15 nThứ Tư n Ngày 26/3/2025 THỜI SỰ KHAI THÁC HIỆU QUẢ TÀI NGUYÊN NÚI, RỪNG KHI CÓ BIỂN Việt Nam là nước có đường bờ biển dài, với nhiều lợi thế. Vậy khi nghiên cứu phương án sáp nhập tỉnh, thành, theo ông có nên nghiên cứu phương án hướng ra biển, phát huy tiềm năng, lợi thế từ biển? Đặc trưng phân hoá lãnh thổ nước ta là “tam sơn, tứ hải, nhất phần điền”, tạo nên ba mảng không gian phát triển chính: không gian núi rừng, không gian đồng bằng ven biển và không gian biển - đảo. Những rào cản về thể chế, trình độ quản trị theo ngành, thiếu tính liên ngành, thiếu phối hợp hỗ trợ nhau, bộc lộ vừa qua cho thấy các giá trị về mọi mặt của các mảng không gian nói trên chưa phát huy hiệu quả, phân mảnh, khiến cho hiệu suất sử dụng lãnh thổ còn thấp. Sự chia cắt giữa miền núi và vùng ven biển đã tạo ra những “vùng lãnh thổ khép kín”. Do đó, việc mở rộng không gian lãnh thổ núi rừng về phía biển sẽ tạo ra liên kết mới trong phát triển kinh tế, xã hội và văn hoá; đồng thời sẽ thúc đẩy hạ tầng giao thông thông suốt, kết nối dễ dàng miền núi với đồng bằng ven biển và biển đảo phía ngoài; góp phần hoàn thiện hệ thống logistics, giúp thúc đẩy kinh tế phát triển tương tác, hiệu quả và bền vững. Ví như các tỉnh Tây Nguyên lâu nay ngăn cách với biển bởi vùng duyên hải Nam Trung Bộ. Nếu nghiên cứu sáp nhập tỉnh mở rộng hướng biển, sẽ giúp Tây Nguyên thông ra biển được thuận tiện, dễ dàng hơn trong kết nối các nguồn lực, khai thác hiệu quả các giá trị vùng miền từ biên giới đến hải đảo. Từ đó Tây Nguyên sẽ khai thác có hiệu quả các lợi thế về tài nguyên của một vùng núi rừng đại ngàn hùng vĩ với nét văn hóa độc đáo, đa dạng. Có một dự báo gần đây nêu rằng, chỉ cần hoàn thành tuyến cao tốc nối kết thành phố Nha Trang (tỉnh Khánh Hòa) và thành phố Đà Lạt (tỉnh Lâm Đồng) thì thay vì 5-7% lượng du khách từ Lâm Đồng xuống biển Khánh Hòa như hiện nay, con số đó có thể sẽ tăng lên 65-70%. Hay việc mở rộng TPHCM hướng biển sẽ giúp thành phố mở ra không gian phát triển mới, mở rộng dư địa để tạo xung lực mới cho các bứt phá chiến lược của một “đầu tàu kinh tế” cả nước, vươn mình với khu vực và thế giới. “Cái áo chật chội” mà TPHCM đang khoác không còn thích hợp với “người khổng lồ” theo yêu cầu của kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. KHÔNG GIAN MỚI, CHẤT LƯỢNG TĂNG TRƯỞNG MỚI Như vậy, thực hiện sáp nhập tỉnh, không chỉ là điều chỉnh không gian địa lý, tinh gọn tổ chức bộ máy mà còn là điều chỉnh không gian kinh tế, trong đó có không gian kinh tế biển? Với vùng biển rộng gấp 3 lần diện tích lãnh thổ đất liền và hơn 3.000 đảo phân bố thành các tuyến, Việt Nam là một quốc gia biển lớn trong khu vực. Tuy nhiên, đóng góp của kinh tế biển cho kinh tế quốc dân lại chưa thực sự tương xứng với tiềm năng, lợi thế, còn thiếu bền vững. Khai thác, sử dụng biển còn thô sơ, thiếu hiệu quả và quản lý biển còn chưa hiệu lực. Bệnh “hội chứng” trong phát triển kinh tế biển vẫn còn đâu đó, chuyển biến chậm, như trong quy hoạch phát triển hệ thống cảng biển và các khu kinh tế biển, đảo…, thiếu tập trung, phân tán, chậm phát huy hiệu quả. Liên kết vùng còn chậm hình thành theo đúng nghĩa của nó do hệ thống hạ tầng giao thông (đường bộ, sắt, đường không, đường thủy), hạ tầng chuyển đổi số và AI, cũng như hạ tầng tự nhiên ven biển, trên đảo chưa được chú trọng phát triển đúng mức. Cơ chế phối hợp liên ngành, liên địa phương, liên vùng chưa thực sự góp phần huy động các giá trị đặc trưng vùng miền. Do đó, mục tiêu của việc sắp xếp, tinh gọn cấp tỉnh, cấp cơ sở và không tổ chức cấp huyện lần này không chỉ điều chỉnh không gian địa lý đơn thuần và tinh giảm tổ chức bộ máy, giảm biên chế mà còn là điều chỉnh không gian kinh tế, thay đổi chất lượng tăng trưởng. Chúng ta cần dựa vào các đặc trưng phân hoá lãnh thổ của một quốc gia biển, mối quan hệ gắn kết tự nhiên giữa lưu vực sông, vùng ven biển và biển đảo phía ngoài để tạo thêm dư địa phát triển mới. Việc kết nối các tỉnh, thành ven biển với các tỉnh, thành trên lưu vực sông tương ứng sẽ tạo ra hiệu ứng tương tác trong phát triển, cả về khía cạnh kinh tế, xã hội, cả về văn hoá và các giá trị vùng miền khác. Đây chính là sự khác biệt cơ bản của lần sáp nhập này so với các lần tách, nhập trước đây. Ngoài liên kết vùng, sáp nhập theo cách này sẽ tạo thuận lợi trong việc đánh thức tiềm năng của các vùng miền trong nội tỉnh, thành phố; tạo “thế và lực mới” cho các địa phương phát triển toàn diện, bền vững, gắn phát triển kinh tế - xã hội với bảo đảm an ninh, quốc phòng. Nếu sáp nhập tỉnh, thành hướng ra biển thì có điều gì cần lưu ý trong quá trình thực hiện, thưa ông? Sáp nhập tỉnh và tinh gọn bộ máy là một cơ hội tất yếu cho một cuộc cách mạng hiếm có, cần phải chớp “thời cơ vàng”, không thể chậm trễ hơn. Việc sáp nhập này không chỉ bảo đảm tiến độ thời gian, mà phải cân nhắc để có được các đơn vị không gian tỉnh, thành mới hợp lý, có động lực phát triển mới. Việc cần làm ngay trong và sau sáp nhập tỉnh, thành là củng cố, ổn định ngay bộ máy chính quyền địa phương theo yêu cầu, tiêu chí, chính sách, cơ chế vận hành mới. Sớm phân cấp, phân quyền, triển khai cách tiếp cận quản trị mới với việc tăng vai trò và trách nhiệm của người đứng đầu. Bên cạnh đó, phải rà soát, điều chỉnh các kết nối của tỉnh, thành mới với quy hoạch vùng quốc gia lân cận và quy hoạch các tỉnh/thành phố được sáp nhập. Mạnh dạn lược bỏ hoặc cắt bỏ các định hướng trong quy hoạch cũ không còn thích hợp với phương án tổ chức lãnh thổ mới cho tỉnh, thành phố, để tập trung nguồn lực, tạo đột phá. Tỉnh, thành mới được điều hành và quản trị trong bối cảnh một “thế giới phẳng”, nên cần ưu tiên thiết lập hạ tầng số và nền tảng trí tuệ nhân tạo để vượt qua các rào cản của quá trình điều hành, quản trị đã vấp từ những lần sáp nhập trước đây. Cuối cùng, cần thống nhất, tạo sự đồng thuận về nhận thức và tầm nhìn mới cho toàn thể người dân trong tỉnh, thành phố mới sáp nhập để cùng nhau xây dựng địa phương giàu, mạnh và hạnh phúc trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Xin cảm ơn ông! VĂN KIÊN (thực hiện) Theo đại biểu Quốc hội Nguyễn Chu Hồi, Phó Chủ tịch thường trực Hội Nghề cá Việt Nam, nghiên cứu sáp nhập tỉnh, thành để mở rộng không gian lãnh thổ núi rừng về phía biển sẽ tạo ra liên kết mới trong phát triển kinh tế, xã hội và văn hoá. Ngoài ra, sáp nhập theo phương án này sẽ thúc đẩy hạ tầng giao thông thông suốt, kết nối dễ dàng miền núi với đồng bằng ven biển và biển đảo phía ngoài. Mở ra không gian và động lực phát triển mới Thành phố Quy Nhơn, tỉnh Bình Định ẢNH: INTERNET SÁP NHẬP TỈNH HƯỚNG RA BIỂN: QUAÛNG CAÙO PHAÙT HAØNH Haø Noäi: ÑT: (024)39432758; Fax: (024)39435285 TP.HCM: ÑT: (028)38469860; Fax: (028)38480015 Trong giôø haønh chính (024)39439664 Ngoaøi giôø 0908988666 (Nguyeãn Haèng) n Toång thö kyù toøa soaïn: MINH TOAÛN n Thieát keá : LEÂ HUY n Giaù: 5.500 ñoàng n Ban ñaiï dienä taiï thanø h pho á Ho à Chí Minh: 384 Nam Kyø Khôiû Nghóa, phöônø g 8, Q3. ÑT: (028) 3848 4366, E-mail: tienphonghcm@gmail.com n Ban ñaiï dienä taiï mienà Trung: 19 Ngoâ Gia Tö ï - Ña ø Nanü g, ÑT: (0236)3828 039, E-mail: banmientrung@baotienphong.com.vn n Ban ñaiï dienä taiï Bacé Trung Bo:ä 21 Ho à Xuanâ Höông, TP Vinh, Ngheä An. ÑT: (0238)8602345 n Ban ñaiï dienä taiï ÑBSCL: 103 Tranà Vanê Hoaiø , phöônø g Xuanâ Khanù h, quanä Ninh Kieuà , TP Canà Thô. ÑT: (0292)3823823, Email: baotienphongdbscl@gmail.com n Ban ñaiï dienä taiï Tayâ Nguyenâ va ø Nam Trung Boä : 52 Tranà Nhatä Duatä - TP Buonâ Ma Thuotä - Ñaké Laékê , ÑT: (0262)3950029, E-mail: baotienphongtaynguyen@gmail.com n Ban ñaiï dienä taiï Tayâ Bacé Bo:ä 243 Ngoâ Quyenà , TP Laoø Cai, tænh Laoø Cai. ÑT: 0904938689, E-mail: vptaybacbotp@gmail.com n Ban ñaiï dienä taiï Ñonâ g Bacé Bo:ä 18 Le â Thanh Nghò, phöônø g Honà g Ha,ø TP Ha ï Long, tænh Quanû g Ninh; E-mail: bandongbac@baotienphong.com.vn n Toøa soaïn: 15 Hoà Xuaân Höông - Haø Noäi. ÑT: 3943 4031 - 38227526 - 38227524 - 38227525 - 39433216 - 39434302 - 3822 6127, Fax: (024) 39430693 - E-Mail: toasoan@baotienphong.com.vn, ISSN 0866-0827 Website: www.tienphong.vn n Toång Bieân taäp: PHUØNG COÂNG SÖÔÛNG n Phoù Toång bieân taäp: LEÂ MINH TOAÛN n In taiï : Cty TNHH MTV in Quanâ ñoiä 1, Cty in baoù Nhanâ Danâ Ña ø Nanü g, Cty TNHH MTV in Ñakê Lakê , Xöônû g in Quanâ khu IV, Cty TNHH MTV in Quanâ ñoiä 2, TPHCM “Việc mở rộng TPHCM hướng biển sẽ giúp thành phố mở ra không gian phát triển mới, mở rộng dư địa để tạo xung lực mới cho các bứt phá chiến lược của “đầu tàu kinh tế”, vươn mình với khu vực và thế giới. “Cái áo chật chội” mà TPHCM đang khoác không còn thích hợp với “người khổng lồ” theo yêu cầu của kỷ nguyên vươn mình của dân tộc”. Ông NGUYỄN CHU HỒI, Phó Chủ tịch thường trực Hội Nghề cá Việt Nam
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==