Jura giûaä , ûúcá tñnh cacá h àêy 166 triïuå nùm. “Nhûnä g dêuë chên nayâ mú ã ra mötå gocá nhòn múiá vï ì khunã g long, tiïtë lö å chi tiïtë vï ì chuyïní àönå g, cacá h tûúng tacá va â möi trûúnâ g nhiïtå àúiá cuaã chuná g”, nhaâ nghiïn cûuá Kirsty Edgar cho biïtë . Dû å aná cö í sinh vêtå hocå bùtæ àêuì sau khi cöng nhên Gary Johnson taiå mo ã àa á Dewars Farm tònh cúâ phatá hiïnå “nhûnä g àiïmí gö ì ghï,ì va â cuöcå khai quêtå keoá daiâ mötå tuênì àa ä tòm thêyë Chuã nhêåt 5/1/2025 6 BAOÁ TIÏNÌ PHONG PHATÁ HAN H TÊTË CA à CACÁ NGAY TRONG TUÊNÌ nLÛÚTÁ CON SONÁ G CAO NHÊTË THÏ Ë GIÚIÁ Mötå vênå àönå g viïn lûútá soná g tûâ California (My)ä co á thï í pha á ky ã lucå thï ë giúiá khi anh lûútá mötå con soná g ûúcá tñnh cao 33 metá . Anh Alessandro Slebir, 23 tuöií , àang lûútá soná g vúiá banå be â vaoâ ngayâ 23/12 taiå baiä biïní Mavericks khi anh bùtæ àûúcå con soná g khöní g lö.ì “Töi lûútá rêtë nhanh trïn têmë vaná (töcë àö å co á thï í lïn túiá 60 km/giú)â va â con soná g ào á cao àïnë mûcá töi camã nhênå àûúcå lûcå ma satá cuaã nûúcá bïn dûúiá vaná lûútá . Töi chûa bao giúâ camã thêyë nhû vêyå trïn bêtë ky â con soná g naoâ trûúcá àêy”, anh Slebir noiá . Nïuë chiïuì cao cuaã con soná g àûúcå Tö í chûcá Guinness vaâ Liïn àoanâ Lûútá soná g Thï ë giúiá xacá nhênå , anh Slebir seä gianâ h ky ã lucå lûútá con soná g lúná nhêtë thï ë giúiá - danh hiïuå hiïnå àang àûúcå anh Sebastian Steudtner nùmæ giû,ä ngûúiâ àa ä lûútá trïn con soná g cao 26 metá ngoaiâ khúi búâ biïní Bö ì Àaoâ Nha vaoâ nùm 2020. THUY ANH (theo upi.com) nKY  THU à CÚ Â VUA BO à CUÖCÅ VÒ… MÙCÅ QUÊNÌ BO Ky â thu ã cú â vua sö ë mötå thï ë giúiá Magnus Carlsen àaä tû â bo ã mötå giaiã àêuë lúná sau khi anh bõ cêmë mùcå quênì bo.â Kiïnå tûúná g cú â vua àang baoã vï å thûá hanå g cuaã mònh taiå Giaiã vö àõch cúâ vua Thï ë giúiá Fide ú ã New York (My)ä khi sûå cö ë xayã ra. Nhaâ tö í chûcá cho biïtë , anh Carlsen àaä vi phamå quy àõnh vïì trang phucå khi mùcå quênì bo â va â yïu cêuì anh thay àö,ì nhûng anh àaä tû â chöië . Anh Carlsen quyïtë àõnh khöng phanã khaná g, àönì g thúiâ noiá thïm: “Töi àaä qua á tuöií àï í quan têm nhûnä g thû á nhoã nhùtå nayâ . Nïuë àêy la â àiïuì ho å muönë lamâ , töi thêyë khöng sao ca.ã Chùcæ la â töi nïn àïnë mötå núi naoâ ào á co á thúiâ tiïtë àepå hún ú ã àêy mötå chutá ”. Giaiã àêuë Fide cho biïtë trong mötå tuyïn böë rùnç g cacá quy tùcæ cuaã ho å àûúcå apá dunå g “mötå cacá h cöng bùnç g”, trñch dênî trûúnâ g húpå mötå ngûúiâ chúi khacá àûúcå yïu cêuì thay giayâ . TRONÅ G HOAN G (theo news.sky.com) nPHATÁ HIÏNÅ DÊUË CHÊN KHUNà G LONG Nhûnä g àûúnâ g ranä h ky â la å bïn trong mötå mo ã àa á ú ã Anh àa ä àûúcå cacá nhaâ cö í sinh vêtå hocå xacá àõnh laâ dêuë chên khunã g long tûâ hanâ g triïuå nùm trûúcá . Mötå con àûúnâ g daiâ gênì 150 metá ma â nhûnä g sinh vêtå tiïnì sû ã khöní g lö ì nayâ ài qua àaä àûúcå phatá hiïnå ú ã Oxfordshire, gênì London. Theo cacá chuyïn gia tûâ Àaiå hocå Birmingham, núi nayâ àûúcå cho la â co á niïn àaiå tû â ky ã Xaä höåi NHÛNÄ G MONÁ “ÀÙCÅ SANà ” MÊTË NGÖI Mêyë chucå nùm tröi qua töi vênî nhúá cacá h me å töi u ã bötå lamâ baná h khaoã , nhú á cacá h ba â epá baná h khaoã , cùtæ tûnâ g phong baná h khaoã , sau àoá goiá laiå bùnç g nhûnä g tú â giêyë xanh, ào,ã tñm, vanâ g. Röiì meå quêyë che â lam. Nhûng cheâ lam, baná h khaoã cuaã ngûúiâ Tayâ muönë lamâ ngon khöng dï.î Nguyïn liïuå chñnh àïí taoå nïn chuná g cunä g chó coá gaoå nïpë va â àûúnâ g. Thï ë ma â qua tay möiî ngûúiâ phuå nû ä laiå thanâ h ra nhûnä g sanã phêmí chêtë lûúnå g khacá nhau. Coá ngûúiâ lamâ baná h khaoã dú ã àïnë àö å khi ùn cêmë noiá . Chó cênì noiá mötå cêu thò bötå baná h cunä g theo lúiâ noiá bay loanå . Co á ngûúiâ lamâ baná h khö àïnë àö å nuötë mötå miïnë g baná h cênì mötå miïnë g nûúcá . Nhûng coá ngûúiâ laiå lamâ ngon àïnë mûcá àa ä ùn mötå miïnë g, laiå themâ miïnë g thû á hai. Moná che â lam cuaã ngûúiâ Tayâ cunä g thï,ë àï í chinh phucå no á chùcæ cunä g cênì bñ quyïtë . Töi tûnâ g àûúcå thûúnã g thûcá che â lam ú ã hai thaiá cûcå cuaã hai phu å nû ä Tayâ : Mötå ngûúiâ lamâ ra thû á baná h cûná g àïnë mûcá phaiã dunâ g dao chùtå , conâ ngûúiâ kia laiå lamâ nhaoä àïnë mûcá phaiã dunâ g thòa xucá ùn. Nhûng nïuë phu å nû ä naoâ cunä g co á taiâ lamâ baná h thò Tïtë cunä g kemá phênì sinh àönå g. Chêmë àiïmí baná h khaoã , che â lam cuaã möiî nhaâ cunä g la â thu á vui ngayâ Tïtë khi xûa. Töi àa ä àoná hún 40 caiá Tïtë ú ã quï, Cao Bùnç g, núi ngûúiâ Tayâ chiïmë àa sö.ë Me å töi “giaiã nghï”å lamâ baná h khaoã hún 20 nùm nay. Xung quanh nhaâ töi ú ã thanâ h phö ë Cao Bùnç g cunä g khöng conâ ai lamâ baná h khaoã khi Tïtë àïnë , xuên vï.ì Bêy giú,â àa ä co á dõch vu å lamâ cacá loaiå baná h Tïtë . Cacá ba,â cacá me å thay vò têtë bêtå baná h traiá àa ä danâ h thúiâ gian ài lamâ àepå cho mònh. Nhiïuì nha â àùtå baná h chûng úã nhûnä g àõa chó tin cêyå , thï ë la â hïtë canã h “tröng baná h chûng chúâ trúiâ saná g” gêy nhúá thûúng cho nhûnä g ke ã xa nha.â Chõ Ngocå Thacå h, chu ã mötå cú sú ã lamâ baná h ú ã thanâ h phöë Cao Bùnç g cho biïtë : “Dõp Tïtë chuná g töi têtë bêtå tû â saná g àïnë töië . Ngûúiâ àùtå baná h chûng rêtë nhiïuì . Cao àiïmí la â nhûnä g ngayâ cênå Tïtë . Möiî ngayâ chuná g töi lamâ hún mötå nganâ chiïcë baná h. Möiî àöiå lamâ mötå viïcå . Àöiå goiá baná h, àöiå buöcå latå , àöiå tröng bïpë , àöiå phucå vu å nhûnä g viïcå vùtå … Têtë ca ã àïuì phaiã hoatå àönå g hïtë cöng suêtë múiá àu ã baná h cho khacá h”. Cunâ g vúiá baná h chûng, baná h khaoã vênî àûúcå bayâ trïn banâ thú â gia tiïn cuaã ngûúiâ Tayâ dõp Tïtë . Nhûng bêy giúâ rêtë ñt nha â ú ã thanâ h phö ë múiâ khacá h moná baná h khaoã , che â lam. Chõ Möng Thanh Ha,â mötå phu å nû ä Tayâ U50, ú ã thanâ h phö ë Cao Bùnç g giaiã thñch: “Bêy giúâ bao nhiïu thûá baná h ngon, ai conâ ùn baná h khaoã vúiá che â lam vaoâ dõp Tïtë nûaä ”. Múiâ lu ä tre ã ùn “àùcå sanã ” baná h khaoã co á khi la â mötå sûå tra tênë , mötå phu å huynh noiá . Mötå moná baná h khacá cuaã ngûúiâ Tayâ cunä g thûúnâ g co á trong ngayâ tïtë la â khêuí sli (baná h gaoå nïpë nö)í nay cunä g ñt àûúcå ngûúiâ ta mang ra múiâ nhau. Nhûng ngûúiâ Tayâ ú ã mötå vaiâ thanâ h phö ë miïnì biïn viïnî vênî giû ä nïpë xûa. 30 tïtë nha â naoâ cunä g ùn võt vaâ buná , laiå conâ phaiã “ùn sacå h khöng àïí laiå vunå ” nhû cacá h noiá cuaã cacá banå tre ã mï Kpop. Ngûúiâ thên cuaã töi giaiã thñch gianã àún: Phaiã ùn sacå h thõt võt àïí àuöií caiá xui xeoã ài. Sang nùm múiá thò khöng ùn võt, kïí ca ã trûná g võt. Mötå àùcå àiïmí nûaä khöng àöií , thêmå chñ conâ tùng lïn trong êmí thûcå Tïtë cuaã ngûúiâ Tayâ ú ã thanâ h phö:ë Mêm cao cöî àêyì . Khöng chó Tïtë , ngay rùmç thaná g 7 nhòn mêm cúm cuaã ngûúiâ Tayâ khöng khoiã ngúpå . Co á lucá töi böië röië khöng biïtë chonå moná naoâ àï í ùn vò trïn banâ co á túiá mûúiâ mêyë moná , trong ào á rêtë nhiïuì moná àûúcå chï ë biïnë tû â cacá loaiå thõt. Chõ töi baoã : Ngûúiâ Tayâ sönë g ú ã vunâ g nuiá , Tïtë thûúnâ g rêtë lanå h, nïn ùn thõt nhiïuì se ä giû ä êmë tötë hún. Nhûng coá nhûnä g nùm Tïtë kha á noná g, lûúnå g thõt trïn banâ ùn vênî khöng hïì giamã . Ùn khöng hïtë laiå bo ã vaoâ thunâ g racá , lanä g phñ khöng hïì nhe å nhûng dûúnâ g nhû Tïtë àï í xa ã laná g, àï í vui, khöng mêyë ai conâ quan têm chönë g lanä g phñ. Nhaâ thú Y Phûúng tûnâ g viïtë vï ì tñnh tònh chên chêtë , xúiã lúiã , haoâ phoná g cuaã ngûúiâ Tayâ Cao Bùnç g: “Múiâ rûúuå ca ã chum, múiâ quaã ca ã cêy”. Lapå sûúnâ lamâ tû â thõt lúnå àen vaâ gûnâ g nuiá thûúnâ g co á trong cacá bûaä ùn ngayâ tïtë cuaã Cao Bùnç g bêy giúâ lan toa ã khùpæ núi. Tûâ Ha â Nöiå àïnë Saiâ Gonâ àïuì co á thï í mua àûúcå lapå sûúnâ Cao Bùnç g. Àêy la â nghï ì phu å giupá gia tùng thu nhêpå cho nhiïuì ngûúiâ lamâ Nha â nûúcá ú ã quï töi. Töi coá ngûúiâ banå la â giaoá viïn dayå nhacå ú ã mötå trûúnâ g trung hocå phö í thöng nöií tiïnë g trong thanâ h phö,ë hïtë giú â dayå hocå cö êyë laiå lamâ lapå sûúnâ vaâ chuyïní ài cho khacá h ú ã khùpæ vunâ g miïnì trong caã nûúcá . Tû â moná ùn ngayâ Tïtë , lapå sûúnâ thanâ h moná ùn hanâ g ngayâ chñnh la â nhú â nö î lûcå baná hanâ g cuaã cacá chõ, cacá me å quï töi. Vò nhu cêuì cuaã khacá h khùpæ núi khaá lúná nïn thõt lúnå àen àûúcå quanã g caoá khi baná lapå sûúnâ co á khi chó la â thõt lúnå thûúnâ g ma â thöi. NGÛÚI TA ÑT THÙM NHAU RÖIÌ Tïtë xûa vui thêtå la â vui. Sau giao thûaâ ngûúiâ ta qua nhaâ nhau chucá Tïtë , cunâ g uönë g rûúuå chená rûúuå bïn chêuå than rûcå hönì g. Ú Ã thanâ h phö,ë giao thûaâ nay hún giao thûaâ xûa vò coá phaoá hoa. Ngûúiâ ngûúiâ àö í ra àûúnâ g hoùcå lïn ban cöng ngûaã cö í ngùmæ phaoá hoa, thêmì mong mötå nùm múiá thùng hoa rûcå rú.ä Nhûng sau thúiâ khùcæ huy hoanâ g êyë , nhiïuì ngûúiâ Tayâ ú ã quï töi laiå lïn giûúnâ g chòm vaoâ giêcë mönå g. Bönî g nhú á nhûnä g ngayâ Tïtë nùm xûa rönå ranâ g. Böë töi khi êyë nhiïtå tònh hoaâ vaoâ cuöcå layâ co ã vúiá cacá öng, cacá ba.â Àêu chó phaiá mayâ rêu múiá gioiã chúi layâ co,ã nhiïuì chõ Chúám Tïët Cao Bùçng Tucå cuná g Thö í cöng ngayâ Tïtë cuaã ngûúiâ Tayâ , Nunâ g Cao Bùnç g Anh Alessandro Slebir lûútá con soná g cao 33 metá Anh Magnus Carlsen trong giaiã àêuë Fide Dêuë chên khunã g long cöí àaiå trong moã àaá Ngayâ trûúcá , cû á gênì àïnë Tïtë phu å nû ä Tayâ laiå bênå bõu lamâ baná h. Naoâ baná h chûng, baná h khaoã , cheâ lam… Nhaâ thú Chu Hoacå h viïtë : “Thu rêtë thêtå thu la â khi chúmá àöng sang”. Conâ töi nghô, Tïtë rêtë thêtå tïtë la â khi cacá ba,â cacá me,å cacá chõ lamâ baná h. Nhûnä g àûaá tre ã cunä g chùnè g àûúcå yïn vò bõ ngûúiâ lúná sai baoã hïtë viïcå nayâ , viïcå kia. Nhûng bêy giúâ tïtë laiå nhanâ qua.á Ú Ã thanâ h phöë co á àöng ngûúiâ Tayâ sinh sönë g, nhûnä g dõch vuå lamâ baná h tïtë àa ä “cên” têtë ca.ã Nhiïuì gia àònh úã thanâ h phö ë vênî lamâ baná h chûng àïí vui nhûng khöng lamâ nhiïuì nhû trûúcá [ NÖNG HÖNÌ G DIÏUÅ ]
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==