6 KHOA GIÁO n Thứ Tư n Ngày 26/3/2025 Em Đinh Xuân Sang (lớp 11) chia sẻ, ngay tại địa phương, người dân trồng chuối rất nhiều, có những thời điểm chuối bị vứt bỏ, cho gia súc ăn. Đi sâu vào tìm hiểu, các em nhận thấy chuối tại Đắk Lắk chủ yếu được tiêu thụ dưới dạng tươi hoặc sấy khô, đầu ra còn bấp bênh và phụ thuộc nhiều vào thị trường. Từ những trăn trở giúp người dân tiêu thụ chuối và mở ra hướng đi mới cho sản phẩm chuối tại Đắk Lắk, nhóm chế biến chuối thành các sản phẩm như kẹo chuối, chuối sấy, chuối dẻo nhằm nâng cao giá trị kinh tế, đa dạng hóa đầu ra. Trải qua nhiều lần thất bại, nhóm cũng đã thành công làm ra sản phẩm với tiêu chuẩn: Kẹo đủ độ mềm, dẻo, dai, thơm vị chuối, có vị ngọt thanh. Em Cao Khánh Linh và Hồ Phạm An Nhi (lớp 8, Trường THCS Lê Đình Chinh, huyện Ea Súp) tận dụng nguồn nguyên liệu từ quả chuối, nghiên cứu thực hiện dự án “Cách làm nước mắm chay từ quả chuối mốc và nấm hương”. Theo Khánh Linh, ngày nay, mọi người chú trọng đến sức khoẻ và nhiều người hướng đến chế độ ăn lành mạnh. Nhóm Linh muốn tạo ra một sản phẩm chay không chứa cholesterol, hàm lượng i ốt thấp. Tận dụng nguồn nguyên liệu tại địa phương, hai nữ sinh bắt tay vào thực hiện. An Nhi cho biết, từ nguồn nguyên liệu đơn giản gồm: Chuối mốc, muối hạt, nấm hương, đường thốt nốt và nước, qua quá trình chế biến đã tạo ra thành phẩm nước mắm chay với thành phần tự nhiên không chất bảo quản, không chất tạo màu, thơm ngon, dinh dưỡng và có giá thành thấp. Đây là lựa chọn lý tưởng cho ai quan tâm đến sức khỏe tim mạch, huyết áp. Sản phẩm được gửi đi kiểm định tại Viện Công nghệ Sinh học và Môi trường, Trường Đại học Tây Nguyên. Khánh Linh và An Nhi mong muốn trong tương lai sẽ hoàn thiện sản phẩm tốt hơn để mở rộng được quy mô, đưa sản phẩm đến tay người tiêu dùng. Hai dự án “Nghiên cứu quy trình chế biến kẹo chuối nhằm nâng cao giá trị kinh tế của chuối tại Đắk Lắk”, “Cách làm nước mắm chay từ quả chuối mốc và nấm hương” đã đoạt giải Tư tại cuộc thi nghiên cứu khoa học - kỹ thuật dành cho học sinh trung học tỉnh Đắk Lắk năm học 2024 - 2025 vừa tổ chức vào đầu năm 2025. NGUYỄN THẢO ĐIỂM ĐẶC BIỆT Bộ GD&ĐT vừa ban hành hướng dẫn thi tốt nghiệp THPT năm 2025. Điểm đặc biệt trong kì thi năm nay: Có 2 lịch thi tương ứng với 2 chương trình giáo dục phổ thông 2006 và 2018. Với thí sinh dự thi theo chương trình 2006, Bộ GD&ĐT quy định, căn cứ số lượng thí sinh đăng kí dự thi, các sở GD&ĐT bố trí một số điểm thi riêng. Việc tổ chức thi thực hiện theo quy định của Quy chế thi tốt nghiệp THPT 2024. Thí sinh dự thi 6 môn thi. Trong đó, 3 môn thi bắt buộc: Toán, Ngữ văn, Ngoại ngữ và chọn 1 trong 2 bài thi Khoa học Tự nhiên (các môn thi Lí, Hóa, Sinh) hoặc bài thi KHXH (Lịch sử, Địa lí, Giáo dục Công dân). Nếu thí sinh nào chưa tốt nghiệp năm trước, năm nay mới xét tốt nghiệp thì thực hiện theo quy chế cũ, với tỉ lệ 30% điểm học bạ lớp 12 và 70% điểm thi tốt nghiệp THPT. Thí sinh dự thi trong thời gian 4 buổi. Nhóm thí sinh thi tốt nghiệp theo chương trình 2018, theo quy định chỉ thực hiện 4 bài gồm 2 môn bắt buộc Toán, Ngữ văn và 2 môn tự chọn trong số các môn còn lại đã học ở bậc THPT (10 môn). Trong công thức tính điểm xét tốt nghiệp, điểm các môn thi chiếm 50%; điểm học bạ 3 năm THPT chiếm 50% và điểm ưu tiên nếu có. So với trước, điểm học bạ tăng 20%. Thí sinh thi tốt nghiệp trong thời gian 3 buổi. LO TIÊU CỰC Tại hướng dẫn, Bộ GD&ĐT yêu cầu việc xếp phòng thi được thực hiện theo nguyên tắc đối với buổi thi bài thi tự chọn như sau: Trong phòng, mỗi môn chỉ bóc đề 1 lần; khi đã bóc đề môn nào thì thí sinh đã đăng kí dự thi môn đó phải thi môn đó, có nghĩa 10 môn tự chọn sẽ được bóc đề đồng thời ngay khi bắt đầu buổi thi. GS.TS Huỳnh Văn Chương, Cục trưởng Quản lí Chất lượng, (Bộ GD&ĐT) lí giải, do số lượng môn trong kì thi tăng so với năm trước và thí sinh được phép chọn 2 môn nên việc sắp xếp phòng thi phức tạp hơn, công tác coi thi sẽ có nhiều điểm mới. Theo đó, trong quá trình xây dựng quy chế, Bộ GD&ĐT đã tổ chức nhiều đợt thực nghiệm để tối ưu hóa từ quy trình như: Bóc, phát, thu bài thi cũng như thử nghiệm hệ thống sắp xếp phòng thi. Từ năm 2025, thí sinh dự thi tại một phòng thi cố định duy nhất trong suốt 3 buổi thi. Việc sắp phòng theo 2 môn tự chọn của thí sinh, trong đó có phòng có thể thi lần lượt môn 1, môn 2 giống nhau nhưng cũng có phòng thi đồng thời nhiều môn, tối đa là 5 môn. Trước điểm mới khá phức tạp trong việc tổ chức môn tự chọn tại kì thi tốt nghiệp THPT năm nay, một chuyên gia khảo thí nhận định đối với thí sinh theo chương trình Giáo dục phổ thông 2006, công tác tổ chức đã tương đối tường minh và chặt chẽ. Thí sinh dự thi theo Chương trình Giáo dục phổ thông 2018 có 2 môn tự chọn trong số 10 môn học còn lại, được thi trong cùng một buổi. Đây là một điểm khác biệt so với các năm trước vì phòng thi có thể có nhiều môn lựa chọn và thi ở các thời điểm khác nhau, dẫn đến bỡ ngỡ cho cán bộ coi thi và thí sinh, có thể nhầm lẫn đáng tiếc hoặc xảy ra việc gian lận trong quá trình tổ chức bài thi lựa chọn. Ví dụ cùng trong một phòng , thí sinh A lựa chọn 2 bài thi Lịch sử, Vật lí; thí sinh B lựa chọn Lịch sử, Giáo dục kinh tế và Pháp luật; thí sinh C lại lựa chọn thi Sinh học, Hóa học. Trong những năm gần đây, các bài thi trắc nghiệm khách quan, Bộ GD&ĐT qui định từng thí sinh có mã đề thi riêng, có 24 mã đề thi khác nhau/phòng thi và được hình thành từ 4 mã đề gốc khác nhau (mỗi môn thi đều có 4 đề thi gốc độc lập), từ đó trộn thành 6 mã đề và đảm bảo học sinh ngồi cạnh nhau không trùng mã đề gốc để hạn chế tối đa tình trạng cùng câu hỏi, cùng đáp số. Ngoài ra, Bộ yêu cầu các phòng thi phải bố trí cách đánh số báo danh khác nhau để tránh sự trùng hợp, thí sinh có thể xin ra ngoài với lí do bất khả kháng để trao đổi đáp án của các câu hỏi cùng mã đề. Việc làm này nhằm hạn chế tối đa tiêu cực. Để tránh sự bỡ ngỡ của cán bộ coi thi và thí sinh và giảm thiểu các thiếu sót không đáng có, hạn chế tối đa các gian lận có thể xảy, tạo sự công bằng, khách quan, công khai, trung thực trong quá trình tổ chức bài thi lựa chọn; vị chuyên gia đề xuất Bộ GD&ĐT cần phải có hướng dẫn chi tiết và tập huấn, phổ biến cho cán bộ coi thi và đặc biệt thí sinh . Trao đổi với phóng viên về băn khoăn này, GS.TS Huỳnh Văn Chương thông tin về giải pháp chống gian lận như mỗi thí sinh chỉ ngồi ở một phòng thi duy nhất trong thời gian thi (những năm trước thay đổi phòng thi). 1 môn có thể thi cả 2 ca cho các phòng thi khác nhau nên phải cách li thí sinh trọn 2 ca và tăng mã đề mỗi ca khác nhau thành 48 mã (trước đây là 24 mã). Bộ GD&ĐT tính toán khoảng cách phát đề trong một phòng thi từ 2 môn thi đến 5 môn thi. Lãnh đạo Cục Quản lí chất lượng cho biết, thí sinh cần lưu ý khi dự thi môn tự chọn phải có mặt từ đầu buổi thi và chỉ được ra khi hết giờ thi (kết thúc cả 2 môn thi tự chọn). Trước đây thí sinh chỉ thi môn thi thứ 2 trong bài thi tự chọn thì có thể đến trước giờ thi môn thi thứ hai 15 phút. Tuy nhiên từ năm 2025, thí sinh phải đến ngay từ đầu buổi thi. Một trong những quy định quan trọng thí sinh cần nhớ khi làm bài các môn trắc nghiệm khách quan là không được nộp bài thi trước khi hết giờ làm bài. Thí sinh chỉ được rời khỏi phòng thi sau khi giám thị đã kiểm đủ số phiếu trả lời trắc nghiệm của cả phòng thi và cho phép. NGHIÊM HUÊ Thi tốt nghiệp THPT năm 2025 có nhiều điểm khác biệt so với những năm trước. Những khác biệt này cần sự hướng dẫn cụ thể từ Bộ GD&ĐT để tránh tiêu cực thi cử. Nhóm học sinh lớp 11, Trường THPT Quang Trung (huyện Krông Pắc) cùng nhau thực hiện dự án “Nghiên cứu quy trình chế biến kẹo chuối nhằm nâng cao giá trị kinh tế của chuối tại Đắk Lắk”. Những lưu ý không thể bỏ qua Nhóm nữ sinh chế nước mắm chay từ quả chuối GS.TS Huỳnh Văn Chương chia sẻ đề thi tốt nghiệp THPT năm 2025 có những điểm mới so với các kì thi trước: không chỉ kiểm tra kiến thức mà tập trung hướng đến việc đánh giá năng lực vận dụng kiến thức vào thực tiễn. Theo đó, sẽ có nhiều câu hỏi được xây dựng từ các tình huống thực tế trong đời sống, khoa học, xã hội, giúp thí sinh thấy rõ mối liên hệ giữa kiến thức học được và thế giới xung quanh. Thành phẩm nước mắm chay thơm ngon, dinh dưỡng Thí sinh dự thi tốt nghiệp THPT năm 2024 ẢNH: NHƯ Ý THI TỐT NGHIỆP THPT NĂM 2025:
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==