(Trường ĐH KHXHNV Hà Nội) - có bước đột phá khi cùng con trai du xuân tận bên Lào từ Mùng 2 tới Mùng 5 Tết. Bố Lê Anh năm nay đã ngoài 80, ở tuổi mà người thân hay bạn bè đồng trang lứa cũng ít có điều kiện qua lại chúc Tết nhau. “Chắc chắn bố tôi mà đi chơi dịp Tết sẽ vui hơn so với ở nhà. Thế nhưng rủ ông đi cũng không dễ đâu vì tâm lý người già vẫn thích ở nhà canh miếu”, Lê Anh cho biết. Lê Anh đi nhiều và cũng nghĩ tới một chuyến du lịch xuyên Tết. Theo anh, du lịch không có nghĩa là rời xa Tết, mà là cách để mở rộng không gian đón Tết. Nhưng là một chuyên gia du lịch, anh sẽ “khó tính” hơn một chút. Lê Anh muốn chọn một hành trình du xuân ý nghĩa, tới những vùng đất có những phong tục Tết hay mang một câu chuyện văn hóa đặc sắc. “Quan trọng không phải là mình ở đâu trong Tết, mà là mình giữ lại điều gì từ Tết trong lòng”, anh nhấn mạnh. Nhưng tới lúc này anh vẫn chưa đi chơi xuyên Tết vì muốn giữ một sự cân bằng giữa đổi mới và truyền thống. “Tết không chỉ là câu chuyện của cá nhân, mà còn là dịp kết nối với gia đình, những người thân yêu. Có những giá trị thuộc về Tết Việt mà tôi vẫn muốn gìn giữ - cảm giác sum vầy, không khí đoàn tụ, những nghi lễ thiêng liêng mà nếu không trải qua, ta có thể đánh mất đi một phần ký ức văn hóa của chính mình”, anh chia sẻ. NGUYỄN MẠNH HÀ 9 n Thứ Sáu n Ngày 14/2/2025 VĂN HÓA - GIẢI TRÍ Binh nhì Triệu Quang Điện (SN 1959, dân tộc Nùng), khi đó là chiến sỹ Đại đội Cảnh sát cơ động là người địa phương thông thạo địa hình lại dũng cảm hoạt bát nên được giao tiên phong cùng ông Nguyễn Văn Bình dẫn đường. Lúc này, quân địch đã chiếm được thị trấn Đồng Đăng và một số địa bàn xung quanh, rất dễ va chạm với địch nên mọi người lặng lẽ theo hàng lối trật tự rời khỏi hang, men theo dòng suối để ra quốc lộ 4B tới huyện Văn Quan theo tinh thần xử lý tình huống “Nếu trên đường đi bị địch đánh thì phải chia nhỏ từng tốp để mở đường máu đưa bằng được dân ra khỏi vòng vây”. Trò chuyện với phóng viên, ông Triệu Quang Điện, Đại tá, nguyên Trưởng Phòng Cảnh sát truy nã tội phạm Công an tỉnh Lạng Sơn nhớ lại và kể: Ngày đó, quân địch rất đông, hỏa lực mạnh, án ngữ nhiều nơi và đoàn người không tránh khỏi bị phục kích. Những chiến sỹ khỏe lấy hết sức để cõng những người bị thương ra khỏi vòng vây, một số đồng đội hy sinh ngay trước mặt. Nén lại nỗi đau, ông Bình, ông Điện cùng các chiến sĩ tiếp tục chiến đấu để đưa người dân về vùng an toàn. Đến sáng ngày 21/2, đoàn người mới đến được huyện Văn Quan… Trong hành trình đưa dân từ hang Đền Mẫu về hậu cứ đã có 13 chiến sĩ Cảnh sát cơ động hy sinh cùng hàng chục người bị thương… VIẾT TIẾP CHIẾN CÔNG Cuộc chiến đấu bảo vệ biên giới phía Bắc kết thúc, Triệu Quang Điện được đề nghị thăng quân hàm vượt cấp từ Binh nhì lên Trung sỹ, giữ chức vụ Tiểu đội trưởng. Đến năm 1980, anh được Nhà nước phong tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân khi vừa tròn 21 tuổi và đồng đội, nhân dân xứ Lạng trìu mến gọi bằng danh xưng “Anh hùng tuổi 20”. Cuối năm 1988, Triệu Quang Điện công tác tại Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh Lạng Sơn. Đây cũng là thời điểm mà tất cả hàng hoá tập trung về tuyến biên giới, nạn cướp bóc hoành hành, Điện tiên phong đi đầu trong cuộc chiến xóa những băng cướp vùng biên có trang bị súng, lựu đạn. Suốt từ năm 1988 đến năm 1995, khi làm Đội trưởng Đội Trọng án rồi Phó trưởng Phòng Cảnh sát hình sự thì tên tuổi Triệu Quang Điện là khắc tinh của nhiều đối tượng hình sự khét tiếng. Đến 2002, Đại tá Điện được bổ nhiệm làm Trưởng phòng Cảnh sát cơ động Công an tỉnh Lạng Sơn rồi Trưởng phòng Cảnh sát truy nã tội phạm và nghỉ hưu năm 2017. Còn ông Nguyễn Văn Bình, sau chiến sự 1979 trở lại quê hương xây dựng cuộc sống mới. Gia đình có tiệm ăn nhỏ cạnh Đền Mẫu Đồng Đăng. Mỗi dịp xuân về, ngoài du khách muôn phương thưởng thức những món ăn đặc sản địa phương thì có những cựu chiến binh, người ham tìm hiểu lịch sử tìm đến nghe ông kể chuyện chiến đấu, nhất là những tháng ngày bảo vệ 400 thường dân ở hang đá linh thiêng nơi biên cương xứ Lạng. (còn nữa) Đồng Đăng, rằm tháng Giêng Ất Tỵ 2025 N.D.C Đền Mẫu Đồng Đăng trở thành điểm di tích lịch sử tâm linh nổi tiếng ở xứ Lạng ẢNH: DC Đại tá Triệu Quang Điện (bìa trái) cùng đồng đội ôn lại sự kiện bảo vệ dân ở hang Đền Mẫu Đồng Đăng ẢNH: DUY CHIẾN Cô giáo Yến Nhi, phụ trách CLB Thơ của trường Tiểu học Khai Minh, quận 1 giới thiệu với hội thảo một số thành viên CLB thơ học trò của trường. Cô cho biết, CLB đã hoạt động được hơn 3 năm, có nhiều em yêu và thích làm thơ. Trong CLB, các em được sinh hoạt, chia sẻ những bài thơ hay, cùng tìm hiểu niêm luật cũng như tự mày mò làm một bài thơ hoàn chỉnh. “Chúng tôi tạo ra môi trường để các em thêm yêu thơ, nuôi dưỡng vẻ đẹp của thơ trong tâm hồn các em qua các bài hát, bài thơ trên lớp. Qua các buổi sinh hoạt, các em có thêm môi trường đọc sách, đọc thơ. Những bài thơ của các em rất trong trẻo, hồn nhiên và rất cần được khích lệ”, cô giáo Yến Nhi bộc bạch. Bé Nguyễn Hoàng Bảo Anh, trường Khai Minh đọc bài thơ do bé sáng tác. Bài thơ mang tên Dải đất chữ S với nhiều câu thơ khá tròn trịa, hồn nhiên: “Dải đất hình chữ S/Một dải đất hoà bình/Biết bao nhiêu chiến công/Tạo nên nhiều kỳ tích…”. Chia sẻ tại hội thảo, nhà thơ Trần Quốc Toàn, tác giả một số bài thơ trong sách giáo khoa như Nấu bữa cơm đầu tiên, Mẹ và cô, Buổi sáng đi học… cho biết, nếu không có thơ văn thì không thể thay đổi vị trí làm chủ thời gian, làm chủ cuộc sống của xã hội loài người. “Nếu không thể hiện bằng ngôn ngữ thơ ca, văn chương, con người không thể tự do thay đổi, làm chủ, hình tượng hóa những quy luật bất biến của cuộc sống. Ví dụ như trong khoa học, chắc chắn mặt trời không thể mọc trên đôi chân lon ton nhưng trong thơ ca thì hoàn toàn có thể. Vì điều đó, tôi luôn tìm mọi cách để đem thơ ca, văn chương đến với các em thiếu nhi bởi chỉ với một bài thơ ngắn gọn tựa như một chiếc hộp quẹt bỏ túi thì cũng chứa đựng biết bao nếp sống, nét văn hoá đẹp, đặc trưng của người Việt bên trong nó” - nhà thơ Trần Quốc Toàn cho hay. Nhà thơ Lệ Bình, tác giả bài thơ Tia nắng, hạt mưa nổi tiếng, nhìn nhận thơ là tuổi thơ của loài người còn sót lại. Vì thế, văn học thiếu nhi là nền tảng vô cùng quan trọng của bất kỳ quốc gia nào. “Khi tôi sáng tác bài thơ, tôi liên tưởng tới thiên nhiên. Thiên nhiên buồn hay vui là do con người. Trong mái trường, thế hệ học trò luôn tinh nghịch, đáng yêu và vì thế những tia nắng, hạt mưa luôn đáng yêu như tâm hồn các em. Bài thơ đã được các em rất yêu thích, nuôi dưỡng được tâm hồn các em. Nhiều em từ yêu thích đã trở thành những cây viết trẻ, tiếp tục sự nghiệp văn chương của chúng tôi”. Đồng tình với ý kiến trên, nhà thơ Huệ Triệu, tác giả bài thơ Cảm xúc Trường Sa cho rằng, ý nghĩa của thơ ca đối với tuổi thơ là đã lan tỏa những xúc cảm. Những dòng xúc cảm tươi mới càng tích cực thì nguồn năng lượng tích cực sẽ rất nhanh chóng được đón nhận. Thơ ca mang đến cho các em một thế giới tinh thần. Tiếng nói riêng của thơ ca sẽ dần dần bồi đắp trong tâm hồn các em những cảm xúc không chỉ tươi mới mà còn là nguồn tri thức rộng lớn. Nhà thơ Huệ Triệu nhìn nhận: “Chúng ta đang sống cùng cuộc sống số hoá, đôi khi những vần thơ, sự dạt dào cảm xúc cũng rất cần có để cân bằng, làm cho cuộc sống của chúng ta nhẹ nhàng hơn. Trong tâm khảm mỗi người, những cảm xúc trong trẻo và nhẹ nhàng tinh tế sẽ giúp cuộc sống có nhiều ý nghĩa hơn”. TRỌNG THỊNH Tháng Giêng không còn là tháng ăn chơi TS. Trịnh Lê Anh (ảnh) cho rằng, quan niệm “Tháng Giêng là tháng ăn chơi” phản ánh tinh thần hưởng thụ sau một năm lao động vất vả của các cụ xưa, nhưng trong xã hội hiện đại, nó cần được hiểu theo nghĩa rộng hơn. “Ăn chơi” không chỉ là tận hưởng vật chất, mà còn là cơ hội để làm giàu tinh thần, kết nối với gia đình, cộng đồng và truyền thống. Tháng Giêng là thời điểm đặc biệt, khi các lễ hội văn hóa diễn ra khắp nơi, mở ra không gian để con người tìm lại giá trị cội nguồn và tái tạo năng lượng sau những guồng quay của cuộc sống. “Tuy nhiên, nếu ăn chơi kéo dài một cách thụ động, nó có thể trở thành lực cản cho sự bắt nhịp trở lại với công việc. Cái hay của Tháng Giêng không phải là nghỉ bao lâu, mà là nghỉ thế nào để cả tinh thần và thể chất đều được làm mới, để sau đó ta bước vào năm mới với động lực mạnh mẽ hơn. Giữ được sự cân bằng - vừa tận hưởng không khí Tết, vừa không để sự trì hoãn kéo dài - chính là cách áp dụng tinh thần của Tháng Giêng vào đời sống hôm nay một cách thông minh nhất”, Trịnh Lê Anh nói. Nhà thơ Thục Linh, tác giả tập thơ Nếu không có trẻ con (Nhà xuất bản Kim Đồng) được nhiều độc giả thiếu nhi yêu thích ví von vui rằng việc viết và đọc của các nhà văn, nhà thơ cũng giống như chơi trò chơi điện tử của các em bây giờ. Phải làm sao để các em thích thú với chữ nghĩa và khi hoàn thành xong một cuốn sách cũng giống như vượt qua được một thử thách trong trò chơi. Nuôi dưỡng thi ca cho thế hệ trẻ “Trong chiến tranh, giữa sự sống và cái chết chỉ cách nhau gang tấc và trước sinh mệnh của hàng trăm đồng bào, tôi cùng đồng đội bỗng có sức mạnh phi thường để đưa thương binh, người dân về phía sau an toàn…”. Anh hùng LLVTND TRIỆU QUANG ĐIỆN Trong Ngày thơ Việt Nam tại TPHCM năm 2025 đã diễn ra hội thảo “Vần điệu thi ca dưới mái trường”, quy tụ một số nhà văn, nhà thơ có các tác phẩm được in trong sách giáo khoa cùng chia sẻ về thơ dành cho thiếu nhi nhằm nuôi dưỡng niềm yêu thích thi ca với các thế hệ tương lai. Bé Bảo Anh (trái) đang đọc bài thơ Dải đất chữ S
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==