KỶ NGUYÊN VƯƠN MÌNH ngày, leo bậc thang trong nhiều giờ, bất chấp mưa nắng. Hành trình Triple 7 gồm: Perth (Úc), Singapore, Amsterdam (Hà Lan), Cairo (Ai Cập), New York (Mỹ), Punta Arenas (Chile) và King George Island (Nam Cực). Sau mỗi chặng chạy 42km xong, bà lại vội ra sân bay để kịp bay tới điểm chạy tiếp theo ngày hôm sau. Ở Nam Cực, bà chạy trong gió lạnh dữ dội. Ở Ai Cập, bà mất gần 6 giờ do lạc đường giữa giao thông hỗn loạn. Ở Chile, gió mạnh quật bà ngã sát xe tải. Dù vậy, bà vẫn kiên quyết hoàn thành đủ 42,195km mỗi chặng, từ chối rút ngắn cự ly. Ngày 15 tháng 3 năm 2020, cả gia đình bà Châu đi đến đảo Big Island (Hawaii) để cổ vũ và chúc mừng cuộc chạy marathon ở tiểu bang thứ 50, tiểu bang cuối cùng của nước Mỹ được bà Châu chinh phục dưới đôi chân kỳ diệu của mình. Bà Châu ghi tên mình vào danh sách những người đã chạy marathon hết tất cả 50 bang của nước Mỹ sau 1/4 thế kỷ chạy bộ. Sau Triple 7, bà tiếp tục hoàn thành Triple 8 Quest, chạy ở 8 “lục địa” (New Zealand là một lục địa theo cách tính mới). Bên cạnh thử thách khó nhằn trên, bà đã từng chạy marathon ở Vạn Lý Trường Thành, ở Athens - quê hương marathon ở Hy Lạp và nhiều địa danh mơ ước khác. Tính tổng cộng, bà Châu Smith là người phụ nữ hiếm hoi trên hành tinh đã hoàn thành cuộc chạy marathon trên cả 7 lục địa tới 4 lần ở châu Á, châu Úc, châu Phi, châu Âu, Nam Mỹ, Bắc Mỹ, châu Nam Cực. Năm 2023, bà Châu cũng đã hoàn tất cả 6 giải marathon lớn nhất thế giới (6 World Marathon Majors) ở New York, Chicago, Boston, Berlin, London và Tokyo. Với tất cả tình yêu dành cho chạy bộ trong hơn 2 thập kỷ qua, đặc biệt là những nỗ lực phi thường ở tuổi ngoài 70, bà Châu đã được các hãng truyền thông lớn của thế giới ca ngợi. Bà được vinh danh tấm gương phụ nữ tập thể thao trọn đời, người truyền cảm hứng cho phụ nữ bất chấp tuổi tác, quốc tịch, màu da. Bà là một tấm gương về sự bền bỉ, dẻo dai và tinh thần “không bao giờ là quá muộn để bắt đầu”. n Tại Đại hội thể thao nước Mỹ dành cho người cao tuổi năm 2025 (National Senior Games - được tổ chức 2 năm 1 lần, dành cho người 50 tuổi trở lên) vừa diễn ra đầu tháng 8, hình ảnh vận động viên nhỏ nhắn da vàng chạy nhanh nhẹn vượt qua các đối thủ cao lớn để giành huy chương Vàng cự ly 800m khiến bình luận viên của giải phải thốt lên kinh ngạc và hỏi cách phát âm tên nhà vô địch như thế nào. Đó là bà Châu Smith (tên Việt Nam là Lê Minh Châu), người phụ nữ gốc Việt 78 tuổi đã chạy hơn 140 giải marathon và đem hình ảnh Việt Nam ra khắp thế giới. Bà Châu được xem như một biểu tượng toàn cầu về một người phụ nữ chạy bộ bình thường nhưng tinh thần phi thường. CHA HY SINH 4 THÁNG TRƯỚC KHI BÀ RA ĐỜI Sinh năm 1947 ở Việt Nam, cha của bà Châu là một thầy giáo dạy học theo Việt Minh. Bốn tháng trước khi bà Châu chào đời, thực dân Pháp bắt và giết cha của bà sau khi bọn chúng không thể khuất phục, bắt ông khai thông tin. “Tôi luôn tự hào khi nghĩ đến sự hi sinh của ba mình ở những thời khắc khó khăn. Ba tôi biết ba thứ tiếng Anh, Pháp, Nhật và thích chơi đàn. Ông rất gan dạ không chịu khai nên bị thực dân Pháp hãm hại”, bà Châu kể lại. “Ba đặt tên tôi là Lê Minh Châu vì nghĩ tôi ra đời sẽ là con trai”. Trong cảnh loạn lạc, mẹ bà ba năm sau mới làm giấy khai sinh, nên giấy tờ ghi tuổi nhỏ hơn thực tế. Năm 13 tuổi, bà bị trúng mảnh bom. Đến nay, mảnh đạn vẫn còn trong chân và tay gây đau khi bà chạy. LÀM VIỆC CHĂM CHỈ Sang định cư ở Mỹ, sau khi ly hôn người chồng đầu tiên, bà Châu đã làm việc quần quật từ sáng sớm đến nửa đêm để nuôi hai con gái ăn học. Ban ngày, bà giúp người thân mới qua Mỹ tìm việc, nhập học, hòa nhập với môi trường mới. Đến tối muộn, bà cặm cụi may khâu sửa quần áo. Năm 1982, bà tình cờ gặp ông Michael Smith, người đã phải lòng bà Châu ngay từ ánh mắt đầu tiên. Hai ông bà kết hôn sau 6 tháng tìm hiểu. Sau khi con gái út vào đại học, buổi tối bà tranh thủ đi học để thi lấy bằng trung học vì khi ở Việt Nam bà chỉ học hết lớp 5. Nhiều mối lo về tài chính, thu vén cho gia đình khiến bà Châu rất căng thẳng. Ông Michael hồi trẻ là người rất thích chạy marathon còn bà Châu không mảy may quan tâm. Ban đầu, bà Châu chỉ đạp xe theo ủng hộ chồng tập. Sau khi gặp vấn đề sức khỏe ở lưng và cổ, bà Châu thử chạy và bất ngờ thấy bệnh biến mất. Chạy bộ từ đó trở thành “thuốc chữa” và liều giảm stress của bà. Năm 1995, bà Châu dự giải 5km đầu tiên dù đang sốt cao. Bà thậm chí phải thở oxy ở đích. Ba tháng sau, bà liền đăng ký half marathon. Năm 1996 bà chạy marathon đầu tiên ở tuổi 49. KÝ ỨC ĐÁNH BOM Ở BOSTON MARATHON Năm 2013, bà Châu đạt thành tích chuẩn (BQ) giành suất tham gia giải chạy danh giá Boston Marathon với thời gian 4 giờ 21 phút. Đạt được BQ rất khó nên cổng đích Boston là điều mơ ước của rất nhiều người thích chạy marathon trên toàn thế giới. Ở giải marathon tưởng đẹp như mơ ấy, bà Châu một lần nữa chết hụt trong biến cố đau thương của nước Mỹ. Vụ nổ bom khủng bố xảy ra khi bà chỉ còn cách đích vài trăm mét. Bà Châu và rất nhiều VĐV khác buộc phải ngừng chạy. “Đang vui mừng vì sắp về đích thì cảnh sát bắt tất cả dừng lại. Lúc đó chỉ có tôi và vài người khác. Tôi bắt đầu thấy lạnh và muốn chạy qua. Có nhiều người bị thương và chết”, bà nhớ lại. “Thy, con gái tôi, vốn là một người chuyên viết về ẩm thực lúc đó đang mua bánh ngọt và làm hoa giấy cho tôi ở trong một cửa hàng. Rất may mắn nếu không nó sẽ ở ngay chỗ bom nổ tại Boston Marathon”. Ông Michael khi ấy cũng ở rất gần trái bom thứ 2 vì biết vợ mình sẽ chạy đến đó. Những ký ức tang thương ấy vẫn khiến bà rơi nước mắt mỗi khi trở lại Boston. TỪ TRIPLE 7 MỪNG SINH NHẬT 70 TUỔI ĐẾN CHẠY MARATHON TRÊN CẢ 7 LỤC ĐỊA “4 VÒNG”, 50 BANG NƯỚC MỸ Năm 2017, nhân dịp sinh nhật tuổi 70, bà Châu Smith đã hoàn thành thử thách hiếm ai dám nghĩ tới: chạy 7 marathon trên 7 lục địa trong 7 ngày liên tiếp. “Vì cả tôi và chồng đều là những người thích chạy và du lịch nên chúng tôi kết hợp các chuyến du lịch của mình với các cuộc chạy marathon”, bà Châu bộc bạch. “Trên thế giới, những người chinh phục Triple 7 có khoảng 400 người nhưng không phải ai cũng có thể chạy liền mạch trong vòng 1 tuần”. Để có thể hoàn thành thử thách sức bền khắc nghiệt, bà Châu đã tập luyện nghiêm ngặt trong suốt 8 tháng. Bà tập chạy hàng chục kilomet mỗi người truyền cảm hứng chạy bộ toàn cầu CHÂU SMITH, NHIỀU NGƯỜI NGHĨ ĐIỀN KINH CHỈ DÀNH CHO CÁC VẬN ĐỘNG VIÊN TR} HAY NHỮNG NGƯỜI CÓ TỐ CHẤT NHƯNG CÂU CHUYỆN VỀ NIỀM ĐAM MÊ CHẠY BỘ VÀ DÁM CHẠM TỚI NHỮNG GIỚI HẠN CỦA BÀ CHÂU SMITH, MỘT NGƯỜI CÓ XUẤT PHÁT ĐIỂM RẤT MUỘN, KHIẾN BẤT CỨ AI CŨNG ĐỀU KHÂM PHỤC. NGUYỄN ĐẠT Bà Châu và chồng Michael Smith trên đường chạy thời còn trẻ Bà Châu Smith với bộ huy chương hoàn thành 6 giải marathon lớn nhất thŌ giới 6 World Majors Tác giả (đầu tiên hàng ngồi) và nhóm bạn yêu chạy bộ Việt Nam ghé thăm nhà bà Châu ở Kansas City, bang Missouri QUÊ HƯƠNG VIỆT NAM TRONG TIM Năm 2019, trước COVID-19, bà lần đầu được chạy trên quê hương tại Vietnam Trail Marathon MŦc Châu. H©nh ảnh khiến ai cũng cảm đŦng khi người đàn ông U80 tuổi yêu vợ hết mực, kiên nhĸn ngŠi đến tối mịt chờ đợi mŦt nźa của m©nh về đích. “ChŠng tôi thích về Việt Nam lắm. Lần nào về Việt Nam, Michael cũng ở ít nhất 1 tháng. Ông ấy thích đŠ ăn Việt Nam, thích được quây quần với bà con hàng xóm v© mọi người rất t©nh cảm”, bà Châu kŐ. Đến nay, bà Châu có thêm 2 lần chạy marathon nữa tại Sa Pa và thành phố HŠ Chí Minh. Trong ngôi nhà nhŜ ở Missouri (Mỹ), bà Châu trŠng rất nhiều cây rau xanh thân thuŦc của Việt Nam như mŦt cách gợi nhớ đến quê nhà. Đây cũng là nguŠn nguyên liệu đŐ bà nấu ăn cho gia đ©nh và thết đ i người thân, bạn bè mỗi khi có dịp. 61 www.tienphong.vn
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==