Cuốn phăng thị trường
Hai mã cổ phiếu là PVD và GAS được cho là có lỗi dẫn đến các chỉ số chứng khoán sụt giảm mạnh trong vài tuần trở lại đây. Chị Nhung, một chuyên viên phân tích của một Quỹ đầu tư nước ngoài kể: chị đã cùng với nhóm bạn đầu tư vào cổ phiếu PVD của TCT CP Khoan & Dịch vụ Dầu khí khi giá cổ phiếu này ở mức khoảng 90.000 đồng/cổ phiếu vào đầu tháng 11/2014. Là người theo trường phái phân tích cơ bản chị Nhung nhận thấy PVD đã giảm gần 20% so với mức đầu tháng 9 và xuống mức dưới giá trị thực. Thực tế hoạt động kinh doanh của PVD trong những năm qua rất tốt. Mới 9 tháng đầu năm PVD đã đạt lợi nhuận sau thuế gần 2.000 tỷ đồng, vượt 18% so với kế hoạch 2014 và vượt lợi nhuận cả năm 2013. EPS 4 quý gần nhất của PVD đang ở mức 8.378 đồng/cổ phiếu. Như vậy, với mức giá khoảng 90.000 đồng/cổ phiếu thì PE của PVD chỉ quanh mức 10 lần, một mức khá hấp dẫn so với cổ phiếu đang tăng trưởng khá tốt này.
Tuy nhiên, từ mức giá được xem là dưới giá trị thực này cổ phiếu PVD đã giảm hơn 30% xuống chỉ còn 63.000 đồng/cổ phiếu vào cuối tuần trước, và đang ở mức thấp nhất trong vòng 1 năm trở lại đây. Mặc dù đã mất hơn 30% trong hơn một tháng qua nhưng nhóm của chị Nhung vẫn kiên quyết không cắt lỗ vì tin vào giá trị thực của cổ phiếu này.
Một trường hợp giảm mạnh khác trong ngành dầu khí là GAS của Tổng Công ty Khí Việt Nam. Đóng cửa phiên giao dịch cuối tuần qua, GAS chỉ đứng ở mức 70.500 đồng/cổ phiếu, mức thấp nhất trong gần 1 năm trở lại đây. So với mức đỉnh hồi đầu tháng 9 thì giá của GAS đã lao dốc 42,35%. Đây là một mức giảm mà phần lớn nhà đầu tư không thể tưởng tượng với một cổ phiếu có vốn hóa, lợi nhuận lớn nhất trên sàn hiện nay. Chỉ trong 9 tháng đầu năm GAS đã đạt lợi nhuận sau thuế đạt 9.337 tỷ đồng, vượt 8% kế hoạch lợi nhuận cả năm 2014. Đây được xem là cổ phiếu tốt nhất trên sàn hiện nay có ROE hàng năm trên từ 33-40%, vượt xa phần lớn cổ phiếu khác. Cú lao dốc quá mạnh của GAS là một điều ít ai có thể dự đoán được.
Cổ phiếu PVD và GAS không phải là những cổ phiếu giảm mạnh nhất trên sàn trong hơn 1 tháng trở lại đây nhưng là một trường hợp điển hình giảm điểm của cổ phiếu trong ngành dầu khí. Việc giá dầu lao dốc gần 50% xuống mức thấp nhất trong hơn 5 năm qua chỉ trong vài tháng gần đây đã tác động mạnh đến nhiều doanh nghiệp trong ngành dầu khí. Doanh thu và lợi nhuận của PVD sẽ giảm bởi giá cho thuê giàn khoan và các dịch vụ khác giảm. Tuy nhiên, đối với GAS thì lợi nhuận biên có thể giảm nhưng mức giảm có thể không quá nhiều.
Cú rơi đúp
Lý giải về việc giảm giá của cổ phiếu trong ngành dầu khí, Phó Giám đốc của một công ty chứng khoán lớn ở TPHCM cho rằng không phải do giá dầu giảm mà chủ yếu là yếu tố tâm lý và giải chấp trên thị trường. Giá dầu chỉ là một “ngòi nổ” cho việc giảm điểm này. Trước đây sóng cổ phiếu ngành dầu khí rất mạnh, nhiều tổ chức, nhà đầu tư cầm cố hoặc repo cổ phiếu ngày. Trước “hiệu ứng” giá dầu đã làm cho nhóm cổ phiếu này bị bán mạnh từ đó “kích” cho việc giải chấp của một số công ty chứng khoán và càng làm giá cổ phiếu dầu khí giảm mạnh.
Những nhận định của “người trong nghề” không phải là không có cơ sở vì giai đoạn từ tháng 5 đến đầu tháng 9 giá cổ phiếu họ dầu khí đã tạo ra một cơn sóng lớn trên thị trường. Một trong những nguồn tiền để kích nhóm cổ phiếu này tăng mạnh là nguồn tiền từ cho vay ký quỹ. Giờ đây giá cổ phiếu ngành dầu khí đang bị tác động kép bởi giá dầu và việc siết chặt cho vay đầu tư chứng tư cổ phiếu của Thông tư 36.
Bên cạnh đó một nguyên nhân khá quan trọng khiến hai mã trụ cột GAS và PVD bị giảm mạnh do nhà đầu tư nước ngoài đã bán ròng cổ phiếu này từ đầu quý 4 vừa qua. Cụ thể, kể từ đầu tháng 10 đến nay, thì khối ngoại đã bán ròng hơn 6 triệu cổ phiếu, tương ứng hơn 583 tỷ đồng cổ phiếu GAS và gần 7 triệu cổ phiếu, tương ứng 549 tỷ đồng cổ phiếu PVD. Đây là 2 trong 5 cổ phiếu bị bán ròng mạnh nhất trên sàn kể từ đầu tháng 10 đến nay.
Việc giảm mạnh của GAS, PVD và của một số cổ phiếu trong ngành dầu khí khác như PGS, PVS… đã ảnh hưởng lớn đến tâm lý nhà đầu tư và sự biến động của chỉ số thị trường. Chỉ tính riêng GAS hiện có vốn hóa 132 nghìn tỷ đồng, chiếm 13,24% vốn hóa của toàn bộ cổ phiếu trong rổ tính VN-Index. Như vậy, với việc lao dốc hơn 42%, thì chỉ tính riêng GAS đã làm cho VN-Index mất gần 5,5%, tương ứng hơn 33 điểm.
Những cổ phiếu chủ chốt của nhóm dầu khí đang gây áp lực lớn trên thị trường. Theo các nhà đầu tư giàu kinh nghiệm, nếu giá dầu thô ổn định nhà đầu tư bắt đáy sẽ mua trở lại các cổ phiếu này tại mức giá hiện tại và trung hòa lực bán kỹ thuật. Nếu giá dầu thô tiếp tục giảm, nhà đầu tư có thể sẽ chờ đợi khi giá các cổ phiếu này thấp hơn.
