Do đặc điểm hoạt động phải đảm bảo tuyệt đối tính bí mật và bất ngờ, lực lượng Spetsnaz của Nga, hay bất kỳ lực lượng đặc nhiệm nào khác trên thế giới, luôn được ưu tiên biên chế các loại vũ khí đặc biệt được giảm tối đa sự bộc lộ âm thanh cũng như độ phản chiếu ánh sáng, theo WarIsboring.
Vũ khí đầu tiên của đặc nhiệm Nga là những khẩu AK và AKM được trang bị ống giảm thanh tháo lắp nhanh và sử dụng loại đạn có tốc độ cận âm có sức công phá mạnh.
Tuy nhiên, để đối trọng với NATO ngày càng được trang bị các thiết bị bảo vệ hiện đại, quân đội Nga buộc phải sở hữu một loại vũ khí có khả năng xuyên giáp để sử dụng trong các tình huống đột kích nhanh và mạnh vào các trung tâm chỉ huy kiểm soát của đối phương.
Đến đầu thập niên 1980, viện Chế tạo cơ khí chính xác Trung ương Liên Xô (TsNIITochMash) đã phát triển mẫu súng trường tấn công giảm thanh AS Val và biến thể súng bắn tỉa VSS dành riêng cho các đặc nhiệm và nhân viên tình báo. Mặc dù có thời gian phục vụ lâu, nhưng đến nay hai loại súng này vẫn chứng tỏ được tính hiệu quả trong tác chiến.
Cả hai mẫu súng này đều sử dụng loại đạn có khả năng xuyên giáp cỡ 9x39 mm, có sơ tốc đầu đạn 280-300 m/s.
Súng bắn tỉa giảm thanh VSS. Ảnh: Wikipedia
Súng trường giảm thanh AS Val dài 875 mm và 615 mm khi gập báng, có trọng lượng khi chưa nạp đạn là 2,96 kg. Tầm bắn hiệu quả của AS Val khoảng 400 m với hộp tiếp đạn chứa từ 10-20 viên.
Ngoài ra, AS Val còn được thiết kế thêm rãnh trên thân súng để lắp kính ngắm, kính hồng ngoại nhìn đêm và kính chỉ thị mục tiêu. Súng không được tích hợp lưỡi lê hay ống phóng lựu. Ống giảm thanh của AS Val có thể dễ dàng tách rời để bảo dưỡng, sửa chữa.
Súng bắn tỉa giảm thanh VSS có thiết kế về cơ bản giống súng trường AS Val. Chỉ có một số ít khác biệt nằm ở kích thước báng súng và kính ngắm.
Theo các chuyên gia của WarIsboring, mặc dù các kỹ sư của Nga đã nỗ lực thiết kế và cho ra đời các mẫu súng mới nhằm đáp ứng nhu cầu tác chiến hiện đại, chúng vẫn chưa thể hiện được sự vượt trội so với AS Val và VSS.
Hai mẫu súng này từng được Liên Xô sử dụng phổ biến trong cuộc chiến ở Afghanistan và thể hiện được uy lực trong chiến tranh Chechnya năm 2003 và cuộc xung đột ở Georgia. Gần đây nhất, những khẩu súng này xuất hiện ở Crimea và trong cuộc nội chiến ở Syria.