Quan chức Mỹ, Liên minh châu Âu (EU) và Liên Hợp Quốc (UN) yêu cầu Iran ngừng chương trình làm giàu uranium để không phải hứng chịu thêm lệnh trừng phạt mới cứng rắn hơn.
Tuy nhiên, như thường lệ, Iran một lần nữa từ chối điều kiện trên tại bàn thảo luận.
Keyvan Imani, thành viên đoàn đàm phán Iran, bày tỏ nghi ngờ về hiệu quả của cuộc thảo luận còn có sự tham dự của quan chức đến từ Anh, Pháp, Đức, Nga và Trung Quốc. “Ngừng (chương trình hạt nhân) – Không có cơ hội cho điều này”, ông Imani tuyên bố trước báo chí sau cuộc thảo luận.
Ngay lập tức, đại diện Mỹ, EU, UN cảnh báo Iran phải đưa ra quyết định cuối cùng về việc có ngừng chương trình hạt nhân hay không trong vòng 2 tuần.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Sean McCormack tuyên bố: “Chúng tôi hi vọng người dân Iran hiểu rằng các nhà lãnh đạo của họ cần lựa chọn giữa hợp tác, để mang lại lợi ích cho tất cả, và đối đầu chỉ dẫn tới bị cô lập hơn”.
Hiện Iran đã phải hứng chịu 3 lệnh cấm vận của Hội đồng Bảo an LHQ vì từ chối ngừng chương trình làm giàu uranium bị nghi ngờ nhằm mục đích chế tạo vũ khí hạt nhân. Mỹ và EU cũng đã đơn phương áp đặt một số hạn chế đối với Iran trên lĩnh vực tài chính.
Ông McCormack cũng cho biết, tại cuộc thảo luận ở Geneva, Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ Burns đã phát đi thông điệp “đơn giản và rõ ràng” rằng: “Iran phải ngừng chương trình làm giàu uranium để có thể đàm phán với Mỹ”.
Dù lần đầu tiên có mặt trong cuộc thảo luận về hạt nhân Iran, quan chức Mỹ chỉ lắng nghe câu trả lời của phía Iran và không đàm phán, không gặp riêng với đại diện của Iran.
Thảo luận bế tắc, nhưng đại diện EU và Iran đều cho rằng có “tinh thần xây dựng”. Tổng thống Iran M. Ahmadinejad ngày 20/7 cũng cho rằng cuộc thảo luận ở Geneva là một bước tiến. Người phụ trách chính sách đối ngoại của EU, ông Javier Solana bày tỏ hi vọng sẽ nhận được câu trả lời chính thức từ Iran trong vòng 2 tuần tới.
Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Kisliak, người tham gia cuộc thảo luận, cũng nói rằng thời hạn 2 tuần sẽ giúp Iran cân nhắc kỹ hơn về đề nghị của các bên liên quan. Trưởng phái đoàn đàm phán hạt nhân Iran Saeed Jalili và ông Solana cũng đồng ý sẽ tiếp tục thảo luận để có thể tìm được tiếng nói chung trong vòng 2 tuần tới.
Sự hiện diện của ông Burns tại Geneva cho thấy Whashington đang thay đổi thái độ với Iran và bước đầu có thể sẽ chấp nhận một vài động thái tích cực của Tehran thay cho việc yêu cầu nước này phải ngừng hoàn toàn chương trình hạt nhân.
Lãnh đạo Iran gần đây cũng bày tỏ mong muốn đàm phán trực tiếp với Mỹ để giải quyết cuộc khủng hoảng hạt nhân. Tuy nhiên, giới phân tích cho rằng, sẽ mất nhiều thời gian để có thể đạt được bất kỳ thoả thuận quan trọng nào trong cuộc khủng hoảng hạt nhân Iran.
