Gan nhiễm mỡ hay thoái hóa mỡ gan là bệnh rất hay gặp trong xã hội hiện đại, kể cả trẻ em, do sự tích lũy chất béo trong gan vượt quá 5% trọng lượng của gan. Ban đầu bệnh không ảnh hưởng đến các hoạt động cơ thể, song nếu không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời có nguy cơ dẫn đến viêm gan, xơ gan và có một tỷ lệ nhỏ biến chứng ung thư gan.
Mỗi ngày Khoa Tiêu hóa Bệnh viện Bạch Mai tiếp nhận 5-7 bệnh nhân nhập viện vì biến chứng xơ gan do uống rượu. Những bệnh nhân này khởi đầu chỉ bị gan nhiễm mỡ.
Theo tiến sĩ Vũ Trường Khanh, Phó Trưởng Khoa Tiêu hóa, Bệnh viện Bạch Mai, nguyên nhân hàng đầu gây bệnh là do uống rượu bia nhiều. Ngoài ra có rất nhiều nguyên nhân khác như virus viêm gan C, rối loạn chuyển hóa như tiểu đường… Bệnh được chia thành hai nhóm: Thoái hóa mỡ gan do rượu và thoái hóa mỡ gan không do rượu. Với nhóm không do rượu thì chủ yếu do rối loạn chuyển hóa, một phần nhỏ do virus.
Nguyên do bệnh rượu bia, giải pháp quan trọng là phải dừng uống rượu bia, nếu không bệnh càng thêm nặng dẫn đến xơ gan. Trường hợp nguyên nhân rối loạn chuyển hóa - thừa năng lượng thì cần thay đổi lối sống. "Chế độ ăn chay không đúng cũng có thể dẫn đến gan nhiễm mỡ", tiến sĩ Khanh cho biết. Theo ông, ăn chay mà vẫn uống rượu bia hoặc kiêng hoàn toàn đạm thì không đủ năng lượng cung cấp cho cơ thể, làm suy giảm hệ miễn dịch. Để phòng trị gan nhiễm mỡ, nên ngừng rượu bia, thay đổi chế độ ăn và vận động, trường hợp nặng phải uống thuốc.
Tiến sĩ Khanh khuyên, quan trọng là khẩu phần ăn và năng lượng cung cấp cho cơ thể. Người gầy nhưng năng lượng dư thừa thì vẫn có thể bị gan nhiễm mỡ. Dinh dưỡng một ngày đáp ứng theo công thức: Tinh bột 65% năng lượng cơ thể, protit 15%, chất béo 20%. Phân bổ lượng thức ăn: Sáng là bữa quan trọng nhất, sau đó bữa trưa, bữa tối cần ăn giảm đi.
Triệu chứng của bệnh rất ít, hầu như không có dấu hiệu đáng lưu ý. Một vài bệnh nhân có thể cảm thấy hơi mệt mỏi và suy nhược hoặc có cảm giác hơi tức ở vùng dưới sườn bên phải hoặc vùng thượng vị lệch sang phải. Đây không phải là triệu chứng đặc hiệu nên thường bị bỏ qua. Bệnh thường được phát hiện một cách tình cờ sau xét nghiệm máu hoặc men gan tăng cao, sau khi có kết quả siêu âm.
