Đây là ngành công nghiệp mới nên các trường cũng phải "vừa chạy vừa xếp hàng”. KHỞI ĐỘNG LẠI, CẦN BẮT ĐẦU TỪ ĐÂU? Trao đổi với PV Tiền Phong, TS. Trịnh Văn Toàn, Trưởng phòng Quản lí Đào tạo, Trường ĐH Điện lực, cho hay, trường là một trong sáu đơn vị được Chính phủ chỉ đạo, phân công đào tạo nhân lực cho Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận theo Quyết định số 1558 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt đề án “Đào tạo và phát triển nguồn nhân lực trong lĩnh vực năng lượng nguyên tử” năm 2010. Nhà trường đã đào tạo được 2-3 khóa sinh viên. Năm 2016, nhà trường mở ngành Công nghệ kĩ thuật hạt nhân để tuyển sinh nhưng cũng năm đó, Quốc hội ban hành Nghị quyết số 31/2016/ QH14 về việc dừng thực hiện chủ trương đầu tư dự án điện hạt nhân Ninh Thuận. Các hoạt động đào tạo liên quan đến điện hạt nhân dừng lại từ đó, phòng thí nghiệm với 25 mẫu thử cũng cửa đóng then cài. Theo ông Toàn, năm 2024, Quốc hội có Nghị quyết tái khởi động dự án điện hạt nhân Ninh Thuận, nhà trường cũng khởi động lại chương trình đào tạo. Sau khi có thông tin tái khởi động nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận, nhà trường đã rà soát lại chương trình, phối hợp trong và ngoài nước để sẵn sàng xây dựng chương trình đào tạo ngành điện hạt nhân. “Năm 2025, nhà trường chính thức tuyển sinh trở lại với số lượng 80 sinh viên ngành học này”, ông Toàn nói. PGS. TS Nguyễn Phong Điền, Phó Giám đốc ĐH Bách khoa Hà Nội, chia sẻ, từ trước tới nay, trường chưa có một chuyên ngành nào đào tạo trực tiếp về năng lượng hạt nhân. Nhưng từ lâu, ĐH Bách khoa Hà Nội đã đào tạo kĩ thuật hạt nhân để phục vụ lĩnh vực y học, công nghiệp. Hiện ĐH Bách khoa Hà Nội duy trì mỗi năm 70 - 80 sinh viên kĩ thuật hạt nhân. ĐH Bách khoa Hà Nội có một chuyên ngành hẹp khác chủ yếu áp dụng kĩ thuật hạt nhân là Vật lí y khoa. PGS Điền cho hay, năm 2010, Quốc hội có chủ trương xây dựng nhà máy điện hạt nhân và từ năm 2014, ĐH Bách khoa Hà Nội (khi đó là Trường ĐH Bách khoa Hà Nội) đã xây dựng đề án đào tạo nhân lực trong lĩnh vực năng lượng hạt nhân cho đất nước. Nhà trường đã khởi động chương trình này và có khoảng 100 kĩ sư được đào tạo. Tuy nhiên, do sự gián đoạn về chính sách, nhà trường dừng tuyển sinh, đào tạo. Phần lớn sinh viên này được đào tạo chuyển tiếp sang lĩnh vực khác như Công nghệ thông tin hoặc nếu tiếp tục công tác trong ngành năng lượng thì học thêm bằng cấp khác như kĩ thuật điện để chuyển đổi phù hợp với công việc. “Điều này đồng nghĩa với việc từ đó đến nay họ không được cập 4 n Thứ Bảy n Ngày 15/2/2025 THỜI SỰ Song song với việc chuẩn bị các hạ tầng về thể chế, pháp luật, nguồn vốn để xây dựng nhà máy điện hạt nhân, các trường đại học (ĐH) cần đào tạo nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu. Thí sinh tìm hiểu thông tin tuyển sinh năm 2025 của ĐH Bách khoa Hà Nội Ông Nguyễn Phong Điền nêu thực tế, điện hạt nhân không chỉ dừng lại ở việc xây dựng nhà máy. Bởi việc xây dựng có thể bằng công nghệ nước ngoài, nhà thầu nước ngoài nhưng vận hành, duy tu, bảo trì, sửa chữa, xử lí chất thải, đặc biệt vận hành để hòa được vào lưới điện quốc gia phải có nguồn nhân lực của chính Việt Nam. Nên bên cạnh thúc đẩy xây dựng nhà máy, Chính phủ cần quyết liệt đặt hàng đào tạo nhân lực. ĐH Bách khoa Hà Nội khi đó sẽ đào tạo kĩ sư vận hành lò phản ứng ở mức cơ bản (kĩ sư Vật lí) và được gửi ra nước ngoài học tiếp để tiếp cận công nghệ mới. Bài 2: PHÁT TRIỂN ĐIỆN HẠT NHÂN TẠI VIỆT NAM: Tại Hội nghị về phát triển nguồn nhân lực phục vụ chương trình điện hạt nhân do Bộ Công Thương tổ chức đầu tháng 1, đại diện Bộ Công Thương cho biết, theo khuyến cáo của Tổ chức Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA), Tập đoàn Điện lực Pháp (EDF), Tập đoàn ATOMSTROYEXPORT của Liên bang Nga và một số cơ quan về điện hạt nhân khác, nhu cầu nhân lực cho tổ chức vận hành một nhà máy điện hạt nhân với 2 tổ máy, công suất khoảng 2 x1.000 MWe (2.000 MWe) cần khoảng 600 - 1.200 người có trình độ từ trung cấp đến đại học, thuộc các chuyên ngành khác nhau. Yêu cầu về thời gian đào tạo cũng như kinh nghiệm thực tiễn của một số vị trí quan trọng trong nhà máy điện hạt nhân có thể phải từ 5-10 năm. Trong điều kiện Việt Nam, để đảm bảo tiếp nhận chuyển giao công nghệ, vận hành, duy tu, bảo dưỡng nhà máy an toàn, cần khoảng 1.200 người cho các vị trí như: kiểm soát an toàn và bảo vệ bức xạ, quản lý dự án, quản lý và lãnh đạo nhà máy, vận hành khai thác - điều hành các lò, bảo trì và hỗ trợ kỹ thuật và các dịch vụ khác… Như vậy, trong trường hợp tái triển khai cả 2 dự án nhà máy điện hạt nhân (Ninh Thuận 1 và Ninh Thuận 2, công suất 2x2.000 MW), nhu cầu nhân lực tương ứng sẽ là 2.400 người. Kinh nghiệm của một số nước có ngành hạt nhân phát triển cho thấy, ngoài số nhân lực phục vụ trực tiếp cho nhà máy điện hạt nhân nêu trên còn cần khoảng 350 người có trình độ thạc sĩ, tiến sĩ các chuyên ngành luật và pháp quy hạt nhân, các chuyên gia nghiên cứu và phát triển, các chuyên gia chu trình nhiên liệu... phục vụ nghiên cứu, quản lí, vận hành, khai thác, đảm bảo an toàn cho nhà máy điện hạt nhân. Số lượng nhân lực nêu trên chưa tính đến nhu cầu nhân lực cho quản lý nhà nước, nghiên cứu viên tại các viện nghiên cứu và đội ngũ giảng viên trong các cơ sở giáo dục. Nếu tính trung bình mỗi 12 nhân lực lao động trong ngành điện hạt nhân có tương ứng 1 nghiên cứu viên; 20 sinh viên cần có 1 giảng viên, tổng nhu cầu nhân lực cho nhóm này sẽ khoảng 250 người. CÁC TRƯỜNG Y CŨNG PHẢI VÀO CUỘC Việc xử lí, bảo vệ sức khỏe con người khi có sự cố hạt nhân cũng cần được đặt ra khi Việt Nam xây dựng, vận hành nhà máy điện hạt nhân. GS.TS Trần Diệp Tuấn, Chủ tịch Hội đồng trường, Trường ĐH Y Dược TPHCM, cho biết, tại các trường ĐH ở Việt Nam nói chung và nhóm trường ĐH Y dược nói Cơ chế và mô hình nào cho đầu tư PGS.TS Nguyễn Phong Điền, Phó Giám đốc ĐH Bách khoa Hà Nội Cần nhiều nhân lực điện hạt nhân Trong trường hợp tái triển khai cả 2 dự án nhà máy điện hạt nhân (Ninh Thuận 1 và Ninh Thuận 2, công suất 2x2.000 MW), nhu cầu nhân lực tương ứng sẽ là 2.400 người. Thí sinh tìm hiểu thông tin tuyển sinh của Trường ĐH Y Hà Nội ẢNH: HOA BAN
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==