Gỗ lậu được hợp thức hóa như thế nào?

“Hợp thức hóa” gỗ lậu

Vào năm 2014, Bộ NN&PTNT có chủ trương cho phép trục vớt gỗ trôi dạt theo suối Đắk Đam, thuộc khu vực vành đai biên giới do Đồn biên phòng 747 (ở xã Krông Na, huyện Buôn Đôn, Đắk Lắk) quản lý, sau đó cho bán thanh lý. Lợi dụng chủ trương này, nhiều đối tượng khác đã trục vớt, tận thu gỗ trôi dạt không đúng quy định, lợi dụng việc trục vớt gỗ để hợp thức hóa gỗ khai thác lậu, vận chuyển trái phép ra ngoài.

Đến ngày 25/10/2016, UBND tỉnh Đắk Lắk có quyết định cho bán đấu giá hơn 640m³ gỗ (từ nhóm II đến nhóm VI) trục với dưới suối Đắk Đam. Đến ngày 23/1/2017, toàn bộ hơn 640m³ gỗ này (trong đó Phượng “râu” chỉ đứng tên mua hơn 60m³) đã bán thanh lý thành công cho Công ty TNHH Thảo Trúc (TP Cần Thơ) và ông Phan Hữu Phượng (tức Phượng “râu”) với tổng số tiền hơn 2,7 tỷ đồng. Nguồn tin của Tiền Phong cho hay, Công ty Thảo Trúc dù đứng tên mua khoảng 580m3 gỗ, nhưng thực chất người mua và làm lán trại canh giữ là Phượng “râu”.

Ngày 3/5, một lãnh đạo Hạt Kiểm lâm huyện Buôn Đôn (Đắk Lắk) xác nhận Phượng “râu” đã vận chuyển hết hơn 60m³ gỗ mua thanh lý nói trên vào ngày 5/9/2017. “Đối với gỗ của ông Phan Hữu Phượng, từ ngày 10/4 đến 5/9/2017, Hạt Kiểm lâm huyện Buôn Đôn đã kiểm tra, xác nhận hơn 60m³ hộp gỗ xẻ từ nhóm 2 đến nhóm 6. Như vậy, ông Phượng đã vận chuyển hết khối lượng gỗ mua thanh lý của mình từ ngày 5/9/2017. Còn đối với gỗ của Công ty Thủy Trúc, từ ngày 10/4/2017 đến ngày 12/4/2018, Hạt Kiểm lâm huyện Buôn Đôn đã kiểm tra, xác nhận hơn 434m³ gỗ tròn từ nhóm 2 đến nhóm 7. Như vậy, khối lượng gỗ còn nằm lại ở hai bên Quốc lộ 14C của Công ty Thủy Trúc là hơn 145m³ gỗ tròn từ nhóm 2 đến nhóm 7”, vị lãnh đạo Hạt Kiểm lâm huyện Buôn Đôn cho hay.

Tuy nhiên, vào ngày 27/4, các đơn vị nghiệp vụ Bộ Công an đã bắt giữ 2 xe ô tô BKS 61C-072.70 và 61L-3057 chở khoảng 40m³ gỗ lậu tại thị trấn Ea T’ling, huyện Cư Jút. Các đối tượng khai số gỗ là của ông Phượng, được vận chuyển từ bãi tập kết tại tiểu khu 464, thuộc lâm phần VQG Yok Đôn, gần Đồn Biên phòng 747. Tại tiểu khu 464, công an đã thu giữ nhiều tang vật dùng để phá rừng; ghi nhận nhiều bãi gỗ cũ và mới khai thác, chưa được vận chuyển. Khám xét nhà riêng của Phượng, công an đã thu giữ nhiều tài liệu liên quan đến việc buôn bán, vận chuyển gỗ lậu. Trong đó, có nhiều cuốn sổ nội dung ghi chép chi tiết về việc đường dây của Phượng chung chi cho các cơ quan chức năng với số tiền lên đến hàng tỷ đồng. Kiểm tra các kho, xưởng của Phượng “râu”, bước đầu phát hiện hơn 300m³ gỗ quý. Như vậy, phải chăng Phượng “râu” cố tình dây dưa việc vận chuyển gỗ mua thanh lý ra khỏi rừng là để trà trộn gỗ lậu và hợp thức hóa việc vận chuyển gỗ lậu?

“Kẽ hở cho lâm tặc”

Ngay khi Phượng “râu” bị Bộ Công an bắt vào sáng 27/4, PV Tiền Phong đã vào khu vực lán trại tập kết gỗ của Phượng (nằm cách Đồn Biên phòng 747 chỉ khoảng 100m) thì lãnh đạo Đồn Biên phòng 747 nói rằng gỗ ở những bãi gỗ nằm bên quốc lộ 14C là của ông Phượng mua gỗ trục vớt từ suối Đắk Đam (?).

Trong lúc đó, ông Phạm Tuấn Linh - Phó giám đốc phụ trách VQG Yok Đôn cho biết: Vào ngày 20/3/2018, Vườn đã gửi công văn đề nghị Sở Tài chính Đắk Lắk đôn đốc người mua gỗ thanh lý sớm đưa gỗ ra khỏi rừng trước ngày 10/4/2018 để “tránh đối tượng xấu lợi dụng trà trộn vào khu vực bãi gỗ, thực hiện các hành vi xâm hại rừng”. Sau đó, Sở Tài chính Đắk Lắk cũng đã có văn bản đề nghị ông Phượng và Công ty Thảo Trúc phải vận chuyển gỗ đã mua thanh lý ra khỏi rừng vành đai biên giới trước ngày 10/4/2018. Nhưng sau đó, ông Phượng vẫn không chở gỗ mua thanh lý ra khỏi rừng biên giới như đề nghị của VQG Yok Đôn và Sở Tài chính Đắk Lắk.

Trước đó, vào tháng 9/2015, VQG Yok Đôn và Chi cục Kiểm lâm vùng 4 đã phát hiện điểm tập kết gỗ dưới lòng suối cạn phía bờ Việt Nam (cách đồn biên phòng 747 khoảng 1km). Qua đó cho thấy, khu vực này xuất hiện nhiều điểm, tụ điểm hoạt động vi phạm pháp luật bảo vệ và phát triển rừng nghiêm trọng cần được ngăn chặn sớm. Trong cuộc họp với Tổng cục Lâm nghiệp về việc bảo vệ rừng VQG Yok Đôn, một Phó chủ tịch UBND tỉnh Đắk Lắk lúc bấy giờ nhận định: “Chính chủ trương cho trục vớt gỗ trôi dạt là kẽ hở để lâm tặc, đầu nậu lợi dụng. Đây là “bùa hộ mệnh” để lâm tặc hợp thức hóa gỗ khai thác trái phép ở khu vực biên giới, đưa ra ngoài tiêu thụ”.