1.THE BIG SHAVE (1967) Cuöcå chiïnë àa ä vaâ àang keoá daiâ khi àaoå diïnî huyïnì thoaiå Martin Scorsese, lucá bêyë giú â múiá 25 tuöií , thûcå hiïnå bö å phim ngùnæ sauá phutá nayâ . Xuyïn suötë phim, mötå ngûúiâ àanâ öng vö danh caoå rêu trûúcá bönì rûaã vaâ gûúng. Sau mötå vaiâ vïtë xûúcá va â vïtë cùtæ , anh ta vênî khöng dûnâ g laiå , tiïpë tucå cho àïnë khi khuön mùtå anh bï bïtë mauá — mötå phepá êní du å gayä gonå nhûng ghï rúnå vï ì chiïnë tranh. 2.HEARTS AND MINDS (1974) Bö å phim taiâ liïuå mang tñnh bûúcá ngoùtå cuaã Peter Davis àaä gêy nhiïuì tranh caiä khi múiá cöng chiïuë , nhûng thúiâ gian àaä chûná g minh àûúcå sû å saná g suötë cuaã no.á Tûaå àï ì cuaã no á xuêtë phatá tû â cêu noiá cuaã Töní g thönë g Lyndon B. Johnson, rùnç g “chiïnë thùnæ g cuöië cunâ g se ä phu å thuöcå vaoâ traiá tim va â ly á trñ cuaã nhûnä g ngûúiâ thûcå sû å àùtå chên túiá ào”á . Cacá àoanå phim thúiâ sû å va â phonã g vênë taiå My ä àûúcå àùtå tûúng phanã vúiá nöiî kinh hoanâ g trïn tiïnì tuyïnë Viïtå Nam, nhùmç nïu bêtå khoanã g cacá h giûaä chñnh sacá h My ä thúiâ ào á va â thûcå tï.ë 3.THE DEER HUNTER (1979) Co á thï í noiá àêy la â bö å phim My ä xuêtë sùcæ nhêtë vï ì Chiïnë tranh Viïtå Nam. Khöng coá bö å phim naoâ khacá tûúnâ g thuêtå laiå thaiá àö å cuaã nûúcá My,ä tû â ngêy thú àïnë vú ä mönå g, mötå cacá h hoanâ h traná g va â bi thamã hún bö å phim sû ã thi cuaã Michael Cimino. Ba ngûúiâ banå thuöcå tênì g lúpá lao àönå g (Robert De Niro, Christopher Walken, John Savage thuã vai) bõ àûa vaoâ vonâ g cuönë chiïnë tranh, vaâ baiâ ca “Chuaá phu â hö å nûúcá My”ä ú ã kïtë phim, sau khi cuöcå sönë g cuaã ho å thay àöií vônh viïnî , vênî la â mötå trong nhûnä g phên canã h tanâ khöcë nhêtë trong lõch sûã àiïnå anã h My.ä 4.APOCALYPSE NOW (1979) Francis Ford Coppola àaä cûúcå têtë ca ã nhûnä g gò öng coá vaoâ kiïtå tacá cuaã mònh — vaâ gênì nhû àa ä mêtë têtë ca.ã Apocalypse Now, chuyïní thï í tû â tiïuí thuyïtë Heart of Darkness cuaã nhaâ vùn thï ë ky ã 19 Joseph Conrad, laâ mötå bö å sû ã thi vï ì camã giacá chïnh vïnh trïn búâ vûcå cuaã sû å àiïn rö.ì Apocalypse Now khöng chó noiá vï ì mùtå thoaiá hoaá àaoå àûcá cuaã cuöcå chiïnë ma â conâ nêng têmì no á lïn thanâ h mötå cún acá mönå g amá anã h. 5.PLATOON (1986) Thêpå niïn 80 laâ giai àoanå thï í loaiå phim vïì Chiïnë tranh Viïtå Nam lïn ngöi úã Hollywood, bao gömì First Blood (1982), Hamburger Hill (1987), Good Morning Vietnam (1987), Casualties of War (1989) vaâ Born on the Fourth of July (1989). Nöií bêtå nhêtë trong söë ào á la â Platoon, böå phim àoatå giaiã Oscar maâ àaoå diïnî Oliver Stone viïtë dûaå trïn traiã nghiïmå cuaã chñnh öng khi conâ la â mötå lñnh böå binh ú ã Viïtå Nam. Àûúcå ca ngúiå vò tñnh chên thûcå , bö å phim cuaã Stone luön nùmç trong danh sacá h nhûnä g bö å phim sönë g àönå g va â sêu sùcæ nhêtë vï ì cuöcå chiïnë . 6.FULL METAL JACKET (1987) Khöng chó laâ mötå àaoå diïnî thï í loaiå kinh dõ nöií tiïnë g, Stanley Kubrick conâ àûúcå coi la â mötå nha â lamâ phim phanã chiïnë vô àaiå . Full Metal Jacket àùtå khña canå h phi nhên tñnh cuaã chiïnë tranh dûúiá mötå gocá nhòn khöng nûúng tay. Giûaä chï ë àö å chuyïn chïë taiå traiå huênë luyïnå tanâ baoå va â canã h àö thõ àêmî mauá cuaã Chiïnë dõch Tïtë Mêuå Thên nùm 1968, Full Metal Jacket töë caoá sû å tanâ acá cuaã cö î mayá chiïnë tranh. 7.LITTLE DIETER NEEDS TO FLY (1997) Cacá h cacá cûuå chiïnë binh tiïpë tucå vúiá cuöcå sönë g sau khi chiïnë tranh kïtë thucá la â chu ã àï ì cuaã nhiïuì bö å phim hay, tû â Coming Home (1978) cuaã Hal Ashby àïnë Da 5 Bloods (2020) cuaã Spike Lee. Trong böå phim phi hû cêuë cuaã Werner Herzog, öng dûnå g laiå cêu chuyïnå àaná g kinh ngacå cuaã phi cöng ngûúiâ My ä göcë Àûcá Dieter Dengler. Trong böå phim, maâ sau nayâ Herzog àaä lamâ laiå vúiá tïn múiá la â Rescue Dawn nùm 2007 vúiá diïnî viïn Christian Bale, phi cöng Dengler kïí laiå traiã nghiïmå cuaã mònh khi bõ bùnæ ha å trïn àêtë Laoâ , bõ bùtæ röiì trönë thoatá vaoâ rûnâ g rêmå . 8.THE FOG OF WAR (2003) Khöng lêu sau khi bûúcá sang thïë ky ã 20, nha â lamâ phim taiâ liïuå Errol Morris àaä phonã g vênë cûuå bö å trûúnã g quöcë phonâ g My,ä öng Robert S. McNamara. Kïtë qua ã la â mötå tacá phêmí lanå h lunâ g cho thêyë löië suy nghô dênî àïnë mötå trong nhûnä g quyïtë àõnh àaná g lïn aná nhêtë trong lõch sûã nûúcá My.ä Bö å phim taiâ liïuå cho thêyë cacá h mötå hï å tû tûúnã g àûúcå húpå ly á hoaá co á thïí dênî àïnë caiá chïtë cuaã hanâ g triïuå ngûúiâ . 9. THE POST (2017) Bö å phim gêy xucá àönå g cuaã Steven Spielberg dûaå trïn Pentagon Papers - mötå bö å taiâ liïuå mêtå ghi chepá laiå sû å tham gia keoá daiâ 20 nùm cuaã My ä vaoâ Àöng Nam AÁ - àûúcå Washington Post cöng böë nùm 1971. Trong khi nhaâ phên tñch chñnh phuã Daniel Ellsberg coá thï í àûúcå coi la â anh hunâ g cuaã cêu chuyïnå nayâ , thò The Post quyïtë àõnh têpå trung vaoâ nha â xuêtë banã Washington Post, baâ Katharine Graham (Meryl Streep thuã vai) va â vai tro â thúiâ chiïnë cuaã nganâ h baoá chñ. n Chiïnë tranh Viïtå Nam song hanâ h vúiá giai àoanå mauâ mú ä nhêtë cuaã nïnì àiïnå anã h My,ä va â àa ä khiïnë cacá nha â lamâ phim Myä trong nûaã thï ë ky ã tiïpë theo phaiã nhòn laiå di sanã phûcá tapå cuaã no.á Àaná h dêuë ky ã niïmå 50 nùm ngayâ Viïtå Nam giaiã phoná g miïnì Nam va â thönë g nhêtë àêtë nûúcá , 9 bö å phim nayâ , bao gömì nhûnä g tacá phêmí phanã chiïnë kinh àiïní , àûúcå têpå húpå laiå dûúiá gocá nhòn cuaã chñnh nûúcá My,ä khùcæ hoaå nhûnä g bûcá tranh thúiâ chiïnë cunä g nhû nhûnä g vïtë thûúng chiïnë tranh vênî conâ êm ó. Chiïën tranh Viïtå Nam trïn phim Myä [ HA  MY ] (theo apnews.com, ngayâ 24/04/2025) 48 BAOÁ TIÏNÌ PHONG PHATÁ HAN H TÊTË CA à CACÁ NGAY TRONG TUÊNÌ
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==