Sáng 27/5, hàng trăm người dân tại xã Xuân Viên, các vùng lân cận huyện Nghi Xuân đã hội tụ về cánh Đồng Hoa cùng dụng cụ nơm, vó, lưới, nhủi, vợt, rớ… lao xuống nước bắt cá nhân lễ hội đánh cá.
Lễ hội được tổ chức hàng năm, mang đậm nét văn hoá làng quê. Lễ hội mang tư tưởng khuyến nông, khuyến ngư, phát triển nông ngiệp nông thôn. Qua lễ hội, nhằm thắt chặt thêm tình đoàn kết, gắn bó trong cộng đồng dân cư làng xã.
Theo ông Nguyễn Văn Linh (xã Xuân Viên, Nghi Xuân, Hà Tĩnh) người đích thân mang lưới đến bắt cá cho biết, trước ngày diễn ra lễ hội nhiều tháng, chính quyền, người dân cấm tuyệt đối không cho bất kỳ hoạt động đánh bắt cá nào tại khu vực diễn ra lễ hội, nhằm tạo điều kiện cho cá sinh sống, phát triển.
Cũng theo ông Linh, khu vực đầm Vực (nằm dưới chân núi Hồng Lĩnh) là đầm nước lớn, có nhiều loại cá nước ngọt, phương tiện đi lại thuận lợi là điểm lựa chọn diễn ra lễ hội.
Theo quan sát khi lễ hội chính thức diễn ra, người đứng đầu làng và các bậc cao niên sẽ tổ chức lễ thắp hương cúng tế Thành Hoàng bản thổ tại ngôi miếu cạnh đầm Vực.
Sau khi xong phần lễ, một hồi chiêng trống vang lên, đích thân người đứng đầu làng hú to một tiếng rồi cầm nơm lội xuống đầm úp cá đầu tiên. Ngay sau đó, mọi người cứ thế cầm nơm, vó, lưới, nhủi, vợt, rớ… ào ào lội xuống đầm để thi nhau bắt cá.
Tiếng lội nước bì bõm, tiếng hò hét vang rộn cả một cánh đồng, dòng sông. Người dân cứ đổ ào xuống, nào chài, nào nơm, bắt cá. Mọi người trên bờ cổ vũ cùng nhịp trống, chiêng, kẻng, khiến đầm Vực rộn ràng cả trưa nắng hè oi ả.
Sau một ngày diễn ra lễ hội, người nào bắt được con cá to nhất sẽ được ban tổ chức của làng thưởng và con cá ấy sẽ được dùng để làm đồ cúng tế dâng lên Thành Hoàng làng.
Tan cuộc, có người úp được cả vài chục ký cá. Mọi người đều thấm mệt nhưng rất vui vẻ, hứng khởi, hả hê vì được ăn cá đồng tươi ngon…