Gốc tự do - kẻ thù của bộ não

Gốc tự do - kẻ thù của bộ não

Bộ não là cơ quan quan trọng và phức tạp nhất trong cơ thể con người. Tuy nhiên, não lại rất dễ bị tổn thương và từ đó sinh ra hàng loạt bệnh lý nguy hiểm. Các nhà khoa học đã chỉ ra, tác nhân hàng đầu gây hại đến bộ não chính là gốc tự do.

Bệnh nhân bị tai biến mạch máu não một phần do gốc tự do gây nên.

Tại sao não dễ bị gốc tự do tấn công?

Gốc tự do tấn công vào tất cả các cấu trúc tế bào trong cơ thể và đặc biệt chúng “ưa thích” những tế bào chứa nhiều chất béo (lipid). Với đặc điểm hơn 60% thành phần là acid béo, bộ não con người là cơ quan bị gốc tự do tấn công dữ dội nhất.

Không những thế, trong khi hệ thống chống gốc tự do kém hơn nhiều so với các cơ quan khác, bộ não lại tiêu thụ đến 20-25% nhu cầu oxy và năng lượng toàn cơ thể. Nơi nào có sự chuyển hóa càng cao, gốc tự do sinh ra càng nhiều. Vì vậy, bộ não thực sự là điểm tập kết gốc tự do và với phản ứng dây chuyền, “đoàn quân hủy diệt” này không ngừng sản sinh cũng như gây hại đến não...

Gốc tự do gây nên những bệnh gì ở não?

Gốc tự do gây nên những tổn thương mạn tính và cả những tổn thương cấp tính ở não.

Tại mạch não, gốc tự do gây tổn thương thành mạch, dẫn đến sự hình thành và phát triển các mảng xơ vữa và huyết khối. Đây là tác nhân trực tiếp làm hẹp động mạch khiến giảm lưu lượng máu đến nhu mô não, nhẹ thì có thể gây ra cơn thiếu máu não thoáng qua hoặc trầm trọng hơn là gây tai biến mạch não (còn gọi là đột quỵ não).

Những biến đổi giãn nở của mạch não cũng có thể làm xuất hiện các cơn đau ở một nửa đầu, gây chóng mặt, rối loạn thị giác kèm theo buồn nôn được gọi là chứng đau nửa đầu. Trước sự gây hại của gốc tự do, ngay ở tuổi trung niên, con người đã có thể bị suy giảm trí nhớ. Gốc tự do làm xơ hóa các bao myelin và các đầu sợi trục tế bào thần kinh, khiến liên kết giữa các tế bào này với nhau bị giảm cả về số lượng lẫn chất lượng và các chức năng não dần rối loạn.

Nhiều bằng chứng đã chỉ ra, các gốc tự do là tác nhân quan trọng trong quá trình sinh bệnh Alzheimer - nguyên nhân phổ biến nhất dẫn đến sa sút trí tuệ. Gốc tự do thúc đẩy sự tạo thành búi tơ thần kinh và các mảng lão hóa (amyloid), làm não teo dần, ảnh hưởng đến gần như toàn bộ cấu trúc và chức năng của não.

Ở bệnh Parkinson, các gốc tự do góp phần vào quá trình thoái hóa các tế bào não ở vùng chất đen, làm giảm sản xuất các chất dẫn truyền thần kinh, ảnh hưởng đến sự điều hòa vận động của cơ thể...

Gốc tự do làm tổn thương tế bào thần kinh khiến não teo nhỏ và thoái hóa trầm trọng.

Làm gì để chống gốc tự do?

Chúng ta có thể ngăn ngừa và làm chậm quá trình thoái hóa thần kinh và tổn thương mạch não bằng cách giảm thiểu các yếu tố tăng sinh gốc tự do (căng thẳng tâm lý/ stress, thiếu dinh dưỡng, ô nhiễm môi trường, chấn thương, nhiễm khuẩn, nhiễm phóng xạ...), đồng thời sử dụng các chất chống gốc tự do từ thiên nhiên để hỗ trợ kịp thời cho cơ thể.

Nhiều công trình nghiên cứu trên thế giới đã khẳng định các thảo dược, trái cây và rau quả là nguồn cung cấp dồi dào các chất chống gốc tự do cho cơ thể và bộ não chúng ta. Gần đây, các nhà khoa học đã tìm ra nhóm chất chống gốc tự do tự nhiên với hàm lượng cao trong Blueberry sinh trưởng ở Bắc Mỹ có khả năng tiêu diệt gốc tự do mạnh mẽ, làm tăng cường các kết nối thần kinh, kích thích sự tái tạo, dẫn truyền các tế bào thần kinh, nhờ đó có tác dụng cải thiện trí nhớ và làm chậm quá trình lão hóa, làm phục hồi sự suy giảm chức năng nhận thức và vận động.

OTIV tinh chiết từ Blueberry chứa các dưỡng chất sinh học quý có khả năng vượt qua hàng rào máu não, chống gốc tự do, bảo vệ tế bào thần kinh và mạch máu não

GS-TS Lê Đức Hinh
Chủ Tịch Hội Thần Kinh Học Việt Nam