Gần đây, Qatar thành bến đỗ của nhiều trào lưu, thiên đường cho các nhóm nổi loạn như Taliban ở Afghanistan, Hamas ở Palestine hay Mặt trận Cứu nguy Hồi giáo ở Algeria. Truyền hình nhà nước Al Jazeera quảng bá tổ chức khủng bố Al Qaeda của Osama bin Laden, tán dương các cuộc xung đột cho dù chống Mỹ, bài Do Thái hay Ả Rập.
Sau sáu năm quan sát, nữ nhà báo tự do Elizabeth Dickinson mô tả thủ đô Doha xa xỉ của Qatar như cái chợ mua bán đủ loại tư tưởng; đại diện các phe phái, các chính phủ kình chống nhau thường xuyên giáp mặt nhau, công khai đi lại, mua sắm. Cách không xa căn cứ 11.000 lính Mỹ là văn phòng Huynh đệ Hồi giáo, một tổ chức Ai Cập bị Hội đồng Hợp tác Vùng vịnh (GCC) gồm sáu nước liệt vào khủng bố.
Năm 2014, GCC thể hiện sự mất kiên nhẫn với kiểu ai cũng chơi, ai cũng là bạn. Họ rút đại sứ khỏi Doha đồng thời bắt Qatar cam kết tuân thủ các quy định của GCC mà nước này cũng là thành viên. Vài tuần sau, đâu lại vào đấy.
Trong cộng đồng bán đảo Ả Rập lớn nhất thế giới với 3,2 triệu km2 thuộc chín thể chế, Qatar chỉ rộng 12.000 km2, đứng thứ 164 trong tổng số 195 nước. Vậy mà họ sở hữu các di chỉ khắc trên đá có từ 4.000 năm trước Công nguyên. Tin hin là thế, Qatar vẫn rộng chán dù mật độ dân số 176 người/km2 trong khi ở Việt Nam là 280 người/km2. Quốc gia vỏn vẹn 2,7 triệu người (đứng thứ 148/195) còn là thực thể có trữ lượng khí đốt lớn thứ ba thế giới sau khi giành độc lập năm 1971 từ thực dân Anh.
Hùng mạnh về văn hoá và tài chính là vậy, quốc gia đầu tiên trong thế giới Ả Rập đăng cai giải vô địch bóng đá thế giới 2022 hầu như không có quyền thế gì. Bạn bè đâu hết rồi khi họ vừa phải chuộc một tỷ USD cho bọn bắt cóc con tin, trong đó có nhóm được cho là dính dáng với Iran vốn là bạn thân nhất với Qatar lúc này?
Quốc gia có thu nhập bình quân đầu người hàng đầu thế giới đang ở vào thế bí khi có tới chín nước tham gia trừng phạt họ từ ngày 5/6. Xem ra, đường lối “làm bạn với tất cả” cần được xem xét lại bất chấp ngoại trưởng Qatar lại vừa quả quyết không cho phép ai can thiệp vào công việc nội bộ của nước ông.
