THỨ BẢY 15/2/2025 SÕ 46 0977.456.112 Trả lại sự tôn nghiêm CHUYỆN HÔM NAY Hai tháng nay, những quy định mới liên quan đến dạy thêm, học thêm trong nhà trường của Bộ GD&ĐT khiến dư luận đặc biệt quan tâm. XEM TIP TRANG 7 n NGHIÊM HUÊ mới có kiến thức Thông tư 29 quy định cấm dạy thêm, học thêm ở cấp tiểu học ẢNH MINH HỌA: NHƯ Ý TRANG 6 + 7 TỰ HỌC TRANG 10 NGƯỜI MẮC BỆNH TIM MẠCH CẦN BIT TRANG 3 CÁN BỘ, ĐẢNG VIÊN PHẢI TRỌNG LIÊM SỈ, DANH DỰ, KHÔNG XA HOA, LÃNG PHÍ CHỈ THỊ BỘ CHÍNH TRỊ: TRANG 4 + 5 Cơ chế và mô hình nào cho đầu tư nhân lực? PHÁT TRIỂN ĐIỆN HẠT NHÂN TẠI VIỆT NAM: Đại biểu Phạm Văn Hòa (đoàn Đồng Tháp) cho rằng việc sửa đổi Luật là cần thiết, đảm bảo sự hoạt động thông suÕt cơ quan hành pháp Nhà nước ẢNH: TTXVN TRANG 2 Phân cấp, phân quyền phải đi đôi với phân bổ nguồn lực QUỐC HỘI THẢO LUẬN SỬA ĐỔI LUẬT TỔ CHỨC CHÍNH PHỦ: TIÊM VẮC XIN CÚM: SIT DẠY THÊM, HỌC THÊM Hướng tới nền giáo dục không dạy thêm TRANG 14 Trao yêu thương để thấu hiểu hơn TRANG 2 Hỗ trợ tháo dỡ, di dời hơn 5.000 ngôi nhà để làm cao tÕc đường bộ TRANG 3 Ba yếu tÕ để bộ máy mới vận hành hiệu quả
2 THỜI SỰ n Thứ Bảy n Ngày 15/2/2025 QUAÛNG CAÙO PHAÙT HAØNH Haø Noäi: ÑT: (024)39432758; Fax: (024)39435285 TP.HCM: ÑT: (028)38469860; Fax: (028)38480015 Trong giôø haønh chính (024)39439664 Ngoaøi giôø 0908988666 (Nguyeãn Haèng) n Toång thö kyù toøa soaïn: MINH TOAÛN n Thieát keá : TRUNG DUÕNG n Giaù: 5.500 ñoàng n Ban ñaiï dienä taiï thanø h pho á Ho à Chí Minh: 384 Nam Kyø Khôiû Nghóa, phöônø g 8, Q3. ÑT: (028) 3848 4366, E-mail: tienphonghcm@gmail.com n Ban ñaiï dienä taiï mienà Trung: 19 Ngoâ Gia Tö ï - Ña ø Nanü g, ÑT: (0236)3828 039, E-mail: banmientrung@baotienphong.com.vn n Ban ñaiï dienä taiï Bacé Trung Bo:ä 21 Ho à Xuanâ Höông, TP Vinh, Ngheä An. ÑT: (0238)8602345 n Ban ñaiï dienä taiï ÑBSCL: 103 Tranà Vanê Hoaiø , phöônø g Xuanâ Khanù h, quanä Ninh Kieuà , TP Canà Thô. ÑT: (0292)3823823, Email: baotienphongdbscl@gmail.com n Ban ñaiï dienä taiï Tayâ Nguyenâ va ø Nam Trung Boä : 52 Tranà Nhatä Duatä - TP Buonâ Ma Thuotä - Ñaké Laékê , ÑT: (0262)3950029, E-mail: baotienphongtaynguyen@gmail.com n Ban ñaiï dienä taiï Tayâ Bacé Bo:ä 243 Ngoâ Quyenà , TP Laoø Cai, tænh Laoø Cai. ÑT: 0904938689, E-mail: vptaybacbotp@gmail.com n Ban ñaiï dienä taiï Ñonâ g Bacé Bo:ä 18 Le â Thanh Nghò, phöônø g Honà g Ha,ø TP Ha ï Long, tænh Quanû g Ninh; E-mail: bandongbac@baotienphong.com.vn n Toøa soaïn: 15 Hoà Xuaân Höông - Haø Noäi. ÑT: 3943 4031 - 38227526 - 38227524 - 38227525 - 39433216 - 39434302 - 3822 6127, Fax: (024) 39430693 - E-Mail: toasoan@baotienphong.com.vn, ISSN 0866-0827 Website: www.tienphong.vn n Toång Bieân taäp: PHUØNG COÂNG SÖÔÛNG n Phoù Toång bieân taäp: LEÂ MINH TOAÛN n In taiï : Cty TNHH MTV in Quanâ ñoiä 1, Cty in baoù Nhanâ Danâ Ña ø Nanü g, Cty TNHH MTV in Ñakê Lakê , Xöônû g in Quanâ khu IV, Cty TNHH MTV in Quanâ ñoiä 2, TPHCM Hơn nữa, việc sửa đổi luật sẽ tạo hành lang pháp lý để xử lý những vấn đề thực tiễn, tháo gỡ các “điểm nghẽn” về thể chế và khơi thông nguồn lực phục vụ cho phát triển kinh tế-xã hội của đất nước. TĂNG TÍNH CHỦ ĐỘNG, SÁNG TẠO Dự thảo Luật Tổ chức Chính phủ (sửa đổi) gồm 05 chương, 31 điều. So với Luật hiện hành, dự thảo này giảm 02 chương, giảm 19 điều. Đánh giá cao việc sửa đổi luật, theo đại biểu Trần Quốc Tuấn (đoàn Trà Vinh), với các quy định về phân cấp, phân quyền và được luật hóa sẽ giúp các địa phương giải phóng nguồn lực, phục vụ cho phát triển kinh tế-xã hội trong thời gian tới. Tuy nhiên, để tổ chức triển khai thực hiện thuận lợi và thông suốt các nội dung phân quyền, đại biểu đề xuất cần bổ sung nội dung vào Điều 18 của Dự thảo Luật về trách nhiệm của Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ với tư cách là thành viên Chính phủ, trình cấp có thẩm quyền xem xét quyết định việc phân quyền cho địa phương khi có đủ điều kiện, năng lực cần thiết, đồng thời phải bổ sung quy định giám sát chặt chẽ nội dung này. “Có như vậy, việc thực hiện mới hiệu quả và các điểm nghẽn mới được tháo gỡ, các nguồn lực mới có thể được giải phóng tốt nhất, nhằm phục vụ cho phát triển kinh tế-xã hội của đất nước,” đại biểu nêu quan điểm. Theo đại biểu Đồng Ngọc Ba (đoàn Bình Định), Luật Tổ chức Chính phủ là đạo luật cốt lõi giúp thực hiện cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy. Chia sẻ với các ý kiến đưa ra, theo ông việc xây dựng luật này cần chặt chẽ, có sự thống nhất, đồng bộ với các luật, đặc biệt giữa luật này với Luật Tổ chức Quốc hội và Luật Tổ chức chính quyền địa phương và tuân thủ Hiến pháp cũng như thể chế hóa đầy đủ các chỉ đạo của cấp có thẩm quyền. Nhấn mạnh việc phân cấp, phân quyền, đại biểu Đồng Ngọc Ba cho rằng việc phân cấp, phân quyền đã thể chế hóa đúng và đầy đủ quy định của Hiến pháp, đầy đủ những chỉ đạo của cấp có thẩm quy định, đảm bảo quyền lực Nhà nước tập trung thống nhất, có sự phân công phối hợp giữa các cơ quan trong việc thực hiện lập pháp, hành pháp, tư pháp. Khi triển khai quyền lực Nhà nước cần có sự phân công quyền lực giữa các cơ quan, các cấp chính quyền, giữa Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ với địa phương. “Như dự thảo hiện nay phân quyền phải đảm bảo bằng luật, do đó khi thảo luận cần đánh giá cấp Trung ương thì Quốc hội, Chính phủ phải làm gì, chính quyền địa phương cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã thực hiện nhiệm vụ gì phải tính toán rất rõ, cụ thể, đánh giá tác động để phân quyền cho các cấp này,” đại biểu Đồng Ngọc Ba nói. Còn theo đại biểu Dương Khắc Mai (đoàn Đắk Nông), việc phân cấp, phân quyền phải đi đôi với phân bổ nguồn lực để các chủ thể được phân cấp, phân quyền, ủy quyền “thực hiện khả thi trong thực tế”. Đại biểu cho rằng cần chú ý đến vấn đề năng lực thực hiện các chủ thể này để phân cấp phân quyền, phân bổ nguồn lực hợp lý, đảm bảo tính hiệu quả.” CẦN CƠ CHẾ “THẨM ĐỊNH HIỆU QUẢ PHÂN CẤP” Liên quan đến vấn đề phân cấp, phân quyền, đại biểu Thạch Phước Bình (đoàn Trà Vinh) cho hay, khoản 5 Điều 5 dự thảo Luật chưa có quy định về cơ chế cụ thể để thực hiện trách nhiệm giải trình của Chính phủ trước nhân dân. Việc minh bạch thông tin và giải trình chính sách vẫn còn nhiều hạn chế trong thực tế, do vậy, đại biểu đề xuất bổ sung quy định về cơ chế thực hiện trách nhiệm giải trình theo hướng bổ sung khoản 7 vào Điều 6 dự thảo Luật nội dung “Chính phủ có trách nhiệm giải trình công khai trước nhân dân và Quốc hội về các chính sách lớn thông qua các báo cáo định kỳ, phiên chất vấn công khai và cơ chế phản biện xã hội do Mặt trận tổ quốc Việt Nam tổ chức”. Nêu tại khoản 3 Điều 6 dự thảo Luật về nguyên tắc phân định thẩm quyền quy định Chính phủ hướng dẫn chính quyền địa phương thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn được phân quyền, đại biểu Thạch Phước Bình nêu quy định này chưa làm rõ “ranh giới” giữa phân quyền, tức là trao quyền quyết định độc lập và phân cấp là trao quyền thực hiện nhưng lại chịu sự chỉ đạo từ trên xuống. “Nếu không có ‘ranh giới’ rõ ràng, có thể xảy ra tình trạng Chính phủ vẫn can thiệp sâu vào công việc của địa phương, làm giảm tính chủ động của chính quyền địa phương”, đại biểu đoàn Trà Vinh nói. Ông cũng đề nghị làm rõ khái niệm “phân quyền” và “phân cấp” theo hướng: Phân quyền là chính quyền địa phương có quyền quyết định độc lập trong một số lĩnh vực (như phát triển kinh tế-xã hội địa phương); phân cấp là việc chính quyền địa phương được giao thực hiện một số nhiệm vụ theo quy định của Chính phủ, nhưng vẫn chịu sự giám sát. Cùng ý kiến này, đại biểu Phạm Văn Hòa (đoàn Đồng Tháp) cho rằng việc sửa đổi luật là rất cần thiết, tạo hành lang pháp lý trong việc tinh gọn và tổ chức bộ máy, đảm bảo hoạt động thông suốt cơ quan hành pháp Nhà nước. Trong khi đó, đại biểu Trần Văn Khải (đoàn Hà Nam) phân tích, việc phân quyền không rõ ràng có thể dẫn đến sự chồng chéo giữa Trung ương và địa phương, đơn cử một số nhiệm vụ trọng yếu (quy hoạch, đầu tư công, quản lý đất đai, môi trường) có thể vừa thuộc trách nhiệm của Chính phủ, vừa thuộc thẩm quyền của địa phương, dễ dẫn đến tranh chấp trong thực thi chính sách, thậm chí nếu Trung ương vẫn giữ quyền ra quyết định nhưng giao địa phương thực thi mà không rõ trách nhiệm, có thể dẫn đến thiếu đồng bộ và trì trệ trong triển khai. PV (Tổng hợp) Tại hội nghị, các đại biểu báo cáo và trao đổi thông tin về tình hình triển khai dự án 3.000km tại các địa phương; công tác tham gia hỗ trợ việc thi công dự án. Theo báo cáo của 23 tỉnh, thành Đoàn, các đơn vị đã thành lập 283 đội hình thanh niên tình nguyện với 5.655 đoàn viên, thanh niên tham gia hỗ trợ tháo dỡ 5.321 nhà, 1.525 công trình chuồng trại, vật kiến trúc… Có 11 tỉnh, thành Đoàn đã tổ chức 282 lượt kiểm tra, giám sát tại cơ sở nhằm đôn đốc việc triển khai thực hiện các hoạt động tình nguyện, đồng thời thăm hỏi các đội tình nguyện tham gia hỗ trợ hoàn thành 3.000km đường bộ cao tốc. Phát biểu kết luận hội nghị, anh Nguyễn Tường Lâm cho biết, các nội dung nhiệm vụ của tổ chức Đoàn tham gia đợt thi đua tình nguyện hỗ trợ hoàn thành 3.000 km đường bộ cao tốc được triển khai hiệu quả. Nhiệm vụ tuyên truyền, vận động người dân, chăm lo hỗ trợ và động viên người lao động, tuyên truyền trên các kênh thông tin… được thực hiện tốt. Anh Lâm lưu ý, trong thời gian tới, còn nhiều nội dung cần sự vào cuộc quyết liệt của hệ thống chính trị, trong đó có tổ chức Đoàn. Chúng ta phải thống nhất, xác định rõ trách nhiệm của mình, xác định đây là dịp quan trọng để thể hiện hình ảnh tổ chức Đoàn trong tham gia các công trình trọng điểm của đất nước. Các tỉnh, thành Đoàn phải xác định rõ người, rõ việc; trao đổi với các sở GTVT và đơn vị quản lý dự án để thống nhất công việc cụ thể của Đoàn, thực hiện hiệu quả các nhiệm vụ. Anh Lâm đề nghị, các tỉnh thành Đoàn tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền cho đoàn viên, thanh niên và nhân dân về ý nghĩa dự án, góp phần đẩy nhanh hơn công tác giải phóng mặt bằng. Tổ chức các hoạt động thăm hỏi, động viên lực lượng thi công; hỗ trợ người dân trong vùng dự án tái định cư và nghiên cứu, rà soát để có các giải pháp, hoạt động cụ thể để giúp đỡ người các trường hợp chịu tác động từ dự án. Bên cạnh đó, Đoàn Thanh niên cần đưa nhiệm vụ hỗ trợ đảm bảo an toàn giao thông, an toàn tài sản thi công vào kế hoạch. PV Quốc hội thảo luận ở hội trường về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội quy định về việc xử lý một số vấn đề liên quan đến sắp xếp tổ chức bộ máy nhà nước ẢNH: TTXVN Hỗ trợ tháo dỡ, di dời hơn 5.000 ngôi nhà để làm cao tốc đường bộ “Nếu không có ‘ranh giới’ rõ ràng, có thể xảy ra tình trạng Chính phủ vẫn can thiệp sâu vào công việc của địa phương, làm giảm tính chủ động của chính quyền địa phương”, đại biểu Thạch Phước Bình (đoàn Trà Vinh) nói. Ông đề nghị làm rõ khái niệm “phân quyền” và “phân cấp” theo hướng: Phân quyền là chính quyền địa phương có quyền quyết định độc lập trong một số lĩnh vực (như phát triển kinh tế-xã hội địa phương); phân cấp là việc chính quyền địa phương được giao thực hiện một số nhiệm vụ theo quy định của Chính phủ, nhưng vẫn chịu sự giám sát. Thảo luận tại Hội trường Quốc hội sáng 14/2, các đại biểu đều thể hiện sự đồng thuận cao về sự cần thiết sửa đổi toàn diện Luật Tổ chức Chính phủ nhằm tiếp tục đổi mới tổ chức hoạt động của Chính phủ và hệ thống hành chính nhà nước, thực hiện chủ trương sắp xếp tinh gọn tổ chức bộ máy, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền theo tinh thần của Hiến pháp. QUỐC HỘI THẢO LUẬN SỬA ĐỔI LUẬT TỔ CHỨC CHÍNH PHỦ: Ngày 14/2, Trung ương Đoàn tổ chức hội nghị giao ban trực tuyến định kỳ đánh giá kết quả triển khai Đợt thi đua tình nguyện tham gia hỗ trợ hoàn thành 3.000km đường bộ cao tốc. Anh Nguyễn Tường Lâm – Bí thư T.Ư Đoàn, Chủ tịch T.Ư Hội LHTN Việt Nam chủ trì. Phân cấp, phân quyền phải đi đôi với phân bổ nguồn lực
Chỉ thị yêu cầu, cần tuyên truyền sâu rộng, làm cho cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân nhận thức cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư là phẩm chất đạo đức quan trọng hàng đầu của người cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức và tính cấp thiết của việc giáo dục, thực hành cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư trong nội bộ Đảng, hệ thống chính trị và toàn xã hội. “Gắn chặt công tác giáo dục cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư với công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, nhất là công tác cán bộ, học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, thực hiện các quy định của Đảng về trách nhiệm nêu gương, về chuẩn mực đạo đức cách mạng của cán bộ, đảng viên trong giai đoạn mới”, Chỉ thị nêu. Theo Chỉ thị, Bộ Chính trị yêu cầu thực hiện đồng bộ bốn chủ trương lớn: Đẩy mạnh giáo dục cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư để “không muốn tham nhũng, lãng phí, tiêu cực” đi đôi với siết chặt kỷ luật, kỷ cương, tăng cường kiểm tra, giám sát, kiểm soát quyền lực, hoàn thiện thể chế chặt chẽ để “không thể tham nhũng, lãng phí, tiêu cực”; xử lý vi phạm không có vùng cấm, không có ngoại lệ để “không dám tham nhũng, lãng phí, tiêu cực”; nâng cao đời sống cho cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, người lao động để “không cần tham nhũng, tiêu cực”. Bộ Chính trị nêu, cán bộ, đảng viên, trước hết là cán bộ chủ chốt, cán bộ lãnh đạo, quản lý, người đứng đầu cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền các cấp phải nêu gương về học tập và thực hành các chuẩn mực đạo đức cách mạng trong giai đoạn mới, nhất là về cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư: Tâm huyết, trách nhiệm, mẫn cán, tận tụy với công việc được giao; tiết kiệm, không xa hoa, lãng phí; giữ mình trong sạch, không tham nhũng, tiêu cực, không gây phiền hà, sách nhiễu; trung thực, ngay thẳng, công tâm, khách quan; nghiêm túc, gương mẫu chấp hành quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước, quy tắc ứng xử, đạo đức công vụ, nghề nghiệp; thấy đúng phải bảo vệ, thấy sai phải đấu tranh; thực hiện nghiêm Điều lệ Đảng, kỷ luật Đảng, quy định về những điều đảng viên không được làm và những quy định về nêu gương; trọng liêm sỉ, danh dự, chủ động nhận trách nhiệm khi bản thân và người thân tham nhũng, tiêu cực; tích cực tự phê bình và phê bình, chống chủ nghĩa cá nhân, đấu tranh chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực; dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì sự phát triển của đất nước, vì hạnh phúc của nhân dân. Thường xuyên thực hành cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư mọi lúc, mọi nơi, trong công việc và đời sống hằng ngày. Chỉ thị của Bộ Chính trị cũng yêu cầu đổi mới, hoàn thiện nội dung, hình thức, phương pháp để nâng cao hiệu quả công tác giáo dục cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư, phù hợp với từng đối tượng; bồi dưỡng kiến thức, nâng cao kỹ năng cho lực lượng báo cáo viên, giảng viên, giáo viên giảng dạy. Đưa nội dung đạo đức cách mạng nói chung, nội dung cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư nói riêng thành một trong những chương trình chính trong đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị, bồi dưỡng, cập nhật kiến thức cho cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp, chương trình đào tạo, bồi dưỡng cán bộ tại Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, các học viện, trường học trong quân đội, công an, trường chính trị các địa phương, trường đào tạo, bồi dưỡng cán bộ các cấp... Một vấn đề nữa, Chỉ thị nhấn mạnh việc tiếp tục rà soát, bổ sung, hoàn thiện quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước, quy định, quy chế của cơ quan, tổ chức, đơn vị và hương ước, quy ước của cộng đồng dân cư về giáo dục, thực hành cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư, xây dựng văn hóa liêm chính, tiết kiệm, không tham nhũng, lãng phí, tiêu cực để thực hiện trong các cơ quan, tổ chức, đơn vị và hệ thống chính trị. Bổ sung, hoàn thiện và đẩy mạnh thực hiện có hiệu quả Chiến lược quốc gia về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, đặc biệt chú trọng công tác giáo dục liêm chính hướng tới xây dựng xã hội liêm chính, quốc gia liêm chính với lộ trình phù hợp, góp phần xây dựng hệ giá trị quốc gia, hệ giá trị văn hóa, hệ giá trị gia đình và chuẩn mực con người Việt Nam... TRƯỜNG PHONG 3 n Thứ Bảy n Ngày 15/2/2025 THỜI SỰ Thường trực Ban Bí thư Trần Cẩm Tú vừa ký ban hành Chỉ thị số 42 của Bộ Chính trị về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác giáo dục cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư. Đảng viên trẻ tuyên thệ trong lễ kết nạp Đảng (Ảnh minh họa) ẢNH: TĐHN CHỈ THỊ BỘ CHÍNH TRỊ: Cán bộ, đảng viên phải trọng liêm sỉ, danh dự, không xa hoa, lãng phí Theo Chỉ thị mới ban hành của Bộ Chính trị, cán bộ, đảng viên, trước hết là cán bộ chủ chốt, cán bộ lãnh đạo, quản lý, người đứng đầu cấp ủy, tổ chức Đảng, chính quyền các cấp phải thực hiện nghiêm Điều lệ Đảng, kỷ luật Đảng, quy định về những điều đảng viên không được làm và những quy định về nêu gương; trọng liêm sỉ, danh dự, chủ động nhận trách nhiệm khi bản thân và người thân tham nhũng, tiêu cực... Trao đổi với phóng viên Tiền Phong, PGS.TS Nguyễn Trọng Phúc - nguyên Viện trưởng Viện Lịch sử Đảng, phân tích, hiện nay, Việt Nam có điều kiện thuận lợi về mặt chính trị (chế độ chính trị vững mạnh); nền kinh tế phát triển (tốc độ tăng trưởng kinh tế cao); có sự đoàn kết, thống nhất trong Đảng, trong hơn 100 triệu dân; giữ vững ổn định an ninh, quốc phòng; hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng. “Đáng lẽ phải làm sớm hơn, nhưng do nhiều yếu tố chủ quan, khách quan, chúng ta chưa thực hiện được triệt để. Lần này, chúng ta thực hiện quyết liệt, triệt để để tinh giản biên chế, nâng cao năng lực, hiệu quả của bộ máy hệ thống chính trị, giúp củng cố niềm tin của nhân dân”, ông Phúc phân tích. Nguyên Viện trưởng Viện Lịch sử Đảng nhấn mạnh, sau sắp xếp, cũng không thể “nói một cách chủ quan” rằng, bộ máy mới sẽ ngay lập tức hoạt động trơn tru, hiệu quả. “Đương nhiên, phải từ từ, từng bước, tinh thần như Tổng Bí thư Tô Lâm nói là vừa chạy vừa xếp hàng. Chúng ta cứ làm, có vấn đề gì phát sinh sẽ tiếp tục điều chỉnh. Thước đo cuối cùng là nâng cao hiệu lực, hiệu quả của bộ máy”, ông Phúc chia sẻ. Để bộ máy sau sắp xếp đạt được mục đích hiệu lực, hiệu quả, ông Phúc cho rằng, cần chú trọng vào ba yếu tố. Thứ nhất, bộ máy sắp xếp theo hướng tinh, gọn, mạnh, nhưng cần làm rõ chức năng, nhiệm vụ, không để lấn sân, chồng chéo chức năng, nhiệm vụ. Đảng không làm thay Nhà nước. Phải nâng cao vai trò lãnh đạo, cầm quyền của Đảng, nâng cao vai trò quản lý điều hành của nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, phát huy vai trò của MTTQ và các tổ chức chính trị xã hội. “Ở đây đòi hỏi phải làm rõ, chuẩn chỉ hơn về chức năng, nhiệm vụ của từng cơ quan, đơn vị, tổ chức. Căn cứ vào đó, thực hiện quan điểm một cơ quan, đơn vị làm nhiều việc, nhưng một việc chỉ giao cho một cơ quan, đơn vị, cá nhân phụ trách. Một cơ quan, ví dụ như một bộ, có thể quản lý đa ngành”, ông Phúc nói, cho rằng, khi thực hiện sắp xếp, vừa làm vừa điều chỉnh, bộ máy sẽ thích ứng, cái gì cần sẽ bổ sung, không cần thiết sẽ loại bỏ. Yếu tố thứ hai, theo ông Phúc, là vấn đề đội ngũ cán bộ. Qua sắp xếp, tinh gọn bộ máy, đồng thời cũng tinh giản biên chế, sắp xếp, bố trí lại cán bộ để cơ quan, đơn vị hoạt động hiệu lực, hiệu quả. “Lựa chọn cán bộ là công tác cực kỳ quan trọng, là then chốt của then chốt. Nếu bộ máy sau sắp xếp đã rõ chức năng, nhiệm vụ rồi mà không chọn cán bộ đúng thì cũng không hoạt động hiệu quả”, ông Phúc nói. “Phải chọn những cán bộ như thế thì bộ máy mới tốt được. Cán bộ yếu kém, tiêu cực, không đủ trình độ, năng lực, không đáp ứng được yêu cầu thì lại ‘cản trở’ sự phát triển”, ông Phúc nói, đồng thời lưu ý, công tác cán bộ giai đoạn này thực sự rất quan trọng, cần thực hiện một cách trong sáng, minh bạch, dân chủ để lựa chọn cán bộ xứng đáng. “Đây là yếu tố có ý nghĩa quyết định, như Bác Hồ từng nói, cán bộ là cái gốc của mọi công việc, và việc huấn luyện cán bộ là cái gốc của Đảng”, nguyên Viện trưởng Viện Lịch sử Đảng nêu. Yếu tố thứ ba, theo ông Phúc, là phải ứng dụng khoa học công nghệ. Hiện nay, theo ông Phúc, các cán bộ quản lý phải nắm được khoa học công nghệ, phải có trình độ để đáp ứng công việc, đáp ứng những đòi hỏi của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, công nghệ thông tin hiện đại, trí tuệ nhân tạo, chuyển đổi số... TRƯỜNG PHONG Ba yếu tố để bộ máy mới vận hành hiệu quả Để bộ máy sau sắp xếp, tinh gọn đạt được mục đích nâng cao hiệu lực, hiệu quả, PGS.TS Nguyễn Trọng Phúc - nguyên Viện trưởng Viện Lịch sử Đảng, cho rằng, cần chú trọng vào ba yếu tố, trong đó có công tác cán bộ. “Phải nâng cao trình độ khoa học công nghệ, đáp ứng yêu cầu của Nghị quyết 57. Nghị quyết không chỉ nói về đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, mà còn nói về vấn đề cán bộ phải đáp ứng được tiến bộ của khoa học công nghệ hiện nay. Nếu không đáp ứng được thì phải rút lui thôi”. PGS.TS NGUYỄN TRỌNG PHÚC , Nguyên Viện trưởng Viện Lịch sử Đảng
Đây là ngành công nghiệp mới nên các trường cũng phải "vừa chạy vừa xếp hàng”. KHỞI ĐỘNG LẠI, CẦN BẮT ĐẦU TỪ ĐÂU? Trao đổi với PV Tiền Phong, TS. Trịnh Văn Toàn, Trưởng phòng Quản lí Đào tạo, Trường ĐH Điện lực, cho hay, trường là một trong sáu đơn vị được Chính phủ chỉ đạo, phân công đào tạo nhân lực cho Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận theo Quyết định số 1558 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt đề án “Đào tạo và phát triển nguồn nhân lực trong lĩnh vực năng lượng nguyên tử” năm 2010. Nhà trường đã đào tạo được 2-3 khóa sinh viên. Năm 2016, nhà trường mở ngành Công nghệ kĩ thuật hạt nhân để tuyển sinh nhưng cũng năm đó, Quốc hội ban hành Nghị quyết số 31/2016/ QH14 về việc dừng thực hiện chủ trương đầu tư dự án điện hạt nhân Ninh Thuận. Các hoạt động đào tạo liên quan đến điện hạt nhân dừng lại từ đó, phòng thí nghiệm với 25 mẫu thử cũng cửa đóng then cài. Theo ông Toàn, năm 2024, Quốc hội có Nghị quyết tái khởi động dự án điện hạt nhân Ninh Thuận, nhà trường cũng khởi động lại chương trình đào tạo. Sau khi có thông tin tái khởi động nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận, nhà trường đã rà soát lại chương trình, phối hợp trong và ngoài nước để sẵn sàng xây dựng chương trình đào tạo ngành điện hạt nhân. “Năm 2025, nhà trường chính thức tuyển sinh trở lại với số lượng 80 sinh viên ngành học này”, ông Toàn nói. PGS. TS Nguyễn Phong Điền, Phó Giám đốc ĐH Bách khoa Hà Nội, chia sẻ, từ trước tới nay, trường chưa có một chuyên ngành nào đào tạo trực tiếp về năng lượng hạt nhân. Nhưng từ lâu, ĐH Bách khoa Hà Nội đã đào tạo kĩ thuật hạt nhân để phục vụ lĩnh vực y học, công nghiệp. Hiện ĐH Bách khoa Hà Nội duy trì mỗi năm 70 - 80 sinh viên kĩ thuật hạt nhân. ĐH Bách khoa Hà Nội có một chuyên ngành hẹp khác chủ yếu áp dụng kĩ thuật hạt nhân là Vật lí y khoa. PGS Điền cho hay, năm 2010, Quốc hội có chủ trương xây dựng nhà máy điện hạt nhân và từ năm 2014, ĐH Bách khoa Hà Nội (khi đó là Trường ĐH Bách khoa Hà Nội) đã xây dựng đề án đào tạo nhân lực trong lĩnh vực năng lượng hạt nhân cho đất nước. Nhà trường đã khởi động chương trình này và có khoảng 100 kĩ sư được đào tạo. Tuy nhiên, do sự gián đoạn về chính sách, nhà trường dừng tuyển sinh, đào tạo. Phần lớn sinh viên này được đào tạo chuyển tiếp sang lĩnh vực khác như Công nghệ thông tin hoặc nếu tiếp tục công tác trong ngành năng lượng thì học thêm bằng cấp khác như kĩ thuật điện để chuyển đổi phù hợp với công việc. “Điều này đồng nghĩa với việc từ đó đến nay họ không được cập 4 n Thứ Bảy n Ngày 15/2/2025 THỜI SỰ Song song với việc chuẩn bị các hạ tầng về thể chế, pháp luật, nguồn vốn để xây dựng nhà máy điện hạt nhân, các trường đại học (ĐH) cần đào tạo nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu. Thí sinh tìm hiểu thông tin tuyển sinh năm 2025 của ĐH Bách khoa Hà Nội Ông Nguyễn Phong Điền nêu thực tế, điện hạt nhân không chỉ dừng lại ở việc xây dựng nhà máy. Bởi việc xây dựng có thể bằng công nghệ nước ngoài, nhà thầu nước ngoài nhưng vận hành, duy tu, bảo trì, sửa chữa, xử lí chất thải, đặc biệt vận hành để hòa được vào lưới điện quốc gia phải có nguồn nhân lực của chính Việt Nam. Nên bên cạnh thúc đẩy xây dựng nhà máy, Chính phủ cần quyết liệt đặt hàng đào tạo nhân lực. ĐH Bách khoa Hà Nội khi đó sẽ đào tạo kĩ sư vận hành lò phản ứng ở mức cơ bản (kĩ sư Vật lí) và được gửi ra nước ngoài học tiếp để tiếp cận công nghệ mới. Bài 2: PHÁT TRIỂN ĐIỆN HẠT NHÂN TẠI VIỆT NAM: Tại Hội nghị về phát triển nguồn nhân lực phục vụ chương trình điện hạt nhân do Bộ Công Thương tổ chức đầu tháng 1, đại diện Bộ Công Thương cho biết, theo khuyến cáo của Tổ chức Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA), Tập đoàn Điện lực Pháp (EDF), Tập đoàn ATOMSTROYEXPORT của Liên bang Nga và một số cơ quan về điện hạt nhân khác, nhu cầu nhân lực cho tổ chức vận hành một nhà máy điện hạt nhân với 2 tổ máy, công suất khoảng 2 x1.000 MWe (2.000 MWe) cần khoảng 600 - 1.200 người có trình độ từ trung cấp đến đại học, thuộc các chuyên ngành khác nhau. Yêu cầu về thời gian đào tạo cũng như kinh nghiệm thực tiễn của một số vị trí quan trọng trong nhà máy điện hạt nhân có thể phải từ 5-10 năm. Trong điều kiện Việt Nam, để đảm bảo tiếp nhận chuyển giao công nghệ, vận hành, duy tu, bảo dưỡng nhà máy an toàn, cần khoảng 1.200 người cho các vị trí như: kiểm soát an toàn và bảo vệ bức xạ, quản lý dự án, quản lý và lãnh đạo nhà máy, vận hành khai thác - điều hành các lò, bảo trì và hỗ trợ kỹ thuật và các dịch vụ khác… Như vậy, trong trường hợp tái triển khai cả 2 dự án nhà máy điện hạt nhân (Ninh Thuận 1 và Ninh Thuận 2, công suất 2x2.000 MW), nhu cầu nhân lực tương ứng sẽ là 2.400 người. Kinh nghiệm của một số nước có ngành hạt nhân phát triển cho thấy, ngoài số nhân lực phục vụ trực tiếp cho nhà máy điện hạt nhân nêu trên còn cần khoảng 350 người có trình độ thạc sĩ, tiến sĩ các chuyên ngành luật và pháp quy hạt nhân, các chuyên gia nghiên cứu và phát triển, các chuyên gia chu trình nhiên liệu... phục vụ nghiên cứu, quản lí, vận hành, khai thác, đảm bảo an toàn cho nhà máy điện hạt nhân. Số lượng nhân lực nêu trên chưa tính đến nhu cầu nhân lực cho quản lý nhà nước, nghiên cứu viên tại các viện nghiên cứu và đội ngũ giảng viên trong các cơ sở giáo dục. Nếu tính trung bình mỗi 12 nhân lực lao động trong ngành điện hạt nhân có tương ứng 1 nghiên cứu viên; 20 sinh viên cần có 1 giảng viên, tổng nhu cầu nhân lực cho nhóm này sẽ khoảng 250 người. CÁC TRƯỜNG Y CŨNG PHẢI VÀO CUỘC Việc xử lí, bảo vệ sức khỏe con người khi có sự cố hạt nhân cũng cần được đặt ra khi Việt Nam xây dựng, vận hành nhà máy điện hạt nhân. GS.TS Trần Diệp Tuấn, Chủ tịch Hội đồng trường, Trường ĐH Y Dược TPHCM, cho biết, tại các trường ĐH ở Việt Nam nói chung và nhóm trường ĐH Y dược nói Cơ chế và mô hình nào cho đầu tư PGS.TS Nguyễn Phong Điền, Phó Giám đốc ĐH Bách khoa Hà Nội Cần nhiều nhân lực điện hạt nhân Trong trường hợp tái triển khai cả 2 dự án nhà máy điện hạt nhân (Ninh Thuận 1 và Ninh Thuận 2, công suất 2x2.000 MW), nhu cầu nhân lực tương ứng sẽ là 2.400 người. Thí sinh tìm hiểu thông tin tuyển sinh của Trường ĐH Y Hà Nội ẢNH: HOA BAN
5 n Thứ Bảy n Ngày 15/2/2025 THỜI SỰ nhật kiến thức mới và không làm việc trong lĩnh vực hạt nhân”, ông Điền nói. Ngoài ra, từ 2010 - 2016, Việt Nam cử khoảng 200 cán bộ học tập, nghiên cứu lĩnh vực này tại Nga và họ đã quay về. Nhưng đã lâu đội ngũ này không làm việc trong lĩnh vực điện hạt nhân. Trong khi đó, công nghệ trong lĩnh vực hạt nhân đã có nhiều bước tiến, đặc biệt là liên quan đến an toàn sau một loạt sự cố ở Fukushima (Nhật Bản), Chernobyl (Nga). Công nghệ mới đã được thử nghiệm và chạy ổn định. Việt Nam có viện nghiên cứu về năng lượng nguyên tử, có lò phản ứng hạt nhân mini để phục vụ nghiên cứu tại Đà Lạt. ĐH Bách khoa Hà Nội cử cán bộ vào phục hồi và vận hành trở lại nhưng công nghệ rất cũ, chỉ áp dụng đào tạo nguyên lí, nguyên tắc, không thể đào tạo cho công nghệ mới. Hằng năm, ĐH Bách khoa tuyển sinh ngành Vật lí kĩ thuật với khoảng 250 - 300 sinh viên. Trong quá trình học, kiến thức nền tảng có liên quan đến điện hạt nhân như Vật lí chất rắn, Vật lí nguyên tử được đào tạo bài bản. Nhưng ông Điền thừa nhận trang thiết bị chưa được cập nhật với công nghệ mới. “VỪA CHẠY VỪA XẾP HÀNG” Ông Điền cho rằng, chuẩn bị nhân lực ngành điện hạt nhân nên rút kinh nghiệm từ nhà máy lọc dầu Dung Quất. Khi nhà máy hoàn thiện, Việt Nam có rất ít sinh viên được đào tạo ngành hóa dầu. Có giai đoạn kĩ sư hóa dầu làm việc tại nhà máy đều là sinh viên của ĐH Bách khoa Hà Nội. Lúc đó, họ vừa làm vừa học bởi hệ thống kĩ thuật hiện đại, không được học ở ĐH Bách khoa Hà Nội. Nhưng với khả năng tư duy tốt, các kĩ sư tiếp cận thực tế nhanh qua sự tham gia trợ giúp của các chuyên gia nước ngoài. Việc đi đồng thời “2 chân” (học - làm) sẽ khiến các kĩ sư gặp nhiều khó khăn. Vì vậy, giai đoạn đầu vận hành nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận có thể thuê chuyên gia nước ngoài. “Phương án vừa chạy vừa xếp hàng đối với nhân lực nhà máy điện hạt nhân nhanh nhất là Nhà nước đặt hàng, có cơ chế, chính sách thúc đẩy cơ sở vật chất của các trường ĐH đáp ứng yêu cầu đào tạo. Đồng thời cử người ra nước ngoài học tập”, ông Điền nói. Theo ông Điền, để có được nhân lực phục vụ nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận thời gian tới, xa hơn là ngành công nghiệp điện hạt nhân, Việt Nam phải đi “2 chân”, một mặt khác đào tạo nhân lực trong nước có khả năng tiếp thu cái mới trong môi trường thực tế; mặt đào tạo chuyên gia tại nước ngoài để tiếp thu cái mới. Nhưng trước hết phải nâng cấp đội ngũ giảng viên, cơ sở vật chất, xây dựng chương trình đào tạo hợp lí, sau đó mới tuyển sinh và cần từ 2-3 năm. Đào tạo một kĩ sư điện hạt nhân phải mất từ 5-10 năm. “Trước khi chưa có tín hiệu chính chính thức từ Chính phủ về việc đặt hàng đào tạo, ĐH Bách khoa Hà Nội chưa nghĩ đến việc tuyển sinh đào tạo ngành năng lượng hạt nhân. Chúng tôi đã trải qua giai đoạn chuẩn bị gấp rút cho chương trình đào tạo hạt nhân giai đoạn 2014 - 2018. Đề án này vẫn còn nguyên giá trị, chỉ cần nâng cấp. Vấn đề là tín hiệu của Chính phủ về việc quyết tâm và những người đứng đầu Chính phủ trong việc thúc đẩy phát triển điện hạt nhân như thế nào”, ông Điền chia sẻ. NGHIÊM HUÊ ĐỀ NGHỊ ÁP DỤNG HỢP ĐỒNG CHÌA KHÓA TRAO TAY Ngày 14/2, Bộ trưởng Công Thương Nguyễn Hồng Diên thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ trình Quốc hội tờ trình về các cơ chế, chính sách đặc thù đầu tư xây dựng dự án điện hạt nhân Ninh Thuận. Bộ trưởng Bộ Công Thương cho biết, Kỳ họp thứ 8, Quốc hội đã ban hành Nghị quyết cho phép tiếp tục thực hiện chủ trương đầu tư Dự án điện hạt nhân Ninh Thuận. Thực hiện các chủ trương trên, Chính phủ đã chỉ đạo các bộ, ngành khẩn trương triển khai thực hiện các công việc cần thiết nhằm sớm thực hiện dự án. Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu đưa vào vận hành trong năm 2030, Chính phủ nhận thấy cần thiết phải có các cơ chế, chính sách đặc thù. Cụ thể, về lựa chọn nhà thầu, Chính phủ đề nghị Quốc hội cho phép áp dụng hình thức hợp đồng chìa khóa trao tay và triển khai chọn nhà thầu ngay sau khi Quốc hội chấp thuận điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án. Hợp đồng bao gồm các công việc lập dự án đầu tư, thiết kế, cung cấp thiết bị công nghệ, thi công xây dựng công trình… Chính phủ cũng kiến nghị cho phép áp dụng hình thức chỉ định thầu rút gọn đối với các gói thầu tư vấn quan trọng trong giai đoạn chuẩn bị đầu tư và thực hiện dự án… Về phương án tài chính, vốn, Chính phủ đề xuất được đàm phán với Chính phủ các đối tác thực hiện để thu xếp vốn cho dự án theo nhu cầu, cam kết của nhà tài trợ nước ngoài. Chủ đầu tư được vay, vay lại theo điều kiện ưu đãi. Nguồn tăng thu, tiết kiệm chi của ngân sách Trung ương và vốn hợp pháp khác được dùng cho dự án trong trường hợp đàm phán hiệp định vay không thành công, hoặc khoản vay quy mô nhỏ. Các thủ tục lập đề xuất chương trình, dự án sử dụng vốn vay ưu đãi có thể được miễn. Chủ đầu tư có thể dùng vốn vay, vốn trái phiếu để làm vốn đối ứng cho dự án. Chính phủ cũng đề nghị cho phép huy động vốn từ các nguồn vay lại, tín dụng xuất khẩu có bảo lãnh Chính phủ hoặc phát hành trái phiếu doanh nghiệp, Chính phủ... Các cơ quan cho vay lại, tổ chức tài chính, tín dụng được miễn thủ tục thẩm định khi cho vay, cho vay lại vốn ODA, ưu đãi nước ngoài và phát hành trái phiếu. CƠ CHẾ, CHÍNH SÁCH RIÊNG BIỆT Trao đổi với Tiền Phong, đại biểu Quốc hội Hà Sỹ Đồng, quyền Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị cho rằng, để thực hiện thành công dự án này, cần một hệ thống cơ chế, chính sách đặc thù, đảm bảo tính khả thi, hiệu quả và bền vững. Các chính sách này đã được Chính phủ trình Quốc hội xem xét và cần được đánh giá một cách thấu đáo, từ tính cấp thiết, ưu điểm, hạn chế, đến giải pháp hoàn thiện. “Bất kỳ quốc gia nào khi triển khai nhà máy điện hạt nhân cũng đều phải có cơ chế chính sách riêng biệt, bởi lẽ đây là một lĩnh vực đặc thù, yêu cầu vốn đầu tư lớn, công nghệ tiên tiến và sự bảo đảm nghiêm ngặt về an toàn. Dự án điện hạt nhân Ninh Thuận không phải là ngoại lệ”, ông Đồng nói. Ông Phan Đức Hiếu, Ủy viên Thường trực Ủy ban Tài chính - Ngân sách cho hay, để đạt được mục tiêu tăng trưởng kinh tế 8% trở lên trong năm 2025, hướng tới mục tiêu tăng trưởng hai con số trong giai đoạn 2026-2030, thời gian qua Chính phủ đã đề xuất Quốc hội thực hiện nhiều dự án cơ sở hạ tầng quan trọng với yêu cầu nhanh, cấp bách và hiệu quả. “Tuy nhiên, nếu chúng ta cứ làm tuần tự theo quy định cũ thì không thể đáp ứng được mục tiêu: nhanh, cấp bách, hiệu quả”, ông Hiếu nói. Vì vậy, theo ông Hiếu, các dự án cơ sở hạ tầng giao thông, năng lượng lớn được Chính phủ trình ra Quốc hội đều đề xuất cơ chế chính sách đặc thù nổi trội. “Đây là yêu cầu rất cần thiết để nâng cao hiệu quả đầu tư, đẩy nhanh tiến độ thực hiện dự án trong giai đoạn hiện nay”, ông Hiếu nói. Theo ông, xây dựng nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận theo cơ chế đặc thù là cần thiết nhằm hiện thực được mục tiêu đưa nhà máy vào vận hành trong năm 2030. KIỂM SOÁT CHẶT CHẼ CHẤT LƯỢNG DỰ ÁN Nhìn tổng thể các cơ chế, chính sách đặc thù mà Chính phủ đề xuất, đại biểu Hà Sỹ Đồng cho rằng sẽ tạo hành lang pháp lý rõ ràng, giúp tháo gỡ các vướng mắc về thủ tục hành chính, rút ngắn thời gian triển khai dự án. Cơ chế miễn thuế nhập khẩu thiết bị công nghệ hạt nhân cũng giúp giảm chi phí đầu tư, tạo điều kiện thuận lợi để tiếp cận công nghệ tiên tiến từ các nước phát triển. Ngoài ra, các chính sách hỗ trợ tỉnh Ninh Thuận về hạ tầng, tái định cư, phát triển kinh tế sẽ giúp địa phương không chỉ trở thành trung tâm năng lượng của cả nước, mà còn nâng cao chất lượng sống cho người dân, tạo việc làm mới, thúc đẩy công nghiệp phụ trợ. Liên quan đến cơ chế chỉ định thầu gói thầu chìa khóa trao tay, quyền Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị đánh giá, đây là cách giúp đẩy nhanh tiến độ. Tuy nhiên, ông lưu ý, nếu không kiểm soát chặt chẽ, có thể dẫn đến tính minh bạch và chất lượng của dự án. “Các nước có kinh nghiệm như Pháp, Nhật Bản đều có hệ thống giám sát độc lập, đấu thầu công khai minh bạch, Chính phủ cần nghiên cứu để lựa chọn phương án tối ưu nhất để thực hiện dự án”, ông Đồng nói. VĂN KIÊN nhân lực? Tiến độ nhanh nhưng phải bảo đảm an toàn Theo đại biểu Quốc hội Hà Sỹ Đồng (Đoàn Quảng Trị), xây dựng nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận không chỉ đơn thuần là một dự án năng lượng, mà còn là một bước ngoặt trong bảo đảm an ninh năng lượng, giảm phát thải khí nhà kính và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội. Tuy nhiên, để dự án bảo đảm tiến độ nhanh và an toàn cần có một hệ thống cơ chế, chính sách đặc thù, đảm bảo tính khả thi, hiệu quả và bền vững. Báo cáo thẩm tra về các nội dung trên, ông Lê Quang Huy, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường (KH, CN&MT) lưu ý việc áp dụng chỉ định thầu gói thầu chìa khóa trao tay có thể dẫn đến hạn chế cạnh tranh, nguy cơ lợi ích nhóm và thiếu minh bạch trong quá trình thực hiện. Do đó, Ủy ban KH, CN&MT đề nghị cần có quy định rõ ràng về điều kiện áp dụng, tiêu chí lựa chọn nhà thầu, bổ sung cơ chế kiểm soát chặt chẽ các điều khoản hợp đồng, đặc biệt là các cam kết về công nghệ, bảo trì và chuyển giao công nghệ sau khi hoàn thành dự án. “Theo kinh nghiệm quốc tế, một dự án hạt nhân cần 8-10 năm để hoàn thành. Với điều kiện nước ta, lần đầu thực hiện, cần xem xét lộ trình để thực tế hơn, tránh ép tiến độ gây ảnh hưởng đến chất lượng và an toàn”. Đại biểu Quốc hội HÀ SỸ ĐỒNG Theo ĐBQH Hà Sỹ Đồng, việc ban hành cơ chế đặc thù giúp tháo gỡ các vướng mắc về thủ tục hành chính, rút ngắn thời gian triển khai dự án ẢNH: NHƯ Ý riêng chưa có ngành xử lí nhiễm xạ trên người bệnh. Duy nhất tại Học viện quân y có một ngành đào tạo xử lí tình huống liên quan đến thiên tai, dịch họa, vũ khí sinh học… Theo GS Tuấn, các trường Y đều có hướng dẫn nguyên lí an toàn khi sử dụng phóng xạ trong điều trị bệnh để các bác sĩ tự bảo vệ, phòng tránh. Nhưng xử lí tình huống người bệnh bị nhiễm phóng xạ thì chưa trường nào có và Việt Nam cũng chưa có kinh nghiệm. Theo GS Tuấn, khi phát triển nhà máy điện hạt nhân, các trường đào tạo y cũng cần chuẩn bị để đào tạo để xử lí. Tuy nhiên, việc mở ngành này không đơn giản vì đội ngũ giảng viên, bác sĩ chưa ai được đào tạo. Trước hết phải cử đội ngũ giảng viên sang các nước có nền công nghiệp điện hạt nhân học tập, sau đó xây dựng chương trình đào tạo, chuẩn bị cơ sở vật chất rồi mới tính đến chuyện tuyển sinh. PGS.TS Lê Đình Tùng, Phó Hiệu trưởng Trường ĐH Y Hà Nội, chia sẻ, nhà trường sẽ trao đổi với bộ môn Sức khỏe, Môi trường và Nghề nghiệp để tìm hiểu, chuẩn bị các điều kiện để có thể mở ngành đào tạo về xử lí nhiễm phóng xạ trên người bệnh. PHẠM TUYÊN - HOA BAN Báo cáo chỉ ra các chuyên ngành cần đào tạo cho chương trình điện hạt nhân theo kinh nghiệm của một số trường đại học tại các nước có ngành KH&CN hạt nhân phát triển gồm: Điện hạt nhân, An toàn bức xạ, Kỹ thuật hạt nhân, Vật lý hạt nhân, Quy hoạch, Cơ khí, Điện, Môi trường, Luật, Kinh tế, Xây dựng...
6 n Thứ Bảy n Ngày 15/2/2025 KHOA GIÁO Tự học mới có kiến thức NHIỀU XÁO ĐỘNG So với Thông tư 17, Thông tư 29 có một số điểm mới như không cho phép giáo viên dạy thêm ngoài trường chính học sinh đang theo học trên lớp chính khóa; các trường công lập không tổ chức dạy thêm có thu tiền trong trường. Giáo viên muốn dạy thêm ngoài trường phải đăng kí. Theo ghi nhận của phóng viên, từ 14/2, các trường THCS, THPT trên địa bàn Hà Nội và các tỉnh/ thành phố dừng các lớp học bổ trợ (có thu tiền) trong trường. Anh Nguyễn Văn Hưng, quận Tây Hồ, có con đang học lớp 6, cho biết, gia đình nhận được thông báo từ 14/2, học sinh không ăn bán trú, nghỉ buổi chiều. Đây là tình huống bất ngờ và gia đình anh Hưng chưa có sự chuẩn bị. Con anh ăn bán trú và học cả ngày ở trường từ mầm non cho tới nay. Với quy định mới, anh chị phải dạy con kĩ năng khi ở nhà một mình và chuẩn bị bữa trưa cho con trước khi đi làm. Một phụ huynh có con học THCS tại quận Hoàn Kiếm, Hà Nội, chia sẻ, nhà trường dừng các tiết học bổ trợ nên một tuần, học sinh tan học lúc 15h30 hằng ngày và có thêm 1 ngày được nghỉ buổi chiều. Phụ huynh mong mỏi, nhà trường được dạy các môn thể thao trong khoảng thời gian 15h30-17h00 hằng ngày. Tuy nhiên, một số phụ huynh nhà ở xa trường lại ủng hộ tan học sớm vì con có thời gian đi xe bus về không bị tắc đường. Chị Hồ Thị Ngọc, ở Long Biên, Hà Nội, hồ hởi khi nhận được tin dừng các lớp học thêm. Chị Ngọc có hai con đang học tiểu học và THCS, chị thấm thía chuyện tự nguyện học thêm. Bởi không tự nguyện không được. “Các cô dạy trước kiến thức, dạy những kiến thức không có trong chương trình học và ra bài kiểm tra. Không những thế, cô còn quán triệt lên lớp không được chia sẻ học gì với những bạn không đi học”, chị Ngọc nói. Chính vì vậy, từ ngày 14/2, chị và các con sẽ không còn phải lo kiến thức trong - ngoài chương trình, không phải tất tả đến các lớp học thêm của cô giáo chủ nhiệm. Thực tế, nhiều giáo viên không thuộc biên chế một trường nào nhưng vẫn rất đông học sinh theo học. Đây là những giáo viên được phụ huynh “rỉ tai” tầm sư học đạo cho con. Thầy Phan Phú, giáo viên dạy tiếng Anh ở khu vực Thanh Trì, khẳng định đang làm thủ tục đăng kí dạy thêm ngoài trường. Thầy Phú là giáo viên tự do nhưng có rất đông học sinh theo học từ lớp 6 đến lớp 12. Phụ huynh tìm đến thầy vì thấy cần thiết. Ở góc độ giáo viên, nhiều nhà giáo cho rằng, chương trình giáo dục phổ thông 2018 có nhiều yêu cầu phát triển năng lực học sinh so với chương trình giáo dục 2006. Nhiều khi dạy trong 1 tiết học không thể hết được các nội dung yêu cầu. Một giáo viên Ngữ văn tại Nam Định ví dụ, trong 1 tiết dạy môn Ngữ văn lớp 7 của bộ sách Cánh diều yêu cầu đủ 4 bước: chuẩn bị, tìm ý và lập dàn ý, nói và nghe, kiểm tra và chỉnh sửa. Những hoạt động này mất không ít thời gian mà giáo viên, học sinh chỉ có 45 phút. Nhiều giáo án lại tăng cường cả luyện tập và vận dụng. Với thời gian 3 ĐỐI TƯỢNG CÙNG THAY ĐỔI TS. Nguyễn Tùng Lâm, Phó Chủ tịch Hội Khoa học tâm lý giáo dục Việt Nam cho biết, từng có nhiều văn bản về vấn đề học thêm trước Thông tư 29 do Bộ GD&ĐT ban hành, nhưng thực hiện chưa hiệu quả. Ông Tùng Lâm khẳng định, việc học thêm làm xói mòn khả năng tự học, làm giảm đi sự phát triển của con người. Việc học vì điểm số, học vì bằng cấp, học để đối phó chứ không phải xuất phát từ mong muốn của học sinh. “Trước đây, học thêm dạy thêm xuất phát từ cách thi cử mẹo mực, đề thi đánh đố. Nhưng giờ đây, chương trình giáo dục phổ thông 2018 buộc học sinh phải tự rèn luyện, tự tìm ra kiến thức, từ đó biến kiến thức thành năng lực riêng. Cả ba đối tượng thầy cô, học sinh, phụ huynh cần nhìn lại Thông tư 29 vì lợi ích lâu dài của đất nước để thay đổi”, ông Tùng Lâm nói. Ông Lâm nhấn mạnh, việc kiểm tra đánh giá cần cải tiến như thế nào cho phù hợp với yêu cầu mới. Đề thi không kiểm tra kiến thức học thuộc lòng, không đối phó với sách giáo khoa. Muốn thế, đầu tiên nhà trường phải dạy học sinh biết cách tự học. Thứ hai là phụ huynh, không phải cứ đẩy con đến lớp học thêm là yên tâm. Thứ ba, trách nhiệm của giáo viên phải dạy học sinh đến nơi đến chốn. Khi thầy cô giáo dạy vượt giờ chuẩn, lao động phải được trả công. Nhà giáo Nguyễn Xuân Khang, Chủ tịch Hội đồng Trường Marie Curie (Hà Nội) chia sẻ, ông hoàn toàn ủng hộ các quy định về nguyên tắc dạy thêm, học thêm và quy định về các trường hợp không được dạy thêm, tổ chức dạy thêm tại Thông tư 29. Riêng với quy định về dạy thêm, học thêm trong nhà trường, nhà giáo Nguyễn Xuân Khang cho rằng, việc dạy thêm không thu tiền của học sinh là đúng, nhưng phải có tiền chi trả thù lao, bồi dưỡng cho giáo viên; địa phương phải cân đối, quy định cụ thể. Đây cũng là tâm tư của không ít nhà giáo vì có thể huy động, kêu gọi họ dạy miễn phí SIẾT DẠY THÊM, Hôm qua, 14/2, Thông tư 29 quy định dạy thêm, học thêm thay thế Thông tư số 17 (năm 2012) của Bộ GD&ĐT có hiệu lực. Những quy định mới của Thông tư 29 đã tác động rất lớn đến nhà trường, giáo viên, phụ huynh học sinh. Thí sinh thi lớp 10 tại Hà Nội ẢNH: NHƯ Ý “Chỉ khi học sinh tự có kiến thức mới tư duy được bài làm. Với chương trình giáo dục 2018 có rất nhiều cách trả lời vừa là lựa chọn phương án đúng nhất, đúng/sai... thí sinh phải có cách học mới làm được. Học sinh phải xác định tự học thì mới có kiến thức. Với THPT Việt Đức khi triển khai Thông tư 29 không có khó khăn”. TS. NGUYỄN BỘI QUỲNH, Hiệu trưởng Trường THPT Việt Đức, Hà Nội Hướng tới nền giáo dục không dạy thêm Học sinh thi tốt nghiệp THPT năm 2024 ẢNH: HOÀNG MẠNH THẮNG Việc siết dạy thêm, học thêm có đưa giáo dục về đúng giá trị thật, giữ gìn sự tôn nghiêm của nhà giáo? Các chuyên gia cho rằng cần có chính sách đồng bộ, tránh tái diễn tình trạng “bắt cóc bỏ đĩa” như thời gian qua. PGS. Nguyễn Xuân Thành khẳng định, Thông tư 29 không cấm, mà định nghĩa rõ thế nào là dạy thêm, học thêm. Việc sử dụng sự liên kết đó ở đâu, ngoài nhà trường hay trong nhà trường đều phải có sự quản lí của pháp luật. Lưu ý rằng, trong nhà trường là tài sản công, được đầu tư để thực hiện các nhiệm vụ giáo dục.
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==