Tiền Phong số 49

THỨ BA 18/2/2025 SÕ 49 0977.456.112 TRANG 11 CÔNG AN CẤP XÃ SẼ TIẾP NHẬN HỒ SƠ Cuộc chiến trường công CHUYỆN HÔM NAY Từ khi nào, kì thi tuyển sinh lớp 10 trở thành cuộc chiến cân não đối với mỗi phụ huynh? Câu hỏi không có đáp án chính xác. XEM TIẾP TRANG 7 n NGHIÊM HUÊ Ngóng phương án từ trường chất lượng cao TRANG 6 + 7 PHỤ HUYNH tất bật tìm phương án 2 Thí sinh trao đổi bài thi môn Toán kỳ thi tuyển sinh lớp 10 tại điểm thi trường THCS Khương Đình năm học 2024 - 2025 ẢNH: NHƯ Ý Lãnh đạo Đảng, Nhà nước tại nghị trường ngày 17/2 ẢNH: NHƯ Ý Đề xuất miễn trách nhiệm hình sự trong nghiên cứu khoa học Nghị quyết “đánh trúng” vào các điểm nghẽn kéo dài TRANG 12 Mỹ gieo rắc sợ hãi ở châu Âu, trao “trái ngọt” cho Nga TRANG 14 TRANG 15 GẦN DÂN ĐỂ “GỠ VƯỚNG” TRANG 8 + 9 Bài học từ phép thử của Trấn Thành GIAN KHỔ ĐI TRƯỚC, HƯỞNG THỤ ĐI SAU TUYỂN SINH ĐẦU CẤP 2025: CẤP, ĐỔI GIẤY PHÉP LÁI XE: TRANG 2 + 3 Doanh nghiệp xuất khẩu ứng biến CHỐT BỘ MÁY, NHÂN SỰ CHÍNH PHỦ, QUỐC HỘI KỲ HỌP BẤT THƯỜNG THỨ 9 QUỐC HỘI KHÓA XV:

2 THỜI SỰ n Thứ Ba n Ngày 18/2/2025 QUAÛNG CAÙO PHAÙT HAØNH Haø Noäi: ÑT: (024)39432758; Fax: (024)39435285 TP.HCM: ÑT: (028)38469860; Fax: (028)38480015 Trong giôø haønh chính (024)39439664 Ngoaøi giôø 0908988666 (Nguyeãn Haèng) n Toång thö kyù toøa soaïn: MINH TOAÛN n Thieát keá : TRUNG DUÕNG n Giaù: 5.500 ñoàng n Ban ñaiï dienä taiï thanø h pho á Ho à Chí Minh: 384 Nam Kyø Khôiû Nghóa, phöônø g 8, Q3. ÑT: (028) 3848 4366, E-mail: tienphonghcm@gmail.com n Ban ñaiï dienä taiï mienà Trung: 19 Ngoâ Gia Tö ï - Ña ø Nanü g, ÑT: (0236)3828 039, E-mail: banmientrung@baotienphong.com.vn n Ban ñaiï dienä taiï Bacé Trung Bo:ä 21 Ho à Xuanâ Höông, TP Vinh, Ngheä An. ÑT: (0238)8602345 n Ban ñaiï dienä taiï ÑBSCL: 103 Tranà Vanê Hoaiø , phöônø g Xuanâ Khanù h, quanä Ninh Kieuà , TP Canà Thô. ÑT: (0292)3823823, Email: baotienphongdbscl@gmail.com n Ban ñaiï dienä taiï Tayâ Nguyenâ va ø Nam Trung Boä : 52 Tranà Nhatä Duatä - TP Buonâ Ma Thuotä - Ñaké Laékê , ÑT: (0262)3950029, E-mail: baotienphongtaynguyen@gmail.com n Ban ñaiï dienä taiï Tayâ Bacé Bo:ä 243 Ngoâ Quyenà , TP Laoø Cai, tænh Laoø Cai. ÑT: 0904938689, E-mail: vptaybacbotp@gmail.com n Ban ñaiï dienä taiï Ñonâ g Bacé Bo:ä 18 Le â Thanh Nghò, phöônø g Honà g Ha,ø TP Ha ï Long, tænh Quanû g Ninh; E-mail: bandongbac@baotienphong.com.vn n Toøa soaïn: 15 Hoà Xuaân Höông - Haø Noäi. ÑT: 3943 4031 - 38227526 - 38227524 - 38227525 - 39433216 - 39434302 - 3822 6127, Fax: (024) 39430693 - E-Mail: toasoan@baotienphong.com.vn, ISSN 0866-0827 Website: www.tienphong.vn n Toång Bieân taäp: PHUØNG COÂNG SÖÔÛNG n Phoù Toång bieân taäp: LEÂ MINH TOAÛN n In taiï : Cty TNHH MTV in Quanâ ñoiä 1, Cty in baoù Nhanâ Danâ Ña ø Nanü g, Cty TNHH MTV in Ñakê Lakê , Xöônû g in Quanâ khu IV, Cty TNHH MTV in Quanâ ñoiä 2, TPHCM Trao đổi với Tiền Phong trước ngày Quốc hội biểu quyết thông qua các nội dung trên, một số đại biểu cho rằng, để bộ máy sau sắp xếp hoạt động hiệu lực, hiệu quả thì vai trò của người đứng đầu các bộ, ngành, cơ quan rất quan trọng, nhất là trong việc “hóa giải” các khó khăn, vướng mắc có thể nảy sinh sau khi bộ máy mới chính thức đi vào hoạt động. MỘT SỐ BỘ TRƯỞNG NHẬN CÔNG TÁC MỚI Theo chương trình của kỳ họp, sáng 18/2, Quốc hội biểu quyết thông qua Nghị quyết về cơ cấu tổ chức của Chính phủ và Nghị quyết về cơ cấu số lượng thành viên Chính phủ nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV. Cùng với đó, Quốc hội cũng sẽ thảo luận và biểu quyết thông qua Nghị quyết về việc tổ chức các cơ quan của Quốc hội và Nghị quyết về số thành viên của Ủy ban Thường vụ Quốc hội khóa XV. Tại tờ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội trước đó, Chính phủ đề nghị Quốc hội xem xét quyết định cơ cấu tổ chức của Chính phủ nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV gồm: 14 bộ và 3 cơ quan ngang bộ, giảm 5 bộ, ngành và 3 cơ quan so với hiện nay. Còn ở khối Quốc hội, trong phiên họp thứ 42 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho biết, sau khi thực hiện sắp xếp, số lượng các cơ quan chuyên môn của Quốc hội gồm Hội đồng Dân tộc và 7 ủy ban, giảm 2 đơn vị so với hiện tại. Cùng với việc quyết cơ cấu tổ chức bộ máy, Quốc hội xem xét công tác nhân sự. Hiện, Ủy ban Thường vụ Quốc hội có 18 thành viên, gồm: Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn, 4 Phó Chủ tịch Quốc hội là: Nguyễn Khắc Định, Nguyễn Đức Hải, Trần Quang Phương, Nguyễn Thị Thanh và Chủ tịch Hội đồng Dân tộc, Chủ nhiệm các Ủy ban, cơ quan của Quốc hội. Trong khi đó, Chính phủ nhiệm kỳ 20212026 có 27 thành viên gồm: Thủ tướng Phạm Minh Chính, 5 Phó thủ tướng gồm các ông: Nguyễn Hòa Bình (Thường trực); Trần Hồng Hà; Lê Thành Long; Hồ Đức Phớc; Bùi Thanh Sơn (kiêm Bộ trưởng Ngoại giao) và các bộ trưởng, trưởng ngành. Thời gian qua, cùng với việc sắp xếp tinh gọn tổ chức bộ máy, bố trí công tác cán bộ, một số bộ trưởng, trưởng ngành đã được điều động, bổ nhiệm vị trí mới. Cụ thể: Đối với việc hợp nhất Bộ GTVT với Bộ Xây dựng thành Bộ Xây dựng; hiện Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị đã được Bộ Chính trị điều động phân công giữ chức Phó Bí thư Thường trực Thành ủy TPHCM, còn người giữ chức Bộ trưởng Bộ GTVT hiện tại là ông Trần Hồng Minh. Với Bộ Khoa học và Công nghệ được hợp nhất với Bộ Thông tin và Truyền thông; hiện người giữ chức Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông là ông Nguyễn Mạnh Hùng, còn Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Huỳnh Thành Đạt vừa được Bộ Chính trị điều động phân công, bổ nhiệm giữ chức Phó trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương. Đối với Bộ Dân tộc - Tôn giáo được thành lập trên cơ sở Ủy ban Dân tộc và tiếp nhận chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy quản lý nhà nước về tôn giáo từ Bộ Nội vụ; theo quyết định của cấp có thẩm quyền, ông Hầu A Lềnh, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc đã được điều động, phân công giữ chức Bí thư Tỉnh ủy Hà Giang. Trong khi đó, Bộ Nội vụ được thành lập trên cơ sở hợp nhất với Bộ Lao động Thương binh và Xã hội thực hiện chức năng, nhiệm vụ của Bộ Nội vụ hiện nay và chức năng quản lý nhà nước về lao động, tiền lương, việc làm, người có công, an toàn, vệ sinh lao động, bảo hiểm xã hội, bình đẳng giới. Hiện người giữ chức Bộ trưởng Bộ Nội vụ là bà Phạm Thị Thanh Trà, còn người giữ chức Bộ trưởng Bộ Lao động Thương binh và Xã hội là ông Đào Ngọc Dung. Đối với Bộ Tài chính được thành lập trên cơ sở hợp nhất giữa Bộ Tài chính và Bộ Kế hoạch - Đầu tư; hiện người giữ chức Bộ trưởng Bộ Tài chính là ông Nguyễn Văn Thắng, còn nhân sự giữ chức Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư là ông Nguyễn Chí Dũng. Hay việc thành lập Bộ Nông nghiệp và Môi trường, hiện người giữ chức Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường là ông Đỗ Đức Duy, còn giữ chức Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn là ông Lê Minh Hoan. TRÁCH NHIỆM, BẢN LĨNH NGƯỜI ĐỨNG ĐẦU Trao đổi với Tiền Phong, đại biểu Trần Hữu Hậu (Đoàn Tây Ninh), Phó tổng Thư ký Hiệp hội Điều Việt Nam bày tỏ kỳ vọng việc sắp xếp tinh gọn tổ chức bộ máy sẽ giúp giảm thủ tục hành chính, giúp tiến độ giải quyết công việc nhanh và thuận lợi hơn. Từng là lãnh đạo địa phương, ông Hậu kể, có những vấn đề chỉ riêng việc xin đầy đủ ý kiến từ các cơ quan, đơn vị đã mất rất nhiều thời gian. “Sợ sai, sợ trách nhiệm nên cứ đơn vị này, nhìn đơn vị kia; cấp dưới nhìn cấp trên, cấp trên nhìn cấp dưới; cấp trên thì cứ muốn cấp dưới trình lên, còn cấp dưới thì cứ muốn cấp trên có định hướng, thành thử sở, ngành nhìn nhau, công việc rất chậm trễ”, ông Hậu nói. Vì thế, theo ông Hậu, việc cải cách tổ chức bộ máy là cấp thiết để tạo động lực mới cho phát triển. Tuy nhiên, vấn đề quan trọng được ông Hậu nêu ra là, hoạt động của các bộ, ngành, cơ quan, đơn vị sau khi đi vào hoạt động. “Sau khi sáp nhập, khối lượng công việc giải quyết của các bộ, ngành sẽ tăng lên, đồng thời cũng có thể nảy sinh những khó khăn, vướng mắc, bất cập nhất định thời gian đầu. Trong bối cảnh đó, đòi hỏi người đứng đầu phải thực sự có năng lực, bản lĩnh, công tâm, khách quan để giải quyết các vấn đề nảy sinh, giúp bộ máy hoạt động hiệu lực, hiệu quả”, ông Hậu nói. Đại biểu Trịnh Xuân An, Ủy viên thường trực Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội cũng cho rằng, sắp xếp tinh gọn bộ máy sẽ giúp giảm đầu mối, bớt đi các khâu trung gian và các thủ tục hành chính không cần thiết. “Trước đây, 10 người gánh 200 kg thì câu hỏi đặt ra lúc này là: 5 người có gánh vác được khối lượng đó hay không? Nếu chúng ta chọn được 5 người thực sự “khỏe mạnh”, có năng lực hoàn toàn có thể gánh vác được”, ông An nói. Tuy nhiên, vị Ủy viên thường trực Ủy ban Quốc phòng và An ninh cũng nhìn nhận, trong giai đoạn chuyển tiếp từ bộ máy cũ sang bộ máy mới có thể nảy sinh những vướng mắc, bất cập. “Không phải cứ xây xong nhà là có thể vào ở tươm tất ngay được, cái gì cũng phải có thời gian để sắp xếp, điều chỉnh. Tuy nhiên, vấn đề quan trọng nhất là thời gian sắp xếp sao nhanh nhất, không được để ảnh hưởng đến người dân và doanh nghiệp”, ông An nói. Để thực hiện được điều này, theo ông An, vấn đề quan trọng nhất là lựa chọn nhân sự có năng lực, có tâm huyết và phù hợp với bộ máy mới. Trước đó, khi thảo luận tổ về dự án Luật Tổ chức Chính phủ (sửa đổi), Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) và dự thảo Nghị quyết của Quốc hội quy định về xử lý một số vấn đề liên quan đến sắp xếp tổ chức bộ máy nhà nước, Tổng Bí thư Tô Lâm nêu rõ, sắp xếp, tinh gọn bộ máy là chủ trương rất đúng, không chỉ nhằm “tiết kiệm tiền” mà quan trọng nhất là nâng cao hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả của bộ máy nhà nước, đưa đất nước phát triển. Tổng Bí thư nhấn mạnh, trong sắp xếp, tinh gọn bộ máy phải xác định đúng chức năng, nhiệm vụ, cần xác định được mô hình tổ chức bộ máy, hệ thống quy định pháp luật và bố trí cán bộ. Theo đó, mô hình sắp xếp tổ chức bộ máy cơ bản được đồng tình từ Trung ương đến địa phương, Quốc hội và Chính phủ. Và khi đã thống nhất thì bố trí cán bộ để nâng cao hiệu lực, hiệu quả, thực thi pháp luật đúng quy định. VĂN KIÊN Hôm nay (ngày 18/2), Quốc hội sẽ “chốt” các vấn đề liên quan đến sắp xếp tổ chức bộ máy và công tác nhân sự các cơ quan của Quốc hội, Chính phủ. KỲ HỌP BẤT THƯỜNG THỨ 9 QUỐC HỘI KHÓA XV: Hợp nhất Bộ GTVT với Bộ Xây dựng thành Bộ Xây dựng ẢNH: HỒNG VĨNH “Sau khi sáp nhập, khối lượng công việc giải quyết của các bộ, ngành sẽ tăng lên, đồng thời cũng có thể nảy sinh những khó khăn, vướng mắc, bất cập nhất định thời gian đầu. Trong bối cảnh đó, đòi hỏi người đứng đầu phải thực sự có năng lực, bản lĩnh, công tâm, khách quan để giải quyết các vấn đề nảy sinh, giúp bộ máy hoạt động hiệu lực, hiệu quả”. Đại biểu Quốc hội TRẦN HỮU HẬU (Đoàn Tây Ninh) Chốt bộ máy, nhân sự Chính phủ, Quốc hội

MỞ RỘNG CƠ CHẾ MIỄN TRÁCH NHIỆM Sáng 17/2, Quốc hội thảo luận ở hội trường về dự thảo Nghị quyết thí điểm một số chính sách để tháo gỡ vướng mắc trong hoạt động khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo. Nêu ý kiến, đại biểu Hoàng Văn Cường (đoàn Hà Nội) đồng tình với quy định “không truy cứu trách nhiệm và được miễn trừ rủi ro” nếu kết quả nghiên cứu không đạt được khi đã thực hiện đúng quy trình, quy định. Ngoài ra, ông Cường cũng đồng tình với chủ trương tháo gỡ nhiều nút thắt trong nghiên cứu khoa học hiện nay như: tăng mức hỗ trợ ngân sách, các chính sách giảm thiểu rủi ro trong nghiên cứu khoa học. “Trong nghiên cứu, chưa thể biết có kết quả hay không, giống như người khai thác dầu khí, có khi 10 mũi mới được 1 mũi khoan có dầu… Do vậy, tôi cho rằng đây là lối thoát, lối mở để các nhà khoa học yên tâm nghiên cứu”, ông Cường nói. Đồng tình với quy định tại điều 6 của dự thảo Nghị quyết, tuy nhiên, đại biểu Trịnh Xuân An (Đồng Nai) băn khoăn, vì ở đây mới chỉ quy định miễn trách nhiệm khi xảy ra thiệt hại với nhà nước. “Chúng tôi đề xuất cần phải miễn trách nhiệm dân sự đối với cả tổ chức, cá nhân khi làm thiệt hại cho cả nhà nước và tổ chức, cá nhân khác. Trong hợp đồng thương mại khi gây thiệt hại chúng ta cũng phải miễn trách nhiệm”, ông An nêu. Về miễn trách nhiệm hình sự, đại biểu Trịnh Xuân An (đoàn Đồng Nai) cho hay, Bộ Luật Hình sự có nêu việc này và giao trách nhiệm cho tòa án. “Tôi đề nghị cần có cơ chế miễn trách nhiệm hình sự với cá nhân hoạt động nghiên cứu khoa học nếu đáp ứng được các tiêu chí khách quan về quy trình thủ tục. Nếu không được miễn trừ trách nhiệm, người nghiên cứu khoa học sẽ rất rủi ro. Cùng với miễn trách nhiệm dân sự cần miễn trách nhiệm hình sự. Đây là nghị quyết thí điểm nên cần đặt vấn đề và quy định trong các luật tiếp theo”, ông An nói. Cùng mối quan tâm, đại biểu Nguyễn Duy Minh (đoàn Đà Nẵng) băn khoăn, hiện nay trong dự thảo mới đề cập đến việc miễn trừ trách nhiệm trong việc xây dựng và ban hành chính sách, mà chưa có quy định miễn trừ cho người tổ chức thực hiện chính sách. Từ đó, ông Minh đề nghị bổ sung cơ chế “miễn trừ trách nhiệm” của các tập thể, cá nhân quyết định việc đầu tư, quản lý, sử dụng kết cấu hạ tầng phục vụ cho khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số khi xảy ra thất thoát, lãng phí mà “không có nguyên nhân từ tham nhũng, tiêu cực”. Tuy vậy, tại phiên họp, cũng có ý kiến cho rằng, không nên quy định riêng về miễn trừ trách nhiệm với lĩnh vực này, bởi trong nhiều lĩnh vực khác, họ cũng lao động, cống hiến và cũng có nhiều rủi ro tương tự. ĐỀ NGHỊ DÀNH TỐI THIỂU 20% NGÂN SÁCH MUA SẮM CÔNG ĐẶT HÀNG SẢN PHẨM Theo đại biểu Trần Thị Nhị Hà (đoàn Hà Nội), hiện nay, nhiều doanh nghiệp, trường đại học cũng như viện nghiên cứu đã sẵn sàng đổi mới và hành động. Do vậy, bà đề xuất các bộ, ngành, địa phương phải dành tối thiểu 20% ngân sách mua sắm công để đặt hàng sản phẩm khoa học công nghệ trong nước. Đồng thời, hàng năm bộ, ngành, địa phương phải ban hành “danh mục đặt hàng sản phẩm khoa học công nghệ” để các tổ chức, đơn vị nhà nước, doanh nghiệp tư nhân, thậm chí cả các cá nhân có thể đăng ký tham gia, được hỗ trợ đầu ra sau khi nghiên cứu thành công. “Cần xác định được tỷ lệ phân chia lợi nhuận giữa các nhà khoa học, tổ chức khoa học công nghệ với các doanh nghiệp khi thương mại hóa sản phẩm khoa học công nghệ, để thúc đẩy thật nhanh và tạo cơ sở pháp lý cho các doanh nghiệp và nhà khoa học tự tin trong việc thương mại hóa sản phẩm”, đại biểu Trần Thị Nhị Hà. Đề cập đến chính sách thu hút, phát triển nguồn nhân sự chất lượng cao, đại biểu Hoàng Minh Hiếu (Nghệ An) cho rằng, đây là vấn đề rất cấp bách vì để phát triển những ngành khoa học và công nghệ mới thì nhân sự luôn là vấn đề cơ bản nhất. Ông Hiếu viện dẫn nhận định của một chuyên gia quốc tế, nói: Quốc gia nào xây dựng được nguồn nhân lực chất lượng cao có số lượng càng lớn và càng sớm, sẽ càng có vị trí cao trong chuỗi cung ứng toàn cầu. “Do vậy, chúng tôi đề xuất phải có chính sách tạo điều kiện để các doanh nghiệp, trung tâm nghiên cứu có thể tuyển dụng đội ngũ chuyên gia người Việt ở nước ngoài cũng như chuyên gia quốc tế tham gia đào tạo, nuôi dưỡng nhân tài ở Việt Nam, thông qua các chính sách như hỗ trợ về thị thực, miễn giảm thuế và các chính sách khác”, ông Hiếu nói. LUÂN DŨNG KHÔNG THAM VỌNG THÁO GỠ MỌI ĐIỂM NGHẼN Sáng 17/2, Bộ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Mạnh Hùng phát biểu giải trình một số nội dung đại biểu quan tâm về dự thảo Nghị quyết thí điểm một số chính sách để tháo gỡ vướng mắc trong hoạt động khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo. Làm rõ một số nội dung đại biểu quan tâm, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho biết, Nghị quyết không tham vọng tháo gỡ mọi điểm nghẽn, mà chỉ tập trung vào thí điểm một số ít chính sách, cơ chế đặc biệt thuộc thẩm quyền Quốc hội và “đánh trúng” vào các điểm nghẽn kéo dài, các vấn đề cấp bách, để tạo ra sự phát triển đột phá, thực hiện được ngay Nghị quyết 57. Tháng 5 tới, Quốc hội sẽ thông qua Luật Khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo, Luật Công nghiệp công nghệ số và các luật liên quan khác. Theo ông Hùng, đây sẽ là cơ hội để tiếp tục giải quyết căn cơ hơn các vấn đề thể chế, chính sách và cơ chế cho khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Tiếp thu ý kiến đại biểu, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng nói, sẽ nghiên cứu đưa ra khỏi nghị quyết một số chính sách cần thêm thời gian để nghiên cứu và đánh giá toàn diện các mặt tác động, ví dụ như chính sách về cơ chế tự chủ của tổ chức khoa học công nghệ. CHẤP NHẬN RỦI RO TRONG NGHIÊN CỨU Về cải cách cơ chế quản lý tài chính trong việc thực hiện nghiên cứu khoa học công nghệ, giao quyền tự chủ trong sử dụng kinh phí nghiên cứu, chấp nhận rủi ro trong nghiên cứu, theo Bộ trưởng TT&TT, đây là những nội dung có nhiều vướng mắc kéo dài. Do nhà nước muốn tránh rủi ro, nên đề ra nhiều thủ tục phức tạp, dồn rất nhiều trách nhiệm lên các tổ chức nghiên cứu. “Nhưng nghiên cứu lại có bản chất rủi ro, là một loại đầu tư có rủi ro cao. Nghị quyết lần này thí điểm cơ chế khoán chi đối với hầu hết các nghiên cứu mà không phải cam kết về kết quả cuối cùng. Nhà nước sẽ quản lý thông qua đánh giá các giai đoạn nghiên cứu để tiếp tục cấp kinh phí, đánh giá các cơ sở nghiên cứu có kết quả để giao thực hiện tiếp các đề tài. Nghị quyết cho phép nhà nước cấp tiền cho nghiên cứu thông qua cơ chế quỹ”, ông Hùng lý giải. Ngoài ra, Nghị quyết cũng quy định về việc miễn trách nhiệm dân sự và không phải trả lại kinh phí nếu nghiên cứu không đi đến kết quả như dự kiến. Với những chính sách, cơ chế đặc biệt này, ông Hùng hy vọng, mức chi ngân sách nhà nước cho khoa học công nghệ sẽ tăng từ 1% hiện nay lên tối thiểu 2% như quy định của Luật Khoa học công nghệ. Về thương mại hoá các kết quả nghiên cứu, theo Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng, đây cũng đang là điểm nghẽn lớn kéo dài. Nghị quyết thí điểm việc cho phép người làm nghiên cứu được hưởng tối thiểu 30% kết quả thương mại hoá, được phép tham gia lập và điều hành doanh nghiệp… “Đây là những chính sách rất mạnh mẽ để thương mại hoá kết quả nghiên cứu, kể cả các kết quả nghiên cứu của những năm trước, tạo ra ích nước lợi nhà”, ông Hùng, nói. LUÂN DŨNG 3 n Thứ Ba n Ngày 18/2/2025 THỜI SỰ Ngoài miễn trách nhiệm dân sự, đại biểu Quốc hội Trịnh Xuân An còn đề nghị miễn trách nhiệm hình sự với cá nhân hoạt động nghiên cứu khoa học nếu đáp ứng được các tiêu chí khách quan về quy trình thủ tục. Lãnh đạo Đảng, Nhà nước tại nghị trường ngày 17/2 ẢNH: NHƯ Ý Đề xuất miễn trách nhiệm hình sự trong nghiên cứu khoa học “Tôi đề nghị cần có cơ chế miễn trách nhiệm hình sự với cá nhân hoạt động nghiên cứu khoa học nếu đáp ứng được các tiêu chí khách quan về quy trình thủ tục. Nếu không được miễn trừ trách nhiệm, người nghiên cứu khoa học sẽ rất rủi ro…”. Đại biểu TRỊNH XUÂN AN BỘ TRƯỞNG NGUYỄN MẠNH HÙNG: Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng cho biết, Nghị quyết không tham vọng tháo gỡ mọi điểm nghẽn, mà chỉ tập trung vào thí điểm một số ít chính sách, cơ chế đặc biệt thuộc thẩm quyền Quốc hội và “đánh trúng” vào các điểm nghẽn kéo dài. Bộ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Mạnh Hùng ẢNH: NHƯ Ý Nghị quyết “đánh trúng” vào các điểm nghẽn kéo dài

Theo ông, việc giao các tập đoàn Nhà nước đầu tư xây dựng và vận hành các dự án nhà máy điện hạt nhân (ĐHN) sẽ có thuận lợi cũng như khó khăn, thách thức gì? Trước tiên, để triển khai các dự án nhà máy ĐHN, chúng ta cần phải có đầy đủ các hạ tầng pháp lý như Luật Hạt nhân và các văn bản hướng dẫn liên quan, cũng như xây dựng các cơ sở, trang bị phương tiện tương ứng đáp ứng các yêu cầu của luật và qui định. Chúng ta cũng phải có các cơ quan nghiên cứu tương ứng để có thể triển khai các giải pháp phù hợp đảm bảo cao nhất việc khai thác các nhà máy và cơ sở hạt nhân đã được xây dựng. Chúng ta cũng cần các công ty đủ năng lực để triển khai cũng như quản lý vận hành sau này. Các sự cố hạt nhân lớn trên thế giới đã cho thấy tầm quan trọng của năng lực quốc gia phải sẵn sàng trong tình huống này. Do tầm quan trọng đặc biệt của 2 nhà máy ĐHN đầu tiên của Việt Nam đi kèm các rủi ro ngay từ giai đoạn đầu tư xây dựng cho đến quá trình vận hành sau này nên việc Nhà nước phải “độc quyền” là sự lựa chọn duy nhất và nó là một dạng “độc quyền bắt buộc” chứ không thể có cách xem xét để có lựa chọn khác nữa. Thủ tướng Chính phủ giao nhiệm vụ EVN và PVN làm chủ đầu tư và quản lý vận hành 2 nhà máy ĐHN là quyết định đúng đắn trên cơ sở năng lực, kinh nghiệm của 2 đơn vị này. PHẢI HOÀN THIỆN QUY ĐỊNH ĐỂ ĐẢM BẢO AN TOÀN Theo ông, cần những yếu tố gì đảm bảo an toàn khi Việt Nam phát triển ĐHN? Vấn đề an toàn của ĐHN phụ thuộc vào một số yếu tố. Phụ thuộc vào thiết kế, hoặc chế tạo thiết bị không đảm bảo chất lượng, hoặc không tuân thủ đầy đủ quy định yêu cầu về an toàn hạt nhân, và đặc biệt là yếu tố con người. Các sự cố hạt nhân lớn đã xảy ra chủ yếu do yếu tố con người. Ví dụ Chernobyl hay Fukushima. Công nghệ ĐHN hiện nay đã trải qua quá trình hơn 70 năm kinh nghiệm phát triển, xây dựng lắp đặt và vận hành các tổ máy. Đặc biệt sau sự cố Fukushima, là sự cố liên quan đến thiên tai (sóng thần) cùng với sự chủ quan của con người (Tập đoàn Điện lực TEPCO và Cơ quan Pháp quy hạt nhân Nhật Bản NISA), ĐHN thế giới đã trải qua quá trình kiểm tra lại tất cả các nhà máy, đặc biệt đưa ra các yêu cầu mới khắt khe về đảm bảo an toàn hạt nhân. Các thiết kế mới ĐHN tiên tiến cần đáp ứng đầy đủ các yêu cầu an toàn hậu Fukushima. Việc xây dựng, lắp đặt và đưa vào vận hành các tổ máy phải được giám sát chất lượng rất nghiêm khắc. Vận hành phải đúng mọi quy trình và quy định. Đặc biệt, một số công nghệ mới nhất đã ứng dụng trí tuệ nhân tạo - AI để đảm bảo an toàn hạt nhân. Cùng đó, đội ngũ nhân lực phải được đào tạo chính qui với đầy đủ khả năng và giỏi để vận hành an toàn nhà máy. Có thể nói thế giới đang có các yêu cầu rất chặt chẽ với việc đảm bảo an toàn của các cơ sở năng lượng hạt nhân, đặc biệt trong bối cảnh ĐHN đang trở thành nguồn điện quan trọng trong chương trình cân bằng phát thải CO2 để chống biến đổi khí hậu. Đảm bảo an toàn cho ĐHN là nghĩa vụ của các quốc gia sở hữu ĐHN và của cả thế giới. Bất kỳ sự cố hạt nhân xảy ra ở đâu, cũng đều sẽ ảnh hưởng đến quá trình phát triển ĐHN trên khắp thế giới. Nếu Việt Nam chưa xây dựng đủ các điều kiện để đảm bảo an toàn thì các đối tác của chúng ta và Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) sẽ không cho phép chúng ta xây dựng, vận hành. Vậy Việt Nam cần lưu ý gì khác khi triển khai các dự án ĐHN thời gian tới? Yếu tố quan trọng mà Việt Nam cần tập trung vào thời điểm này là đào tạo nguồn nhân lực đầy đủ cả kiến thức và ý thức hay văn hóa hạt nhân. Chúng ta cần chú trọng phát triển cả 3 nhóm nhân lực cho ĐHN, gồm: Nhân lực cho quản lý và vận hành nhà máy ĐHN, nhân lực cho cơ quan pháp quy hạt nhân và nhân lực cho khoa học, nghiên cứu, hỗ trợ kỹ thuật hạt nhân. Đây là trụ cột quan trọng của bất kể chương trình ĐHN nào ở các quốc gia. Nhân lực cho quản lý và vận hành sẽ cần phải được đào tạo bởi đối tác do các đặc điểm riêng về công nghệ hạt nhân của các đối tác khác nhau. Nhân lực cho khoa học, nghiên cứu hạt nhân chính là đội ngũ chuyên gia về công nghệ ĐHN và an toàn hạt nhân. Họ là những người (thuộc đơn vị nghiên cứu, trường đại học…) hiểu rõ (hoặc luôn luôn nỗ lực nghiên cứu để hiểu rõ) những quá trình xảy ra trong một nhà máy ĐHN với đặc thù của từng quốc gia. Với đội ngũ nghiên cứu đầu đàn của mình (đây gọi là năng lực khoa học công nghệ quốc gia), họ có thể dự báo những vấn đề gì có thể xảy ra với nhà máy, làm sao có thể loại bỏ những vấn đề có thể xảy ra, làm gì để phòng ngừa những vấn đề đó, và nếu xảy ra trục trặc hay sự cố thì có những cách gì có thể dự báo, ngăn ngừa sự cố và giảm thiểu hậu quả của sự cố (mặc dù, theo thiết kế thì xác suất các vấn đề hay sự cố là vô cùng nhỏ). PHÁT SINH CHI PHÍ LỚN Đã có ý kiến về việc sau Ninh Thuận 1 và 2, Việt Nam có thể lựa chọn các công nghệ mới nhất cũng như công nghệ mô đun lò phản ứng công suất nhỏ (300MW). Nhiều ý kiến cho rằng, với nhu cầu điện của Việt Nam, việc xây dựng nhiều nhà máy nhỏ cũng là một lựa chọn. Quan điểm của ông về vấn đề này như thế nào? Thứ nhất, theo thông tin mà tôi nắm được, công nghệ lò mô đun nhỏ (SMR) đang được nhiều nước nghiên cứu, thiết kế và nỗ lực triển khai. Hiện có hơn 80 thiết kế từ nhiều nước, trong số đó chỉ có khoảng 10 thiết kế là có tính khả thi cao. Đến thời điểm hiện nay chỉ có Nga đã vận hành lò hạt nhân nổi FNPP (một dạng của SMR), và Trung Quốc đang trong giai đoạn hoàn thành để đưa vào vận hành SMR trên bờ đầu tiên trên thế giới, tại đảo Hải Nam. Các thiết kế còn lại vẫn chủ yếu đang ở dạng thử nghiệm, cần một số năm nữa theo để có thể thương mại hoá và đủ kinh nghiệm để triển khai đại trà. Thứ hai, lò SMR chưa được thương mại hoá nên chưa có kiểm chứng thực tế. Ví dụ, có nhiều thiết kế SMR dùng kim loại lỏng để tải nhiệt ra khỏi tâm lò, nhưng vấn đề tải nhiệt bằng kim loại lỏng chưa được nghiên cứu đầy đủ trên thế giới, và chúng ta có thể gặp phải những vấn đề khoa học phức tạp chưa bao giờ biết. Đối với lò dùng nước nhẹ làm mát công suất lớn, thế giới đã có hơn 70 năm nghiên cứu và kinh nghiệm vận hành, có thể nói là chúng ta đã nắm khá đầy đủ về các vấn đề khoa học. 4 n Thứ Ba n Ngày 18/2/2025 THỜI SỰ Theo ông Trần Anh Thái, nguyên Giám đốc Trung tâm Điều độ Hệ thống điện Quốc gia, hiện là Phó Tổng giám đốc Công ty CP Hệ thống kỹ thuật ứng dụng, tất cả dự án điện hạt nhân (ĐHN) đều phát sinh chi phí lớn. Mô hình công nghệ lựa chọn cho Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 1 trong giai đoạn trước đây ẢNH: HỒNG KỲ Ông Trần Anh Thái Nguồn nhân lực phục vụ chương trình ĐHN cần phải đủ năng lực và nắm vững kiến thức của ĐHN, để đào tạo được họ đòi hỏi chúng ta phải có một chương trình và kế hoạch tổng thể cấp quốc gia được xây dựng một cách bài bản. Sẽ tốn thời gian khá dài để có những đội ngũ và các chuyên gia đầu đàn mà chúng ta cần phải có. Kỳ 4: Gỡ nút thắt nhân lực và tiền PHÁT TRIỂN ĐIỆN HẠT NHÂN TẠI VIỆT NAM:

5 n Thứ Ba n Ngày 18/2/2025 THỜI SỰ Lò công suất lớn (khoảng 1.000 MWe) với công nghệ tiên tiến thế hệ III+ chủ yếu là lò làm mát bằng nước nhẹ, phổ biến trên thế giới, đã được kiểm chứng. Do đó, sự lựa chọn mà Việt Nam nên cân nhắc sẽ là những lò công suất lớn thế hệ III+. Chúng ta tất nhiên là sẽ nghiên cứu đến SMR, và chỉ khi SMR đã được kiểm chứng, an toàn, kinh tế, không tồn tại vấn đề lớn về xử lý chất thải phóng xạ, thì hãy xem xét như là lựa chọn cho tương lai. SMR có nhiều khả năng để thay thế các nhà máy nhiệt điện phải đóng cửa, tuy nhiên, tôi vẫn cho rằng, chúng ta cần thời gian để công nghệ đó chín muồi. Theo ông, Bộ Công Thương, EVN, PVN cũng như các bộ, ngành khác như Bộ KH&CN, cần làm gì để chuẩn bị cho việc khởi động dự án ĐHN từ đào tạo nhân lực, chuẩn bị hạ tầng, con người vận hành, và cả về việc huy động vốn, trong bối cảnh ngành điện đang gặp nhiều khó khăn? Các chủ đầu tư khi được xác định cụ thể và giao nhiệm vụ từ Chính phủ sẽ phải nhanh chóng trực tiếp xúc tiến nhiệm vụ liên quan đến Dự án ĐHN như chọn đối tác, đàm phán hiệp định xây dựng nhà máy, hiệp định vay vốn đầu tư, phương thức hợp tác, góp vốn, đào tạo nhân lực cho vận hành nhà máy sau này, triển khai dự án theo quy định của pháp luật, cũng như thông tin truyền thông cho công chúng… Theo tôi, Bộ KH&CN cần xây dựng Chương trình nghiên cứu quốc gia để xây dựng và nâng cao năng lực khoa học, công nghệ liên quan đến ĐHN của Việt Nam để đảm bảo an toàn cho các nhà máy ĐHN một cách lâu dài. Song song với Chương trình nghiên cứu là Kế hoạch đào tạo nhân lực, đặc biệt là đội ngũ cán bộ nghiên cứu và cán bộ đầu đàn về công nghệ và an toàn hạt nhân. Nghiên cứu và đào tạo phải đi cùng và bổ sung cùng nhau. Đào tạo các khoá ngắn hạn cho cán bộ quản lý, cho cán bộ kỹ thuật nâng cao… cũng cần được giao cho Bộ Khoa học và Công nghệ, nơi có viện nghiên cứu quốc gia về năng lượng nguyên tử và hạt nhân (Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam). Về phía Bộ GD&ĐT, sẽ đảm nhận nhiệm vụ đào tạo cử nhân, kỹ sư ĐHN để sau này vận hành, làm việc tại các nhà máy ĐHN. Đào tạo trong nước phối hợp cùng đào tạo ở nước ngoài. Phối hợp với đối tác xây dựng nhà máy ĐHN. Tuy nhiên, tất cả các công việc đều phải cần tiền, nếu không có đủ tiền thì rất khó có thể triển khai thành công được 2 dự án nhà máy ĐHN Ninh Thuận 1 và 2. Và cũng xin nhắc lại là các dự án ĐHN trên thế giới đều có ghi nhận về kéo dài đáng kể tiến độ và phát sinh lớn về chi phí. Cảm ơn ông. LƯU TRINH (Thực hiện) TẬP TRUNG SỬA LUẬT, TÌM “TỔNG CÔNG TRÌNH SƯ” Theo ông Sơn, phát triển điện hạt nhân (ĐHN) tạo nhiều áp lực khi chúng ta phải đồng thời giải quyết nhiều bài toán khác nhau. Tuy nhiên, Việt Nam cũng có những thuận lợi do đã có nghiên cứu, có sự chuẩn bị về khảo sát lựa chọn địa điểm, giải phóng mặt bằng, đào tạo nhân lực, chuyên gia về công nghệ và an toàn ĐHN. Ông cho rằng, kinh nghiệm thực tế của các nước cho thấy, để hoàn thành một nhà máy ĐHN trung bình cần khoảng từ 8-10 năm. Tiến độ triển khai dự án ĐHN dự kiến 5 năm là khá căng với cơ quan được giao phụ trách triển khai. Tuy nhiên, không phải không thực hiện được do ở một số nước, một số nhà máy cũng đã có tiến độ hoàn thành nhanh hơn, từ 5 - 6 năm với điều kiện về hành lang pháp lý, giải phóng mặt bằng đã được hoàn thiện. Cùng với đó, nếu có sự chỉ đạo sát sao, quyết liệt của Thủ tướng, của Chính phủ và các bộ, ngành như đã làm với đường dây 500 kV mạch 3 đoạn Quảng Trạch - Phố Nối mới đây. “Nếu chúng ta thật sự có đủ sự tập trung, có khát vọng, có sự quyết liệt và sự đồng lòng từ cấp cao nhất cũng như tham gia của các bộ ngành, địa phương thì tiến độ triển khai sẽ được nhanh hơn”, ông Sơn nói. Ông cho rằng, nếu các hạ tầng pháp lý, mặt bằng được hoàn thành trong năm 2025, cùng với các chỉ đạo quyết liệt, cơ chế, chính sách phù hợp, khả năng tiến độ 5 - 6 năm hoàn thành 2 dự án ĐHN đầu tiên của Việt Nam để kịp đưa vào vận hành trong giai đoạn 2031 - 2035, như Dự thảo Điều chỉnh Quy hoạch Điện 8 Bộ Công Thương đang đưa ra lấy ý kiến, là hoàn toàn có thể đạt được. Ông nhấn mạnh, bên cạnh các cơ chế hợp tác chặt chẽ với Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) trong việc triển khai các hạ tầng cho phát triển ĐHN, cần phải gạch đầu dòng những đầu việc cần làm ngay của các cơ quan có liên quan từ Chính phủ, Bộ KH&CN, Bộ Công Thương, đồng thời nhanh chóng sửa đổi Luật Năng lượng nguyên tử, sửa đổi Luật Điện lực cùng các quy định liên quan đến phát triển năng lượng ở Việt Nam. Cùng đó, phải khẩn trương xây dựng và có các cơ chế đặc thù, chính sách đặc thù, đồng thời phải khởi động nhiều đầu việc làm song song như đàm phán, chọn công nghệ, chọn quốc gia cung cấp công nghệ, chuẩn bị nhân lực, tiền đầu tư, hạ tầng/mặt bằng để xây dựng nhà máy ĐHN. “Việc sửa Luật Năng lượng nguyên tử và các quy định liên quan phải rà soát rất kỹ lưỡng và điều chỉnh các quy định do đã được xây dựng nhiều năm trước. Cũng cần có một cơ quan đầu mối để chuẩn hoá các quy định về công nghệ, tập hợp lại lực lượng có khả năng làm ĐHN… là những việc cần làm rất nhanh. Trước mắt có thể huy động nhân sự từ Viện Năng lượng nguyên tử, EVN, từ các cơ quan liên quan để xây dựng lực lượng ban đầu”, ông Sơn nói. CẦN CHÍNH SÁCH ĐẶC THÙ Một chuyên gia ngành điện cho rằng, cùng với hoàn thiện các cơ sở pháp lý, cần xây dựng một loạt cơ chế đặc thù cho 2 đơn vị được giao làm ĐHN là EVN và PVN. Như với PVN, đầu tiên phải có cơ chế cho phép huy động tài chính, sửa các quy định về chức năng nhiệm vụ cho phép PVN làm ĐHN. Cần có cơ chế về thẩm quyền đàm phán, quyết định những vấn đề trong thẩm quyền triển khai, thực hiện của mỗi đơn vị cũng như cơ chế chính sách đãi ngộ cho các chuyên gia, những người tham gia làm ĐHN. Thậm chí cần có cơ chế cụ thể để mời những chuyên gia người Việt ở nước ngoài về làm việc trong dự án. “Việc thẩm định lại chất lượng của các nhân lực đã được đào tạo cũng là vấn đề cần xem xét. Trước mắt cũng phải khẩn trương có cơ chế cho các trường để đào tạo nguồn nhân lực từ thầy cô giáo, đặc biệt là các chuyên gia công nghệ, chuyên gia an toàn cũng như đào tạo về cả quy trình xử lý chất thải hạt nhân, phòng chống, điều trị nhiễm xạ. Việc chuẩn bị cả xây dựng một ngành công nghiệp ĐHN cho các doanh nghiệp trong nước ở nhiều lĩnh vực về lâu dài cũng là phương án cần tính đến trong phát triển ĐHN ở Việt Nam”, vị chuyên gia lưu ý. Về chuẩn bị cho ĐHN, chia sẻ với báo chí, nguyên Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Quân cho rằng, ưu tiên lúc này chính là cần củng cố ngay các cơ sở pháp lý cho phát triển ĐHN và làm việc với IAEA và các đối tác để tham vấn lựa chọn công nghệ cũng như các điều kiện chuyển giao, triển khai dự án. Theo ông Quân, rất nhiều người được đào tạo ĐHN đã nghỉ hưu, chuyển công tác, thậm chí không còn làm việc trong lĩnh vực năng lượng nguyên tử và đây là một khó khăn, thách thức rất lớn trong việc phải bắt đầu lại từ đầu. Để thúc đẩy nhanh việc đào tạo, phải có chế độ đãi ngộ rất là tốt thì mới thu hút được những nhà khoa học cũng như những cán bộ kỹ thuật làm việc trong lĩnh vực ĐHN. PHẠM TUYÊN Cần “tổng công trình sư” dám quyết, dám chịu trách nhiệm Trao đổi với PV Tiền Phong, chuyên gia năng lượng Hà Đăng Sơn (ảnh), Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu năng lượng và tăng trưởng xanh (Liên hiệp các Hội KHKT Việt Nam), cho rằng, các dự án điện hạt nhân ở Việt Nam bên cạnh yếu tố phải chuẩn bị kỹ về vốn, đẩy nhanh đào tạo nhân lực, việc tìm và giao trách nhiệm cho một “tổng công trình sư” dám quyết, dám chịu trách nhiệm sẽ giúp dự án an toàn, về đích đúng tiến độ. Một nhà máy điện hạt nhân ở Pháp “Ngoài việc phải tuân thủ những quy định của quốc tế, chúng ta phải hoàn thiện hệ thống luật pháp Việt Nam đối với lĩnh vực điện hạt nhân cũng như có các cơ chế về tài chính rất đặc biệt cho các trường trong đào tạo kỹ sư, đào tạo nhân lực cũng như mời các chuyên gia ở các nước về tham gia làm ĐHN ở Việt Nam. Điểm quan trọng nữa là phải có người “đứng mũi chịu sào” làm tổng công trình sư với các thẩm quyền đặc biệt, dám quyết, dám chịu trách nhiệm trong các vấn đề liên quan đến triển khai dự án ĐHN như chúng ta đã làm với các công trình lịch sử của ngành điện như Sơn La, Lai Châu hay đường dây 500 kV mạch 1 trước đây” - Chuyên gia năng lượng Hà Đăng Sơn, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu năng lượng và tăng trưởng xanh (Liên hiệp các Hội KHKT Việt Nam).

6 n Thứ Ba n Ngày 18/2/2025 KHOA GIÁO TÌM CHỖ SỚM Anh Nguyễn Thế Dũng, quận Đống Đa, Hà Nội cho biết, năng lực của con khó có cơ hội vào học trường công, gia đình đang tìm hiểu và lựa chọn một trong hai trường là THPT Archimedes cơ sở Đông Anh và THPT Marie Curie cơ sở Long Biên. Đây là hai trường ngoài công lập, cách xa nhà nhưng có xe đưa đón, có trường tổ chức ăn bán trú và dạy 2 buổi/ngày, phù hợp với nhu cầu của gia đình. Chị Trịnh Thị Ngần (Hà Đông) cũng đang tìm chỗ học trường THPT ngoài công lập tại quận Hà Đông. Chị Ngần xác định con không đủ năng lực thi vào trường THPT công lập nên sớm tìm trường ngoài công lập xét học bạ. Tuy nhiên, năm 2024, Trường THPT Tô Hiến Thành (Hà Đông, Hà Nội) tuyển sinh lớp 10 “chui” nên chị Ngần lo lắng tình huống tương tự xảy ra với những trường THPT ngoài công lập nơi chị muốn con xét tuyển. Ghi nhận của phóng viên cho thấy, áp lực tuyển sinh lớp 10 thời gian qua tại Hà Nội, căng thẳng nhất là các quận Hà Đông, Thanh Xuân, Cầu Giấy. Đây là những quận có tốc độ tăng dân số cơ học nhanh do tập trung số lượng lớn các khu chung cư, trường học xây mới không đáp ứng kịp. Theo ngành GD&ĐT quận Hà Đông, năm học 2024-2025 toàn quận có 144 trường học của 3 cấp mầm non, tiểu học, THCS, trong đó có 23 trường THCS, 7 trường liên cấp. Như vậy, nếu tính số trường THCS thì quận Hà Đông có 30 trường nhưng chỉ có 3 trường THPT công lập là THPT Quang Trung, THPT Lê Quý Đôn, THPT Trần Hưng Đạo và 1 trường THPT chất lượng cao là THPT Lê Lợi. Tổng chỉ tiêu tuyển sinh lớp 10 năm 2024 của 3 trường THPT công lập của quận Hà Đông là 2.025 học sinh trên tổng số gần 7.000 học sinh tốt nghiệp THCS. Trên mạng xã hội, trong một hội nhóm phụ huynh có gần 160.000 thành viên, mấy ngày nay câu chuyện được quan tâm nhất là lựa chọn trường ngoài công lập khi con không trúng tuyển lớp 10 trường công. Một phụ huynh xin thông tin các trường THPT ngoài công lập chất lượng tốt tại Hà Nội chỉ trong thời gian ngắn đã có hàng trăm lượt phản hồi. Các phụ huynh quan tâm tới chất lượng đào tạo, địa điểm, học phí và hình thức tuyển sinh, trong đó quan tâm nhất là những trường chất lượng tốt nhưng xét tuyển học bạ để tăng cơ hội trúng tuyển. Từ đầu tháng 12/2024, nhiều trường THPT tư thục tại Hà Nội đã công bố thông tin tuyển sinh năm học 2025-2026 cùng các phương án xét tuyển. Trường THPT Đoàn Thị Điểm thông báo phát hành hồ sơ tuyển sinh lớp 10 từ ngày 18/2. Phụ huynh, học sinh có thể đăng kí dự tuyển bằng hai hình thức trực tiếp hoặc trực tuyến. Trường THCS - THPT Lê Quý Đôn công bố tuyển 240 chỉ tiêu lớp 10, hình thức xét tuyển là học bạ THCS. Trường phát hành hồ sơ tuyển sinh từ ngày 17/2. Trường THCS và THPT Lý Thái Tổ tuyển sinh 480 học sinh lớp 10 cho năm học 2025-2026, nhận hồ sơ từ ngày 10-21/2, công bố kết quả xét tuyển vào 24/2. Trước đó, một số trường tư thục đã công bố sớm lịch nhận hồ sơ tuyển sinh lớp 10 trong tháng 12/2024. Trường THPT Ngôi sao Hoàng Mai thông báo tuyển sinh Ngoài các trường THCS tuyển sinh theo tuyến, ở một số tỉnh, thành phố có mô hình trường chất lượng cao, trường tư thục thường tiếp nhận số lượng hồ sơ dự tuyển cao hơn chỉ tiêu tuyển sinh. Do đó, những năm trước tại Hà Nội, các trường chất lượng cao và trường tư thục "hot" đều có phương án tuyển sinh lớp 6 riêng, thu hút được sự quan tâm lớn của hàng chục nghìn phụ huynh, học sinh. Năm nay, Bộ GD&ĐT ban hành Thông tư số 30 quy chế tuyển sinh THCS - THPT, trong đó đối với THCS chỉ quy định một hình thức tuyển sinh duy nhất là xét tuyển. Quy định này khiến phụ huynh, các trường THCS ngoài công lập hằng năm có lượng học sinh đăng ký dự tuyển đông đứng ngồi không yên. Thời điểm này, Sở GD&ĐT Hà Nội, nơi có nhiều trường THCS chất lượng cao, trường tư "hot" vẫn chưa có bộ tiêu chí xét tuyển áp dụng cho tất cả các trường cũng như chưa có tiêu chí riêng hướng dẫn các trường sau khi xét tuyển theo tiêu chí chung nhưng vẫn có số học sinh đáp ứng nhiều hơn chỉ tiêu được giao sẽ phải tuyển sinh theo phương án nào. Chị Trần Quỳnh Nga ở quận Cầu Giấy (Hà Nội) cho biết, năm nay gia đình sẽ nộp hồ sơ dự tuyển cho con vào một số trường như: THCS - THPT Nguyễn Tất Thành; THCS Cầu Giấy, THCS - THPT Lương Thế Vinh. Tham khảo đề thi các trường qua các năm thấy đề rất khó, có sự phân hóa rõ rệt và nếu không đi luyện thi khó có thể lọt qua “khe cửa hẹp” bởi các trường này hằng năm có đến hàng nghìn học sinh dự thi nhưng chỉ tuyển rất ít. Theo chị Nga, thi vào các trường THCS hằng năm có tỉ lệ chọi cao nên cả phụ huynh và con đều rất áp lực. “Hiện tại, mình đang hồi hộp ngóng các trường công bố phương án tuyển sinh năm nay liệu có khác gì những năm trước. Nếu có sự khác biệt quá lớn, phụ huynh sẽ trở tay không kịp”, chị nói. Không riêng chị Nga, nhiều phụ huynh có con thi vào lớp 6 năm nay cũng "nín thở" chờ phương án tuyển sinh mới. Trong khi đó, nhiều trường THCS "hot" khối tư thục đã công bố phương án tuyển sinh như: Marie Curie, Hệ thống giáo dục Archimedes, Trường THCS - THPT Nguyễn Siêu, THCS Đoàn Thị Điểm, THCS - THPT Lương Thế Vinh… KHÔNG NÊN CHẠY ĐUA LUYỆN THI PGS Đặng Quốc Thống, Chủ tịch Hội đồng Trường THCS - Sở GD&ĐT Hà Nội chưa công bố kế hoạch tuyển sinh đầu cấp (lớp 1, lớp 6, lớp 10), nhưng nhiều phụ huynh đã lo tìm trường ngoài công lập để chuẩn bị phương án 2 cho con. Thi tuyển sinh lớp 10 THPT công lập năm học 2024-2025 ẢNH: NHƯ Ý Ngóng phương án từ trường chất lượng cao Học sinh lớp 6 Trường THCS Cầu Giấy, một trong những trường chất lượng cao của TP Hà Nội Đến thời điểm này, nhiều phụ huynh có con thi tuyển vào lớp 6 các trường top đầu của Hà Nội nóng lòng chờ phương án của các trường THCS chất lượng cao. Ông Nguyễn Xuân Thành, Vụ trưởng Vụ Giáo dục trung học (Bộ GD&DT) cho biết, cùng với phương thức tuyển sinh THCS là xét tuyển, Bộ GD&ĐT giao cho các sở GD&ĐT xây dựng bộ tiêu chí xét tuyển lớp 6 đồng thời có hướng dẫn tiêu chí riêng đối với các trường sau khi thực hiện việc xét tuyển theo tiêu chí chung vẫn có số học sinh đáp ứng yêu cầu nhiều hơn chỉ tiêu nhà trường được giao. TUYỂN SINH ĐẦU CẤP 2025: Phụ huynh tất bật tìm phương Trao đổi với phóng viên, lãnh đạo Sở GD&ĐT Hà Nội khẳng định chưa có thông tin cụ thể về tuyển sinh lớp 10 công lập năm học 2025-2026. Để đáp ứng tốt với yêu cầu của kì tuyển sinh lớp 10 đầu tiên theo chương trình mới, Sở GD&ĐT Hà Nội yêu cầu các nhà trường nghiêm túc triển khai chương trình năm học, dạy học đầy đủ các môn học, hoạt động giáo dục, tuyệt đối không chủ quan, không dạy học lệch. Trong quá trình dạy học, ôn tập, các trường cần bám sát yêu cầu của chương trình và đề minh họa các môn kì thi tuyển sinh lớp 10 do Sở đã công bố.

RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==