Họ phải đối phó thế nào khi phải sống trong những đô thị chật chội, cơ sở hạ tầng yếu kém, khoảng xanh và công viên ngày càng thu hẹp, ô nhiễm trầm trọng…? Những bất cập trên lại do chính những tắc trách từ cách quản lý đô thị!
Mới đây, hàng loạt ý kiến lo ngại khi Hà Nội bình quân đầu người chưa đạt 1m2 công viên, còn TPHCM có khá hơn nhưng chỉ tiêu 2,7 m2/người đề ra từ 5 năm trước vẫn còn là mơ ước.
Ngay tại Thủ đô, có quá nhiều trường hợp quỹ đất dành để phát triển đô thị, đặc biệt là tại các khu đô thị mới, chưa được trang bị cơ sở hạ tầng kỹ thuật và xã hội khi chuyển giao khai thác, sử dụng.
Tại các phố cũ, phố cổ, cơ sở hạ tầng yếu kém, đang xuống cấp và quá tải nghiêm trọng. Những vấn nạn này được báo động từ hàng chục năm qua nhưng mọi việc dường như ngày càng xấu hơn.
Qua khảo sát tại 8 khu đô thị mới trên địa bàn Hà Nội như Linh Đàm, Định Công, Trung Hòa Nhân Chính, Nam Trung Yên, Mỹ Đình, Văn Quán, Pháp Vân Tứ Hiệp, Mễ Trì Hạ, chỉ có Định Công có đầy đủ chợ, trường học và bệnh viện, các khu đô thị còn lại đều không có chợ, trường học và các cơ sở y tế dù đã có người ở hàng chục năm và công viên thì hầu như chỉ trên giấy!?
Còn ở TPHCM, dự án khu dân cư An Phú - An Khánh (Q.2 - 131 ha) theo quy hoạch sẽ có khoảng 4 ha làm công viên cây xanh, 13 ha làm công viên văn hóa nhưng thực tế chỉ mới trồng vài mảng cây xanh nhỏ xen kẽ trên đường.
Tại các khu dân cư Bình Trưng Đông, Bình Trưng Tây (Q.2) dự kiến có tổng cộng 19 ha đất làm công viên cây xanh nhưng tất cả vẫn là bãi đất hoang. Nhiều khu quy hoạch khá đã ở hàng chục năm tại Q Bình Thạnh, Gò Vấp, Tân Bình… cho đến nay những nơi dự kiến làm công viên, công trình công cộng hoặc bị cắt xén để bán nền hoặc được cho thuê để kinh doanh hay bỏ trống.
Không ít lần chính quyền các nơi đổ lỗi cho chủ đầu tư không làm đúng theo quy hoạch. Tuy nhiên lấy gì để chế tài và răn đe họ khi những vi phạm lấy công viên, công trình công cộng làm việc khác dễ kiếm tiền hơn được dung túng, làm lơ, thậm chí được hợp thức hóa hay tiếp tay?
Mãi đến cuối năm 2009, nhiều cơ quan chức năng tại TPHCM vẫn còn lúng túng để tìm ra cách buộc chủ đầu tư đứng ra xây dựng công viên, công trình công cộng. Hiện nay, khá nhiều quận tại TPHCM vẫn đang vất vả giải quyết hậu quả của nhiều khu công viên, công trình công cộng đã bị biến thành nhà ở, nhà hàng, sân tennis…
Cách đây 5 năm, nhiều kiến trúc sư tên tuổi tại TPHCM đã lên tiếng rằng sở dĩ có hiện tượng trên là do thiếu quy hoạch hoặc chưa có những quy hoạch xây dựng phù hợp với thực tế, chưa nghiên cứu bố cục không gian kiến trúc một cách hoàn chỉnh và chi tiết, pháp luật về quy hoạch, xây dựng đô thị bị coi thường…
Và cho đến hôm nay hầu như chưa có biến chuyển gì. Thay vào đó là hàng loạt cao ốc chọc trời, căn hộ cao cấp được cấp phép xây ngay tại trung tâm TPHCM, Hà Nội - nơi đã quá chật chội và thiếu trầm trọng khoảng xanh!? Trên không nghiêm thì khó mà bắt dưới nghe theo, chỉ có người dân ngày càng ngột ngạt với cuộc sống vì bị bê tông vây chặt.