CHUYÏNÍ BIÏNË TÛ Â TÛ DUY Vunâ g Àönì g bùnç g söng Cûuã Long (ÀBSCL) àûúcå goiå vûaå luaá ca ã nûúcá , khi nhiïuì nùm liïnì àoná g gopá 50% sanã lûúnå g luaá , hún 90% sanã lûúnå g gaoå xuêtë khêuí cuaã Viïtå Nam. Sau 36 nùm tham gia thõ trûúnâ g gaoå quöcë tï,ë hatå gaoå Viïtå Nam àa ä khùnè g àõnh võ thïë hanâ g àêuì thï ë giúiá . Tuy nhiïn, nganâ h hanâ g nayâ cunä g àöië mùtå khöng ñt khoá khùn, thùng trêmì , àúiâ sönë g nöng dên conâ bêpë bïnh, sanã xuêtë luaá àûná g trûúcá nhiïuì thacá h thûcá nhû biïnë àöií khñ hêuå , möi trûúnâ g, tùng chêtë lûúnå g… Chñnh phuã àa ä ban hanâ h Àï ì aná Phatá triïní bïnì vûnä g 1 triïuå hecá -ta luaá chêtë lûúnå g cao phatá thaiã thêpë gùnæ vúiá tùng trûúnã g xanh vunâ g ÀBSCL. Túiá nay, viïcå thñ àiïmí cacá mö hònh trönì g luaá múiá theo àï ì aná nayâ àa ä àûúcå triïní khai taiå nhiïuì àõa phûúng trong hún 1 nùm qua. Àùcå biïtå , du â múiá thñ àiïmí , nhûng mö hònh trönì g luaá múiá nhênå àûúcå sû å hûúnã g ûná g nhiïtå tònh cuaã ba â con nöng dên, doanh nghiïpå (DN) vaâ cacá húpå tacá xa ä (HTX). Öng Nguyïnî Cao Khaiã , Giamá àöcë HTX Tiïnë Thuênå (Cênì Thú), cho rùnç g, lúiå ñch lúná nhêtë khi thñ àiïmí mö hònh trönì g luaá múiá theo Àïì aná 1 triïuå hecá - ta la â sû å thay àöií trong têpå quaná canh tacá cuaã ba â con nöng dên. Cacá h thûcá canh tacá múiá theo hûúná g bïnì vûnä g, thên thiïnå vúiá tû å nhiïn, tiïtë kiïmå taiâ nguyïn nûúcá , giamã chi phñ àêuì tû nhûng lúiå nhuênå vênî tùng tûâ 1 - 6 triïuå àönì g/ha so vúiá canh tacá truyïnì thönë g. “Nöng dên conâ tùng hiïuå qua ã kinh tï ë tû â phu å phêmí rúm ra å thöng qua viïcå taiá sû ã dunå g àï í trönì g nêmë rúm, u ã thanâ h phên boná hûuä cú, giamã ö nhiïmî möi trûúnâ g vò khöng conâ àötë àönì g, vuiâ bunâ nhû trûúcá . Ngoaiâ ra, giamã sû ã dunå g phên boná , thuöcë hoaá hocå , àamã baoã sûcá khoeã va â baoã vï å möi trûúnâ g. Cacá thanâ h viïn HTX rêtë àönì g thuênå , nhiïtå tònh tham gia, tuên thuã sanã xuêtë luaá theo quy trònh àûúcå khuyïnë caoá ”, öng Khaiã noiá . Öng Phamå Thaiá Bònh, Chuã tõch HÀQT Cty CP Nöng nghiïpå Cöng nghïå cao Trung An, cho rùnç g, Àï ì aná 1 triïuå hecá -ta luaá ra àúiâ àa ä gú ä àûúcå nutá thùtæ cú banã cuaã mö hònh “Caná h àönì g mêuî lúná ” trûúcá àêy. Àïì aná co á nhiïuì mucå tiïu, nhûng cao nhêtë àï í nganâ h hanâ g luaá gaoå Viïtå phatá triïní bïnì vûnä g, giamã phatá thaiã , thñch ûná g vúiá biïnë àöií khñ hêuå . “Sau khi Àïì aná 1 triïuå hecá -ta luaá àûúcå Thu ã tûúná g phï duyïtå , lanä h àaoå cacá bö,å nganâ h, cacá àõa phûúng vunâ g ÀBSCL àaä cunâ g vaoâ cuöcå rêtë quyïtë liïtå . Àõa phûúng, nöng dên, HTX vaâ DN nganâ h luaá gaoå ú ã ÀBSCL rêtë phênë khúiã , haoá hûcá , ky â vonå g vaoâ cacá giaiã phapá múiá se ä giupá mö hònh nayâ thanâ h cöng”, öng Bònh noiá . DN cuaã öng Bònh àa ä tiïn phong àùng kyá tham gia vúiá diïnå tñch 100.000ha luaá theo mö hònh canh tacá múiá . TÛÅ TIN NHÊN RÖÅNG Öng Lï Thanh Tunâ g, Pho á Chu ã tõch Hiïpå höiå Nganâ h hanâ g luaá gaoå Viïtå Nam, àaná h gia,á Àï ì aná 1 triïuå hecá -ta luaá chêtë lûúnå g cao khöng chó àamã baoã an ninh lûúng thûcå quöcë gia, conâ hûúná g túiá nganâ h luaá gaoå bïnì vûnä g. Mö hònh trönì g luaá múiá conâ hûúná g túiá nganâ h nöng nghiïpå vunâ g ÀBSCL thuênå thiïn, thñch ûná g vúiá biïnë àöií khñ hêuå , giamã phatá thaiã khñ nhaâ kñnh. Àùcå biïtå , viïcå tö í chûcá laiå hï å thönë g sanã xuêtë theo chuöiî nganâ h hanâ g luaá gaoå , taoå thïm gia á trõ gia tùng, giamã chi phñ, tùng hiïuå qua,ã tû â ào á nêng cao thu nhêpå cho ngûúiâ trönì g luaá . Tû â ào á gopá phênì thûcå hiïnå cacá cam kïtë cuaã Viïtå Nam vúiá quöcë tï ë vï ì baoã vï å möi trûúnâ g. Sau hún 1 nùm triïní khai thñ àiïmí trïn àönì g ruönå g cacá mö hònh trönì g luaá múiá theo Àïì aná 1 triïuå hecá -ta luaá chêtë lûúnå g cao, Böå trûúnã g NN&MT Àöî Àûcá Duy àaná h gia:á “Mötå trong nhûnä g dêuë ênë lúná nhêtë cuaã mö hònh thñ àiïmí la â sû å chuyïní biïnë manå h me ä vï ì tû duy va â nhênå thûcá cuaã ca ã hï å thönë g chñnh trõ, ngûúiâ dên vï ì mucå tiïu phatá triïní bïnì vûnä g nganâ h hanâ g luaá gaoå Viïtå Nam. Ba â con nöng dên àaä tûnâ g bûúcá thay àöií têpå quaná canh tacá truyïnì thönë g, tiïpë cênå va â apá dunå g cacá quy trònh sanã xuêtë tiïn tiïnë , thöng minh. Tiïnì àï ì quan tronå g nayâ àï í hûúná g túiá xêy dûnå g, hoanâ thiïnå , chuêní hoaá va â nhên rönå g quy trònh canh tacá luaá bïnì vûnä g taiå vunâ g ÀBSCL”. Öng Duy cunä g nhòn nhênå , nhiïuì àõa phûúng àaä tñch cûcå , chu ã àönå g triïní khai àönì g bö å cacá giaiã phapá , nhên rönå g mö hònh luaá chêtë lûúnå g cao. Qua àoá vûaâ nêng cao thu nhêpå cho nöng dên, vûaâ gopá phênì àaná g kïí trong giamã phatá thaiã khñ nhaâ kñnh, hònh thanâ h cacá chuöiî sanã xuêtë luaá gaoå bïnì vûnä g. Mötå sö ë DN lúná tñch cûcå tham gia, höî trú å nöng dên tûâ khêu giönë g, vêtå tû àêuì vaoâ àïnë bao tiïu sanã phêmí àêuì ra, bûúcá àêuì xêy dûnå g chuöiî liïn kïtë luaá gaoå bïnì vûnä g, minh bacå h. Theo ngûúiâ àûná g àêuì nganâ h nöng nghiïpå , cunâ g vúiá thñ àiïmí mö hònh canh tacá luaá múiá , àa ä bûúcá àêuì nghiïn cûuá , xêy dûnå g thûúng hiïuå luaá gaoå Viïtå , vúiá bö å nhênå diïnå nhanä hiïuå gaoå Viïtå Nam xanh, phatá thaiã thêpë . “Àuã cú sú ã àï í nhên rönå g mö hònh canâ g súmá canâ g tötë . Àêy chñnh laâ hûúná g ài àuná g àùnæ cho nganâ h luaá gaoå Viïtå Nam”, öng Duy noiá . Thönë g kï tû â Bö å NN&MT sau 1 nùm thñ àiïmí cacá mö hònh trönì g luaá chêtë lûúnå g cao, phatá thaiã thêpë taiå 5 tónh thanâ h ú ã ÀBSCL cho thêyë lúiå ñch ro ä rïtå ca ã vï ì kinh tï ë va â möi trûúnâ g. So vúiá mö hònh trönì g luaá truyïnì thönë g, cacá mö hònh canh tacá múiá giupá giamã chi phñ sanã xuêtë tû â 8-24% nhú â giamã 30-50% lûúnå g giönë g, tiïtë kiïmå 30-70kg phên boná /ha, giamã 1-4 lênì phun thuöcë va â cùtæ giamã 30-40% lûúnå g nûúcá tûúiá (tuy â theo tûnâ g mö hònh thñ àiïmí ). Nùng suêtë luaá tùng 2 - 7%, thu nhêpå cuaã nöng dên tùng 12 - 50%, tûúng àûúng lúiå nhuênå tùng tû â 4 - 7 triïuå àönì g/ha so vúiá canh tacá truyïnì thönë g. Mö hònh àa ä gopá phênì giamã phatá thaiã khñ nha â kñnh trung bònh trïn 2 tênë CO2 tûúng àûúng möiî hecá -ta. Àùcå biïtå , toanâ bö å sanã lûúnå g luaá thu hoacå h àïuì àûúcå cacá DN cam kïtë bao tiïu vúiá gia á cao hún luaá thöng thûúnâ g tû â 200 - 300 àönì g/kg, taoå àönå g lûcå cho nöng dên tham gia. n BAOÁ TIÏNÌ PHONG PHATÁ HAN H TÊTË CA à CACÁ NGAY TRONG TUÊNÌ Ngaânh luáa gaoå khùèng àõnh võ thïë múái Cunâ g vúiá xu hûúná g chuyïní àöií xanh, luaá gaoå Viïtå àang hoaâ mònh vaoâ donâ g chayã chung àïí duy trò võ thïë hanâ g àêuì thï ë giúiá va â vûún lïn têmì cao múiá . [ CANà H KY  ] Nganâ h luaá gaoå àang thûcå hiïnå cuöcå chuyïní mònh trong thay àöií tû duy Thu hoacå h luaá chêtë lûúnå g cao phatá thaiã thêpë trïn caná h àönì g mö hònh àiïmí ú ã Cênì Thú Nùm 2024, xuêët khêíu gaåo Viïåt Nam àaåt kyã luåc hún 9 triïåu têën trõ giaá hún 5,7 tyã USD. Tuy nhiïn, bûúác sang quyá I/2025, vúái viïåc ÊËn Àöå múã laåi xuêët khêíu, khiïën giaá gaåo toaân cêìu giaãm, nïn saãn lûúång gaåo xuêët khêíu cuãa Viïåt Nam tùng hún 5%, nhûng giaãm hún 20% vïì giaá so vúái cuâng kyâ nùm trûúác. Trong chuyïën ài thûåc tïë mö hònh thñ àiïím tröìng luáa cuãa Àïì aán 1 triïåu ha luáa chêët lûúång cao taåi Cêìn Thú múái àêy, baâ Shobha Shetty, Giaám àöëc Toaân cêìu phuå traách nöng nghiïåp vaâ lûúng thûåc - Ngên haâng Thïë giúái (WB), àaánh giaá, Viïåt Nam trúã thaânh quöëc gia tiïn phong trong viïåc giaãm phaát thaãi trong canh taác luáa. Do àoá, WB cam kïët àöìng haânh, höî trúå nguöìn vöën vay ûu àaäi vaâ vêån àöång vöën khöng hoaân laåi àïí Viïåt Nam triïín khai àïì aán thaânh cöng. Dûå kiïën, WB seä taâi trúå Dûå aán höî trúå haå têìng, kyä thuêåt saãn xuêët luáa chêët lûúång cao, phaát thaãi thêëp vuâng ÀBSCL, laâm cêìu nöëi trong triïín khai Quyä Taâi chñnh carbon chuyïín àöíi (TCAF). “Chuná g ta àang àûná g trûúcá cú höiå lúná àï í àõnh hònh laiå nganâ h hanâ g luaá gaoå Viïtå Nam theo hûúná g hiïnå àaiå , bïnì vûnä g, thên thiïnå möi trûúnâ g, coá tracá h nhiïmå vúiá cönå g àönì g va â xa ä höiå . Àönì g thúiâ khùnè g àõnh võ thï,ë thûúng hiïuå gaoå Viïtå Nam trïn thõ trûúnâ g quöcë tï”ë . Bö å trûúnã g Bö å NN&MT ÀÖ Î ÀÛÁC DUY Mucå tiïu chñnh cuaã Àï ì aná 1 triïuå ha luaá la â tö í chûcá laiå sanã xuêtë , nêng cao thu nhêpå cho ngûúiâ trönì g 38 KINH TẾ
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==