12 QUỐC TẾ n Thứ Năm n Ngày 20/3/2025 Các điều kiện căn bản để đạt được một thỏa thuận hòa bình bền vững vẫn chưa được giải quyết, đặc biệt là vấn đề lãnh thổ và viện trợ quân sự. Dù ông Trump muốn thể hiện vai trò của mình như một người kiến tạo hòa bình, nhưng thực tế là chiến tranh Ukraine khó có thể kết thúc chỉ với một lệnh ngừng bắn tạm thời và các cuộc đàm phán chưa có kết quả rõ ràng. 4 ĐỘNG CƠ CHÍNH Việc Tổng thống Putin nhất trí với lệnh ngừng bắn có giới hạn cho thấy Nga muốn giữ thế chủ động trên bàn đàm phán mà không từ bỏ các lợi thế quân sự hiện tại. Một số động cơ chính của quyết định này có thể bao gồm: Một là, tạo khoảng lặng để củng cố vị thế quân sự. Hiện tại, Nga đang có ưu thế trên chiến trường, đặc biệt là khi họ đã bao vây khoảng 2.500 binh sĩ Ukraine. Một lệnh ngừng tấn công vào hạ tầng năng lượng không ảnh hưởng lớn đến hoạt động quân sự cốt lõi của Nga nhưng giúp họ tái tổ chức và củng cố lực lượng. Hai là, hạn chế phản ứng của phương Tây. Các cuộc tấn công vào cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraine khiến phương Tây có lý do tăng cường viện trợ quân sự cho Kiev. Việc tạm dừng các cuộc tấn công này có thể là một cách để làm giảm áp lực từ phương Tây mà không cần phải nhượng bộ lớn. Ba là, duy trì quan hệ với Tổng thống Trump. Ông Trump từ lâu đã có quan điểm mềm mỏng hơn đối với Nga so với các chính quyền Mỹ trước đây. Động thái đồng ý với một phần đề xuất của ông Trump có thể giúp ông Putin giữ kênh đối thoại với Washington, đặc biệt khi vị tổng thống Mỹ đang tìm cách thể hiện vai trò kiến tạo hòa bình. Bốn là, tạo điều kiện cho các cuộc đàm phán về lãnh thổ. Việc Tổng thống Trump gợi ý về việc “chia sẻ tài sản” - ám chỉ khả năng nhượng bộ lãnh thổ - có thể là lý do khiến ông Putin sẵn sàng tham gia tiến trình đàm phán. Nga muốn kiểm tra xem liệu Mỹ có thể thuyết phục Ukraine chấp nhận một thỏa thuận có lợi cho Nga hay không. KHẢ NĂNG ĐẠT ĐƯỢC THỎA THUẬN HÒA BÌNH LÂU DÀI Dù có một số dấu hiệu tích cực trong quá trình thương lượng, nhưng triển vọng đạt được một thỏa thuận hòa bình bền vững vẫn chưa rõ ràng. Điều dễ nhận thấy là Nga chưa sẵn sàng từ bỏ lãnh thổ chiếm đóng. Ông Putin tiếp tục khẳng định rằng Nga phải có toàn quyền kiểm soát các vùng lãnh thổ đã chiếm đóng, sáp nhập, bao gồm Donetsk, Luhansk, Zaporizhzhia và Kherson. Đây là điều mà Ukraine rất khó chấp nhận, khiến triển vọng đàm phán trở nên khó khăn. Trong khi đó, Ukraine không dễ từ bỏ hoàn toàn viện trợ phương Tây. Tổng thống Putin yêu cầu ngừng mọi viện trợ quân sự cho Ukraine, nhưng đây là điều gần như không thể xảy ra. Mỹ và châu Âu đã đầu tư quá nhiều vào Ukraine để mà rút lui hoàn toàn. Do đó, ngay cả khi có một thỏa thuận tạm thời, nó khó có thể kéo dài. Ngoài ra, ông Trump có thể không giữ vững lập trường. Chính quyền Tổng thống Trump dường như đang gửi đi những tín hiệu mâu thuẫn. Ông Trump tuyên bố không thảo luận về vấn đề viện trợ Ukraine trong cuộc điện đàm với ông Putin, nhưng phía Nga lại khẳng định đây là một điểm trọng yếu. Sự không thống nhất này có thể làm suy yếu các nỗ lực đàm phán. Một số người cho rằng, ông Putin có thể chỉ đang câu giờ. Nga có thể đang tận dụng các cuộc đàm phán để kéo dài thời gian, tạo điều kiện cho quân đội tái tổ chức và chuẩn bị cho các chiến dịch tiếp theo. THÁI AN Ông Trump tuyên bố không thảo luận về vấn đề viện trợ Ukraine trong cuộc điện đàm với ông Putin, nhưng phía Nga lại khẳng định đây là một điểm trọng yếu. Sự không thống nhất này có thể làm suy yếu các nỗ lực đàm phán. Việc Tổng thống Nga Vladimir Putin chấp nhận đề xuất ngừng tấn công vào cơ sở hạ tầng năng lượng có thể mang tính chiến thuật hơn là thực sự hướng tới một giải pháp hòa bình lâu dài. Hạ tầng năng lượng ở khu vực Ivano-Frankivsk của Ukraine bị lực lượng Nga tấn công hồi tháng 3/2024 ẢNH: EPA Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky nói rằng Kiev sẽ ủng hộ đề xuất của Mỹ về việc ngừng các cuộc tấn công vào cơ sở hạ tầng năng lượng của Nga, nhưng cảnh báo Nga đang cố gắng trì hoãn các cuộc đàm phán do Mỹ dẫn đầu và làm suy yếu Ukraine bằng cách đưa ra các yêu cầu mới. Nhà Trắng trước đó cho biết, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã đồng ý với đề xuất của Tổng thống Mỹ Donald Trump về việc Mátxcơva và Kiev tạm dừng các cuộc tấn công vào cơ sở hạ tầng năng lượng của đối phương trong một tháng. “Phía chúng tôi sẽ ủng hộ điều này”, ông Zelensky nói với các phóng viên trong một cuộc họp báo trực tuyến. Ukraine đã sử dụng máy bay không người lái chiến đấu tầm xa để tấn công cơ sở hạ tầng dầu mỏ của Nga. Cùng lúc đó, Nga đã tấn công các nhà máy điện của Ukraine, gây ra tình trạng mất điện trên diện rộng. Tổng thống Zelensky cho biết sẽ ủng hộ bất kỳ đề xuất nào có thể dẫn đến “hòa bình ổn định và công bằng”. Nhưng dựa trên kết quả cuộc hội đàm, có thể thấy Nga đã không trao cho Mỹ lệnh ngừng bắn hoàn toàn vô điều kiện trong 30 ngày mà Washington đang tìm kiếm. Lãnh đạo Ukraine nói, ông tin rằng Nga phản đối đề xuất này, điều mà Kiev vốn đã đồng ý về nguyên tắc tại cuộc đàm phán tuần trước với các quan chức Mỹ tại Jeddah (Ả-rập Xê-út). Ông Zelensky cáo buộc Nga đã thả hơn 1.300 quả bom dẫn đường, phóng tám tên lửa và gần 600 máy bay không người lái tấn công tầm xa vào Ukraine kể từ sau các cuộc đàm phán tại Ả-rập Xê-út. Cũng tại cuộc gặp, chính Ukraine đã đề xuất ý tưởng ngừng bắn đối với cơ sở hạ tầng năng lượng, ông Zelensky nói thêm: “Đây là một phần trong đề xuất của chúng tôi, với điều kiện Mỹ bảo lãnh quyền kiểm soát việc thực hiện lệnh ngừng bắn”. Sau cuộc điện đàm của lãnh đạo Nga - Mỹ, Tổng thống Zelensky cho biết đã nói chuyện với Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và Thủ tướng Đức Olaf Scholz, cả hai đều là đồng minh chủ chốt của Kiev ở châu Âu. “Tôi nghĩ rằng chúng ta sẽ có một cuộc trò chuyện với Tổng thống Trump và chúng ta sẽ biết chi tiết những gì Nga đã đề nghị với Mỹ, hoặc những gì Mỹ đã đề nghị với Nga”, ông Zelensky nói. MINH HẠNH (theo Reuters) Tổng thống Ukraine lên tiếng sau cuộc điện đàm của lãnh đạo Nga - Mỹ Lý do ông Putin nhất trí với đề xuất ngừng bắn Tàu vũ trụ của hãng SpaceX đưa 2 phi hành gia đáp xuống Vịnh Mexico vào tối 18/3, chỉ vài giờ sau khi rời Trạm vũ trụ quốc tế. Trong vòng 1 giờ đồng hồ, các phi hành gia đã được đưa ra khỏi khoang tàu, vẫy tay và mỉm cười trước ống kính, trước khi được đưa đi bằng cáng để kiểm tra sức khỏe. Câu chuyện của họ bắt đầu từ chuyến bay thử nghiệm trục trặc của Boeing vào mùa xuân năm ngoái. Ngày 5/6/2024, hai phi hành gia được đưa lên Trạm vũ trụ quốc tế bằng tàu vũ trụ Starliner mới của Boeing. Ban đầu, họ dự kiến chỉ ở lại 1 tuần, nhưng quá nhiều vấn đề xảy ra trong quá trình phóng tàu, khiến NASA quyết định yêu cầu tàu Starliner trở lại Trái đất với khoang rỗng, đồng thời giao cho SpaceX đón 2 phi hành gia về nhà. Sau đó, tàu vũ trụ của SpaceX cũng gặp một số trục trặc, khiến chuyến trở về của họ bị chậm thêm 1 tháng. Chuyến bay lần này đưa nhóm phi hành gia lên Trạm vũ trụ rồi đón Wilmore và Williams trở về. Chuyến trở về diễn ra sớm hơn một chút, vì NASA dự báo thời tiết có thể thay đổi vào cuối tuần này. Wilmore và Williams đã trải qua 286 ngày trên không gian, lâu hơn 278 ngày so với dự kiến. Họ đã bay quanh Trái đất 4.576 lần và đi được 195 triệu km trước khi đáp xuống mặt nước. “Thay mặt SpaceX, chào mừng bạn trở về nhà”, Trung tâm Kiểm soát hoạt động của SpaceX ở California nói với họ qua radio. Cá heo bơi quanh khoang tàu khi thợ lặn chuẩn bị đưa khoang lên tàu cứu hộ. Câu chuyện của Wilmore và Williams gây chú ý trên khắp thế giới, mang lại ý nghĩa mới cho cụm từ “mắc kẹt trong công việc”. Dù các phi hành gia khác đã trải qua những chuyến bay vũ trụ dài hơn trong nhiều thập kỷ, nhưng không ai phải đối mặt với quá nhiều sự không chắc chắn hoặc kéo dài đến vậy. Trong thời gian mắc kẹt, Wilmore và Williams chuyển từ vai trò khách thăm sang thành viên chính thức. Họ tiến hành các thí nghiệm, sửa chữa thiết bị và đi bộ ngoài không gian cùng nhau. Với 9 lần đi bộ ngoài không gian, tổng cộng 62 giờ, Williams đã lập kỷ lục về thời gian đi bộ ngoài không gian dài nhất trong số các nữ phi hành gia. Bà trở thành chỉ huy của trạm sau 3 tháng ở lại và giữ chức vụ đó đến đầu tháng này. BÌNH GIANG (theo AP) Trở về sau 9 tháng mắc kẹt trên vũ trụ Phi hành gia NASA Sunita Williams được đưa ra khỏi tàu vũ trụ SpaceX Dragon lên tàu cứu hộ Hai phi hành gia NASA Butch Wilmore và Sunita Williams vừa trở về Trái đất, khép lại câu chuyện kịch tính bắt đầu bằng chuyến bay thử nghiệm trục trặc cách đây hơn 9 tháng.
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==