KHÓI BỤI KHẮP NƠI Cuối năm thường là dịp mà các công trường ở Hà Nội tăng tốc để về đích đúng tiến độ. Tuy nhiên, do không che chắn cẩn thận và tập kết vật liệu xây dựng bừa bãi, những công trường này đang tạo ra một lượng bụi rất lớn, gây ô nhiễm không khí trầm trọng cho Thủ đô. Công trường đang thực hiện đào, san gạt đất đối diện các số nhà 270, 272, 274 đường Tây Tựu (Bắc Từ Liêm, Hà Nội), đoạn từ quốc lộ (QL) 32 rẽ vào. Ghi nhận tại công trường này cho thấy lượng bụi lớn phát sinh từ đây. Nơi này thường xuyên có xe tải chở đất, đá ra vào, bánh xe cuốn bụi từ mặt đường bay lên mù mịt. Theo quan sát của phóng viên, công trình này chỉ được che chắn tạm bợ, nhiều vị trí quây tôn quá thấp, không đủ ngăn bụi bặm phát tán ra môi trường Bà Nguyễn Thị Huệ, bán hàng nước đối diện công trình trên cho biết, hàng nước của bà chỉ cách công trường chừng 5-6 mét nên ngày nào cũng phải hứng trọn lượng bụi lớn thải ra từ đây. “Hôm nào cũng thế, cứ mở hàng được một tí là bụi bay vào dính đầy trên cửa nhà, thềm nhà với chỗ bàn ghế ngồi uống nước. Lúc nào tôi cũng phải mang khẩu trang dù ngồi trong nhà”, bà Huệ vừa nói, vừa lấy khăn lau những chai nước dính đầy bụi bẩn. Cứ nửa tiếng là bà Huệ lại phải lau một lần. Sau khi lấy ngón tay quẹt lên mặt bàn, đầu ngón tay của bà dính một mảng bụi đen sì. “Đây các cậu nhìn xem, cái này mà hít vào phổi thì thế nào. Ngày nào cũng tiếp diễn như vậy. Họ chạy nhiều nhất vào ban đêm. Chúng tôi cũng có phản ánh tới chính quyền rồi nhưng đến giờ vẫn chưa được giải quyết”, bà Huệ bức xúc nói. Cách đó khoảng 2,5km là một đại công trường nằm gần khu vực đường Di Trạch và đường Vân Canh (Vân Canh, Hoài Đức, Hà Nội). So với công trường trước, lượng bụi tại đại công trường này cao gấp nhiều lần do quy mô, diện tích lớn hơn rất nhiều và đơn vị thi công gần như không có biện pháp che chắn nào. Chẳng những không được quây tôn, những đụn đất, cát lớn cũng không được phủ bạt dù nằm ngay sát đường cái. Trên mặt đường là những lớp sỏi, đá và cát dày cộp. Những mảng bụi dài cuộn lên mù mịt mỗi khi những chiếc xe tải chở đất, cát ra vào công trường. Chỉ sau 5 phút có mặt tại đây, xe máy và quần áo của chúng tôi bị phủ một lớp bụi trắng xoá. “Trước kia, tôi còn hay đạp xe quanh đây để tập thể dục. Nhưng giờ thì ô nhiễm quá, không thể chịu nổi. Cứ hôm nào đi qua là y như rằng lúc về bị ho, nghẹt mũi. Tôi còn bị ngã xe mấy lần vì đá, sỏi vứt bừa bãi ra đường”, ông Trần Hữu Thắng, người dân sống tại xã Di Trạch (Hoài Đức, Hà Nội), phản ánh. Trên đường Cổ Linh (Long Biên, Hà Nội), chúng tôi lại gặp một công trường khác đang cấp tốc thi công, lượng bụi phát sinh nhiều nhưng không có biện pháp che chắn. Theo bảng thông tin đặt tại công trường, đây là công trình xây dựng tuyến cống thoát nước Long Biên - Cự Khối (phường Long Biên, quận Long Biên, Hà Nội). Tương tự, con đường dẫn vào Bệnh viện Đa khoa Thanh Xuân (quận Thanh Xuân, Hà Nội) thuộc dự án đường vành đai 2.5 đoạn Đầm Hồng đã bị xuống cấp nghiêm trọng nhiều năm qua nhưng chưa được xử lý. Con đường này phủ đầy cát, sỏi, đá dăm, lượng xe cộ (đặc biệt là xe tải) đi qua đây cũng khá nhiều nên lượng bụi phát sinh ra môi trường là rất lớn. Không chỉ vậy, vật liệu xây dựng còn bị tập kết bừa bãi ở nhiều vị trí. Theo ghi nhận của chúng tôi, trên tuyến đường này có một bãi tập kết phế thải xây dựng và một công trình xây dựng (thuộc dự án Bệnh viện Đa khoa Thanh Xuân) đang hoạt động. Bãi tập kết phế thải xây dựng thường xuyên có xe tải ra vào, kéo theo lượng bụi và khí thải rất lớn. Chưa rõ lượng cát, sỏi, đá và vật liệu xây dựng tập kết bừa bãi trên đường chủ yếu thuộc về bãi tập kết phế thải hay thuộc về công trình xây dựng. Một trong những nguyên nhân 4 XÃ HỘI n Thứ Bảy n Ngày 4/1/2025 Không khí tại Hà Nội những ngày qua liên tục ở mức nguy hại. Đất cát xuất hiện trên nhiều tuyến đường, bị xe cộ lưu thông cuốn lên không trung. Các giải pháp ngăn đất cát tuồn ra đường, rửa đường chưa hiệu quả... Bụi phát sinh khi xe tải ra, vào tại công trường trên đường Tây Tựu (gần đoạn giao với QL32), Bắc Từ Liêm, Hà Nội Khói bụi mịt mù trên nhiều tuyến phố HÀ NỘI Ô NHIỄM Theo các chuyên gia y tế, trong các thành phần của không khí ô nhiễm, các hạt bụi có vai trò quyết định chất lượng không khí. Thông thường các hạt bụi mà chúng ta nhìn thấy hay cảm nhận được là các hạt bụi kích thước lớn. Còn các hạt bụi siêu mịn, kích thước dưới 2,5 micromet thì chúng ta sẽ không cảm nhận được rõ ràng, khi hít vào phổi, chúng sẽ đi theo đường máu đến các cơ quan trong cơ thể, gây ra phản ứng viêm và có thể gây bệnh ở nhiều cơ quan khác nhau. Ô nhiễm không khí sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe của người dân nói chung, đặc biệt đối với những người dễ bị cảm thụ, trong đó có người già, phụ nữ có thai, trẻ em và những người có bệnh lý về hô hấp, tim mạch... Theo WHO, ô nhiễm không khí được coi là kẻ giết người thầm lặng. Ước tính có khoảng 30% các trường hợp tử vong do ung thư phổi có liên quan đến ô nhiễm không khí. Tương tự, tỷ lệ đột quỵ não cũng như các bệnh lý về tim mạch chiếm khoảng 25%. Riêng đối với bệnh lý hô hấp, các đối tượng bị ảnh hưởng sẽ nhiều hơn rất nhiều, ước tính khoảng 43% trường hợp tử vong do các bệnh lý hô hấp có liên quan đến ô nhiễm không khí. Theo thạc sĩ, bác sĩ Lê Thị Minh Hương - Khoa Hồi sức - Cấp cứu - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Nha Trang, người lớn có sức khỏe bình thường cũng có thể gặp các triệu chứng như kích ứng mắt, da, mũi và cổ họng; ho, khạc đờm, tức ngực, khó thở khi hít thở trong bầu không khí bị ô nhiễm. Và những triệu chứng này sẽ biến mất khi chất lượng không khí được cải thiện. Còn đối với người có sẵn bệnh phổi như hen suyễn, COPD, ô nhiễm có thể làm tăng các triệu chứng của bệnh như khó thở nhiều hơn kèm theo tức nặng ngực, ho nhiều hơn, thở khò khè. NHỮNG LƯU Ý “SỐNG CÒN” PGS.TS.BS Vũ Văn Giáp, Tổng thư ký Hội Hô hấp Việt Nam, Phó giám đốc Trung tâm Hô hấp, BV Bạch Mai, khuyến cáo, khi chất lượng không khí kém, khói bụi trong môi trường nhiều thì người bị ảnh hưởng đầu tiên và rõ rệt nhất là bệnh nhân có sẵn bệnh lý về hô hấp. Người bệnh sẽ thấy khó thở nhiều hơn, ho nhiều hơn, kèm theo tức nặng ngực và các dấu hiệu của đợt cấp sẽ xuất hiện. Các nghiên cứu cho thấy ở những thời điểm thời tiết khắc nghiệt hoặc có ô nhiễm không khí cao thì tần suất bệnh nhân nhập viện do các căn nguyên về hô hấp và tim mạch tăng cao hơn. Đặc biệt,những người đã mắc bệnh về hô hấp không nên ra ngoài khi không có việc thật sự cần thiết trong những thời điểm không khí bị ô nhiễm nặng. Với bệnh nhân hen và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, cần phải tuân thủ và duy trì thuốc hằng ngày theo chỉ định của bác sĩ. Khi có các dấu hiệu hoặc triệu chứng khó chịu, khó thở, cần phải tăng liều thuốc giãn phế quản theo hướng dẫn của bác sĩ. Nếu bệnh nhân vẫn khó thở, không thể tự kiểm soát được thì cần liên lạc với bác sĩ điều trị, bác sĩ gia đình hoặc cơ sở y tế để được hỗ trợ, hướng dẫn các giải pháp khắc phục, phòng ngừa và cấp cứu cơn khó thở, tránh nguy hiểm cho tính mạng người bệnh. Ngoài ra, với các bệnh nhân mắc bệnh hô hấp, ngoài bụi thì khói và các mùi hắc khó chịu cũng là tác nhân gây các đợt cấp, cho nên người dân mắc bệnh hô hấp khi đi ra ngoài nên đeo khẩu trang để tránh khói từ phương tiện giao thông, bụi từ công trình xây dựng hoặc mùi hắc khó chịu. Lưu ý phải chọn lựa khẩu trang có thể lọc được bụi mịn (khẩu trang y tế thông thường thì không thể cản được hạt bụi siêu mịn). Để bảo vệ sức khỏe của chính mình, mọi người nên hình thành thói quen đeo khẩu trang mỗi khi đi ra đường. Khẩu trang bằng vải cotton sẽ giúp ngăn chặn khoảng 30% các hạt bụi trong không khí. Các loại mặt nạ chuyên dụng dành cho các phẫu thuật viên sẽ ngăn chặn được khoảng 80% bụi. Bên cạnh đó, trong gia đình cần tránh khói từ bếp than, bếp củi, từ người hút thuốc lá, thuốc lào trong phòng kín. LÊ VŨ Ô nhiễm không khí xung quanh có thể ảnh hưởng đến bệnh đái tháo đường và sự phát triển thần kinh ở trẻ em (Ảnh minh họa) Ảnh hưởng thần kinh, đột quỵ, ung thư Ở trẻ em và cả người lớn, khi tiếp xúc ngắn hạn hay dài hạn với ô nhiễm không khí có thể dẫn đến giảm chức năng phổi, nhiễm trùng đường hô hấp và hen suyễn nặng hơn. Ghi nhận từ hệ thống chăm sóc y tế cũng cho thấy ô nhiễm không khí xung quanh có thể ảnh hưởng đến bệnh đái tháo đường và sự phát triển thần kinh ở trẻ em.
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==