Cụ thể, tại quận 10 (TPHCM), giá cát san lấp tăng lên 232.000 đồng/m3 (tăng 78% so với thời điểm quý I/2017). Tại quận Gò Vấp, giá cát xây tô 436.000 đồng/m3 (tăng 92% so với thời điểm quý I/2017), cát cho bê tông 560.000 đồng/m3 (tăng 155% so với thời điểm quý I/2017), cát san lấp 200.000 đồng/m3.
Tại Hà Nội, giá cát tại khu vực Chèm, Bắc Từ Liêm gồm cát sông Lô 280.000-380.000 đồng/m3, cát đen, tô trát và san lấp 100.000-140.000 đồng/m3. Trong khi cuối tháng 3/2017, giá bán cát cho bê tông chỉ ở mức 200.000-300.000 đồng/m3 và cát đen, tô trát và cát san lấp 80.000 đồng/m3.
Theo Vụ Vật liệu xây dựng - Bộ Xây dựng, có 3 nguyên nhân chủ yếu dẫn đến việc giá cát xây dựng tăng trong thời gian gần đây. Nguyên nhân thứ nhất là do lệch pha cung cầu cát xây dựng. Số liệu cấp phép của Sở Tài nguyên và Môi trường các tỉnh, thành phố cho thấy tổng khối lượng khai thác cát xây dựng giai đoạn 2011-2015 là 62 triệu m3/năm, trong khi đó, ước tính của Viện Vật liệu xây dựng, nhu cầu sử dụng cát xây dựng hằng năm khoảng 130 triệu m3. Như vậy, nguồn cung chỉ đáp ứng được 40-50% nhu cầu cát xây dựng.
Mặt khác, do nguồn cung cát xây dựng phân bố không đồng đều dẫn đến hiện tượng giá cát tăng nhanh và nhiều địa phương không có nguồn cung nhưng nhu cầu lại lớn, phải vận chuyển cát từ nơi khác đến làm tăng chi phí. Nguyên nhân thứ hai, do một số doanh nghiệp, chủ bến bãi hoặc đầu mối cung cấp cát tại một số địa phương lợi dụng thời điểm này (nguồn cung không đáp ứng đủ nhu cầu) đã đầu cơ tích trữ cát, tăng giá cát.
Nguyên nhân thứ ba là do các chủ dự án công trình xây dựng và chính quyền địa phương bị động trong việc cân đối nguồn cung cát xây dựng. Việc sử dụng nguồn vật liệu thay thế cát tự nhiên hạn chế, một phần vì thói quen, tập quán, mặt khác vì giá cát nghiền cao, vật liệu tro xỉ, phế thải thay thế làm vật liệu xây dựng dùng trong san lấp chưa được khuyến khích hay bắt buộc sử dụng đúng lúc, kịp thời.
