8 VĂN HÓA - GIẢI TRÍ n Thứ Tư n Ngày 19/3/2025 Cái tên được nhắc đến liên tục thời điểm này chính là Quang Linh Vlogs, Hằng Du Mục, hoa hậu Nguyễn Thúc Thùy Tiên (vai trò khách mời) quanh quảng cáo kẹo rau: “Ăn một viên kẹo tương đương một bó rau”, “Ăn 2-3 viên đủ chất xơ mỗi ngày”… Tâm điểm dư luận hướng về Quang Linh - YouTuber, TikToker đình đám với 4 triệu người theo dõi trên YouTube, gần 5 triệu người theo dõi trên TikTok. Về ồn ào quảng cáo kẹo rau, Quang Linh lên tiếng xin lỗi nhưng không nhận sai mà chỉ nhận lỗi “sơ suất sử dụng sai thuật ngữ”, gây hiểu lầm về thông tin sản phẩm với khách hàng, khiến dư luận phẫn nộ. Hằng Du Mục được mệnh danh “chiến thần livestream”. Ngoài ồn ào kẹo rau, Hằng Du Mục còn dính phốt khác. Trong một phiên livestream, “chiến thần” quảng cáo, một hũ yến chưng (70 ml) chứa 30g yến tươi, trên thực tế chỉ chứa 0,3g yến tươi. Cô lý giải quảng cáo lố không phải do tâm không sáng, bán hàng không đàng hoàng mà chẳng qua do ê-kíp của cô kém Toán học, quy đổi sai 300mg (tức 0,3g) thành 30g. Năm 2021, NSND Hồng Vân từng đăng video trên trang cá nhân, kể rằng, bạn thân của chị từng bị u xơ tử cung, kích thước lên tới 7cm nhưng sau khi uống viên sủi thảo dược, khối u biến mất. Sau đó Cục An toàn thực phẩm lên tiếng, viên sủi thảo dược chẳng “thần kỳ” như quảng cáo của “bà bầu” sân khấu. Sau sự việc, NSND Hồng Vân giải trình và hứa sẽ cẩn trọng trong phát ngôn. Chị còn kêu gọi đồng XỬ PHẠT KIỂU “GÃI NGỨA” Lý do hiện tượng livestream (phát trực tiếp) bán hàng sai sự thật liên tục “chết đi sống lại” chính là chế tài xử phạt còn quá nhẹ. Mức phạt hành chính 60-80 triệu đồng với cá nhân vi phạm chẳng khác gì “muỗi đốt inox”. Bởi họ có thể nhận thù lao hàng trăm triệu đồng đến cả tỷ đồng cho một hợp đồng quảng cáo. Ngay cả khi bị chỉ trích, một số nghệ sĩ và KOL vẫn dễ dàng “tẩy trắng” bằng cách tạm biến mất, chờ dư luận lắng xuống rồi tiếp tục kiếm tiền từ quảng cáo. Luật sư Trần Minh Tuấn, Đoàn Luật sư Hà Nội, thẳng thắn nhận xét: “Mức phạt hiện nay gần như không có tính răn đe. Ở nhiều nước, vi phạm quảng cáo có thể bị cấm hoạt động một thời gian dài hoặc phải bồi thường thiệt hại cho người tiêu dùng. Việt Nam cần có chế tài nghiêm khắc hơn, chẳng hạn cấm sóng, cấm quảng cáo từ 1-5 năm để nghệ sĩ, KOL hiểu rằng danh tiếng không thể đem ra bán rẻ”. Vậy nhưng, cho đến nay, hình thức “cấm sóng” vẫn chỉ là một đề xuất, còn những người vi phạm thì vẫn nhởn nhơ livestream, quảng cáo tiếp sản phẩm khác. “Nhưng đừng chỉ đổ lỗi cho luật pháp, bởi nếu không có sự dễ dãi của công chúng, thì KOL, nghệ sĩ cũng chẳng thể tiếp tục những trò lố này. Khi một ngôi sao bị bóc phốt quảng cáo sai sự thật, mạng xã hội dậy sóng, các bài đăng bóc trần sự thật xuất hiện dày đặc, nhưng rồi sao? Một bài xin lỗi nghẹn ngào, một câu nói tôi cũng là nạn nhân, một giọt nước mắt (dù có thật hay giả) - thế là mọi chuyện lại chìm xuống”, tiến sĩ ngành Quan hệ công chúng Nguyễn Thùy Chi chia sẻ. Từng có thời gian dài làm việc tại Trung Quốc, chị Chi cho biết, khi nhận ra một nghệ sĩ quảng cáo sai sự thật, fan Trung “quay xe” nhanh hơn bất cứ quyết định xử phạt nào của các cơ quan chức năng. Đơn cử, năm 2021, Viya, một trong những livestreamer hàng đầu Trung Quốc bị phạt 1,34 tỷ NDT vì trốn thuế và quảng cáo sai sự thật. Khi chi tiết về việc trốn thuế và bán hàng giả lộ ra, cộng đồng mạng quay lưng dữ dội, đến mức các thương hiệu từng hợp tác cũng vội vàng xóa tên cô khỏi chiến dịch quảng bá. Sister Yu, một livestreamer nổi tiếng trên Douyin với hơn 24 triệu người theo dõi, bị phanh phui vì bán sợi khoai lang quảng cáo là “100% khoai lang tự nhiên” nhưng thực tế làm từ tinh bột sắn rẻ hơn và kém chất lượng. Sau cuộc điều tra, cô bị phạt 1,65 triệu NDT, hàng chục triệu người đồng loạt “thoát fan” chỉ trong vài tuần. CẤM SÓNG, TRUY CỨU TRÁCH NHIỆM… Không phải ngẫu nhiên mà những nước có nền công nghiệp giải trí phát triển như Mỹ, Hàn Quốc có quy định nghiêm khắc về quảng cáo. Một nghệ sĩ bị phát hiện quảng cáo gian dối có thể bị cấm sóng hàng năm trời, mất hợp đồng triệu USD, sự nghiệp bị hủy hoại hoàn toàn. Nhưng ở Việt Nam, chuyện tẩy trắng quá dễ dàng. Cứ lặng lẽ một thời gian là xong. Để ngăn chặn tình trạng này, nhiều chuyên gia đề xuất loạt biện pháp cứng rắn, từ cấm sóng, truy cứu trách nhiệm hình sự cho đến yêu cầu chứng chỉ hành nghề. Nhiều nghệ sĩ, KOL (người có ảnh hưởng) liên tục dính lùm xùm quảng cáo sai sự thật, từ vụ Hằng Du Mục, Quang Linh Vlogs, Thùy Tiên quảng bá kẹo với thông tin “một viên kẹo tương đương một đĩa rau”, đến các trường hợp trước đó như Quyền Linh, Hồng Vân, Cát Tường phải xin lỗi khán giả. Tất cả cho thấy một vòng lặp đáng báo động: nghệ sĩ, KOL nhận tiền quảng bá sản phẩm sai lệch, bị phát hiện, xin lỗi, rồi tiếp tục quảng cáo như chưa có gì xảy ra. Các NSND, NSƯT cũng từng bị bóc phốt quảng cáo sai sự thật. Trước sức ép của dư luận, họ giải trình, xin lỗi và… tiếp tục hoạt động nghệ thuật, tham gia sự kiện giải trí như chưa từng có chuyện gì xảy ra. Không trị tận gốc khiến “bệnh” tái phát càng mạnh. Ê-kíp Quang Linh, Hằng Du Mục xin lỗi khán giả sau khi quảng cáo kẹo rau bị bóc phốt Quang Linh nổi lên nhờ video về cuộc sống châu Phi đã thiêu rụi niềm tin của khán giả vì quảng cáo sai sự thật. “BẮT BỆNH” NGHỆ SỸ, NGƯỜI NỔI TIẾNG QUẢNG CÁO SAI SỰ THẬT Bán hàng sai sự thật, nghệ sĩ chọn Lo khó trị tận gốc Hằng Du Mục trong một phiên livestream Tại Trung Quốc, tháng 9/2021, Tổng cục Quản lý Nhà nước về Phát thanh, Truyền hình và Điện ảnh Trung Quốc (Quảng Điện) đã ban hành quy định mới liên quan đến việc quản lý hoạt động ký kết hợp đồng quảng cáo của nghệ sĩ. Nghệ sĩ quảng cáo sai sự thật hoặc giới thiệu sản phẩm, doanh nghiệp vi phạm pháp luật sẽ phải chịu trách nhiệm liên đới. Hình phạt bao gồm xử phạt hành chính, tịch thu thu nhập bất hợp pháp, phạt tiền bằng hoặc gấp đôi cát sê, và cấm ký hợp đồng đại diện cho bất kỳ thương hiệu nào trong vòng 3 năm. Tại Hoa Kỳ, các cơ quan chức năng cũng không khoan nhượng với hành vi quảng cáo sai sự thật. Tại Hàn Quốc, chính phủ áp dụng các quy định rất nghiêm ngặt đối với hoạt động quảng cáo của nghệ sĩ. Cơ quan quản lý cấm các hoạt động quảng cáo trá hình trên mạng xã hội, yêu cầu nghệ sĩ phải chú thích rõ ràng khi nội dung có tính chất quảng cáo. ĐẠT NHI
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==