www.tienphong.vn 93 Tôi được phát huy hiệu Tòa án nhân dân, được may bộ com lê, được phát áo trắng cổ cồn, cà vạt và nhận ‘Giấy chứng minh Hội thẩm nhân dân” do Chánh án Tòa án nhân dân tối cao cấp. Ngày đầu ngồi trong Hội đồng xét xử rất oai nghiêm. Tôi cố giữ trạng thái bình tĩnh và luôn tâm niệm “không được thể hiện thái độ, không được rời khỏi bàn xét xử và đặc biệt không được cười, ngáp khi đang thực hiện công việc”. Trong số khoảng 20 vị Hội thẩm nhân dân cấp tỉnh Lạng Sơn, ngày đó tôi là người trẻ nhất, vậy nên những vụ án xâm hại trẻ em hoặc mảng liên quan đến “cướp- giết- hiếp” là tôi quan tâm, chọn tham gia Hội đồng xét xử. Vào trung tuần hằng tháng như một quy luật, chúng tôi đến phòng dành riêng cho “Hội thẩm đoàn” để nghiên cứu hồ sơ vụ án, đọc tài liệu. Hội đồng xét xử mức án cao là 5 người tham gia (trong đó có 2 Thẩm phán, 3 Hội thẩm nhân dân), Hội đồng xét xử 3 người thì 2 Hội thẩm nhân dân, 1 Thẩm phán. Nghĩ lại, thấy vai trò của Hội thẩm nhân dân là rất quan trọng, có tiếng nói, quyền quyết định ngang Thẩm phán. Trong phần xét hỏi tại tòa, Thẩm phán là người hỏi bị cáo trước, thế nhưng khi vào phòng nghị án thì Hội thẩm nhân dân là người nêu ý kiến đầu tiên định mức án cho bị cáo…Có một kỷ niệm mà tôi không bao giờ quên là lần tham gia xét xử sơ thẩm vụ án “Đưa và nhận hối hộ xảy ra tại Hải quan cửa khẩu Tân Thanh - Lạng Sơn”. Khi vào nghị án, tôi đánh giá lại những tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ của bị cáo là nguyên cán bộ Hải quan cửa khẩu Tân Thanh, đồng thời lập luận quan điểm không đồng tình với đề xuất mức án là 3 năm tù cho hưởng án treo mà vị Công tố viên, đại diện Viện Kiểm sát nhân dân đề nghị và tôi đề xuất mức án dành cho bị cáo là 7 năm tù giam. Cuộc thảo luận kéo dài hơn một tiếng đồng hồ và may mắn thay, vị Hội thẩm nhân dân tham gia xét xử vụ án cũng đồng quan điểm với tôi. Đến khi Hội đồng xét xử tuyên bản án nghiêm khắc, tôi thấy mình đã làm tròn bổn phận thực thi công lý. Chuyện tham gia xét xử tại Tòa án Lạng Sơn còn rất nhiều kỷ niệm. Nhiệm kỳ làm Hội thẩm nhân dân của tôi cũng khá đặc biệt. Bình thường mỗi nhiệm kỳ kéo dài 5 năm, nhưng chúng tôi phải tham gia đến 7 năm (từ năm 2004 đến 2011). Lý do là nhiệm kỳ Quốc hội và Hội đồng nhân dân cũng kéo dài như vậy. Tháng 1/2006, tôi chính thức chuyển công tác làm phóng viên báo Tiền Phong và đã có ý kiến với Tòa án nhân dân tỉnh Lạng Sơn cho thôi làm nhiệm vụ Hội thẩm nhân dân. Tuy nhiên, phía Tòa án trả lời là các đại biểu Hội đồng nhân dân tỉnh Lạng Sơn cho rằng, tôi làm tốt công việc xét xử và là phóng viên thường trú tại địa phương nên đề nghị tôi tiếp tục làm Hội thẩm nhân dân cho đến hết nhiệm kỳ…q SAU KHI ĐƯỢC HỘI ĐỒNG NHÂN DÂN TỈNH LẠNG SƠN BẦU LÀM HỘI THẨM NHÂN DÂN VỚI SỐ PHIẾU ĐỒNG Ý CAO, TÔI ĐƯỢC TÒA ÁN NHÂN DÂN LẠNG SƠN MỜI GẶP MẶT “HỘI THẨM ĐOÀN”, NGHE PHỔ BIẾN, QUY CHẾ, NỘI DUNG LÀM VIỆC, ĐỒNG THỜI THAM GIA MỘT LỚP TẬP HUẤN. “Khi tham gia Hội thẩm nhân dân, được tập huấn và nghiên cứu hồ sơ, thực tiễn xét xử đã giúp ích rất nhiều cho những người làm báo, truyền thông hiểu biết, nắm chắc pháp luật để từ đó viết bài tuyên truyền mạch lạc, chuẩn thuật ngữ pháp luật hơn”. (Nhà báo Nguyễn Duy Chiến) Là phóng viên theo dõi mảng pháp luật – hình sự, tôi hiểu rõ rằng đây không phải là nghề dành cho những người ngại khó, ngại khổ. Trong khi nhiều công việc khác kết thúc vào cuối ngày, công việc của tôi đòi hỏi sự sẵn sàng đi làm 24/7. Bất kể ngày đêm, mưa gió, lễ Tết... mỗi vụ việc xảy ra tôi không chỉ đưa tin mà còn ghi nhận, kiểm chứng và truyền tải đến bạn đọc những sự thật – đặc biệt là trong những vụ án nghiêm trọng, nơi sự thật và cảm xúc đan xen, nơi mà mỗi câu chữ có thể khiến lòng người lay động hoặc tổn thương. Tôi từng chứng kiến nhiều vụ thảm án, nhưng không gì ám ảnh hơn vụ thảm sát xảy ra vào rạng sáng 7/5/2018, tại xã Quang Trọng, huyện Thạch An, tỉnh Cao Bằng, khiến bốn người trong một gia đình thiệt mạng. Trên suốt hành trình dài đến hiện trường, hàng loạt câu hỏi cứ lặp đi lặp lại trong tôi “Điều gì khiến con người đánh mất lý trí đến mức ấy? Những nạn nhân đã trải qua thời khắc cuối cùng như thế nào? “. Tới nơi, trước mắt tôi là khung cảnh tang thương, ánh mắt bàng hoàng, những tiếng khóc nghẹn của người thân nạn nhân, sự im lặng nặng nề bao trùm. Trước khung cảnh ấy, tôi hiểu rằng vai trò của người làm báo không chỉ là thuật lại sự việc mà phải biết lắng nghe và thấu cảm. Bởi viết đúng, nhưng không gây thêm tổn thương cho người ở lại - ghi chép đầy đủ, nhưng không xâm phạm vào sự riêng tư. Đặc biệt trong thời đại mạng xã hội bùng nổ hiện nay, thông tin lan truyền với tốc độ chóng mặt, áp lực “phải nhanh nhưng vẫn phải đúng” đè nặng trên vai mỗi nhà báo. Có những lần khi bài báo được đăng thì không lâu sau đó những cuộc gọi xin “cắt gọn thông tin”, thậm chí cả những lời đe dọa, vu khống từ các đối tượng bị phản ánh... Dẫu vất vả, áp lực, nhưng nghề báo cũng mang lại nhiều niềm vui và sự tự hào. Khi một bài viết tạo được hiệu ứng xã hội tích cực, góp phần tháo gỡ một vướng mắc, phản ánh kịp thời một bất cập, hay đơn giản chỉ là chạm đến sự đồng cảm của người đọc – thì đó đã là phần thưởng lớn nhất với những người làm báo như chúng tôi. q Những suy ngẫm sau mỗi vụ ®n đau lòng NĂM 2015, TÔI CHÍNH THỨC TRỞ THÀNH PHÓNG VIÊN BÁO TIỀN PHONG. GẦN 10 NĂM TRÔI QUA, NGHỀ BÁO ĐÃ TRỞ THÀNH MỘT PHẦN TRONG CUỘC SỐNG CỦA TÔI - MỘT MỐI DUYÊN NHIỀU THỬ THÁCH NHƯNG CŨNG ĐẦY TỰ HÀO. Một thông tin sai lệch không chỉ ảnh hưởng tới uy tín cá nhân, tập thể, mà còn gây ra hệ lụy khôn lường cho cộng đồng. Vì vậy, ngoài việc tiếp nhận thông tin từ cơ quan chức năng, chúng tôi phải tự mình kiểm chứng – đến hiện trường, gặp gỡ nhân chứng, trao đổi với điều tra viên, tìm hiểu cả những góc khuất mà ít người nhìn thấy. THANH HÀ NGUYỄN DUY CHIẾN Khi nhà b®o được trải nghiệm làm “Quan tòa”
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==