến rượu nếp cẩm giúp thu lại lợi ích lớn nhất của hoạt chất trong loại gạo này:
Cho xôi nếp cẩm đã trộn men vào 2/3 thể tích vật chứa như hũ, lọ với nửa lít rượu trắng trên 40 độ. Đậy kín để ở chỗ thoáng mát, không có ánh sáng chiếu trực tiếp vào, nơi bóng tối càng tốt.
Để trong 15-17 ngày, quan sát thấy hạt xôi chuyển thành dạng bột hoàn toàn và lắng xuống đáy hũ thì nhẹ tay chắt lấy phần nước rượu trong ở trên ra bình chứa khác (phần rượu có chất bột để riêng, đậy kín rồi để thêm 15 ngày nữa vẫn trong chỗ thoáng mát, không có ánh sáng... là uống được.
Tùy ý có thể cho thêm nước đường và rượu trắng vào để thay đổi chất lượng rượu.
Chú ý: Cơm rượu có thành công hay không là do viên men cũ hay mới, tốt hay xấu.
