MẠCH NGUỒN VÀ NỖI NHỚ CẢI LƯƠNG Những năm 1990, Leon Quang Lê sang Mỹ định cư cùng gia đình khi chỉ hơn 10 tuổi. Hành trang mang theo cậu bé là chiếc vali đầy ắp những băng đĩa cải lương tuồng cổ mà Leon say mê. Suốt những năm lớn lên trên đất Mỹ, khi bạn bè cũng lứa đã hòa nhập với âm nhạc hiện đại thì Leon vẫn cứ đắm mình trong các giai điệu ngọt ngào của cải lương. Và cải lương đã đưa Leon tới với nhạc kịch. Theo anh, nhạc kịch là bộ môn nghệ thuật sân khấu có nhiều nét tương đồng với cải lương. Từ âm nhạc, diễn xuất, vũ đạo, cảnh trí, ánh sáng… các tác phẩm đều có thể truyền tải một câu chuyện hoàn chỉnh 3 hồi, đưa khán giả trải nghiệm đủ các cung bậc của cảm xúc. Qua Mỹ định cư từ năm 2002 nhưng nghệ sĩ Quang Thành vẫn không nguôi nhớ những đêm diễn cải lương trong rạp hát được mẹ cho đi xem từ bé. Thế nên, dù học thanh nhạc tại Nhạc viện TPHCM nhưng anh lại có sự đam mê với nghệ thuật truyền thống của dân tộc. “Được nuôi dưỡng trong cái nôi của cải lương nên khi sống ở xứ người, tôi luôn đau đáu tìm cách để những giai điệu quê hương được vang lên cho thỏa nỗi nhớ của quê hương. Bao kiều bào khác cũng đau đáu như tôi”. Trước khi theo chồng sang định cư ở Ý, Linh Huyền đã là một diễn viên cải lương kiêm soạn giả sân khấu khá có tiếng tăm tại TPHCM. Ở quê chồng, được chứng kiến những nỗ lực của các nghệ sĩ nước bạn trong việc gìn giữ, bảo tồn các bộ môn nghệ thuật truyền thống, Linh Huyền cũng ao ước cải lương Việt cũng sẽ được bảo tồn như vậy. Vì thế, Linh Huyền thường xuyên về Việt Nam tham gia các hoạt động tổ chức, trình diễn nhiều chương trình, dự án cải lương ăn khách. NHỮNG NGƯỜI GIỮ HỒN CẢI LƯƠNG Năm 2008, khi đang thành công tại sân khấu Broadway, Leon đã trở về Việt Nam để thử sức trong lĩnh vực điện ảnh. Từ những vai diễn trong một số bộ phim, Leon đã có được nhiều kinh nghiệm để làm một bộ phim về đề tài cải lương mà anh ấp ủ đã bao lâu. Đó là phim Song Lang. Nội dung bộ phim nói về những năm tháng vàng son của cải lương thập niên 1980 thông qua các nhân vật đào, kép trong một đoàn hát mang tên Thiên Lý. Song Lang ra mắt năm 2017, được giới chuyên môn đánh giá cao về chất lượng nghệ thuật và đã giành nhiều giải thưởng quốc tế danh giá. Nhưng Leon cho rằng, thành công lớn hơn với anh chính là sau bộ phim Song Lang, Leon đã đưa gánh hát Thiên Lý từ phim ra ngoài đời, sáng đèn hàng tuần tại căn hộ riêng của anh ở trung tâm TPHCM. Gánh hát được dàn dựng theo lối cổ điển, không sử dụng thiết bị điện tử, không có các kỹ xảo sân khấu, không có người nhắc thoại. Cùng sự sắp xếp tối giản với những vật dụng cổ như quạt tay, ghế gỗ... đã tạo ra một không gian rất xưa, giúp khán giả như đắm chìm vào cái thời quá khứ đầy huy hoàng của cải lương. Leon chia sẻ, anh muốn tạo một không gian mà ở đó các các nghệ sĩ chinh phục trái tim khán giả bằng các vở diễn chân phương giàu cảm xúc, bằng chính khả năng diễn xuất và giọng ca mộc mạc. Các vở diễn đều không bán vé. “Tôi muốn khán giả đến với cải lương mà không bị ngăn cách bởi rào cản nào cả. Người diễn, người xem được gần gũi, được chia sẻ với nhau vẻ đẹp của cải lương, chạm vào những cung bậc cảm xúc tinh tế nhất của nghệ thuật sân khấu mà đã từ lâu chúng ta ít gặp. Đó là cách mà tôi muốn giữ cho vẻ đẹp của cải lương”, Leon bày tỏ. Với Quang Thành, khi đã có những thành công trên con đường nghệ thuật tại Mỹ, anh đã nảy ra ý định tổ chức các đêm nhạc mang đậm văn hóa Việt Nam nơi xứ người. Theo Quang Thành, điểm chung của Việt kiều ở hải ngoại là nỗi niềm mong nhớ về quê hương đất nước. Các chương trình nghệ thuật mang đậm dấu ấn của đất nước, của dân tộc vẫn luôn được mọi người yêu thích. Từ thực tế đó, Quang Thành đã khảo sát và lựa chọn cách tiếp cận với khán giả hải ngoại qua chương trình cải lương mang tên Tự tình quê hương. “Chương trình đầu tiên được diễn ra năm 2005, tại một sân khấu lớn tại Mỹ thu hút rất nhiều nghệ sỹ tham gia, trong đó có NSND Bạch Tuyết. Vở diễn kết hợp cải lương với ca nhạc mang chủ đề về quê hương đất nước, đã nhận được sự ủng hộ nhiệt tình của khán giả”, Quang Thành cho biết. Từ đó, cứ 3 tới 6 tháng, Quang Thành lại tổ chức show diễn, đưa nhiều nghệ sỹ cải lương nổi tiếng trong nước tới Mỹ biểu diễn cùng các nghệ sỹ hải ngoại. Từ Tự tình quê hương, Quang Thành mạnh dạn làm thêm các show khác như Hồn Việt, Tình khúc vượt thời gian… để tôn vinh văn hóa Việt trên đất Mỹ. Với nỗ lực của Quang Thành, Tự tình quê hương đã trở thành cầu nối cho các nghệ sỹ Việt Nam ra nước ngoài biểu diễn, đưa những vở diễn cải lương nổi tiếng trong nước đến với Việt kiều không chỉ ở Mỹ mà còn ở nhiều quốc gia khác. Từ năm 2011, Linh Huyền cũng đã dàn dựng chương trình Hồn Việt - The Soul of Việt Nam với chuỗi nghệ thuật truyền thống Việt Nam từ Hát Xẩm, Chầu Văn, Cải lương… Chương trình đã tỏa sáng không chỉ tại Việt Nam mà còn đi chinh phục khán giả ở nhiều nơi trên thế giới. Tại TPHCM, Hồn Việt - The Soul of Vietnam đã được trang du lịch danh tiếng Tripadvisor của Mỹ bình chọn là “Điểm đến văn hoá hấp dẫn nhất trong số 76 điểm đến hấp dẫn tại TPHCM”. Chưa dừng lại ở đó, mới đây Linh Huyền đã triển khai dự án xây dựng Bảo tàng Cải lương Nam bộ tại Công viên lịch sử Văn hóa dân tộc tại TPHCM. Theo Linh Huyền, với hàng ngàn hiện vật liên quan đến cải lương trong suốt hơn 100 năm qua do cô sưu tầm và bạn bè đồng nghiệp ủng hộ, Bảo tàng Cải lương Nam bộ sẽ là nơi lưu giữ, bảo quản những di sản của nghệ thuật cải lương đồng thời sẽ là nơi giới thiệu, phát triển vẻ đẹp của bộ môn nghệ thuật truyền thống này tới với mọi người. n DÙ XA QUÊ HƯƠNG NHƯNG NHIỀU NGHỆ SĨ VIỆT KIỀU VẪN LUÔN NẶNG LÒNG VỚI NGHỆ THUẬT CẢI LƯƠNG QUÊ NHÀ. VÀ HỌ ĐÃ ĐẾN VỚI CẢI LƯƠNG BẰNG NHIỀU CÁCH THỨC KHÁC NHAU, VỪA ĐỂ THỎA NIỀM ĐAM MÊ, NỖI NHỚ, VỪA ĐỂ GIỮ GÌN VÀ PHÁT HUY GIÁ TRỊ VĂN HÓA TRUYỀN THỐNG CỦA NGUỒN CỘI. TRỌNG THỊNH Nghệ sĩ Leon Quang Lê và các thành viên gánh hát Thiên Lý Leon Quang Lê là một trong những người Việt Nam đầu tiên tham gia sân khấu Broadway với một số vở diễn như King and I, Spider man, Cat in Chicago... Tại Việt Nam, Leon cũng tham gia một số bộ phim Việt Nam như Khát vọng Thăng Long, Những nụ hôn rực rỡ, Bình minh, Nói chuyện với mẹ tôi, Song Lang… Quang Thành là một nghệ sĩ đa tài khi anh có thể hát tân nhạc, cổ nhạc, đóng kịch. Ngoài ra anh còn là một bầu show mát tay chuyên tổ chức các chương trình nghệ thuật, các dự án từ thiện, quy tụ các nghệ sĩ nổi tiếng ở hải ngoại và Việt Nam cùng tham gia. Ngoài vai trò một diễn viên, Linh Huyền còn là đạo diễn, nhà tổ chức biểu diễn nhiều chương trình cải lương, tạp kỹ. Linh Huyền đã dàn dựng các vở mang đậm chất sử Việt như Tiểu anh hùng Nam quốc, Chất ngọc không tan, Trúng độc đắc… Đặc biệt, vở Bà Chúa thơ Nôm đã được phụ đề bằng tiếng Anh, phát hành rộng rãi ra thế giới! Cải lương NẶNG LÒNG NGƯỜI XA XỨ Nghệ sĩ Quang Thành (Trang phục vàng) cùng các nghệ sĩ trong vở cải lương Hồn Chinh phu KỶ NGUYÊN VƯƠN MÌNH 38 www.tienphong.vn
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==