8 VĂN HÓA - GIẢI TRÍ n Thứ Tư n Ngày 12/2/2025 Những chiến tích, nhân chứng còn lại của cuộc chiến đã chứng minh quân dân ta bước vào cuộc chiến đấu mới với tinh thần anh dũng, kiên cường, quyết bảo vệ từng tấc đất của Tổ quốc ở biên giới phía Bắc. 5 NGÀY TỬ THỦ Trong cơn mưa xuân giăng mắc, nhiều đoàn người trong đó có những thân nhân người đã hy sinh, tử nạn ở pháo đài và nhiều cựu chiến binh- những người đã chiến đấu nơi đây đến thắp tâm nhang cho đồng đội đã yên nghỉ. Chúng tôi ngước nhìn lên tầng cao pháo đài. Điểm cao này nằm cạnh ga quốc tế Đồng Đăng và quốc lộ 4A dẫn vào thị trấn miền biên viễn. Đây là điểm cao trọng yếu, có thể bao quát thị trấn và cả một vùng xung quanh. Muốn tiến vào chiếm thị xã Lạng Sơn, quân bành trướng Trung Quốc buộc phải tiêu diệt được pháo đài này. Trò chuyện với chúng tôi, Đại tá Nông Văn Phjeo (SN 1957), dân tộc Nùng, nguyên Phó Chỉ huy trưởng Bộ Chỉ huy Biên phòng tỉnh Lạng Sơn cho biết, mỗi độ xuân về, trong ký ức nhớ rõ tất cả các trận đánh, lúc nào cũng nghĩ về những người đồng đội của mình. Những gương mặt trẻ trung, thân thuộc hiện lên rõ nét… Rạng sáng 17/2/1979, quân xâm lược bắn pháo từ bên kia biên giới vào Việt Nam. Pháo đài Đồng Đăng là một trong những điểm đầu tiên địch đánh đòn phủ đầu với đạn pháo, xe tăng, lính tráng ào ạt xông vào trận địa của ta. Ông Nông Văn Phjeo nhớ và kể lại: “Ngày đó, tôi công tác tại Đại đội 1, Tiểu đoàn Cảnh sát cơ động Công an tỉnh Cao Lạng đóng quân tại thị trấn Đồng Đăng. Khoảng hơn 4 giờ sáng 17/2/1979, khi hàng loạt đạn pháo từ bên kia biên giới bắn sang dồn dập, chỉ huy đơn vị lập tức hô hào báo động, lệnh cho anh em vào vị trí chiến đấu. Không kịp rửa mặt đánh răng, anh em cầm súng chạy lên pháo đài, vào các vị trí sẵn sàng chiến đấu. Cuộc chiến hôm ấy vô cùng khốc liệt khi tương quan lực lượng chênh lệch. Anh em chiến sĩ của ta còn rất trẻ, hầu hết là hạ sĩ, binh nhất, binh nhì, vũ khí thì chỉ có những khẩu súng thô sơ còn phía quân xâm lược có pháo hạng nặng, xe tăng yểm trợ hùng hổ dàn quân tiến lên pháo đài”. Theo ông Phjeo, đội hình chiến đấu của ta bao gồm Đại đội 5 Công an nhân dân vũ trang Lạng Sơn và Đại đội bộ binh của Sư đoàn 3 (Quân khu 5) phối hợp triển khai ra ngoài chiến hào để chiến đấu. Đại đội bộ binh phụ trách phía Bắc và phía Đông pháo đài, còn Đại đội 5 phụ trách phía Nam và phía Tây pháo đài. Ngày đó, một số chỉ huy và anh em đi họp, công tác để triển khai nhiệm vụ, diễn biến mới ở biên giới, cả đơn vị trực chiến chỉ còn lại khoảng hơn 50 người. Khoảng 6 giờ 30, quân địch vây kín dưới chân pháo đài dùng hỏa lực từ pháo, xe tăng bắn từ dưới chân pháo đài lên. Phía biên giới, pháo binh tiếp tục nhắm vào trận địa. Quân địch đông như kiến cỏ, chúng từ bờ ruộng tràn lên, quân ta ở trên đỉnh cao bắn xuống tiêu diệt hết lớp này lại đến lớp khác. Trong đợt tấn công thứ Cuộc chiến đấu bảo vệ Tổ quốc diễn ra khốc liệt tại 6 tỉnh biên giới phía Bắc vào rạng sáng ngày 17/2/1979. Cam go, ác liệt nhất là trận chiến ở pháo đài Đồng Đăng (huyện Cao Lộc, Lạng Sơn). CẮT TIẾT KIM KÊ “THỀ KHÔNG THAM NHŨNG” Ngày 11/2 (tức 14 tháng Giêng), UBND xã Thuận Thiên (huyện Kiến Thụy, TP Hải Phòng) tổ chức Lễ hội Minh Thề - Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, tại khu Di tích lịch sử văn hóa quốc gia Đền - Chùa Hòa Liễu. Năm nay, dự lễ hội có các Phó Chủ tịch UBND huyện Kiến Thụy, lãnh đạo xã Thuận Thiên, các bô lão và hàng trăm người dân địa phương, du khách tới tham dự. Tại buổi lễ, chủ tế thực hiện các nghi thức “vạch trời, chỉ đất”, cắt tiết kim kê. Giữa sân Đền - Chùa Hòa Liễu, đại diện tư văn đọc lớn Hịch văn Minh Thề, có đoạn tạm dịch: “Nếu lấy của công làm việc công được thần linh ủng hộ. Nhược bằng, có lòng tham, lấy của công về làm của tư, nguyện cầu thần linh đả tử. Trên từ cụ già, dưới đến 18 tuổi ở dân thôn, trong làng vườn tược buồng cau, trái chuối, ngoài đồng lúa mạ, hoa màu, mọi người đều chính trực, không tham lam vơ vét…” Tại buổi lễ không có đại điện cán bộ, quan chức địa phương nào mà chỉ có ông Trương Công Lậm - Trưởng làng Hòa Liễu cùng các bô lão tuyên thệ: “xin thề! xin thề!” rồi uống cạn chén rượu hòa tiết kim kê. Ông Phạm Văn Tài - Chủ tịch UBND xã Thuận Thiên cho biết, từ cuối thế kỷ XIII, chùa Hòa Liễu được xây dựng với tên Thiên Phúc Tự, là một trong những ngôi chùa tráng lệ của phủ Dương Kinh xưa. Đến triều Mạc giữa thế kỷ XVI, Thái Hoàng Thái Hậu Vũ Thị Ngọc Toàn, vợ của Thái Thượng Hoàng Mạc Đăng Dung đến ấp Lan Niểu (làng Hòa Liễu ngày nay), thấy đồng chua đất mặn, nghèo khó nhất vùng nên đã bỏ tiền túi, làm chủ hưng công và vận động 35 vị hoàng thân quốc thích, quan lại cấp cao trong triều đình nhà Mạc góp tiền của để trùng tu lại ngôi chùa cổ. Ngoài việc trùng tu ngôi chùa, Thái Hoàng Thái Hậu xuất tiền mua 25 mẫu, 8 sào, 2 thước ruộng. Sau này, nhiều người noi gương cũng tậu ruộng hiến chùa, nâng tổng diện tích lên hơn 47 mẫu ruộng. Một phần diện tích để nhà chùa cấy, một phần chia cho dân đinh cấy hưởng lộc và cấp cho những gia binh giải quyết khó khăn. Số còn dư cho đấu thầu thu hoa lợi làm của công làng, lập quỹ nghĩa thương, người dân quen gọi là “Thánh điền”. GIÁ TRỊ CÒN MÃI CỦA LỜI THỀ Năm 1561, Thái Hoàng Thái Hậu và dân làng lập ra “Hịch văn Hội Minh thề”, với những giá trị lớn lao về đạo đức, lối sống, phép tắc ứng xử trong cộng đồng. Hịch Trong Lễ hội Minh Thề diễn ra ngày 11/2 (tức 14 tháng Giêng), tại cụm di tích quốc gia Đền - Chùa Hòa Liễu, thuộc xã Thuận Thiên (Kiến Thụy, Hải Phòng) không có cán bộ, quan chức nào thề mà chỉ có trưởng làng và các bô lão, già làng uống rượu kim kê, thề “không tham nhũng”. NHÂN SỰ KIỆN PHÁO ĐÀI ĐỒNG ĐĂNG ĐƯỢC CÔNG NHẬN DI TÍCH LỊCH SỬ QUỐC GIA: Chiến sỹ Lạng Sơn kiên cường bám trụ, đánh địch (ảnh tư liệu chụp tháng 2 năm 1979) Chủ tế thực hiện nghi thức “thề không tham nhũng” tại sân Đền - Chùa Hòa Liễu, xã Thuận Thiên (Kiến Thụy, Hải Phòng) ẢNH: NGUYỄN HOÀN nNGUYỄN DUY CHIẾN KÝ SỰ Kỳ 2: Khúc tráng ca LỄ HỘI MINH THỀ: Trưởng làng, bô lão thề “không tham nhũng”
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==