TRƯỢT TRONG VÒNG XOÁY KIM TIỀN Danh và lợi thường song hành. “Thần tượng” mạng thường dùng danh để kiếm lợi, nhìn hành trình của Quang Linh Vlog và Hằng Du Mục đủ thấy. Quang Linh Vlog tên thật là Phạm Quang Linh, sinh năm 1997, tại Nghệ An. Năm 2016, Linh sang Angola theo đường xuất khẩu lao động. Từ đây, anh lập kênh YouTube có tên Quang Linh Vlogs - Cuộc sống châu Phi. Nhưng nếu chỉ nói về cuộc sống châu Phi, Quang Linh Vlog chưa chắc thành “thần tượng”. Anh nhiệt tình chia sẻ hoạt động thiện nguyện ở nước bạn như hướng dẫn người dân Angola trồng trọt, nấu nướng, xây trường học, làm nhà, khoan giếng nước sạch cho người dân bản địa,… Dần dần chẳng ai còn nhớ chàng thợ xây đi xuất khẩu lao động năm nào mà chỉ nhớ đến “thần tượng” biệt danh Quang Linh Vlog. Từ một người vô danh, khó khăn trong mưu sinh, Quang Linh Vlog rủng rỉnh tiền bạc. Không khoe kiếm được bao nhiêu tiền nhờ thành “thần tượng” trên mạng xã hội, nhưng một trang web chuyên phân tích các trang mạng xã hội đã đưa ra kết quả gây choáng. Mỗi tháng Quang Linh có thể kiếm được số tiền từ 8.000-128.600 USD, tức vài trăm triệu đồng đến vài tỷ đồng mỗi tháng. Chàng thợ xây bỗng lột xác thành “đại gia bất động sản châu Phi”, lấn sân kinh doanh quyết liệt và trượt dài với kẹo rau củ Kera. Hằng Du Mục, sinh năm 1995, quê ở Cà Mau, ban đầu cũng là người vô danh. Có chồng là người Trung Quốc nên Hằng Du Mục chia sẻ nhiều video ghi lại cảnh sắc, con người, sinh hoạt, phong tục tập quán ở nhiều vùng đất của Trung Quốc và nhanh chóng trở nên nổi tiếng. Kênh TikTok của cô sở hữu gần 5 triệu lượt theo dõi, fanpage cũng sở hữu cả triệu lượt thích, hơn 2 triệu lượt theo dõi. Cũng như Quang Linh Vlog hay những “thần tượng” mạng xã hội khác, Hằng Du Mục dùng sự nổi tiếng để làm giàu. Cô trở thành “chiến thần” livestream bán hàng với doanh thu ngoạn mục. Khi Quang Linh Vlog và Hằng Du Mục đi chung một thuyền, cứ tưởng họ dễ dàng vượt đại dương nhưng kết cục đã bị đại dương nhấn chìm. Đó là cái giá của những người lợi dụng sự nổi tiếng để làm giàu bất chính. CÚ NGÃ CẢNH TỈNH Cú ngã của Quang Linh Vlog và Hằng Du Mục khiến nhiều YouTuber, TikToker lệch chuẩn ở ta chột dạ, cũng là cảnh tỉnh cho những người nghiện mạng xã hội. Chị Nguyễn Thị Minh, 50 tuổi (Lai Châu) chia sẻ hành trình nghiện livestream. “Một phần vì rảnh rỗi sinh nông nổi, con cái lớn rồi, đi làm về thì nằm xem livestream. Phần khác vì công việc ở công sở áp lực, tôi tìm đến livestream để giải trí. Xem mãi cũng thấy hay, những người livestream bán hàng khá có duyên, khá tâm lý", chị nói. Là một kỹ sư xây dựng ở Hà Nội, Trần Hoàng (38 tuổi) phàn PHẬN ĐỜI BÊN BẾN SÔNG Từ chợ nổi Cái Răng (Cần Thơ), ngược dòng sông Hậu khoảng 60km sẽ tới chợ nổi Long Xuyên (An Giang). Không tấp nập khách du lịch như chợ nổi Cái Răng, chợ nổi Long Xuyên còn chưa đến trăm ghe, tàu tới lui, chủ yếu cánh thương hồ già vẫn quen nghề cũ và ghe để ở. Ông Lê Văn Sơn (54 tuổi, quê huyện Kế Sách, Sóc Trăng) đưa ghe chở 10 tấn dừa tươi đậu giữa khúc sông chợ nổi Long Xuyên chờ khách. “Chợ nổi giờ như điểm bán hàng lưu động, buôn bán ế ẩm, nên thương hồ cũng chủ yếu đưa hàng tới giao các mối quen. Giờ xe cộ đi đường bộ giao hàng tận nhà, người mua không còn ra chợ mua hàng mỗi sáng nữa, nên khách ngày càng ít, chợ hiu quạnh dần”, ông Sơn nói, giọng buồn. Ông Sơn gắn với chợ nổi Long Xuyên hơn 20 năm, trước đây chợ sung túc, mỗi chuyến hàng ông chỉ bán 1 - 2 ngày đã hết, nay phải bán cả tuần, trừ chi phí lời vài ba triệu đồng. Theo lời ông, hơn chục năm trước, chợ nổi Long Xuyên ghe, tàu tới mua bán đậu kín khúc sông dài cả cây số, nay chợ vắng, nhiều thương hồ cũng bỏ ghe, bỏ tàu lên bờ sắm xe cộ đi buôn bằng đường bộ lợi hơn. Ông Sơn chỉ về dãy ghe mấy chục chiếc đậu cặp mé sông, rồi bảo: “Những ghe đó chủ yếu đậu để ở, người ta đã chuyển lên bờ mua bán hết rồi”. Rời ghe dừa của ông Sơn, chúng tôi tìm đến dãy ghe neo bên bờ sông gặp ông Nguyễn Tấn Lộc (còn gọi Năm Lộc, 64 tuổi, quê Châu Phú, An Giang) đã có 40 năm gắn với chợ nổi Long Xuyên, ông chuyên mua bán khoai lang, khoai mì (sắn). Trước chợ nổi tấp nập, làm ăn được, ông Lộc sắm riêng 3 chiếc ghe loại 15 - 20 tấn/ chiếc chạy hàng chợ. Gia đình ông 3 đời gắn bó chợ nổi, từ cha, đến ông và con trai tiếp nối. Trước đây, mỗi người cầm 1 chiếc ghe đi khắp nơi trong vùng miền Tây gom nông sản rồi chở về chợ nổi bán. “Khoảng 20 năm trước, chợ nổi Long Xuyên họp từ 2 - 3 giờ sáng, hàng từ chợ toả đi các địa phương trong tỉnh An Giang, đi Đồng Tháp, thậm chí cả bạn hàng từ Campuchia cũng qua mua đưa về bán. Những năm gần đây chợ nổi vắng dần, hàng ế ẩm, thương hồ chuyển lên bờ đi xe tải hết rồi. Khoảng 1 năm nay tôi cũng lên bờ thuê kho lập vựa đưa hàng về bán. Giờ nhìn thấy bến chợ nhiều tàu, ghe vậy chứ thật ra ghe mua bán nông sản chưa đầy 20 chiếc. Chợ nổi này chắc 1 - 2 năm nữa sẽ không còn ai tới mua bán, không còn là chợ”, ông Lộc nói. Ông Nguyễn Văn Sơn (70 tuổi), dáng khắc khổ, sống bằng nghề chạy đò chở khách từ bến phà Ô Môi ra chợ nổi Long Xuyên suốt hơn 40 năm nay. Nhà ông ở cồn Phó Ba (đối diện chợ nổi Long Xuyên). Vợ ông mất đã dăm năm, ông cố bám chợ để kiếm tiền Chợ nổi Ngã Năm vắng vẻ, đìu hiu ẢNH: HÒA HỘI Bài 3: Thoi thóp chợ nổi Long Xuyên, Ngã Năm Dù chợ nổi ở miền Tây nay đã không còn hoàng kim như xưa, một số chợ dần biến mất, nhưng với thương hồ gắn cả đời với sông nước, họ quyết tâm bám trụ, lấy ghe làm nhà, chợ nổi làm quê hương. Chợ nổi Long Xuyên, Ngã Năm là ví dụ. 8 VĂN HÓA - GIẢI TRÍ n Thứ Tư n Ngày 9/4/2025 Chuyện Quang Linh Vlog, Hằng Du Mục vướng vào lao lý không quá bất ngờ. Linh, Hằng “sụp đổ” sẽ lại có những “thần tượng” khác khuynh đảo cõi mạng. Việt Nam là một trong những nước đứng đầu thế giới về tỷ lệ người dùng internet và mạng xã hội. “Thần tượng” mạng mọc lên như nấm, nhưng không phải lúc nào họ cũng sống đẹp, kinh doanh đẹp. “Thần tượng” mạng sụp đổ Hằng Du Mục bán cả tấn táo đỏ trong vài phút Nhà nghiên cứu Huyền Phạm, Viện Nghiên cứu con người phân tích: “Người ta dễ tin theo thần tượng mạng vì họ biết cách xây dựng hình ảnh và đánh trúng tâm lý số đông. Sự nổi tiếng của họ cùng khả năng tương tác trực tiếp qua livestream tạo cảm giác thân quen, gần gũi khiến người xem dễ dàng đặt niềm tin. Khi cảm thấy được truyền cảm hứng, người ta càng dễ tin và làm theo những gì thần tượng nói”. nHÒA HỘI PHÓNG SỰ Quang Linh Vlog gây dựng hình ảnh từ những hoạt động truyền cảm hứng ở châu Phi CÚ NGÃ CỦA QUANG LINH VLOG, HẰNG DU MỤC: CHÌM DẦN… CHỢ NỔI MIỀN TÂY
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==