www.tienphong.vn 7 BƯỚC TIẾN NGOẠI GIAO Gần đây, Việt Nam có một bước tiến ngoại giao quan trọng khi cử phái đoàn cấp cao đến Washington, D.C. với mục tiêu chiến lược là giải quyết mất cân đối thương mại và củng cố quan hệ kinh tế với Mỹ. Hành động này thể hiện rõ sự cấp bách và quyết tâm của Hà Nội. Chính phủ Việt Nam đã nhanh chóng huy động những nhân sự cấp cao nhất, do Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc dẫn đầu, cho thấy giới lãnh đạo Việt Nam thực sự coi trọng quan hệ thương mại với Mỹ. Chuyến thăm của Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc được tổ chức kỹ lưỡng nhằm kết nối với các nhân vật chủ chốt trong giới chính trị và kinh tế tại Washington. Một trong những cuộc gặp quan trọng trong chuyến đi là cuộc đối thoại với Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent. Cuộc thảo luận hôm 11/4 được cho là tập trung vào việc thu hẹp thâm hụt thương mại giữa hai quốc gia, cũng như những cam kết của Việt Nam trong việc xử lý vấn đề gian lận xuất xứ hàng hóa. Ngoài ra, hai bên cũng trao đổi về các biện pháp thương mại công bằng và có đi có lại, mang lại lợi ích cho cả hai nền kinh tế. Một trong những ưu tiên hàng đầu của Tổng thống Trump là đưa ngành sản xuất trở lại Mỹ. Trong 20 năm qua, ngành dệt may gần như đã hoàn toàn chuyển ra nước ngoài, dẫn đến tình trạng thâm hụt thương mại lớn với các quốc gia Đông Nam Á như Việt Nam. Hiện tại, Mỹ đang bị thâm hụt thương mại với Việt Nam tới 123,5 tỷ USD, theo số liệu của hải quan Mỹ. Trước thềm thuế quan “Ngày Giải phóng”, Việt Nam đã chủ động cắt giảm thuế đối với một số mặt hàng của Mỹ như khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) và ô tô, đồng thời chấp thuận cho dịch vụ internet vệ tinh Starlink của tỷ phú Mỹ Elon Musk được triển khai tại Việt Nam, và cam kết tăng cường nhập khẩu hàng hóa từ Mỹ. ĐỐI TÁC TIN CẬY Trong khuôn khổ chuyến thăm chính thức, ngoài các cuộc gặp với một số thành viên trong nội các, phái đoàn Việt Nam cũng tích cực tăng cường quan hệ với giới lập pháp Mỹ thông qua các cuộc tiếp xúc với giới nghị sĩ. Đáng chú ý, đoàn đã gặp gỡ các Thượng nghị sĩ Cộng hòa Bill Hagerty (bang Tennessee) và Steve Daines (bang Montana) - những người có mối quan tâm lớn đến kinh tế châu Á và sự ổn định của chuỗi cung ứng toàn cầu. Những cuộc gặp này tạo cơ hội cho Việt Nam mở rộng sự ủng hộ tại Quốc hội Mỹ và củng cố sự quan tâm lưỡng đảng đối với việc làm sâu sắc thêm hợp tác kinh tế. Bằng cách kết nối với các nhà lập pháp có mối quan tâm chiến lược tại khu vực Ấn Độ Dương- Thái Bình Dương, Việt Nam đang khẳng định vai trò là một đối tác đáng tin cậy trong nỗ lực đa dạng hóa chuỗi cung ứng và thúc đẩy sự ổn định trong khu vực - một ưu tiên ngày càng cấp thiết trong bối cảnh biến động toàn cầu. Chiến dịch “ngoại giao quyến rũ” của Việt Nam không chỉ dừng lại ở các cuộc gặp chính thức. Phái đoàn còn chủ động tiếp cận các viện nghiên cứu, hiệp hội thương mại và các bên liên quan khác trong khu vực Washington D.C., nhằm xây dựng các mối quan hệ dài hạn và tạo thiện chí. Phương thức tiếp cận chủ động, thông điệp rõ ràng và sự hiện diện cấp cao của đoàn được đánh giá là một thắng lợi ngoại giao cho Việt Nam. Việt Nam đang đối mặt những thách thức lớn khi là quốc gia có mức thặng dư thương mại với Mỹ cao thứ ba, chỉ sau Trung Quốc và Mexico, với kim ngạch xuất khẩu sang Mỹ vượt hơn 100 tỷ USD mỗi năm, bao gồm cả những đôi giày Nike nổi tiếng. Cần nhớ rằng mức thuế cao ban đầu do Washington áp đặt từng đe dọa gây căng thẳng trong quan hệ song phương vào thời điểm nhạy cảm - đúng lúc Việt Nam kỷ niệm 50 năm ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (trong khi Mỹ kỷ niệm 50 năm ngày Sài Gòn sụp đổ) - ngày 30/4. Với tư cách là đối tác chiến lược toàn diện, Việt Nam và Mỹ đã xây dựng mối quan hệ dựa trên hợp tác kinh tế, ổn định khu vực và lợi ích an ninh chung tại khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương. THẾ LỰC ĐANG LÊN Dưới sự lãnh đạo của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng rồi sau này là Tổng Bí thư Tô Lâm, Việt Nam đang vạch ra một con đường đầy tham vọng hướng đến tương lai kinh tế tiên tiến hơn. Mục tiêu quốc gia là trở thành nền kinh tế thu nhập cao, dựa vào tri thức và công nghệ vào năm 2045. Để đạt được điều đó, Việt Nam đặt mục tiêu tăng trưởng hằng năm khoảng 8%, đi kèm với các khoản đầu tư lớn vào giáo dục, đổi mới sáng tạo và hạ tầng số. Chuyển hướng chiến lược này diễn ra đúng thời điểm khi vị thế thương mại toàn cầu của Việt Nam đang trên đà lên cao. Đối với người tiêu dùng Mỹ, đặc biệt trong giai đoạn mua sắm sôi động sau giải vô địch bóng bầu dục NCAA với nhu cầu cao về các sản phẩm Nike và Adidas (phần lớn được sản xuất tại Việt Nam), mức thuế thấp hơn đồng nghĩa với giá cả cạnh tranh hơn. Nhưng đối với Việt Nam, đây không chỉ là thắng lợi ngắn hạn mà là dấu hiệu cho thấy quốc gia này đã sẵn sàng đóng vai trò lớn hơn trong nền kinh tế toàn cầu- không chỉ là công xưởng sản xuất, mà còn là một thế lực đang lên trong lĩnh vực công nghệ và đổi mới sáng tạo. Trong nhiều thập kỷ qua, Việt Nam và Mỹ đã kiên trì xây dựng và củng cố quan hệ, và gần đây nâng cấp chính thức thành Đối tác chiến lược toàn diện. Mối quan hệ này dựa trên nền tảng hợp tác kinh tế mạnh mẽ, lợi ích chung trong việc duy trì ổn định khu vực và những mối quan tâm an ninh xuyên suốt khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương. Tuy nhiên, việc Mỹ đột ngột áp đặt thuế quan cao không chỉ gây tổn hại kinh tế ngắn hạn mà còn đe dọa phá vỡ các chuỗi cung ứng then chốt, làm lung lay niềm tin của nhà đầu tư và suy yếu sự tin cậy ngoại giao, từ đó có thể đẩy Việt Nam xích lại gần hơn với các liên minh kinh tế thay thế như Trung Quốc hoặc các khối khu vực không hoàn toàn đồng thuận với chiến lược của Mỹ. Quyết định gần đây của Washington trong việc giảm và tạm dừng thuế với Việt Nam còn có thể đóng vai trò chiến lược trong việc kiểm soát căng thẳng tại Biển Đông. Đây không chỉ là một hành động kinh tế mà còn là thông điệp về sự điều chỉnh chiến lược. Khi tranh chấp lãnh thổ và cạnh tranh khu vực ngày càng gay gắt tại khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, đặc biệt với việc Trung Quốc ngày càng quyết đoán trên Biển Đông, cách tiếp cận của Washington đối với Hà Nội thể hiện nỗ lực củng cố các liên minh và đối tác trong khu vực. Bằng việc giảm áp lực kinh tế, Mỹ đang chìa cánh tay hợp tác với một đối tác Đông Nam Á quan trọng, qua đó tăng cường khả năng chống chịu kinh tế của Việt Nam và khuyến khích hợp tác ngoại giao sâu sắc hơn. Trong bối cảnh cạnh tranh quyền lực ngày càng căng thẳng, việc duy trì quan hệ với Việt Nam không chỉ mang lại lợi ích thương mại mà còn là yếu tố then chốt để duy trì ảnh hưởng của Mỹ trong khu vực. Việt Nam giữ vị trí chiến lược cả về địa lý lẫn chính trị, với đường biển tiếp giáp nhiều khu vực tranh chấp ở Biển Đông. Việc củng cố quan hệ kinh tế thông qua nới lỏng thuế quan có thể giúp gia tăng niềm tin và mở đường cho hợp tác sâu rộng hơn về an ninh và ổn định khu vực. Trong bối cảnh này, ngoại giao kinh tế trở thành công cụ cho chiến lược địa chính trị giúp cân bằng ảnh hưởng của Trung Quốc và khẳng định cam kết của Mỹ với một Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và rộng mở. n Vận mệnh thương mại của Việt Nam đang có một bước ngoặt đầy kịch tính. Đất nước “cờ đỏ sao vàng” đã sẵn sàng đóng vai trò lớn hơn trong nền kinh tế toàn cầu - không chỉ là công xưởng sản xuất, mà còn là một thế lực đang lên trong lĩnh vực công nghệ và đổi mới sáng tạo. GS JAMES BORTON (VIỆN CHÍNH SÁCH ĐỐI NGOẠI, ĐH JOHNS HOPKINS, MỸ) Về phía Việt Nam, bằng cách tận dụng điều kiện thương mại thuận lợi và đẩy mạnh cải cách mang tính chiến lược, đội ngũ lãnh đạo mà Tổng Bí thư Tô Lâm là đại diện đang từng bước khẳng định vai trò của Việt Nam không chỉ là duy trì đà tăng trưởng, mà còn là tái định hình bản sắc kinh tế của quốc gia trên trường quốc tế. Dù việc giảm thuế chỉ là lợi thế tạm thời, nếu Việt Nam kiên định với chiến lược của mình, phần thưởng đạt được có thể sẽ bền vững. Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc gặp Đại diện Thương mại Mỹ Jamieson Greer ngày 9/4/2025 ẢNH: TTXVN MỘT THẾ LỰC ĐANG LÊN HÀO KHÍ VIỆT NAM
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==