Viện Nghiên cứu Ấn Độ và Tây Nam Á (VIISAS) thuộc Viện Hàn lâm Khoa học và Xã hội Việt Nam phối hợp với Trung tâm Nghiên cứu Ấn Độ - ASEAN thuộc Viện Thông tin và Nghiên cứu các nước đang phát triển (RIS) tổ chức Hội thảo khoa học quốc tế về “Kết nối văn hoá văn minh Ấn Độ - ASEAN” từ ngày 7-8/10, để góp phần củng cố hơn nữa quan hệ giữa hai khu vực.
Phiên khai mạc của hội thảo có sự tham gia và phát biểu của nhiều quan chức và khách mời từ Ấn Độ, Việt Nam và các đối tác ASEAN.
Phát biểu tại hội thảo, Thứ trưởng Ngoại giao Nguyễn Quốc Dũng nói rằng khía cạnh nổi bật nhất trong quan hệ Đối tác đối thoại ASEAN - Ấn Độ là sự tin cậy lẫn nhau. Ấn Độ và ASEAN tiếp giáp với hai đại dương chiến lược của thế giới: Ấn Độ Dương và Thái Bình Dương. Thứ trưởng cho rằng cốt lõi của niềm tin giữa hai bên xuất phát từ những tương đồng về lịch sử và văn hoá mà hai bên có với nhau từ nhiều thế kỷ trước. Trong thế kỷ 21, những giá trị chung đó vẫn được duy trì.
Địa - văn minh có ý nghĩa quan trọng ngang hàng với địa - kinh tế, địa - chính trị và địa - chiến lược khi tìm hiểu về các vấn đề khu vực và toàn cầu.
Hai bên đang nỗ lực thúc đẩy sự phát triển và thịnh vượng ở mỗi nước, và đồng thời chung tay đóng góp cho môi trường hoà bình, ổn định và hoà hợp vì sự phát triển của tất cả các quốc gia. ASEAN và Ấn Độ đều cần bảo đảm an ninh và an toàn cho những tuyến hàng hải và môi trường biển bền vững trên cả hai đại dương.
Thứ trưởng Dũng khẳng định, Việt Nam hoan nghênh Ấn Độ quan tâm đến việc thúc đẩy hợp tác với ASEAN theo những nguyên tắc và mục tiêu của Sáng kiến Ấn Độ Dương và Thái Bình Dương và Tầm nhìn ASEAN về Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương.
GS. TS Đặng Nguyên Anh, Phó Chủ tịch VASS, nhấn mạnh rằng địa - văn minh có ý nghĩa quan trọng ngang hàng với địa - kinh tế, địa - chính trị và địa - chiến lược khi tìm hiểu về các vấn đề khu vực và toàn cầu. TS Anh đề cập đến tầm quan trọng của Phật giáo, Ấn Độ giáo và Hồi giáo trong việc nuôi dưỡng những mối liên kết lâu đời giữa Ấn Độ và Đông Nam Á. Điều quan trọng hơn cả là Ấn Độ và Đông Nam Á chia sẻ những giá trị về niềm tin và sự thịnh vượng, cũng như những cơ hội phía trước.
 |
Đại sứ Ấn Độ tại Việt Nam Pranay Verma phát biểu tại hội thảo. (Ảnh: Thu Loan) |
TS Phạm Cao Cường, Phó Viện trưởng phụ trách VIISAS, cho rằng khi có sự tương đồng về văn hoá, các quốc gia dễ hiểu nhau hơn trong các giá trị khác. Ví dụ, trong quá khứ, khi Việt Nam tiến hành chiến tranh giải phóng dân tộc, các bạn Ấn Độ ủng hộ Việt Nam rất nhiều. Khi có chung giá trị văn hoá, cách nhìn nhận của các quốc gia cũng gần gũi và tương đồng, hiểu nhau sâu sắc hơn. Sự tương đồng về văn hoá giúp thúc đẩy các hoạt động thương mại, giao lưu về ngoại giao nhân dân, du lịch, đầu tư…
Về các vấn đề an ninh hàng hải, TS Cường nói rằng Ấn Độ là quốc gia yêu chuộng hoà bình. Trong quá khứ, Ấn Độ luôn ủng hộ con đường đấu tranh giành độc lập của Việt Nam.
"Ngày nay, trong vấn đề an ninh, an toàn hàng hải, Ấn Độ cũng chủ trương giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hoà bình, không sử dụng vũ lực hay đe doạ sử dụng vũ lực, ủng hộ chính nghĩa của Việt Nam, phản đối những hành vi cưỡng ép hay hành vi gây mất ổn định trên các vùng biển, trong đó có Biển Đông" - TS Phạm Cao Cường.
Ngày nay, trong vấn đề an ninh, an toàn hàng hải, Ấn Độ cũng chủ trương giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hoà bình, không sử dụng vũ lực hay đe doạ sử dụng vũ lực, ủng hộ chính nghĩa của Việt Nam, phản đối những hành vi cưỡng ép hay hành vi gây mất ổn định trên các vùng biển, trong đó có Biển Đông, TS Cường nói.
Ấn Độ đang tích cực triển khai hợp tác với nhiều nước Đông Nam Á, trong đó coi Việt Nam là đối tác hợp tác quan trọng.
Ấn Độ định kỳ tiến hành các cuộc diễn tập hải quân với Singapore và thực hiện các chuyến thăm cảng Malaysia, Indonesia, Singapore và Việt Nam trong thời gian qua với tần suất ngày càng lớn. Ấn Độ còn tích cực tham gia cơ chế Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng các nước ASEAN mở rộng (ADMM+) và coi đây là cơ chế hữu hiệu trong việc duy trì những vấn đề then chốt mà các nước Đông Nam Á đều quan tâm, như an ninh khu vực, tự do hàng hải, đồng thời, đáp ứng lợi ích tổng thể của Ấn Độ.
TS Cường cho rằng Ấn Độ là một trong những quốc gia có nền quân sự mạnh trên thế giới, đầu tư nhiều cho quân sự và các loại vũ khí của Ấn Độ hiện nay khá thông dụng. Hợp tác quân sự - quốc phòng Việt Nam - Ấn Độ phát triển trong thời gian qua hoà chung vào sự phát triển tổng thể của quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện giữa hai nước.
TS Cường nói rằng Ấn Độ là cường quốc tầm trung đang đóng vai trò khá lớn trong khu vực Nam Á.
Ấn Độ đang triển khai Chính sách hướng Đông, mở rộng quan hệ với ASEAN, trong đó có Việt Nam. Về tổng thể chính sách, Ấn Độ đang muốn tăng cường vai trò trong quan hệ quốc tế, trong trật tự ở khu vực, rộng hơn là Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương.
“Hợp tác an ninh – quân sự giữa Việt Nam và Ấn Độ hợp lẽ tự nhiên, vì nền tảng quan hệ này đã được hình thành từ quá khứ và hợp tác giữa hai nước rất đa dạng" - TS Phạm Cao Cường.
