ĐỔI MỚI Theo phương án tổ chức kì thi và xét công nhận tốt nghiệp THPT từ năm 2025 của Bộ GD&ĐT, môn Ngữ Văn là môn duy nhất được tổ chức thi theo hình thức tự luận trên giấy, các môn học khác được thi theo hình thức trắc nghiệm khách quan trên giấy. Với các môn thi trắc nghiệm, năm nay có tối đa 3 dạng thức câu hỏi thi trắc nghiệm được sử dụng đề thi gồm: Phần I, câu hỏi trắc nghiệm nhiều lựa chọn (dạng thức này đã được áp dụng trong nhiều năm tại Việt Nam). Câu hỏi trắc nghiệm dạng Đúng/ Sai (phần II, 4 câu, mỗi câu 1 điểm), mỗi câu hỏi có 4 ý, thí sinh phải trả lời Đúng/Sai đối với từng ý của câu hỏi. Dạng thức này đòi hỏi thí sinh phải có năng lực, kiến thức kĩ năng toàn diện mới đạt được điểm tối đa. Xác suất đánh ngẫu nhiên đạt điểm tối đa là 1/16, nhỏ hơn 4 lần so với dạng thức trắc nghiệm nhiều lựa chọn hiện nay. Phần III, câu hỏi trắc nghiệm dạng trả lời ngắn. Dạng thức này gần với dạng câu hỏi tự luận, được đánh giá thông qua kết quả cuối cùng mà thí sinh phải tự điền vào phiếu trả lời. Dạng thức này đòi hỏi thí sinh phải có năng lực, kiến thức kĩ năng chắc chắn, hạn chế được việc dùng “mẹo mực” chọn đáp án từ các phương án nhiễu như của dạng trắc nghiệm nhiều lựa chọn. Trong các môn thi trắc nghiệm, riêng môn Ngoại ngữ chỉ sử dụng dạng thức câu hỏi trắc nghiệm nhiều lựa chọn. LO LẮNG VỀ CÁCH TÍNH ĐIỂM Từ đề tham khảo kì thi tốt nghiệp THPT năm 2025 của Bộ GD&ĐT, học sinh lớp 12 lo lắng về cách tính điểm mới ở dạng thức câu hỏi trắc nghiệm Đúng/Sai. Nguyễn Thị Tâm, học sinh lớp 12 tại Nam Định cho biết khá áp lực và căng thẳng khi làm đến phần trắc nghiệm Đúng/Sai. Dù đã cẩn thận và chắc chắn với 3 lựa chọn đầu tiên, em vẫn phải “căng não” chọn đúng ý thứ 4, phần khó nhất của câu hỏi. Chỉ cần sai 1 ý, cả câu em chỉ được 0,5/1 điểm. Phần dạng thức câu hỏi trắc nghiệm Đúng/ Sai có 4 câu hỏi, nếu mỗi câu sai 1 ý, mất ngay 50% số điểm. Phần các dạng thức câu hỏi trắc nghiệm Đúng/Sai, mỗi câu hỏi có 4 ý (a), (b), (c), (d) và yêu cầu thí sinh trả lời đúng - sai cả 4 ý. Nếu thí sinh chỉ trả lời chính xác 1 ý sẽ được 0,1 điểm; trả lời chính xác 2 ý sẽ được 0,25 điểm; trả lời chính xác 3 ý sẽ được 0,5 điểm và trả lời chính xác 4 ý sẽ đạt 1 điểm. Nhiều thí sinh cho hay, với những ý cuối của mỗi câu hỏi phần trắc nghiệm Đúng/Sai, hầu hết “khoanh bừa” vì đây là ý khó. Nhưng chuyện hên - xui này lại quyết định 50% số điểm mỗi câu. Nếu như đề thi tốt nghiệp THPT từ năm 2024 trở về trước, những môn thi theo hình thức trắc nghiệm chỉ có một dạng câu hỏi và tùy vào số câu hỏi của mỗi đề, thang điểm sẽ được chia đều. Dù câu hỏi dễ hay khó, thông hiểu hay vận dụng thấp hoặc cao đều cùng chung mức điểm. Nhưng cách tính thay đổi so với đề các năm trước, cách tính điểm ở phần II có thay đổi, điểm không còn được chia đều 0,25 ở mỗi câu, việc này có phần bất công. Học sinh cho rằng sẽ gây áp lực cho thí sinh dự thi năm nay. Thầy Mai Anh Hùng, giáo viên Trường THPT Trần Phú, Hoàn Kiếm, Hà Nội cho hay, với 3 dạng thức câu hỏi trắc nghiệm, những thí sinh khá giỏi có thể đạt điểm cao. Nhưng ở phần Đúng/Sai, nếu thí sinh không đủ giỏi sẽ rất dễ bị nhầm. “Có không ít học sinh của tôi chia sẻ dù có chăm chỉ, có nắm được kiến thức bài học nhưng tại sao làm bài thi không đạt điểm cao? Điều này không quá khó hiểu vì có những câu hỏi tưởng như rất dễ nhưng khi phải lựa chọn Đúng/ Sai lại khiến thí sinh hoang mang, gặp khó khăn”, thầy Hùng nói. Vì vậy, để làm bài thi đạt kết quả tốt với những dạng thức câu hỏi trắc nghiệm mới, theo thầy Hùng ngoài nắm chắc, thí sinh phải hệ thống hóa được kiến thức, xây dựng bản đồ tư duy kiến thức cần học. Thầy Hùng chia sẻ, khó khăn của học sinh lớp 12 khi phải học, thi với nhiều dạng đề. Đề thi đánh giá năng lực, đề thi đánh giá tư duy, đề thi tốt nghiệp đều có yêu cầu riêng về kiến thức kĩ năng. Đôi khi thầy Hùng thấy thương học sinh vì các em quá vất vả trong việc ôn luyện để vừa tốt nghiệp THPT vừa xét tuyển ĐH. Cô Nguyễn Tuyết Thanh, giáo viên dạy Địa lí, Trường THPT Hải Hậu A, Nam Định cho hay, năm nay Quy chế thi tốt nghiệp THPT không cho phép thí sinh mang Atlat vào phòng thi. Vì thế, thí sinh cần nắm chắc kiến thức cơ bản. Thí sinh cũng cần rèn luyện kĩ năng làm bài thuần thục vì bài thi có thêm các dạng thức câu hỏi trắc nghiệm mới. NGHIÊM HUÊ 6 nThứ Bảy n Ngày 15/3/2025 KHOA GIÁO Kì thi tốt nghiệp THPT năm nay được coi là đổi mới so với những năm trước. Trong đó, đề thi có nhiều điều chỉnh, thí sinh không dễ đạt điểm cao. Học sinh thi tốt nghiệp THPT năm 2024 ẢNH: NHƯ Ý Cẩn trọng với dạng thức câu hỏi trắc nghiệm THI TỐT NGHIỆP THPT NĂM 2025: Để đạt điểm cao với đề thi tốt nghiệp THPT năm 2025, ngoài làm quen với dạng thức câu hỏi trắc nghiệm mới, thầy Mai Anh Hùng cho rằng, kĩ năng tính toán thời gian làm bài thi cũng quan trọng. Học sinh có thể tiết kiệm được thời gian và không mắc lỗi dẫn đến kết quả sai. Thạc sĩ Phạm Thị Phương Thức, Trung tâm Nghiên cứu tâm lí học và Giáo dục học - Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam nói, áp lực có thể biến thành động lực nhưng cũng có tác động tiêu cực đối với học sinh. Có những cha mẹ độc đoán, vạch ra những mục tiêu, dấu mốc để yêu cầu con phải đạt được. Cùng lúc con phải hoàn thành nhiều bài tập, học đàn, học vẽ... Ngoài ra, học sinh cũng chịu áp lực thành tích từ thầy cô giáo, nhà trường. Trong khi đó, giáo dục có quá nhiều đợt thi cử cũng gây ra sự lo lắng, căng thẳng cho học sinh. Chuyên gia này cũng chỉ ra, các yêu cầu cao trong chương trình giảng dạy tại các trường có chất lượng tốt hơn cũng khiến trẻ phải học tập vất vả hơn. Phương pháp giảng dạy chỉ quan tâm đến thành tích, không quan tâm đến tâm lý và khả năng học tập của học sinh cũng khiến các em rơi vào trạng thái căng thẳng. Áp lực, kỳ vọng càng cao, học sinh càng dễ rơi vào trạng thái căng thẳng, lo âu. “Nếu không có sự hỗ trợ xã hội đầy đủ, áp lực có thể làm suy giảm sự tự tin, gia tăng khả năng đối phó, gian lận thi cử”, chuyên gia cảnh báo. Theo GS.TS Lê Anh Vinh, Viện trưởng Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam, trẻ hiện nay chịu áp lực và ảnh hưởng sức khỏe tâm thần ngày càng cao. Ông dẫn kết quả khảo sát đánh giá kết quả của ba nhóm học sinh gồm: nhóm đánh giá bằng điểm số, nhóm đánh giá bằng điểm số và nhận xét, nhóm đánh giá bằng nhận xét. Kết quả bất ngờ là nhóm đánh giá bằng nhận xét có sự tiến bộ vượt bậc so với hai nhóm khác. PGS Lê Anh Vinh cũng khẳng định, giáo dục ở bậc tiểu học rất quan trọng và là bậc học nền tảng để rèn luyện phẩm chất, tính cách, thái độ cũng như tinh thần tự học cho học sinh. PGS.TS Nguyễn Hồng Thuận, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Tâm lý học và Giáo dục Học chia sẻ rằng, có lãnh đạo Bộ GD&ĐT cũng từng thừa nhận, có bệnh thành tích trong giáo dục. Các nhà trường bị áp đặt và đẩy áp lực đó cho chính giáo viên, học sinh. Có em mới vào lớp 1 nhưng ngủ cũng giật mình vì lo lắng bị mắc lỗi trong lớp. Phụ huynh nào cũng mơ con mình trở thành viên kim cương lấp lánh nhất nên đón con thường hỏi về điểm số. Điều này trái ngược với mong muốn của học sinh là đến trường vui vì được chơi với bạn bè. Các chuyên gia mong muốn, về phía phụ huynh bớt kỳ vọng, tăng thời gian đồng hành, thấu hiểu để con có tuổi thơ đúng nghĩa. Những đứa trẻ không bị áp lực có gương mặt rạng rỡ, vui tươi, hồn nhiên trong khi trẻ áp lực luôn lo lắng, sợ đến trường, tự ti. Trong khi đó, PGS.TS Trần Thành Nam, Phó hiệu trưởng Trường Đại học Giáo dục (ĐHQG Hà Nội) lại cho rằng, chúng ta đang sống trong thế giới biến động với nhiều căng thẳng, áp lực, điều này cũng đã tác động lên đứa trẻ. Trong gia đình, trường học, bố mẹ áp lực, thầy cô áp lực cũng lan tỏa sự lo lắng cho trẻ. Chính vì thế triết lí xây dựng trường học hạnh phúc chính là làm cho những người thầy, người cô hạnh phúc, có tâm lý thoải mái thì trò mới hạnh phúc. Chuyên gia này cũng chỉ ra, sự cần thiết trang bị các kỹ năng giải quyết tình huống thực tế trong đời sống, nâng cao khả năng chống chọi của học sinh. HÀ LINH Kỳ vọng của người lớn là gánh nặng của trẻ thơ Các chuyên gia cho rằng, càng tạo áp lực trẻ càng căng thẳng, không đạt hiệu quả học tập Các chuyên gia, nhà quản lý giáo dục cho rằng, nhiều học sinh đang chịu áp lực học tập ngay từ bậc tiểu học. Các em phải kín lịch học chính, học thêm, chịu áp lực bởi sự kỳ vọng của gia đình, thầy cô và từ chính cả bản thân mình.
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==