Tiền Phong số 4

THỨ BẢY 4/1/2025 SÕ 4 0977.456.112 Hà Nội ô nhiễm không khí Người dân Hà Nội tham gia giao thông trong khói bụi ẢNH: ĐĂNG KHOA TRANG 4 + 5 KỶ LỤC Xe đưa đón học sinh của Trường THCS&THPT Nguyễn Bỉnh Khiêm, Cầu Giấy (Hà Nội) sáng 3/1 ẢNH: NGHIÊM HUÊ TRANG 3 Chưa thể đồng loạt thay “áo mới” ĐỔI MÀU XE ĐƯA ĐÓN HỌC SINH: TRANG 6 9 NĂM “NÂNG BƯỚC THỦ KHOA” TRANG 16 TRANG 14 ĐỒNG LÒNG, HỢP LỰC ĐỂ BỨT PHÁ TRANG 2 CHUYÊN GIA BÓNG ĐÁ THÁI LAN: Xuân Son lẽ ra đã ghi 4 bàn TRANG 12 NHỮNG NGÀY “VỪA CHẠY VỪA XẾP HÀNG” Tổng thÕng Mỹ bàn kế hoạch tấn công địa điểm hạt nhân Iran Tập trung sắp xếp tổ chức bộ máy cơ quan T.Ư Đoàn tinh gọn, hiệu quả

2 THỜI SỰ n Thứ Bảy n Ngày 4/1/2025 QUAÛNG CAÙO PHAÙT HAØNH Haø Noäi: ÑT: (024)39432758; Fax: (024)39435285 TP.HCM: ÑT: (028)38469860; Fax: (028)38480015 Trong giôø haønh chính (024)39439664 Ngoaøi giôø 0908988666 (Nguyeãn Haèng) n Toång thö kyù toøa soaïn: MINH TOAÛN n Thieát keá : TRUNG DUÕNG n Giaù: 5.500 ñoàng n Ban ñaiï dienä taiï thanø h pho á Ho à Chí Minh: 384 Nam Kyø Khôiû Nghóa, phöônø g 8, Q3 ÑT: (028) 3848 4366, Fax: (028) 3843 5095, E-mail: tienphonghcm@gmail.com n Ban ñaiï dienä taiï mienà Trung: 19 Ngoâ Gia Tö ï - Ña ø Nanü g, ÑT: (0236)3828 039, Fax: (0236)3897 080, E-mail: banmientrung@baotienphong.com.vn n Ban ñaiï dienä taiï Nghe ä An: 21 Hoà Xuanâ Höông, TP Vinh, Ngheä An. ÑT & Fax: (0238)8602345 n Ban ñaiï dienä taiï ÑBSCL: 103 Tranà Vanê Hoaiø , phöônø g Xuanâ Khanù h, quanä Ninh Kieuà , TP Canà Thô. Ñienä thoaiï : (0292)3823823 vaø Fax: (0292)3823829, Email: baotienphongdbscl@gmail.com n Ban ñaiï dienä taiï Tayâ Nguyenâ : 52 Tranà Nhatä Duatä - TP Buonâ Ma Thuotä - Ñaké Laékê ÑT va ø Fax: (0262)3950029, E-mail: baotienphongtaynguyen@gmail.com n Toøa soaïn: 15 Hoà Xuaân Höông - Haø Noäi. ÑT: 3943 4031 - 38227526 - 38227524 - 38227525 - 39433216 - 39434302 - 3822 6127, Fax: (024) 39430693 - E-Mail: toasoan@baotienphong.com.vn, ISSN 0866-0827 Website: www.tienphong.vn n Toång Bieân taäp: PHUØNG COÂNG SÖÔÛNG n Phoù Toång bieân taäp: LEÂ MINH TOAÛN n In taiï : Cty TNHH MTV in Quanâ ñoiä 1, Cty in baoù Nhanâ Danâ Ña ø Nanü g, Cty TNHH MTV in Ñakê Lakê , Xöônû g in Quanâ khu IV, Cty TNHH MTV in Quanâ ñoiä 2, TPHCM GÓC BIẾM BIẾM HỌA CỦA CẬN Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến chuẩn bị kỳ họp bất thường Ngày 3/1, Văn phòng Quốc hội thông tin về chương trình phiên họp thứ 41 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội trong tháng 1. Dự kiến, phiên họp thứ 41 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ diễn ra trong 1,5 ngày, từ 6 - 7/1, tại Nhà Quốc hội. Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn phát biểu khai mạc và cùng các Phó Chủ tịch Quốc hội thay phiên điều hành nội dung phiên họp. Về công tác xây dựng pháp luật, tại phiên họp, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ cho ý kiến về việc giải trình, chỉnh lý các dự thảo: Luật Công nghiệp công nghệ số; Luật Việc làm (sửa đổi); Luật Quảng cáo; Luật Tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật. Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ xem xét, thông qua Nghị quyết liên tịch quy định chi tiết việc tổ chức tiếp xúc cử tri của đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND; Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội quy định việc thực hiện dân chủ trong nội bộ các cơ quan của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, HĐND các cấp. Về công tác giám sát, tại phiên họp này, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ xem xét báo cáo công tác dân nguyện của Quốc hội tháng 12/2024; cho ý kiến về đề cương giám sát chuyên đề: Việc thực hiện chính sách, pháp luật về bảo vệ môi trường kể từ khi Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 có hiệu lực thi hành. Về quyết định các vấn đề quan trọng, tại phiên họp, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ cho ý kiến về việc chuẩn bị kỳ họp bất thường lần thứ 9, Quốc hội khóa XV. LUÂN DŨNG Khám nhà đại gia ở Nghệ An Trưa 3/1, lực lượng công an có mặt tại nhà riêng của bà Chu Thị Thành - Chủ tịch HĐQT Công ty CP Tập đoàn Thiên Minh Đức ở số 289, đường Ngô Đức Kế, phường Vinh Tân, thành phố Vinh, tỉnh Nghệ An. Người dân địa phương cho biết, lực lượng công an có mặt từ khoảng 10h30’ cùng ngày để kiểm tra, khám xét. Nhiều ô tô biển xanh và biển trắng đang đỗ trước ngôi nhà riêng của Chủ tịch Cty CP Tập đoàn Thiên Minh Đức. Lực lượng công an địa phương cũng có mặt để đảm bảo an ninh trật tự. Thiên Minh Đức từng là doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu nổi tiếng ở Nghệ An và khu vực Bắc Trung bộ; nhiều năm liên tiếp là doanh nghiệp nộp thuế nhiều tốp đầu ở tỉnh Nghệ An. Tuy nhiên, vài năm trở lại đây, Minh Đức nợ thuế lớn. THU HIỀN Chiều 3/1, tại Hà Nội, T.Ư Đoàn tổ chức hội nghị tổng kết công tác Đảng năm 2024, triển khai nhiệm vụ năm 2025, với sự chủ trì của Bí thư thứ nhất T.Ư Đoàn, Bí thư Đảng ủy T.Ư Đoàn Bùi Quang Huy và Phó Bí thư thường trực Đảng ủy T.Ư Đoàn Nguyễn Thanh Tùng. Năm 2024, Đảng ủy T.Ư Đoàn đã chủ động, nỗ lực triển khai toàn diện, kịp thời, hiệu quả các chỉ thị, nghị quyết của Đảng, Chính phủ. Đội ngũ cán bộ, đảng viên của cơ quan tiếp tục phát huy tinh thần tiên phong, gương mẫu trong thực hiện nhiệm vụ chính trị được giao. Ban Thường vụ Đảng ủy đã chỉ đạo các cơ quan tham mưu xây dựng và ban hành sớm các kế hoạch, chương trình công tác trọng tâm của Đảng ủy T.Ư Đoàn trong năm 2024. Tổ chức 14 hội nghị thường kỳ và bất thường cho ý kiến kịp thời các nội dung quan trọng, nhất là các nhiệm vụ trọng tâm nhằm chuẩn bị tổ chức đại hội đảng bộ, chi bộ trực thuộc và Đại hội đại biểu Đảng bộ T.Ư Đoàn lần thứ XXIV, nhiệm kỳ 2025 - 2030. Trong năm, Đảng ủy T.Ư Đoàn đã tổ chức, thực hiện 969 đầu việc; xây dựng, ban hành 144 tờ trình, 561 công văn chỉ đạo, 8 kế hoạch, 4 chương trình, 45 báo cáo, 1 quy chế, 1 đề án, 151 quyết định và các loại văn bản khác, nhằm chỉ đạo, tổ chức thực hiện, cụ thể hoá nhiệm vụ trên các mặt công tác khác nhau. Tích cực tham gia vào quá trình chuyển đổi số, ứng dụng triệt để công nghệ thông tin, hệ thống văn phòng điện tử e0ffice của T.Ư Đoàn, sổ tay đảng viên điện tử, hệ thống tổ chức hội nghị trực tuyến trong quá trình chỉ đạo, lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ. Công tác phối hợp lãnh đạo, chỉ đạo giữa Ban Bí thư T.Ư Đoàn và Đảng uỷ được quan tâm thực hiện hiệu quả. Đảng ủy T.Ư Đoàn cũng cho biết, năm qua, phương thức lãnh đạo có nhiều đổi mới, đồng thời đảm bảo chặt chẽ theo quy định. Việc triển khai, vận dụng các chỉ thị, nghị quyết trong thực tiễn Đảng bộ T.Ư Đoàn được thực hiện đồng bộ và bám sát điều kiện của từng đảng bộ, chi bộ. Ứng dụng triệt để hệ thống văn phòng điện tử e0ffice của T.Ư Đoàn, sổ tay đảng viên điện tử, hệ thống tổ chức hội nghị trực tuyến... qua đó các cấp uỷ và đảng viên có điều kiện tiếp nhận thông tin chỉ đạo từ sớm và đầy đủ. Ban Thường vụ Đảng ủy đã phối hợp với Ban Bí thư T.Ư Đoàn tiếp tục lãnh đạo các cấp ủy trực thuộc phối hợp với lãnh đạo các ban, đơn vị và cán bộ, đảng viên phát huy tinh thần tiên phong, gương mẫu trong tham mưu triển khai các nội dung công việc theo kế hoạch. Đặc biệt, triển khai chủ đề công tác “Năm Thanh niên tình nguyện” của T.Ư Đoàn đạt kết quả cao và nhiều điểm nhấn, tiêu biểu trong hỗ trợ khắc phục hậu quả của bão số 3 (bão Yagi); đợt thi đua cao điểm 30 ngày, đêm tình nguyện tham gia hỗ trợ đẩy nhanh tiến độ, hoàn thành sớm công trình đường dây 500kV mạch 3 từ Quảng Trạch (Quảng Bình) đến Phố Nối (Hưng Yên). Hiện, T.Ư Đoàn tiếp tục triển khai đợt thi đua tình nguyện tham gia hỗ trợ hoàn thành 3.000 km đường bộ cao tốc tại 23 tỉnh, thành phố. Đảng ủy T.Ư Đoàn cũng đã phối hợp chặt chẽ trong công tác nhân sự của Hội LHTN Việt Nam trong quá trình chuẩn bị, tổ chức Đại hội đại biểu Hội LHTN Việt Nam nhiệm kỳ 2024 - 2029. Đảng ủy T.Ư Đoàn đã triển khai việc sắp xếp tổ chức bộ máy cơ quan T.Ư Đoàn theo hướng tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả; chỉ đạo quản lý, phân bổ biên chế gắn với vị trí việc làm; ban hành danh mục chức danh, vị trí lãnh đạo và tương đương tại cơ quan T.Ư Đoàn. Phát biểu kết luận hội nghị, anh Bùi Quang Huy ghi nhận công tác lãnh đạo, điều hành có nhiều đổi mới, trong đó có việc tham gia chuyển đổi số. Các mặt công tác của Đảng được triển khai toàn diện và đồng bộ, trong đó công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng được tăng cường; công tác kiểm tra, giám sát được quan tâm triển khai nghiêm túc; công tác dân vận có nhiều chuyển biến tích cực. Chủ động, chuẩn bị chu đáo các điều kiện tổ chức đại hội chi bộ, đảng bộ. Tăng cường kiểm tra, giám sát; nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ, đảng bộ. XUÂN TÙNG Bộ sưu tập trang sức vàng và hiện vật mã não hình động vật ở khu mộ táng Lai Nghi cùng 2 hiện vật trống đồng Đông Sơn và thạp đồng Đông Sơn vừa được công nhận bảo vật quốc gia. Tối 2/1, ông Nguyễn Thanh Hồng - Giám đốc Sở VH-TTDL tỉnh Quảng Nam - cho biết 4 hiện vật và bộ sưu tập ở Quảng Nam được công nhận bảo vật quốc gia. Ngày 31/12/2024, Phó Thủ tướng Lê Thành Long ký quyết định công nhận bảo vật quốc gia đợt 13 năm 2024 cho 33 hiện vật, trong đó Quảng Nam có 4 hiện vật và bộ sưu tập được công nhận. Các hiện vật và bộ sưu tập hiện vật được công nhận đợt này của Quảng Nam gồm bộ sưu tập trang sức vàng và hiện vật mã não hình động vật ở khu mộ táng Lai Nghi hiện được lưu giữ tại kho hiện vật Bảo tàng Quảng Nam cùng 2 hiện vật trống đồng Đông Sơn và thạp đồng Đông Sơn thuộc sở hữu của ông Lương Hoàng Long (trú tại khối Xuân Hòa, phường Cẩm Phô, TP Hội An). Các bảo vật mới được công nhận đợt này đều là các hiện vật gốc, độc bản với những giá trị lịch sử, văn hóa đặc sắc, độc đáo. Bộ sưu tập trang sức vàng văn hóa Sa Huỳnh ở khu mộ táng Lai Nghi gồm 108 đơn vị hiện vật còn nguyên vẹn, có niên đại từ thế kỷ III trước công nguyên đến giữa thế kỷ I công nguyên. Hiện vật mã não hình động vật có niên đại từ thế kỷ III trước công nguyên đến giữa thế kỷ I công nguyên, gồm 2 hiện vật còn nguyên vẹn là hạt chuỗi/vật đeo chất liệu mã não khắc hình con chim nước kích thước nhỏ và khắc hình con hổ, hai hiện vật được khoan lỗ đeo dọc thân. Đây là các hiện vật gốc, độc bản, được phát hiện trực tiếp tại khu mộ táng Lai Nghi qua khai quật khảo cổ, có tầng văn hóa nguyên vẹn và đã được phân tích niên đại bằng nhiều phương pháp. Các hiện vật độc đáo về tạo hình, điển hình, có giá trị lịch sử, văn hóa đáp ứng các tiêu chí được công nhận là bảo vật quốc gia. Trống đồng Đông Sơn và thạp đồng Đông Sơn thuộc sở hữu của ông Long đều thuộc giai đoạn văn hóa Đông Sơn có niên đại từ thế kỷ 4-3 trước công nguyên đến thế kỷ 1-2 công nguyên. Hiện tại, tỉnh Quảng Nam có 7 bảo vật quốc gia đơn lẻ và bộ sưu tập trang sức vàng ở khu mộ táng Lai Nghi (108 đơn vị hiện vật). HOÀI VĂN Tập trung sắp xếp tổ chức bộ máy cơ quan T.Ư Đoàn tinh gọn, hiệu quả Bộ sưu tập vàng được công nhận bảo vật quốc gia Dịp này, T.Ư Đoàn khen thưởng 4 tập thể và 29 cá nhân hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ trong năm 2024. Bí thư thứ nhất T.Ư Đoàn, Bí thư Đảng ủy T.Ư Đoàn Bùi Quang Huy phát biểu tại hội nghị ẢNH: XUÂN TÙNG Anh Bùi Quang Huy - Bí thư thứ nhất T.Ư Đoàn, Bí thư Đảng ủy T.Ư Đoàn đề nghị các đơn vị trong năm 2025 tập trung thực hiện tốt việc sắp xếp tổ chức Đảng thuộc Đảng bộ T.Ư Đoàn theo tinh thần Nghị quyết 18, để bộ máy thực sự tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả và hoạt động liên tục, không để trống chức năng, không bị gián đoạn.

CẦN HƯỚNG DẪN ĐỒNG BỘ Ông Đàm Tiến Nam, Hiệu trưởng Trường THCS&THPT Nguyễn Bỉnh Khiêm, Cầu Giấy, Hà Nội, cho hay, trường đã nắm được thời gian thực hiện quy định, đã trao đổi với đơn vị cung cấp dịch vụ xe; đơn vị này sẽ có lộ trình điều chỉnh. Nghị định 151 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ được Chính phủ ban hành, có hiệu lực từ ngày 1/1 có 2 nội dung quan trọng liên quan xe chở trẻ mầm non, học sinh. Với ô tô kinh doanh vận tải chở trẻ mầm non, học sinh, nghị định quy định ngoài việc thực hiện các quy định theo Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ, còn phải được sơn màu vàng đậm phủ bên ngoài thân xe; mặt trước và hai cạnh bên xe phía trên cửa sổ phải có biển báo dấu hiệu nhận biết là xe chuyên dùng chở trẻ em mầm non, học sinh. Với ô tô kinh doanh vận tải kết hợp với hoạt động đưa đón trẻ em mầm non, học sinh cũng phải thực hiện các quy định của Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ và phải có biển báo dấu hiệu nhận biết là xe chở trẻ em mầm non, học sinh đặt ở mặt trước và hai cạnh bên xe phía trên cửa sổ. Tuy nhiên, nghị định không bắt buộc loại xe thực hiện hai nhiệm vụ này phải sơn màu vàng đậm. Theo ông Nam, trường và các đơn vị cung cấp dịch vụ vận tải đưa đón học sinh phải thực hiện ngay việc lắp đặt trang thiết bị đảm bảo an toàn. Nhưng về màu sơn, cần có kế hoạch từng bước để thay đổi, đáp ứng yêu cầu, vì liên quan đến thay đổi màu sơn xe dẫn đến việc phải thay đổi đăng kí, đăng kiểm... Ông Nam cho hay, Trường THCS&THPT Nguyễn Bỉnh Khiêm có 2 hệ thống xe đưa đón học sinh. Thứ nhất là hệ thống xe do nhà trường quản lí, thứ hai là qua đơn vị cung cấp dịch vụ vận tải. Ông Nam khẳng định, xe của nhà trường sẽ triển khai sớm nhất có thể. Còn những xe dịch vụ của trường cũng có loại chỉ có nhiệm vụ đón học sinh buổi sáng, trả học sinh buổi chiều. Thời gian còn lại, xe sẽ phục vụ mục đích khác, đơn vị vận chuyển phải tuân thủ quy định khác. Ông khẳng định, quy định này cần thiết, tăng thêm tính an toàn, đảm bảo cho học sinh khi đi ô tô. Trường THCS&THPT Nguyễn Bỉnh Khiêm có tới gần 60 tuyến xe phục vụ đưa đón học sinh theo các khung giờ khác nhau trong ngày. Ông Nguyễn Quốc Bình, Hiệu trưởng Trường THCS&THPT Lương Thế Vinh, Cầu Giấy, Hà Nội, nói rằng, trong hệ thống giáo dục, chưa có văn bản thông tin để nhà trường nắm bắt, thực hiện theo quy định. Đơn vị vận tải cũng thông tin chưa nhận được thông báo của các đơn vị quản lí nhà nước yêu cầu bắt buộc phải sơn xe đưa đón học sinh (chuyên dụng) màu vàng. Theo ông Bình, những quy định này cần có hướng dẫn đồng bộ giữa các bộ, ngành để thực hiện thuận lợi. ĐẢM BẢO AN TOÀN CHO TỪNG CHUYẾN XE Đầu năm học 2024-2025, Thanh tra Sở GTVT Hà Nội đã phối hợp ngành GD&ĐT Hà Nội, các lực lượng chức năng thuộc Công an thành phố và chính quyền các địa phương tổ chức rà soát, kiểm tra, xử lí vi phạm đối với loại xe hợp đồng phục vụ đưa đón học sinh. Toàn thành phố có 95 trường học kí hợp đồng với 295 đơn vị kinh doanh vận tải với tổng số trên 1.500 phương tiện phục vụ đưa đón học sinh. Cơ bản các lái xe và phương tiện đều bảo đảm điều kiện tham gia kinh doanh vận tải hành khách bằng ô tô. Tuy nhiên, còn 54 trường hợp bị lập biên bản xử lý vi phạm hành chính, với tổng số tiền hơn 165 triệu đồng. Thanh tra Sở GTVT Hà Nội đề nghị Phòng GD&ĐT các quận, huyện, thị xã yêu cầu các trường học không kí hợp đồng với đơn vị vận tải không đủ điều kiện; chấm dứt hợp đồng vận chuyển đối với phương tiện, lái xe không bảo đảm điều kiện; yêu cầu các nhà xe, lái xe tuyệt đối không chở quá tải, không sử dụng xe hết hạn đăng kiểm, không có phù hiệu “xe hợp đồng” hoặc phù hiệu hết hạn; người điều khiển phương tiện không có giấy phép lái xe phù hợp với loại xe đang điều khiển... Quận Cầu Giấy là một trong những quận có số trường học sử dụng dịch vụ đưa đón học sinh bằng xe ô tô lớn nhất thành phố Hà Nội. Năm học 2024-2025, ngành giáo dục của quận đã phối hợp Đội Thanh tra GTVT quận Cầu Giấy và lực lượng chức năng làm việc với 10 trường học có nhu cầu đưa đón học sinh; rà soát kĩ lưỡng toàn bộ 266 phương tiện và người điều khiển của các đơn vị cung cấp dịch vụ vận tải. Qua kiểm tra, có 5 trường hợp vi phạm, phòng đã yêu cầu chấm dứt hợp đồng. Để đảm bảo an toàn cho học sinh trên các chuyến xe dịch vụ, theo các chuyên gia, không chỉ là đổi màu sơn mà còn bao gồm các yếu tố: trách nhiệm của lái xe, những nhân viên được giao nhiệm vụ đồng hành với học sinh; thiết bị đảm bảo an toàn trên xe; chất lượng xe vận chuyển. Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ vừa có hiệu lực còn quy định ô tô kinh doanh vận tải chở học sinh phải đáp ứng các yêu cầu chung là được cấp đăng kí xe và gắn biển số xe, bảo đảm chất lượng an toàn kĩ thuật và bảo vệ môi trường, phải lắp thiết bị giám sát hành trình, xe từ 8 chỗ trở lên (không kể chỗ của người lái xe) phải lắp thiết bị ghi nhận hình ảnh người lái xe. Trên xe phải có thiết bị ghi nhận hình ảnh trẻ em mầm non, học sinh và thiết bị có chức năng cảnh báo, chống bỏ quên trẻ em trên xe; có niên hạn sử dụng không quá 20 năm. Riêng ô tô chở trẻ em mầm non hoặc học sinh tiểu học phải có dây đai an toàn phù hợp với lứa tuổi, hoặc sử dụng xe có ghế ngồi phù hợp với lứa tuổi theo quy định của pháp luật. Hiệu trưởng Trường THCS&THPT Lương Thế Vinh Nguyễn Quốc Bình thông tin, trong số học sinh sử dụng dịch vụ xe đưa đón, có nhóm học sinh nhỏ tuổi nên rất cần có quy định riêng. Nhà trường yêu cầu đảm bảo an toàn cho học sinh, ngoài hợp đồng với phụ huynh, còn có yêu cầu riêng đối với đơn vị cung cấp dịch vụ xe, bao gồm quy định cụ thể khi đến các điểm đón, quá trình vận hành trên đường, điểm danh học sinh, yêu cầu học sinh khi ngồi trên xe phải chấp hành quy định. NGHIÊM HUÊ Từ ngày 1/1, ô tô kinh doanh vận tải chở trẻ em mầm non, học sinh phải được sơn màu vàng đậm phủ bên ngoài thân xe. Tuy nhiên, các trường học có sử dụng dịch vụ vận tải này chưa thể thực hiện. Xe đưa đón học sinh của Trường THCS&THPT Nguyễn Bỉnh Khiêm, Cầu Giấy đã được đổi màu vàng đậm theo quy định (ảnh chụp sáng 3/1/2025) ẢNH: NGHIÊM HUÊ 3 nThứ Bảy n Ngày 4/1/2025 THỜI SỰ Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ cũng quy định khi đưa đón trẻ em mầm non, học sinh tiểu học phải bố trí tối thiểu 1 người quản lí trên mỗi ô tô để hướng dẫn, giám sát, duy trì trật tự và bảo đảm an toàn cho trẻ em mầm non, học sinh tiểu học trong suốt chuyến đi. ĐỔI MÀU XE ĐƯA ĐÓN HỌC SINH: Chưa thể đồng loạt thay “áo mới” Trao đổi với phóng viên Tiền Phong, ông Bùi Phi Long, Phó Chủ tịch Hiệp hội Vận tải thành phố Hà Nội, cho hay, các đơn vị vận tải cần thời gian chuẩn bị khi Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ có hiệu lực, tức là cần có độ trễ, đặc biệt là với các đơn vị chuyên chạy xe trường học. Tính trên cả nước, số lượng ô tô phải chuyển đổi màu sơn theo quy định khi thực hiện dịch vụ chở học sinh là rất lớn. Quy định chuyển đổi màu sơn hiện hành cũng cần nhiều thời gian. Ông Long kiến nghị, trong lúc đợi chuyển đổi màu sơn, các cơ quan quản lý có thể nghiên cứu giải pháp cho phép các đơn vị vận tải dán decal để nhận diện xe chuyên chở học sinh. Sắp tới, Hiệp hội Vận tải thành phố Hà Nội và Việt Nam sẽ có văn bản gửi cơ quan chức năng gia hạn thời gian 6 tháng đến 1 năm để các đơn vị dịch vụ chuyển đổi màu xe theo yêu cầu. Ông Long cho rằng, đơn vị vận tải đặt màu xe theo yêu cầu để đảm bảo tính chuyên nghiệp và giảm các thủ tục hành chính. Ông Long cho hay, theo thông lệ quốc tế, xe chở học sinh phải sơn màu vàng và thuộc nhóm xe ưu tiên cấp 2 (sau xe màu đỏ là cứu hỏa, xe cứu thương). Như vậy, màu sơn xe của xe chở học sinh có nhiều ý nghĩa, chứ không phải chỉ để nhận diện. Đại diện Phòng Cảnh sát giao thông, Công an thành phố Hà Nội cho hay đã nắm được tinh thần Nghị định 151 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ. Phòng đã tập huấn cho cán bộ, chiến sĩ đăng kí xe và công an quận, huyện, thị xã làm công tác đăng kí xe. Với các thủ tục thay đổi màu sơn, kết cấu phù hợp các yêu cầu như đón đưa học sinh, người dân, các tổ chức, trường học qua cổng dịch vụ công quốc gia để thuận tiện nhất. Vị đại diện này cho biết, sau 3 ngày Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ có hiệu lực, Phòng chưa nhận được thông tin đăng kí chuyển màu ô tô từ bất cứ đơn vị cung cấp dịch vụ vận tải hay trường học nào. NGHIÊM HUÊ Đề xuất gia hạn Thanh tra Giao thông Vận tải Hà Đông, Hà Nội kiểm tra xe chở học sinh đầu năm học 2024-2025 ẢNH: VĂN HUẾ Theo chuyên gia, việc phủ sơn màu vàng đậm đối với xe ô tô chuyên chở học sinh theo Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ cần có độ trễ để thực hiện.

KHÓI BỤI KHẮP NƠI Cuối năm thường là dịp mà các công trường ở Hà Nội tăng tốc để về đích đúng tiến độ. Tuy nhiên, do không che chắn cẩn thận và tập kết vật liệu xây dựng bừa bãi, những công trường này đang tạo ra một lượng bụi rất lớn, gây ô nhiễm không khí trầm trọng cho Thủ đô. Công trường đang thực hiện đào, san gạt đất đối diện các số nhà 270, 272, 274 đường Tây Tựu (Bắc Từ Liêm, Hà Nội), đoạn từ quốc lộ (QL) 32 rẽ vào. Ghi nhận tại công trường này cho thấy lượng bụi lớn phát sinh từ đây. Nơi này thường xuyên có xe tải chở đất, đá ra vào, bánh xe cuốn bụi từ mặt đường bay lên mù mịt. Theo quan sát của phóng viên, công trình này chỉ được che chắn tạm bợ, nhiều vị trí quây tôn quá thấp, không đủ ngăn bụi bặm phát tán ra môi trường Bà Nguyễn Thị Huệ, bán hàng nước đối diện công trình trên cho biết, hàng nước của bà chỉ cách công trường chừng 5-6 mét nên ngày nào cũng phải hứng trọn lượng bụi lớn thải ra từ đây. “Hôm nào cũng thế, cứ mở hàng được một tí là bụi bay vào dính đầy trên cửa nhà, thềm nhà với chỗ bàn ghế ngồi uống nước. Lúc nào tôi cũng phải mang khẩu trang dù ngồi trong nhà”, bà Huệ vừa nói, vừa lấy khăn lau những chai nước dính đầy bụi bẩn. Cứ nửa tiếng là bà Huệ lại phải lau một lần. Sau khi lấy ngón tay quẹt lên mặt bàn, đầu ngón tay của bà dính một mảng bụi đen sì. “Đây các cậu nhìn xem, cái này mà hít vào phổi thì thế nào. Ngày nào cũng tiếp diễn như vậy. Họ chạy nhiều nhất vào ban đêm. Chúng tôi cũng có phản ánh tới chính quyền rồi nhưng đến giờ vẫn chưa được giải quyết”, bà Huệ bức xúc nói. Cách đó khoảng 2,5km là một đại công trường nằm gần khu vực đường Di Trạch và đường Vân Canh (Vân Canh, Hoài Đức, Hà Nội). So với công trường trước, lượng bụi tại đại công trường này cao gấp nhiều lần do quy mô, diện tích lớn hơn rất nhiều và đơn vị thi công gần như không có biện pháp che chắn nào. Chẳng những không được quây tôn, những đụn đất, cát lớn cũng không được phủ bạt dù nằm ngay sát đường cái. Trên mặt đường là những lớp sỏi, đá và cát dày cộp. Những mảng bụi dài cuộn lên mù mịt mỗi khi những chiếc xe tải chở đất, cát ra vào công trường. Chỉ sau 5 phút có mặt tại đây, xe máy và quần áo của chúng tôi bị phủ một lớp bụi trắng xoá. “Trước kia, tôi còn hay đạp xe quanh đây để tập thể dục. Nhưng giờ thì ô nhiễm quá, không thể chịu nổi. Cứ hôm nào đi qua là y như rằng lúc về bị ho, nghẹt mũi. Tôi còn bị ngã xe mấy lần vì đá, sỏi vứt bừa bãi ra đường”, ông Trần Hữu Thắng, người dân sống tại xã Di Trạch (Hoài Đức, Hà Nội), phản ánh. Trên đường Cổ Linh (Long Biên, Hà Nội), chúng tôi lại gặp một công trường khác đang cấp tốc thi công, lượng bụi phát sinh nhiều nhưng không có biện pháp che chắn. Theo bảng thông tin đặt tại công trường, đây là công trình xây dựng tuyến cống thoát nước Long Biên - Cự Khối (phường Long Biên, quận Long Biên, Hà Nội). Tương tự, con đường dẫn vào Bệnh viện Đa khoa Thanh Xuân (quận Thanh Xuân, Hà Nội) thuộc dự án đường vành đai 2.5 đoạn Đầm Hồng đã bị xuống cấp nghiêm trọng nhiều năm qua nhưng chưa được xử lý. Con đường này phủ đầy cát, sỏi, đá dăm, lượng xe cộ (đặc biệt là xe tải) đi qua đây cũng khá nhiều nên lượng bụi phát sinh ra môi trường là rất lớn. Không chỉ vậy, vật liệu xây dựng còn bị tập kết bừa bãi ở nhiều vị trí. Theo ghi nhận của chúng tôi, trên tuyến đường này có một bãi tập kết phế thải xây dựng và một công trình xây dựng (thuộc dự án Bệnh viện Đa khoa Thanh Xuân) đang hoạt động. Bãi tập kết phế thải xây dựng thường xuyên có xe tải ra vào, kéo theo lượng bụi và khí thải rất lớn. Chưa rõ lượng cát, sỏi, đá và vật liệu xây dựng tập kết bừa bãi trên đường chủ yếu thuộc về bãi tập kết phế thải hay thuộc về công trình xây dựng. Một trong những nguyên nhân 4 XÃ HỘI n Thứ Bảy n Ngày 4/1/2025 Không khí tại Hà Nội những ngày qua liên tục ở mức nguy hại. Đất cát xuất hiện trên nhiều tuyến đường, bị xe cộ lưu thông cuốn lên không trung. Các giải pháp ngăn đất cát tuồn ra đường, rửa đường chưa hiệu quả... Bụi phát sinh khi xe tải ra, vào tại công trường trên đường Tây Tựu (gần đoạn giao với QL32), Bắc Từ Liêm, Hà Nội Khói bụi mịt mù trên nhiều tuyến phố HÀ NỘI Ô NHIỄM Theo các chuyên gia y tế, trong các thành phần của không khí ô nhiễm, các hạt bụi có vai trò quyết định chất lượng không khí. Thông thường các hạt bụi mà chúng ta nhìn thấy hay cảm nhận được là các hạt bụi kích thước lớn. Còn các hạt bụi siêu mịn, kích thước dưới 2,5 micromet thì chúng ta sẽ không cảm nhận được rõ ràng, khi hít vào phổi, chúng sẽ đi theo đường máu đến các cơ quan trong cơ thể, gây ra phản ứng viêm và có thể gây bệnh ở nhiều cơ quan khác nhau. Ô nhiễm không khí sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe của người dân nói chung, đặc biệt đối với những người dễ bị cảm thụ, trong đó có người già, phụ nữ có thai, trẻ em và những người có bệnh lý về hô hấp, tim mạch... Theo WHO, ô nhiễm không khí được coi là kẻ giết người thầm lặng. Ước tính có khoảng 30% các trường hợp tử vong do ung thư phổi có liên quan đến ô nhiễm không khí. Tương tự, tỷ lệ đột quỵ não cũng như các bệnh lý về tim mạch chiếm khoảng 25%. Riêng đối với bệnh lý hô hấp, các đối tượng bị ảnh hưởng sẽ nhiều hơn rất nhiều, ước tính khoảng 43% trường hợp tử vong do các bệnh lý hô hấp có liên quan đến ô nhiễm không khí. Theo thạc sĩ, bác sĩ Lê Thị Minh Hương - Khoa Hồi sức - Cấp cứu - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Nha Trang, người lớn có sức khỏe bình thường cũng có thể gặp các triệu chứng như kích ứng mắt, da, mũi và cổ họng; ho, khạc đờm, tức ngực, khó thở khi hít thở trong bầu không khí bị ô nhiễm. Và những triệu chứng này sẽ biến mất khi chất lượng không khí được cải thiện. Còn đối với người có sẵn bệnh phổi như hen suyễn, COPD, ô nhiễm có thể làm tăng các triệu chứng của bệnh như khó thở nhiều hơn kèm theo tức nặng ngực, ho nhiều hơn, thở khò khè. NHỮNG LƯU Ý “SỐNG CÒN” PGS.TS.BS Vũ Văn Giáp, Tổng thư ký Hội Hô hấp Việt Nam, Phó giám đốc Trung tâm Hô hấp, BV Bạch Mai, khuyến cáo, khi chất lượng không khí kém, khói bụi trong môi trường nhiều thì người bị ảnh hưởng đầu tiên và rõ rệt nhất là bệnh nhân có sẵn bệnh lý về hô hấp. Người bệnh sẽ thấy khó thở nhiều hơn, ho nhiều hơn, kèm theo tức nặng ngực và các dấu hiệu của đợt cấp sẽ xuất hiện. Các nghiên cứu cho thấy ở những thời điểm thời tiết khắc nghiệt hoặc có ô nhiễm không khí cao thì tần suất bệnh nhân nhập viện do các căn nguyên về hô hấp và tim mạch tăng cao hơn. Đặc biệt,những người đã mắc bệnh về hô hấp không nên ra ngoài khi không có việc thật sự cần thiết trong những thời điểm không khí bị ô nhiễm nặng. Với bệnh nhân hen và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, cần phải tuân thủ và duy trì thuốc hằng ngày theo chỉ định của bác sĩ. Khi có các dấu hiệu hoặc triệu chứng khó chịu, khó thở, cần phải tăng liều thuốc giãn phế quản theo hướng dẫn của bác sĩ. Nếu bệnh nhân vẫn khó thở, không thể tự kiểm soát được thì cần liên lạc với bác sĩ điều trị, bác sĩ gia đình hoặc cơ sở y tế để được hỗ trợ, hướng dẫn các giải pháp khắc phục, phòng ngừa và cấp cứu cơn khó thở, tránh nguy hiểm cho tính mạng người bệnh. Ngoài ra, với các bệnh nhân mắc bệnh hô hấp, ngoài bụi thì khói và các mùi hắc khó chịu cũng là tác nhân gây các đợt cấp, cho nên người dân mắc bệnh hô hấp khi đi ra ngoài nên đeo khẩu trang để tránh khói từ phương tiện giao thông, bụi từ công trình xây dựng hoặc mùi hắc khó chịu. Lưu ý phải chọn lựa khẩu trang có thể lọc được bụi mịn (khẩu trang y tế thông thường thì không thể cản được hạt bụi siêu mịn). Để bảo vệ sức khỏe của chính mình, mọi người nên hình thành thói quen đeo khẩu trang mỗi khi đi ra đường. Khẩu trang bằng vải cotton sẽ giúp ngăn chặn khoảng 30% các hạt bụi trong không khí. Các loại mặt nạ chuyên dụng dành cho các phẫu thuật viên sẽ ngăn chặn được khoảng 80% bụi. Bên cạnh đó, trong gia đình cần tránh khói từ bếp than, bếp củi, từ người hút thuốc lá, thuốc lào trong phòng kín. LÊ VŨ Ô nhiễm không khí xung quanh có thể ảnh hưởng đến bệnh đái tháo đường và sự phát triển thần kinh ở trẻ em (Ảnh minh họa) Ảnh hưởng thần kinh, đột quỵ, ung thư Ở trẻ em và cả người lớn, khi tiếp xúc ngắn hạn hay dài hạn với ô nhiễm không khí có thể dẫn đến giảm chức năng phổi, nhiễm trùng đường hô hấp và hen suyễn nặng hơn. Ghi nhận từ hệ thống chăm sóc y tế cũng cho thấy ô nhiễm không khí xung quanh có thể ảnh hưởng đến bệnh đái tháo đường và sự phát triển thần kinh ở trẻ em.

XÃ HỘI 5 n Thứ Bảy n Ngày 4/1/2025 KHÔNG KHÍ KỶ LỤC Văn phòng Thành ủy Hà Nội vừa ban hành thông báo kết luận Hội nghị giao ban trực tuyến giữa Thường trực Thành ủy - HĐND - UBND thành phố Hà Nội với lãnh đạo các quận, huyện, thị xã Quý IV năm 2024. Theo kết luận, việc cải thiện chất lượng môi trường không khí và xử lý rác thải không chỉ là nhiệm vụ cấp bách, mà còn là nhiệm vụ chiến lược, quyết định đến sự phát triển bền vững và chất lượng sống của Nhân dân Thủ đô. Theo kết luận của Thường trực Thành ủy - HĐND - UBND thành phố Hà Nội, bên cạnh các kết quả đạt được, vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế và yếu kém, như: hệ thống quan trắc môi trường chưa đáp ứng yêu cầu; tình trạng đốt rác tự phát và xả thải không đúng quy định vẫn xảy ra tại nhiều nơi, trên nhiều địa bàn. Việc triển khai dự án lắp đặt hoàn thiện mạng lưới quan trắc môi trường không khí và Đề án hạn chế phương tiện cá nhân còn chậm so với tiến độ đề ra... Cùng với đó, thành phố cũng chưa triển khai quyết liệt việc kiểm soát các nguồn gây ô nhiễm và tổ chức các nguồn thải trên địa bàn theo phân công, phân cấp. Vẫn còn tình trạng đổ rác thải không đúng quy định, bỏ rác không đúng giờ, đổ trộm phế thải xây dựng bừa bãi tại vỉa hè, đường phố, đặc biệt tại các vị trí vắng, tuyến đường đê liên thông các quận, huyện và khu vực các bờ sông... Thường trực Thành ủy - HĐND - UBND giao Ban cán sự đảng UBND thành phố chỉ đạo các cơ quan, đơn vị tập trung hoàn thiện hệ thống quan trắc môi trường không khí; phát triển giao thông bền vững, phát triển giao thông công cộng, xây dựng vùng phát thải thấp, giảm thiểu ô nhiễm môi trường; tăng cường thanh tra, kiểm tra, xử phạt vi phạm và ban hành quy trình vệ sinh môi trường, thu gom, vận chuyển, xử lý rác thải phù hợp với thực tiễn. Lãnh đạo thành phố yêu cầu rà soát, bổ sung các cơ chế, chính sách về quản lý ô nhiễm môi trường không khí. Xây dựng quy chế phối hợp, biện pháp quản lý chất lượng môi trường không khí liên tỉnh, liên vùng. Hoàn thiện và vận hành ổn định hệ thống quan trắc môi trường không khí xung quanh tự động, liên tục. Kiểm kê phát thải nhằm xác định nguồn phát thải và đối tượng phát thải chính, xây dựng cơ sở dữ liệu chung về môi trường, đồng thời chia sẻ thông tin, dữ liệu phục vụ quản lý phối hợp liên ngành. Thành phố cũng yêu cầu tổ chức và duy trì thường xuyên hoạt động phun nước rửa đường tại các trục, tuyến giao thông chính của các khu vực nội thị, khu vực đông dân cư để hạn chế bụi phát tán, đặc biệt trong điều kiện thời tiết hanh khô, lặng gió. Thành phố nhấn mạnh việc hình thành các vùng phát thải thấp, khuyến khích chuyển đổi phương tiện giao thông phát thải thấp, sử dụng năng lượng sạch, xanh, thân thiện môi trường; đẩy mạnh phát triển giao thông vận tải công cộng để giảm phương tiện cá nhân; tăng cường kiểm định khí thải đối với các phương tiện giao thông đường bộ, đảm bảo các phương tiện tham gia giao thông đáp ứng đầy đủ yêu cầu kỹ thuật về bảo vệ môi trường. Thành phố cũng lưu ý việc tăng cường quản lý đất đai, đặc biệt tại các khu đất trống, có biện pháp rào chắn, quản lý không để đổ trộm chất thải. Đôn đốc, kiểm tra duy trì tốt vệ sinh môi trường, đặc biệt trong các dịp lễ, tết, sự kiện quan trọng. Gắn trách nhiệm người đứng đầu các đơn vị, địa phương, các cá nhân được phân công phụ trách nếu để xảy ra tình trạng đổ chất thải, rác thải, phế thải xây dựng không đúng nơi quy định tại địa bàn quản lý. TRƯỜNG PHONG “Xóa bỏ hoàn toàn bếp than tổ ong, chấm dứt hoạt động đốt rơm rạ, phụ phẩm nông nghiệp và đốt rác tự phát. Đẩy mạnh thu gom, phân loại và tái chế rác thải để giảm lượng chất thải rắn phát sinh ra môi trường. Thực hiện cảnh báo nguy cơ ô nhiễm không khí và hành động ứng phó khẩn cấp với ô nhiễm không khí nghiêm trọng”, văn bản kết luận của Thường trực Thành ủy - HĐND - UBND thành phố Hà Nội nhấn mạnh. Hà Nội tiếp tục ô nhiễm không khí rất nghiêm trọng khác tạo nên ô nhiễm không khí tại Hà Nội là lượng lớn ô tô, xe tải đổ về Thủ đô mỗi ngày. Trên quốc lộ 5 (cửa ngõ phía Đông của Hà Nội) vào giờ cao điểm, lượng phương tiện thường xuyên quá tải. Xe kéo theo bụi và khói khiến tuyến đường này trở nên ngột ngạt. Chỉ sau vài phút ghi nhận tại đường Nguyễn Văn Linh, Long Biên, Hà Nội (nằm trên QL 5, đoạn qua Hà Nội), áo quần của chúng tôi đều bị ám mùi khói xe khét lẹt, vướng nhiều bụi. “Vào những giờ cao điểm xe ùn tắc, khói xe ô tô, bụi đường phun vào đầy nhà tôi, mùi khét lẹt rất khó thở. Vì ô nhiễm khói, bụi mà vợ, các cháu của tôi phải chuyển sang bên huyện Đông Anh tá túc”, ông Nguyễn Văn Tường, người buôn bán xe đạp ở đường Nguyễn Văn Linh, cho biết. CÓ RỬA ĐƯỜNG NHƯNG VẪN CHƯA ĐỦ Tháng 11/2024, Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Nguyễn Trọng Đông ký công văn về việc triển khai thực hiện đồng bộ, hiệu quả các giải pháp nhằm cải thiện chất lượng không khí trên địa bàn thành phố. Một trong những giải pháp được nhấn mạnh là duy trì thường xuyên hoạt động phun nước rửa đường tại các trục, tuyến giao thông chính phân cấp. Tuy nhiên, dường như việc phun nước rửa đường này chưa được thực hiện thường xuyên như chỉ đạo của lãnh đạo thành phố. Ông Nguyễn Văn Tường (nhà cạnh đường Nguyễn Văn Linh nêu trên) phản ánh, cứ khoảng vài ngày là đường Nguyễn Văn Linh sẽ được phun nước, rửa đường một lần, nhưng gần như không thấm vào đâu so với lượng khói bụi phát thải từ các phương tiện giao thông. “Tôi nghĩ cần phải phun nước, rửa đường thường xuyên hơn, có thể mỗi ngày một lần thì may ra mới có thể giảm bớt được phần nào khói bụi tại đây”, ông Tường nói. Theo anh Nguyễn Văn Nam, một người dân sống trên đường Nguyễn Văn Linh, để giải quyết tình trạng ô nhiễm không khí về lâu dài, cần có những giải pháp mở rộng kết cấu hạ tầng giao thông, tổ chức phân luồng hợp lý để giảm thiểu tình trạng tắc nghẽn thường xuyên. Đây cũng là giải pháp được lãnh đạo thành phố Hà Nội nêu trong công văn trên. “Tôi hầu như không thấy xe phun nước, rửa đường chạy trên QL32 bao giờ, hoặc do người ta chạy ít quá nên mình không để ý. Tôi cũng mong trong thời gian tới, đường QL32 và đường Tây Tựu chỗ tôi sống được xịt rửa nhiều hơn. Và mong chính quyền đôn đốc các công trình xây dựng phải che chắn đầy đủ đúng theo quy định pháp luật, không để người dân chúng tôi phải chịu khổ vì hứng bụi mỗi ngày nữa”, bà Nguyễn Thị Huệ, nhà cạnh công trường trên QL32 nêu trên, nói. Tại con đường xuống cấp dẫn vào Bệnh viện Đa khoa Thanh Xuân, ông Đỗ Văn Bằng, người dân sống tại khu vực này, cho rằng, cần phải có giải pháp khắc phục ngay bởi tình trạng ô nhiễm đã kéo dài trong nhiều năm. VIẾT HÀ - VIỆT KHÔI - NGUYỄN HẢI Sáng 3/1, màu tím tiếp tục bao trùm toàn bộ Hà Nội, Thái Nguyên, Bắc Giang, Vĩnh Phúc, Phú Thọ và các tỉnh đồng bằng sông Hồng. Đây là ngưỡng ô nhiễm rất nghiêm trọng với khuyến cáo mọi người nên hạn chế tham gia các hoạt động ngoài trời, cần đeo khẩu trang chống bụi mịn khi ra ngoài, rửa mắt, mũi, súc họng bằng nước muối sinh lý. Tại Thủ đô Hà Nội, cả ba hệ thống theo dõi chất lượng không khí của Bộ Tài nguyên và Môi trường, PAM Air và Đại sứ quán Mỹ đều ghi nhận mức độ ô nhiễm màu tím. Trong khi 4 điểm đo ở Thái Nguyên phổ biến ở mức tím và đỏ. Các điểm đo khác ở Hưng Yên, Hải Dương, Thái Bình, Nam Định, Hà Nam cũng ở mức tím. Cũng ghi nhận ô nhiễm nghiêm trọng ở các địa phương có hoạt động làng nghề, sản xuất công nghiệp phát triển như Vĩnh Phúc, Phú Thọ với ngưỡng ô nhiễm từ đỏ tới tím. Ứng dụng theo dõi chất lượng không khí toàn cầu Air Visual ghi nhận Hà Nội ô nhiễm không khí nhất thế giới sáng 3/1, vượt qua cả những điểm đen ô nhiễm không khí của thế giới như thành phố Lahore của Pakistan hay Delhi của Ấn Độ. Điều nguy hiểm trong các đợt ô nhiễm không khí lần này là ô nhiễm thường kéo dài cả ngày, làm gia tăng tác động của ô nhiễm đến sức khỏe của con người. Theo hệ thống theo dõi chất lượng không khí của Đại sứ quán Mỹ, tình hình ô nhiễm không khí nghiêm trọng ở Hà Nội còn có thể kéo dài ít nhất trong một tuần tới, khi điều kiện khí tượng tiếp tục không thuận lợi cho việc phát tán chất ô nhiễm. NGUYỄN HOÀI Sáng 3/1, Hà Nội đứng đầu bảng xếp hạng ô nhiễm không khí do hệ thống theo dõi chất lượng không khí toàn cầu Air Visual ghi nhận. Các hệ thống quan trắc trong nước cũng ghi nhận ô nhiễm ở ngưỡng tím (ngưỡng rất xấu - rất có hại cho sức khoẻ con người). Đoạn đường Nguyễn Văn Linh (Long Biên, Hà Nội) thường xuyên bị ùn tắc do lượng xe cộ quá lớn Ô nhiễm không khí nhất thế giới Chỉ đạo ứng phó khẩn cấp “Dự án thì không biết bao giờ mới hoàn thành, đường thì không biết lúc nào mới được cải tạo, còn người dân chúng tôi thì ngày nào cũng phải hít khói bụi. Tôi mong rằng trong thời gian tới, chính quyền sẽ có giải pháp để dọn hết tất cả cát, bụi, sỏi, đá trên con đường này, trả lại môi trường sống trong lành cho chúng tôi”, ông Đỗ Văn Bằng nói.

6 KHOA GIÁO n Thứ Bảy n Ngày 4/1/2025 KHÔNG ĐỂ NHÂN TÀI BỊ BỎ LẠI Xuất phát từ những câu chuyện éo le mùa tựu trường, năm 2016, Ban đại diện báo Tiền Phong tại TPHCM đưa ra sáng kiến Chương trình học bổng “Nâng bước Thủ khoa” nhằm tiếp sức cho những tân sinh viên nghèo, học giỏi, có ý chí tiếp tục vươn lên. Ngay từ những ngày đầu, Ban Tổ chức (BTC) đã nhận được hàng trăm hồ sơ xin cấp học bổng “Nâng bước thủ khoa” các trường gửi về. Với nguồn kinh phí còn khá khiêm tốn, làm thế nào để chọn được những em thực sự cần hỗ trợ là một bài toán khó. Sau nhiều trăn trở, cân nhắc, BTC yêu cầu mỗi thí sinh ứng tuyển viết thư trình bày rõ hơn hoàn cảnh mà trong hồ sơ chưa thể hiện được. Năm đầu tiên, Quỹ Hỗ trợ Tài năng trẻ Việt Nam và báo Tiền Phong quyết định trao 50 suất học bổng cho các thủ khoa, tân sinh viên giỏi của những trường đại học từ Quảng Trị trở vào Nam. Các em sau khi được chọn trao học bổng được tham gia chuỗi hoạt động của chương trình, như giao lưu với sinh viên các trường đại học nổi tiếng, với các doanh nhân thành đạt; tham quan danh lam thắng cảnh ở TPHCM. Tại lễ vinh danh, các em được mặc áo thủ khoa, trao vòng nguyệt quế, được xướng tên và được trao bằng chứng nhận do Giám đốc Quỹ Hỗ trợ tài năng trẻ Việt Nam ký. Thành công của năm đầu tiên là động lực để BTC tiếp tục thực hiện chương trình học bổng “Nâng bước Thủ khoa” cho những mùa tiếp theo. Năm 2018, nhân dịp kỷ niệm 65 năm thành lập báo Tiền Phong, BTC quyết định trao 65 suất học bổng. Đến năm 2020, do ảnh hưởng của dịch bệnh COVID-19 và đặc biệt là thiệt hại từ những đợt thiên tai bão lũ, BTC nâng lên 85 suất. Năm 2021, đại dịch COVID-19 càng khốc liệt hơn. BTC phải mở rộng quy mô ra toàn quốc và nâng tầm chương trình học bổng, như tổ chức kết hợp cả trực tiếp lẫn trực tuyến ở nhiều điểm cầu trong cả nước. Một trong những trăn trở của những người thực hiện chương trình là năm nào cũng phải “nâng lên đặt xuống” khi chọn các ứng viên phù hợp để trao học bổng. Tiếc nuối lớn nhất của BTC là không đủ nguồn lực để hỗ trợ, nâng bước tất cả các em bởi nhiều trường hợp cũng rất cần được tiếp sức đến giảng đường. VƯỢT LÊN SỐ PHẬN Năm nay, trong số hồ sơ gửi về, có nhiều hồ sơ làm những người thực hiện chương trình rơi nước mắt. Tự nhận bản thân mình không may mắn như bao người, Lê Hoài Hận, sinh năm 2006, đã xác định chỉ có con đường học vấn mới giúp em vượt qua số phận. Cái tên ít nhiều đã nói lên số phận của cậu sinh viên quê ở Bến Tre. Bố Hận bỏ đi từ lúc em còn trong bụng mẹ. Một mình mẹ em gánh vác nuôi cả đại gia đình gồm cả ông bà ngoại. Do cuộc sống quá khó khăn, đến năm Hận lên lớp 9, mẹ gửi em cho ông bà ngoại và dì rồi đi tìm việc ở Kiên Giang, hằng tháng gửi tiền về chu cấp cho cả nhà. Hiểu được sự vất vả của mẹ, Hận đã không ngừng cố gắng học tập để tạo niềm vui bù đắp cho mẹ. Ngoài 12 năm liền đạt danh hiệu học sinh giỏi, Hận còn sở hữu bộ sưu tập các giải thưởng như: Giải nhì học sinh giỏi toán cấp huyện năm lớp 8 và 9; Giải ba học sinh giỏi toán cấp tỉnh năm lớp 9; Giải ba học sinh giỏi địa cấp tỉnh lớp 11…, đặc biệt là danh hiệu thủ khoa đầu vào Trường ĐH Quản lý và Công nghệ TPHCM. Các tân sinh viên Lê Văn Lộc (Trường ĐH Quốc tế Hồng Bàng) và Lê Thị Linh Tâm (Trường ĐH Quản lý và Công nghệ TPHCM) có hoàn cảnh đáng thương giống nhau là cùng bị bố mẹ bỏ rơi. Dù trong bất kỳ hoàn cảnh nào, Lộc và Tâm đều nỗ lực để vượt qua và trở thành gương sáng cho những hoàn cảnh khó khăn. NGUYỄN DŨNG Sáng nay (4/1), diễn ra lễ trao học bổng Nâng bước thủ khoa 2024 do báo Tiền Phong, Quỹ Hỗ trợ tài năng trẻ Việt Nam tổ chức tại hai miền Nam - Bắc. Buổi talk show “Nghèo là vốn liếng - vượt khó, vươn xa” diễn ra tại TPHCM, ngày 3/1/2025 9 năm “Nâng bước Thủ khoa” Năm 2024, BTC nhận được hơn 350 hồ sơ do các trường ĐH, học viện trên cả nước giới thiệu đến chương trình. Đây cũng là con số kỷ lục từ trước đến nay. Sau quá trình sàng lọc, BTC đã chọn ra 30 sinh viên khu vực phía Bắc và 60 sinh viên khu vực phía Nam để trao học bổng. 5 sinh viên từng nhận học bổng “Nâng bước Thủ khoa” những năm trước và duy trì thành tích học tập tốt cũng tiếp tục được nhận học bổng trong dịp này. Tại khu vực phía Nam, lễ trao học bổng được tổ chức tại Trường ĐH Quốc tế Hồng Bàng. Tại khu vực phía Bắc, lễ trao học bổng diễn ra tại Hội trường tầng 9, trụ sở báo Tiền Phong. Phần quà khích lệ sinh viên vươn lên Đối với những sinh viên vượt khó vươn lên, học bổng Nâng bước Thủ khoa như một phần nhỏ hỗ trợ, đồng hành với các em trên con đường chạm tay tới ước mơ thay đổi số phận. Khi biết tin được nhận học bổng Nâng bước Thủ khoa 2024, Giàng A Dũng, sinh viên ngành Giáo dục Tiểu học, Trường ĐH Tây Bắc, vừa vui vừa lo. Vui vì được vinh dự nhận học bổng, lo vì lần đầu tiên đến Hà Nội, mọi thứ với Dũng đều lạ lẫm, bỡ ngỡ. Dũng sinh ra và lớn lên tại bản Xi Lô, xã Chiềng Khoong, huyện Sông Mã, tỉnh Sơn La. Trong bức tâm thư gửi Ban tổ chức, Dũng viết: “Bố mẹ em đều là những người nông dân vùng cao chăm chỉ, cần cù, lam lũ. Họ luôn cố gắng để lo cho con cái có cuộc sống ấm no và tốt đẹp hơn”. Những khó khăn về kinh tế vừa là rào cản và cũng là động lực để Dũng vươn lên. Tiểu học, THCS, THPT, Dũng luôn cố gắng học tập thật tốt để thực hiện ước mơ trở thành thầy giáo, truyền lại tri thức cho các thế hệ học sinh vùng khó sau này. Năm lớp 12, Dũng giành giải Ba môn Lịch sử trong kì thi học sinh giỏi cấp tỉnh, điểm xét tuyển vào trường đạt 28/30 điểm. Ở khu vực phía Bắc, trong số 30 em nhận học bổng lần này, có gia đình là hộ nghèo, cận nghèo đến từ khu vực nông thôn, miền núi, vùng sâu vùng xa khó khăn của đất nước. Mỗi bức tâm thư của các em gửi về Ban tổ chức là một câu chuyện của mất mát, thiệt thòi và một nghị lực phi thường vươn lên trong cuộc sống. Phạm Thành Nam, sinh viên có đầu vào thứ hạng cao của Trường ĐH Điện lực, ở Mậu A, Yên Bái. Nam mất mẹ từ năm lên 8 tuổi, 8 tháng sau, bố cũng mất. Nam ở với bà nội với số tiền trợ cấp xã hội 405.000 đồng/tháng. Nguyễn Thị Hà Lý là thủ khoa ngành Sư phạm Lịch sử - Địa lí, Trường ĐH Vinh. Năm lớp 12, em đạt giải 3 kì thi học sinh giỏi cấp tỉnh môn Giáo dục Công dân. Lý mồ côi bố mẹ khi được 1 tháng tuổi, được làng trẻ SOS tỉnh Thanh Hóa nuôi dưỡng. Lê Viết Thắng, thủ khoa Trường ĐH Y khoa Vinh, đạt giải 3 môn Sinh học trong kì thi học sinh giỏi cấp tỉnh. Thắng mồ côi bố khi còn trong bụng mẹ. Một mình mẹ nuôi hai chị em Thắng khôn lớn. Ngày 3/1, các sinh viên nhận học bổng ở các trường ĐH ngoại tỉnh đã về Hà Nội và được Ban tổ chức đón tiếp, bố trí chỗ nghỉ. Để động viên sinh viên, Trường ĐH Sư phạm Hà Nội 2 bố trí xe đưa đón sinh viên tới dự lễ trao học bổng. NGHIÊM HUÊ “Nghèo là vốn liếng - vượt khó, vươn xa” Chiều 3/1, tại Hội trường Bệnh viện JW (quận 1, TPHCM), 65 sinh viên nhận học bổng Nâng bước Thủ khoa 2024 tham dự buổi talk show “Nghèo là vốn liếng - vượt khó, vươn xa” với diễn giả TS. BS Nguyễn Phan Tú Dung - Tổng giám đốc Bệnh viện JW. Trước khi bước vào buổi talk show, các sinh viên được các bác sĩ, chuyên viên dẫn tham quan bệnh viện. Sinh viên được nghe giới thiệu về các khoa như răng hàm mặt, tạo hình thẩm mỹ, trẻ hóa… Đồng thời, họ được nhận những chia sẻ về kiến thức y khoa và lời khuyên sức khỏe. Chia sẻ về quyết định đồng hành với chương trình Nâng bước Thủ khoa, bác sĩ Nguyễn Phan Tú Dung nói: “Tôi xuất phát từ miền quê nghèo khó của tỉnh Quảng Nam - Đà Nẵng xưa, với 8 anh chị em, bố mẹ là giáo viên. Khi ấy, được đến trường đã khó, vào đại học lại càng khó. Lúc khó khăn như vậy, tôi được nhiều ân nhân hỗ trợ. Do đó, khi thành công, tôi cũng mong giúp các em học sinh, sinh viên có hoàn cảnh giống mình”. Theo nhà báo Lý Thành Tâm - Trưởng Cơ quan đại diện báo Tiền Phong tại TPHCM, 9 năm xây dựng quỹ học bổng Nâng bước Thủ khoa, đã có gần 1.000 sinh viên vượt khó học giỏi được nâng bước. Trong suốt quá trình đó, bác sĩ Dung liên tiếp 5 năm đồng hành với quỹ học bổng. Cuốn sách “Nghèo là vốn liếng” cũng được truyền cảm hứng từ nhiều hoàn cảnh của các bạn sinh viên nhận học bổng Nâng bước Thủ khoa trong nhiều năm qua. DUY ANH - ANH NHÀN - VÂN SƠN

RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==